- سروزن (نَ / نُو)
شاخ زن. (ناظم الاطباء) :
ندانستی تو ای خر غمر کبج لاک پالانی
که با خرسنگ برناید سروزن گاو ترخانی.
ابوالعباس
ندانستی تو ای خر غمر کبج لاک پالانی
که با خرسنگ برناید سروزن گاو ترخانی.
ابوالعباس
معنی سروزن - جستجوی لغت در جدول جو
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
غربال، آردبیز، هر چیز مشبک و سوراخ سوراخ، برای مثال چرخ پنداری بخواهد شیفتن / زآن همی پوشد لباس پروزن (ناصرخسرو۱ - ۱۵۹)
افسر ارتش بالاتر از ستوان یکم را می گویند، پیشوا و رئیس و سرور. به این معنی سابقاً سلطان می گفتند
(دَ وَ دَ)
لغت نامه دهخدا
از: سرو + دن (پسوند مصدری) ، پهلوی ’سروتن’ (آواز خواندن) ، اوستا ریشه ’سراو’ (شنیدن) ، هندی باستان ریشه ’چراو’. آواز خواندن. تغنی کردن. سراییدن. (از حاشیۀ برهان قاطع چ معین). نغمه کردن. (آنندراج). سراییدن. (غیاث). انشاد کردن. نظم کردن. شعر گفتن: پسر رومی در این معنی نیکو سروده است. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 372).
یکی پنج بیتی خوش آمد به گوش
که در محفلی می سرودند دوش.
سعدی.
، حرف زدن. (آنندراج). گفتن:
سخن هیچ مسرای با رازدار
که او رابود نیز همساز و یار.
فردوسی
یکی پنج بیتی خوش آمد به گوش
که در محفلی می سرودند دوش.
سعدی.
، حرف زدن. (آنندراج). گفتن:
سخن هیچ مسرای با رازدار
که او رابود نیز همساز و یار.
فردوسی
(دَ؟)
لغت نامه دهخدا
ذکر ماسح و سوادی که در آن مقادیر مساحت شدۀ زمینها را ثبت کند. (مفاتیح، در مواضعات ذکور و دفاتر)
(سَ رِ زَ)
لغت نامه دهخدا
کنایه از مقدار قلیل. (بهار عجم) (آنندراج) :
گر افتد بر ایشان به سرسوزنی
دهن را گشایند چون روزنی.
نظامی
گر افتد بر ایشان به سرسوزنی
دهن را گشایند چون روزنی.
نظامی
(سَرْ)
لغت نامه دهخدا
شهرکی است (از حدود خراسان) و او را ناحیتی خرد است که الین خوانند و گرمسیر است. و اندر وی خرما خیزد وجایی استوار است. (حدود العالم). شهرکی از اعمال سیستان. در این شهر میوه های فراوان و انگور و خرمای زیاد یافت شود. و در دومنزلی بست واقع است. (از معجم البلدان). رجوع به سراوان و تاریخ سیستان ص 30 شود
(سَرْ)
لغت نامه دهخدا
مخفف ساروان که بمعنی ساربان و شتربان باشد. (آنندراج) ، رئیس. سرور، افسر ارتش بالاتر از ستوان یکم و پائین تر از سرگرد. سلطان. (فرهنگ فارسی معین).
- سروان شهربانی، افسری که جزء سازمان شهربانی باشد. سربهر. (فرهنگستان)
- سروان شهربانی، افسری که جزء سازمان شهربانی باشد. سربهر. (فرهنگستان)
(زَ)
لغت نامه دهخدا
دهی است از دهستان قشلاق بزرگ بخش گرمسار شهرستان دماوند، واقع در 3 هزارگزی جنوب گرمسار. کوهستانی، سردسیر، و آب آن از حبله رود، و محصول آن غلات و پنبه و بنشن و لبنیات است، 337 تن سکنه دارد که به زراعت و گله داری مشغولند. از صنایع دستی محلی بافتن قالیچه و گلیم و جاجیم در آن معمول است. راه مالرو دارد. از کار خانه پنبه ماشین بدان توان برد. (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 1)
(پَرْ وَ زَ)
لغت نامه دهخدا
پرویزن. پرویز. پریزن. پریز. آردبیز. غربال، هرچیز پرسوراخ و شبکه دار:
چرخ پنداری بخواهد بیختن
زان همی پوشد لباس پروزن.
ناصرخسرو.
و رجوع به پرویزن شود
چرخ پنداری بخواهد بیختن
زان همی پوشد لباس پروزن.
ناصرخسرو.
و رجوع به پرویزن شود
(سَرْوْ بُ)
لغت نامه دهخدا
درخت سرو:
موسیجه و قمری چو مقریانند
از سروبنان هر یکی نبی خوان.
خسروانی.
سروبنان کنده و گلشن خراب
لاله ستان خشک و شکسته چمن.
کسایی.
بزیر یکی سروبن شد بلند
که تاز آفتابش نباشد گزند.
فردوسی.
بلبل شیرین زبان بر سروبن راوی شود
زندواف زندخوان بر بیدبن شاعر شود.
منوچهری.
سروبن چون به شصت سال رسید
یاسمن بر سر بنفشه دمید.
نظامی.
تا نکشد شاخ تو از سروبن
تا نزنی گردن شاخ کهن.
نظامی.
نثار روی تو هر برگ گل که در چمن است
فدای قد تو هر سروبن که بر لب جوست.
حافظ.
، قد و قامت:
لیلی چو شد آگه از چنین حال
شد سروبنش ز ناله چون نال.
نظامی
موسیجه و قمری چو مقریانند
از سروبنان هر یکی نبی خوان.
خسروانی.
سروبنان کنده و گلشن خراب
لاله ستان خشک و شکسته چمن.
کسایی.
بزیر یکی سروبن شد بلند
که تاز آفتابش نباشد گزند.
فردوسی.
بلبل شیرین زبان بر سروبن راوی شود
زندواف زندخوان بر بیدبن شاعر شود.
منوچهری.
سروبن چون به شصت سال رسید
یاسمن بر سر بنفشه دمید.
نظامی.
تا نکشد شاخ تو از سروبن
تا نزنی گردن شاخ کهن.
نظامی.
نثار روی تو هر برگ گل که در چمن است
فدای قد تو هر سروبن که بر لب جوست.
حافظ.
، قد و قامت:
لیلی چو شد آگه از چنین حال
شد سروبنش ز ناله چون نال.
نظامی
رئیس سرور، افسر ارتش بالاتر از ستوان یکم و پایین تر از سرگرد سلطان
هر سوراخ و شکاف و منفذی که در وسط دیوار باشد، سوراخی که شعاع آفتاب از راه آن بدرون آید
((سَ))
فرهنگ فارسی معین
افسری که دارای درجه بالاتر از ستوان و پایین تر از سرگرد است و فرماندهی یک گروهان را بر عهده دارد
ثقیل، سنگین، وزین
متضاد: سبک، کم وزن
متضاد: سبک، کم وزن
سراییدن، شعرگفتن، آواز خواندن، تغنی کردن
افسر، سلطان، فرمانده گروهان
درپوش، درپوش ظروف فلزی
سرو ته، بالا پایین، وارونه
روزهای غیر از ماه رمضان