سر زدن غنچه و برگ و شکوفه باشد از درخت (برهان) (آنندراج) (از ناظم الاطباء) چه هرگاه درخت شروع در برگ و شکوفه برآوردن کند گویند تندید یعنی برگ و شکوفه برآورد. (برهان ذیل تندید). شکوفه بیرون آوردن درخت را گویند. (از لغت فرس اسدی چ اقبال ص 118 ذیل تندید). در برگ آمدن درختان، گویند درخت می تندد یعنی برگ بیرون می آورد. (اوبهی). شکوفه بدرآوردن درخت. (از صحاح الفرس) : به صد جای تخم اندرافکند بخت بتندید شاخ و برآورد رخت. عنصری (از لغت فرس اسدی ایضاً). ازعاب، بتندیدن رز. (تاج المصادر بیهقی). یعنی برگ برآوردن گرفتن درخت بعد از سیرابی. (یادداشت بخط مرحوم دهخدا)
سر زدن غنچه و برگ و شکوفه باشد از درخت (برهان) (آنندراج) (از ناظم الاطباء) چه هرگاه درخت شروع در برگ و شکوفه برآوردن کند گویند تندید یعنی برگ و شکوفه برآورد. (برهان ذیل تندید). شکوفه بیرون آوردن درخت را گویند. (از لغت فرس اسدی چ اقبال ص 118 ذیل تندید). در برگ آمدن درختان، گویند درخت می تندد یعنی برگ بیرون می آورد. (اوبهی). شکوفه بدرآوردن درخت. (از صحاح الفرس) : به صد جای تخم اندرافکند بخت بتندید شاخ و برآورد رخت. عنصری (از لغت فرس اسدی ایضاً). ازعاب، بتندیدن رَز. (تاج المصادر بیهقی). یعنی برگ برآوردن ْ گرفتن ِ درخت بعد از سیرابی. (یادداشت بخط مرحوم دهخدا)
درخشم شدن و اعراض کردن. (برهان). تندی کردن. درشتی کردن. خشم گرفتن. تیز شدن. (فرهنگ فارسی معین). خشمناک گشتن. ستهیدن و در خشم شدن و اعراض کردن. (ناظم الاطباء). در خشم رفتن. (برهان ذیل تندید) : ز مرغان چون سلیمان قصه بشنید بتندید و بجوشید و بکالید. عطار (از بلبل نامه). عقل او کم بود و حرص او فزون چون جرا (= اجری) کم دید شد تند و حرون... چون خری پابسته تندد از خری هر دو پایش بسته گردد بر سری ور نتندیدی ز بند آن بوالفضول او نه خر بودی بدی شیر فحول. مولوی. بتندید با من که عقلت کجاست چو دانی و پرسی سوءالت خطاست. (بوستان). فقیر از بهر نان بر در دعاخوان تو می تندی که مرغم نیست بر خوان. سعدی. چو بشنید این سخن بر زاری او بتندید از پریشانکاری او بدل در دشمنی چیزی نبودش ولی در دوستی می آزمودش. اوحدی. ایشان بر وی تندید و او را دشنام دادند. (ترجمه دیاتسارون ص 146). عیسی بر آن دژمناک تندید و گفت دهن خود ببند. (ترجمه دیاتسارون ص 194)، غریدن و لندیدن رعد، نالیدن و لرزیدن. (ناظم الاطباء)
درخشم شدن و اعراض کردن. (برهان). تندی کردن. درشتی کردن. خشم گرفتن. تیز شدن. (فرهنگ فارسی معین). خشمناک گشتن. ستهیدن و در خشم شدن و اعراض کردن. (ناظم الاطباء). در خشم رفتن. (برهان ذیل تندید) : ز مرغان چون سلیمان قصه بشنید بتندید و بجوشید و بکالید. عطار (از بلبل نامه). عقل او کم بود و حرص او فزون چون جرا (= اجری) کم دید شد تند و حرون... چون خری پابسته تندد از خری هر دو پایش بسته