دیده نشده، آنچه به چشم دیده نشده، کسی که چیزی را ندیده، برای مثال تو چه دانی قدر آب دیدگان / عاشق نانی تو چون نادیدگان (مولوی - ۱۰۲)، کنایه از بخیل، خسیس، ممسک
دیده نشده، آنچه به چشم دیده نشده، کسی که چیزی را ندیده، برای مِثال تو چه دانی قدر آب دیدگان / عاشق نانی تو چون نادیدگان (مولوی - ۱۰۲)، کنایه از بخیل، خسیس، ممسک
مرکّب از: نام + یدن، پسوند مصدری، پهلوی: نامینیتن (نام گذاشتن)، (حاشیۀ برهان قاطع چ معین)، نام گذاشتن. (فرهنگ نظام)، اسم گذاشتن. (ناظم الاطباء)، تسمیه. نام نهادن. موسوم کردن. نام دادن، کسی را به نام خواندن. احضار کردن. (حاشیۀ برهان قاطع چ معین)، طلب کردن. خواندن. بانگ زدن. آواز کردن. نام بر زبان آوردن. (ناظم الاطباء)، اسم بردن. خواندن، نامزد کردن. (آنندراج) (ناظم الاطباء) ، یاد دادن. (ناظم الاطباء) ، ترجمه. (یادداشت مؤلف)
مُرَکَّب اَز: نام + یدن، پسوند مصدری، پهلوی: نامینیتن (نام گذاشتن)، (حاشیۀ برهان قاطع چ معین)، نام گذاشتن. (فرهنگ نظام)، اسم گذاشتن. (ناظم الاطباء)، تسمیه. نام نهادن. موسوم کردن. نام دادن، کسی را به نام خواندن. احضار کردن. (حاشیۀ برهان قاطع چ معین)، طلب کردن. خواندن. بانگ زدن. آواز کردن. نام بر زبان آوردن. (ناظم الاطباء)، اسم بردن. خواندن، نامزد کردن. (آنندراج) (ناظم الاطباء) ، یاد دادن. (ناظم الاطباء) ، ترجمه. (یادداشت مؤلف)
ناامیدی، نومیدی، یأس، ناامیدواری: چندین آژنگ نامیدی را در پیشانی مه آرید، آن چوب خشک اگر آژنگ نامیدی ها پرده بر پرده بر پوست او افتاده است، اما چون فصل بهار می آید تازگیش میدهیم، (کتاب المعارف)
ناامیدی، نومیدی، یأس، ناامیدواری: چندین آژنگ نامیدی را در پیشانی مه آرید، آن چوب خشک اگر آژنگ نامیدی ها پرده بر پرده بر پوست او افتاده است، اما چون فصل بهار می آید تازگیش میدهیم، (کتاب المعارف)
دهی است از دهستان حومه شهرستان ملایر، در سه هزارگزی جنوب ملایر و یک هزارگزی مغرب جادۀ ملایر به اراک. در جلگه ای معتدل با هوای مالاریاخیزی واقع است و 596 تن سکنه دارد. آبش از قنات و رودخانه تأمین میشود. محصولش غلات، انگور و محصولات صیفی است. شغل اهالی زراعت و صنعت دستی ایشان قالی بافی است. راه ماشین رو دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5)
دهی است از دهستان حومه شهرستان ملایر، در سه هزارگزی جنوب ملایر و یک هزارگزی مغرب جادۀ ملایر به اراک. در جلگه ای معتدل با هوای مالاریاخیزی واقع است و 596 تن سکنه دارد. آبش از قنات و رودخانه تأمین میشود. محصولش غلات، انگور و محصولات صیفی است. شغل اهالی زراعت و صنعت دستی ایشان قالی بافی است. راه ماشین رو دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5)
نالان. مریض. - نالیده گشتن، مریض شدن. بیمار شدن: پس هادی شماخ طبیب را آنجایگاه فرستاد و مدتی ببود و مردم را معالجت کردی تا با ادریس گستاخ گشت و یک باری ادریس نالیده گشت و شماخ او را زهر داد. (مجمل التواریخ)
