- ژفیده
تر شده، خیس شده
معنی ژفیده - جستجوی لغت در جدول جو
- ژفیده (ژَ دَ / دِ)
ترشده و خیسیده. (برهان). به آب ترشده (به زای تازی نیز گفته اند یعنی زفیده) :
از آن دم که دیده رخت را ندیده
شده جمله گیتی ز اشکم ژفیده.
روحی شارستانی (از جهانگیری)
از آن دم که دیده رخت را ندیده
شده جمله گیتی ز اشکم ژفیده.
روحی شارستانی (از جهانگیری)
- ژفیده
تر شده خیس شده
- ژفیده ((رَ دِ))
تر شده
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
بالشتکی که خمیر نان را روی آن پهن و نازک می کنند و به تنور می زنند، بالشتک
ازهم بازشده، شکافته، ترکیده، برای مثال کفیدش دل از غم چو آن کفته نار / کفیده شود سنگ تیمارخوار (رودکی - ۵۴۲)
مادۀ لزج و بی رنگ که میان تخم مرغ در اطراف زرده جا دارد و با پخته شدن تخم مرغ سفت و سفید رنگ می شود، سپیده
(سِ دَ / دِ)
لغت نامه دهخدا
اسفیداج. آن خاکستر سرب و نیز ارزیز باشد که در طب بکار است. (از بحر الجواهر) ، سپیدۀ تخم. مقابل زردۀ تخم مرغ، روشنایی صبح. فجر. سپیدۀ صبح:
سفیده چو پیدا شد از چرخ پیر
چو سیماب شد روی دریای قیر.
فردوسی
سفیده چو پیدا شد از چرخ پیر
چو سیماب شد روی دریای قیر.
فردوسی
(کَ دَ / دِ)
لغت نامه دهخدا
از هم بازشده و شکافته و ترکیده. (برهان) (ناظم الاطباء). ترقیده و شکافته. (غیاث). کفته. (فرهنگ اسدی). مشفوق. مبطور. بطیر. (یادداشت بخط مرحوم دهخدا) :
خوانی نهاده بر وی چون سیم پاک میده
با برگان و حلوا شفتالوی کفیده.
ابوالعباس.
مگر که نار کفیده ست چشم دشمن تو
کزو مدام پریشان شده ست دانۀ نار.
فرخی.
سرایهاش چو گوز شکسته کرد از خاک
بهارهاش چو نار کفیده کرد از نار.
فرخی.
دو لب چو نار کفیده چو برگ سوسن زرد
دو رخ چونار شکفته چوبرگ لالۀ لال.
فرخی.
همیشه کفش و پلش را کفیده بینم من
بجای کفش و پلش دل کفیده بایستی.
معروفی.
چوعاشق کرده خونین هر دو دیده
زفر بگشاده چون نار کفیده.
(ویس و رامین).
که از تشنگی کارم آمد بسر
دلم شدکفیده، خلیده جگر.
شمسی (یوسف و زلیخا).
شکل پروین است با نار کفیده بردرخت
رنگ گردون است با آب روان بر آبدان.
ازرقی (از فرهنگ جهانگیری).
و زهیبت تو دیده و روی مخالفان
پرخون چو لاله باد و کفیده چو نار باد.
مسعودسعد.
دور از تو همچو نار دل من کفیده باد
گریک نفس ز دوستی تو جدا بود.
عبدالواسع جبلی.
سر خوارج خواهم شکافته چو انار
دل روافض خواهم کفیده چون جوزق.
انوری.
ولی دل از سر سرسام غم بفرقت او
زبان سیاه تر از کلک سر کفیدۀ اوست.
خاقانی (دیوان چ سجادی ص 824).
سیب چو مجمری ز زر خردۀ عود درمیان
کرده برای مجمرش نار کفیده اخگری.
خاقانی.
ولی کان نار شیرین کار دیده
ز حسرت گشته چون نار کفیده.
نظامی.
نار از جگر کفیدۀ خویش
خونابه چکاندبردل ریش.
نظامی.
ای عجب پاشنۀ کفیده را دوست داری. (ابوالفتوح رازی).
- کفیده پای، آنکه پایش ترکیده باشد. اسلع. (از یادداشتهای مرحوم دهخدا).
- کفیده نار، انار شکافته و پوست باز کرده:
اشک من ناردانه شد نه عجب
گردل من کفیده نار شود.
مسعودسعد
خوانی نهاده بر وی چون سیم پاک میده
با برگان و حلوا شفتالوی کفیده.
ابوالعباس.
مگر که نار کفیده ست چشم دشمن تو
کزو مدام پریشان شده ست دانۀ نار.
فرخی.
سرایهاش چو گوز شکسته کرد از خاک
بهارهاش چو نار کفیده کرد از نار.
فرخی.
دو لب چو نار کفیده چو برگ سوسن زرد
دو رخ چونار شکفته چوبرگ لالۀ لال.
فرخی.
همیشه کفش و پلش را کفیده بینم من
بجای کفش و پلش دل کفیده بایستی.
معروفی.