گردد بر سری ور نتندیدی ز بند آن بوالفضول او نه خر بودی بدی شیر فحول. مولوی. بتندید با من که عقلت کجاست چو دانی و پرسی سوءالت خطاست. (بوستان). فقیر از بهر نان بر در دعاخوان تو می تندی که مرغم نیست بر خوان. سعدی. چو بشنید این سخن بر زاری او بتندید از پریشانکاری او بدل در دشمنی چیزی نبودش ولی در دوستی می آزمودش. اوحدی. ایشان بر وی تندید و او را دشنام دادند. (ترجمه دیاتسارون ص 146). عیسی بر آن دژمناک تندید و گفت دهن خود ببند. (ترجمه دیاتسارون ص 194)، غریدن و لندیدن رعد، نالیدن و لرزیدن. (ناظم الاطباء)
کندن، بیرون آوردن خاک و ایجاد گودال، حفر کردن مثلاً زمین را کند، جدا کردن چیزی از چیز دیگر مثلاً چسب را از روی شیشه کند، درآوردن لباس مثلاً جورابش را کند، ایجاد کردن نقش و نگار یا نوشته بر سنگ یا چوب یا فلز، حکاکی کردن مثلاً نام او را پایین مجمسه کنده بودند، جدا شدن از فردی که قبلا مورد علاقه بوده، ترک کردن، خراب و ویران کردن
کندن، بیرون آوردن خاک و ایجاد گودال، حفر کردن مثلاً زمین را کند، جدا کردن چیزی از چیز دیگر مثلاً چسب را از روی شیشه کند، درآوردن لباس مثلاً جورابش را کند، ایجاد کردن نقش و نگار یا نوشته بر سنگ یا چوب یا فلز، حکاکی کردن مثلاً نام او را پایین مجمسه کنده بودند، جدا شدن از فردی که قبلا مورد علاقه بوده، ترک کردن، خراب و ویران کردن
رنده کردن، رنده زدن، تراشیدن، تراشیدن چوب یا چیز دیگر برای صاف و هموار کردن آن، خراشیدن، برای مثال مرد عاقل به ناخن هذیان / جگر خویش اگر نرندد به (انوری - ۷۱۳)
رنده کردن، رنده زدن، تراشیدن، تراشیدن چوب یا چیز دیگر برای صاف و هموار کردن آن، خراشیدن، برای مِثال مرد عاقل به ناخن هذیان / جگر خویش اگر نرندد بِه (انوری - ۷۱۳)
با خود سخن گفتن از روی خشم و اوقات تلخی، سخن گفتن زیر لب از روی خشم و دلتنگی، با خود حرف زدن از سر قهر و غضب، غر و لند کردن، ژکیدن، رکیدن، زکیدن، لند لند کردن، غر غر کردن، دندیدن، دندش، برای مثال بر ضعیفی گیاه آن باد تند / رحم کرد ای دل تو از قوت ملند (مولوی - ۱۶۸)
با خود سخن گفتن از روی خشم و اوقات تلخی، سخن گفتن زیر لب از روی خشم و دلتنگی، با خود حرف زدن از سر قهر و غضب، غُر و لُند کردن، ژَکیدن، رَکیدن، زَکیدن، لُند لُند کردن، غُر غُر کردن، دَندیدن، دَندِش، برای مِثال بر ضعیفی گیاه آن باد تند / رحم کرد ای دل تو از قوت ملند (مولوی - ۱۶۸)
زیر لب و آهسته با خود حرف زدن، سخن گفتن زیر لب از روی خشم و دلتنگی، با خود حرف زدن از سر قهر و غضب، غر و لند کردن، ژکیدن، رکیدن، زکیدن، لند لند کردن، لندیدن، غر غر کردن، دندش
زیر لب و آهسته با خود حرف زدن، سخن گفتن زیر لب از روی خشم و دلتنگی، با خود حرف زدن از سر قهر و غضب، غُر و لُند کردن، ژَکیدن، رَکیدن، زَکیدن، لُند لُند کردن، لُندیدن، غُر غُر کردن، دَندِش