نالان. مریض. - نالیده گشتن، مریض شدن. بیمار شدن: پس هادی شماخ طبیب را آنجایگاه فرستاد و مدتی ببود و مردم را معالجت کردی تا با ادریس گستاخ گشت و یک باری ادریس نالیده گشت و شماخ او را زهر داد. (مجمل التواریخ)
دیده نشده. (ناظم الاطباء). نامرئی. غیربارز. مخفی. که دیده نشده است: در قیامت این زمین بی نیک و بد کی ز نادیده گواهیها دهد. مولوی. هواخواه توام جانا و میدانم که میدانی که هم نادیده می بینی و هم ننوشته میخوانی. حافظ. قدر یاقوت لب او را که میداند که چیست جوهری قیمت نداند گوهر نادیده را. صائب. ، بدیع. تازه. طرفه. که هنوز دیده نشده است. که نظیر آن دیده نشده است: و لذت نعمت اندر آن است که نادیده بینی و ناخورده بخوری. (قابوسنامه). - نادیده ها، بدایع. طرایف. تازه ها: ز پوشیدگیها خبر داشتن ز نادیده ها بهره برداشتن. نظامی. ، بی دیده. کور: رو و سر در جامه ها پیچیده اند لاجرم بادیده و نادیده اند. مولوی. ، ندیده. بدون اینکه ببیند: ز آتش دولت چو در شب اختران گرمئی نادیده دیدم دود بس. خاقانی. بباید با منت دمساز گشتن ترا نادیده نتوان بازگشتن. نظامی. و آن پری پیکر پسندیده دل در او بسته بود نادیده. نظامی. هر که نادیده نام او گوید مشرک است و فضول ناهموار. عطار. ذره ای نادیده گنج روی تو ره بزد بر ما طلسم روی تو. عطار. هر یکی نادیده از رویت نشانی میدهند پرده بردار ای که خلقی درگمان افکنده ای. سعدی. نسبت رویت اگر با ماه و پروین کرده اند صورت نادیده تشبیهی به تخمین کرده اند. حافظ. که کس نادیده نقش کس نپرداخت وگرپرداخت چون اصلش کجا ساخت. وصال. نادیده قرار از کفم برد چشمی که بلای روزگاراست. میرزا عیسی. - به نادیده، بدون آنکه ببیند. ندیده: بدو گفت گیو ای جهاندار کی سرافراز و بیدار و فرخنده پی. همه شاد و روشن بچهر تواند به نادیده یکسر به مهر تواند. فردوسی. ، تحمل نکرده. نبرده. ندیده: ابا تاج وبا گنج نادیده رنج مگر زلفشان دیده رنج شکنج. فردوسی. به خواری بسته دل نادیده خواری به یاری بسته دل نادیده یاری. وصال. ، رذل. لئیم. خسیس. (ناظم الاطباء). کنایه از خسیس و لئیم و اراذل باشد. (انجمن آرا). ممسک. ندید بدید. تازه به دوران رسیده: کی باشد کی که در تو آویزم چون در زر و سیم مرد نادیده. سنائی. با بذل تو اسم بحر نادیده با ذهن تو نام عقل دیوانه. مختاری (از انجمن آرا). ز آن گدارویان نادیده ز آز شد در رحمت بر ایشان در فراز. مولوی. تو چه دانی ذوق آب دیدگان عاشق نانی تو چون نادیدگان. مولوی. ، بی وقوف. ناآزموده کار، آن که چیزی را خرد و کوچک می بیند. (ناظم الاطباء) ، حریص. آزمند: مشفقی عمر به نظارۀ خوبان بگذشت هیچگه سیر نشد دیدۀ نادیدۀ ما. مشفقی تاجیکستانی