چوعاشق کرده خونین هر دو دیده
زفر بگشاده چون نار کفیده.
(ویس و رامین).
که از تشنگی کارم آمد بسر
دلم شدکفیده، خلیده جگر.
شمسی (یوسف و زلیخا).
شکل پروین است با نار کفیده بردرخت
رنگ گردون است با آب روان بر آبدان.
ازرقی (از فرهنگ جهانگیری).
و زهیبت تو دیده و روی مخالفان
پرخون چو لاله باد و کفیده چو نار باد.
مسعودسعد.
دور از تو همچو نار دل من کفیده باد
گریک نفس ز دوستی تو جدا بود.
عبدالواسع جبلی.
سر خوارج خواهم شکافته چو انار
دل روافض خواهم کفیده چون جوزق.
انوری.
ولی دل از سر سرسام غم بفرقت او
زبان سیاه تر از کلک سر کفیدۀ اوست.
خاقانی (دیوان چ سجادی ص 824).
سیب چو مجمری ز زر خردۀ عود درمیان
کرده برای مجمرش نار کفیده اخگری.
خاقانی.
ولی کان نار شیرین کار دیده
ز حسرت گشته چون نار کفیده.
نظامی.
نار از جگر کفیدۀ خویش
خونابه چکاندبردل ریش.
نظامی.
ای عجب پاشنۀ کفیده را دوست داری. (ابوالفتوح رازی).
- کفیده پای، آنکه پایش ترکیده باشد. اسلع. (از یادداشتهای مرحوم دهخدا).
- کفیده نار، انار شکافته و پوست باز کرده:
اشک من ناردانه شد نه عجب
گردل من کفیده نار شود.
مسعودسعد
(زَ / زِ دَ / دِ)
لغت نامه دهخدا
بمعنی ترشده و خیسیده. (انجمن آرا) (آنندراج) :
از آن دم که دیده رخت را ندیده
شده جمله گیتی ز اشکم زفیده.
روحی (از انجمن آرا) (آنندراج)
از آن دم که دیده رخت را ندیده
شده جمله گیتی ز اشکم زفیده.
روحی (از انجمن آرا) (آنندراج)
(رَ دَ / دِ)
لغت نامه دهخدا
لته و کهنه ای چند که مثال گرد بالشی بر هم دوزند و خمیر نان را روی آن گسترانیده بر تنور بندند. (ناظم الاطباء) (برهان) (آنندراج) (انجمن آرا). ناوند.نابند. (یادداشت مؤلف). رفیده (در قاین خراسان) بالش کوچکی که خمیرنان را بر بالای آن گسترانند و برتنور بندند. (از لغت محلی شوشتر نسخۀ خطی کتاب خانه مؤلف). لته ای چند باشد که مانند گرد بالشت بدوزندنان را بر زیر آن گسترده به تنور بندند و آن را کابک و کابوک نیز گویند. (فرهنگ جهانگیری) :
تنورحسد می کند گرم حاسد
سر و پای گم کرده همچون رفیده.
نزاری قهستانی (از جهانگیری).
، رفاده. رجوع به رفاده شود، پارچه ای که بر رگ فصدکننده بندند. (ناظم الاطباء)
تنورحسد می کند گرم حاسد
سر و پای گم کرده همچون رفیده.
نزاری قهستانی (از جهانگیری).
، رفاده. رجوع به رفاده شود، پارچه ای که بر رگ فصدکننده بندند. (ناظم الاطباء)
(تَ دَ / دِ)
لغت نامه دهخدا
گرم شده. تابیده. دعصاء، زمین نرم تفیده به آفتاب. (منتهی الارب). و رجوع به تف و تپ و تب و تاب و تفت و تفته شود
(اَفْ یِ دَ)
لغت نامه دهخدا
بمعنی دلها و این جمع فواد است که بمعنی دل باشد و حرف سوم آن همزۀ مکسور است. (آنندراج). افئده. رجوع به افئده شود، قوت دادن. (ترجمان القرآن) (ناظم الاطباء) (تاج المصادر) (منتهی الارب). روزی دادن به اندازه
(خُ دَ / دِ)
لغت نامه دهخدا
متأذی شده از سرفه. (ناظم الاطباء) ، معروف. مشهور. شهرت یافته. نامور. نامدار. (ناظم الاطباء) (از برهان قاطع)
شکافته شده ترکیده: (کفیدش دل از غم چو آن کفته ناز کفیده شود سنگ تیمار خوار)، (رودکی) یا نار کفیده. انار شکافته و واشده: شکل پروین است یا نار کفیده بر درخت ک رنگ گردو نست یا آب روان در آبدان ک (ازرقی)
ماده پروتیدی لزج آب رنگ حول زرده تخم مرغ که براثر حرارت منعقد و سفید رنگ میشود
((س یا سَ دِ یا دَ))
فرهنگ فارسی معین
ماده پروتئیدی لزج آب مانند حول زرده تخم که بر اثر حرارت منع قد و سفید رنگ می شود، اسپیده
سپیده
متضاد: زرده
متضاد: زرده