حمائل. جمع واژۀ حماله، در گردن آویخته. دوال شمشیر و آنچه در بر اندازند. جواهر و زرینه که زنان در گردن اندازند و از زیربغل بدر آورند. (یادداشت مرحوم دهخدا) : دو ساعد را حمایل کرد بر من فروآویخت از من چون حمایل. منوچهری. فتنه مشو هیچ بر حمایل زرین علم نکوتر ز علم ساز حمایل. ناصرخسرو. حمایل دستها در گردن یار درخت نارون پیچیده بر نار. نظامی. حمایل ها فکنده هر کسی زیر یکی شمشیر و دیگر زخم شمشیر. نظامی. رجوع به حماله شود. - حمایل بستن: برین تن کو حمایل بر فلک بست بسرهنگی حمایل چون کنی دست. نظامی. - حمایل شمشیر، دوال شمشیر. (ناظم الاطباء). - حمایل فلک، میل شمالی یا جنوبی فلک. (ناظم الاطباء). - حمایل کردن: بسرهنگی حمایل کردن تیغ بسا مه را که پوشد چهره در میغ. نظامی. گوهمه شهرم نظر کنند و ببینند دست در آغوش یار کرده حمایل. سعدی. - حمایل کش: صبح مفرد رو حمایل کش در رکابت نفس برآرد خوش. نظامی. ، پارچۀ ابریشمی دوال مانندی پهن برنگ سفید یا سرخ یا سفید و سرخ یا سبز یا آبی و جز آن به اعتبار درجات که پادشاه بنوکرهای خود در ازای خدمات میدهد و در روز سلام آنرا زیب پیکر خودمی کنند، قرآن کوچکی که در بر می آویزند. (ناظم الاطباء)
حَمائِل. جَمعِ واژۀ حماله، در گردن آویخته. دوال شمشیر و آنچه در بر اندازند. جواهر و زرینه که زنان در گردن اندازند و از زیربغل بدر آورند. (یادداشت مرحوم دهخدا) : دو ساعد را حمایل کرد بر من فروآویخت از من چون حمایل. منوچهری. فتنه مشو هیچ بر حمایل زرین علم نکوتر ز علم ساز حمایل. ناصرخسرو. حمایل دستها در گردن یار درخت نارون پیچیده بر نار. نظامی. حمایل ها فکنده هر کسی زیر یکی شمشیر و دیگر زخم شمشیر. نظامی. رجوع به حماله شود. - حمایل بستن: برین تن کو حمایل بر فلک بست بسرهنگی حمایل چون کنی دست. نظامی. - حمایل شمشیر، دوال شمشیر. (ناظم الاطباء). - حمایل فلک، میل شمالی یا جنوبی فلک. (ناظم الاطباء). - حمایل کردن: بسرهنگی حمایل کردن تیغ بسا مه را که پوشد چهره در میغ. نظامی. گوهمه شهرم نظر کنند و ببینند دست در آغوش یار کرده حمایل. سعدی. - حمایل کش: صبح مفرد رو حمایل کش در رکابت نفس برآرد خوش. نظامی. ، پارچۀ ابریشمی دوال مانندی پهن برنگ سفید یا سرخ یا سفید و سرخ یا سبز یا آبی و جز آن به اعتبار درجات که پادشاه بنوکرهای خود در ازای خدمات میدهد و در روز سلام آنرا زیب پیکر خودمی کنند، قرآن کوچکی که در بر می آویزند. (ناظم الاطباء)
یوسف پسر ابراهیم پسر مرزوق بن حمدان، مکنی به ابویعقوب صهیبی حبالی. وی به مرو شد و در آنجا بنزد ابومنصور محمد بن علی بن محمد مروزی فقه آموخت. او مردی قانع بود و ابوالقاسم حافظ گوید از وی حدیث شنودم. و شافعی مذهب بود و در آن هنگام که خوارزمشاه اقسر (ظ: اتسز) پسر محمد پسر انوشتکین در ربیع الاول سال 530 هجری قمری مرو را بگرفت، در آنجا کشته شد. (معجم البلدان) ج 3)
یوسف پسر ابراهیم پسر مرزوق بن حمدان، مکنی به ابویعقوب صهیبی حبالی. وی به مرو شد و در آنجا بنزد ابومنصور محمد بن علی بن محمد مروزی فقه آموخت. او مردی قانع بود و ابوالقاسم حافظ گوید از وی حدیث شنودم. و شافعی مذهب بود و در آن هنگام که خوارزمشاه اقسر (ظ: اتسز) پسر محمد پسر انوشتکین در ربیع الاول سال 530 هجری قمری مرو را بگرفت، در آنجا کشته شد. (معجم البلدان) ج 3)
جمع واژۀ حباله. دامهای صیادان، و در حدیث است: النساء حبائل الشیطان، زنان پایدامهای دیو باشند. و صاحب غیاث اللغات معنی رسنها و پابندهانیز به کلمه داده است: دام حبائل را (؟) جهان نام نهاده اند. (جهانگشای جوینی). و باز صاحب غیاث آورده است: حبائل شیطان، زنان را گویند، چنانکه ابلیس شیطان مردان را، و حبائل و شیطان کنایه از زنان فاحشه است - انتهی. و صاحب برهان نیز همین معنی را (یعنی شیطان زنان را) آورده و گوید چنانکه ابلیس شیطان مردان را و حبائل شیطان کنایه از زنان فاحشه بحبائل داده است، و البته بر اساسی نیست. (و گمان میکنم حدیث: النساء حبائل الشیطان سبب این اشتباه است) ، صاحب غیاث گوید: حبائل جج حبلی ̍ نیز میباشد، چه جمع واژۀ حبلی ̍ حبالی است و جج آن حبائل است
جَمعِ واژۀ حِباله. دامهای صیادان، و در حدیث است: النساء حبائل الشیطان، زنان پایدامهای دیو باشند. و صاحب غیاث اللغات معنی رسنها و پابندهانیز به کلمه داده است: دام حبائل را (؟) جهان نام نهاده اند. (جهانگشای جوینی). و باز صاحب غیاث آورده است: حبائل شیطان، زنان را گویند، چنانکه ابلیس شیطان مردان را، و حبائل و شیطان کنایه از زنان فاحشه است - انتهی. و صاحب برهان نیز همین معنی را (یعنی شیطان زنان را) آورده و گوید چنانکه ابلیس شیطان مردان را و حبائل شیطان کنایه از زنان فاحشه بحبائل داده است، و البته بر اساسی نیست. (و گمان میکنم حدیث: النساء حبائل الشیطان سبب این اشتباه است) ، صاحب غیاث گوید: حبائل جج ِ حُبْلی ̍ نیز میباشد، چه جَمعِ واژۀ حُبْلی ̍ حبالی است و جج ِ آن حبائل است