دیده نشده. (ناظم الاطباء). نامرئی. غیربارز. مخفی. که دیده نشده است: در قیامت این زمین بی نیک و بد کی ز نادیده گواهیها دهد. مولوی. هواخواه توام جانا و میدانم که میدانی که هم نادیده می بینی و هم ننوشته میخوانی. حافظ. قدر یاقوت لب او را که میداند که چیست جوهری قیمت نداند گوهر نادیده را. صائب. ، بدیع. تازه. طرفه. که هنوز دیده نشده است. که نظیر آن دیده نشده است: و لذت نعمت اندر آن است که نادیده بینی و ناخورده بخوری. (قابوسنامه). - نادیده ها، بدایع. طرایف. تازه ها: ز پوشیدگیها خبر داشتن ز نادیده ها بهره برداشتن. نظامی. ، بی دیده. کور: رو و سر در جامه ها پیچیده اند لاجرم بادیده و نادیده اند. مولوی. ، ندیده. بدون اینکه ببیند: ز آتش دولت چو در شب اختران گرمئی نادیده دیدم دود بس. خاقانی. بباید با منت دمساز گشتن ترا نادیده نتوان بازگشتن. نظامی. و آن پری پیکر پسندیده دل در او بسته بود نادیده. نظامی. هر که نادیده نام او گوید مشرک است و فضول ناهموار. عطار. ذره ای نادیده گنج روی تو ره بزد بر ما طلسم روی تو. عطار. هر یکی نادیده از رویت نشانی میدهند پرده بردار ای که خلقی درگمان افکنده ای. سعدی. نسبت رویت اگر با ماه و پروین کرده اند صورت نادیده تشبیهی به تخمین کرده اند. حافظ. که کس نادیده نقش کس نپرداخت وگرپرداخت چون اصلش کجا ساخت. وصال. نادیده قرار از کفم برد چشمی که بلای روزگاراست. میرزا عیسی. - به نادیده، بدون آنکه ببیند. ندیده: بدو گفت گیو ای جهاندار کی سرافراز و بیدار و فرخنده پی. همه شاد و روشن بچهر تواند به نادیده یکسر به مهر تواند. فردوسی. ، تحمل نکرده. نبرده. ندیده: ابا تاج وبا گنج نادیده رنج مگر زلفشان دیده رنج شکنج. فردوسی. به خواری بسته دل نادیده خواری به یاری بسته دل نادیده یاری. وصال. ، رذل. لئیم. خسیس. (ناظم الاطباء). کنایه از خسیس و لئیم و اراذل باشد. (انجمن آرا). ممسک. ندید بدید. تازه به دوران رسیده: کی باشد کی که در تو آویزم چون در زر و سیم مرد نادیده. سنائی. با بذل تو اسم بحر نادیده با ذهن تو نام عقل دیوانه. مختاری (از انجمن آرا). ز آن گدارویان نادیده ز آز شد در رحمت بر ایشان در فراز. مولوی. تو چه دانی ذوق آب دیدگان عاشق نانی تو چون نادیدگان. مولوی. ، بی وقوف. ناآزموده کار، آن که چیزی را خرد و کوچک می بیند. (ناظم الاطباء) ، حریص. آزمند: مشفقی عمر به نظارۀ خوبان بگذشت هیچگه سیر نشد دیدۀ نادیدۀ ما. مشفقی تاجیکستانی
چیده ناشده و فراهم نشده. (ناظم الاطباء). ناگسترده. گسترده نشده. نامرتب. نامنظم. نابسامان. که چیده و آراسته نشده است، که از درخت چیده نشده است. نچیده. گل و میوه ای که از شاخه و درخت چیده و جدا نشده باشد
چیده ناشده و فراهم نشده. (ناظم الاطباء). ناگسترده. گسترده نشده. نامرتب. نامنظم. نابسامان. که چیده و آراسته نشده است، که از درخت چیده نشده است. نچیده. گل و میوه ای که از شاخه و درخت چیده و جدا نشده باشد