معنی زاذ در لغت نامه دهخدا

نوعی خرما است، (آنندراج)، صاحب تعلیقات المعرب در ذیل کلمه ازاذ آرد: این کلمه در اصول خطی المعرب ازاذ آمده و ابن جنی گفته است عرب این کلمه را در شعر زاذ آورد چنانکه راجز گوید:، یغرس فیها الزاذ و الاعرافا، و النابجی مسدفاً اسدافاً،، ابن درید در الجمهره و مؤلف لسان العرب این بیت را در مادۀ عرف آورده اند، (از ذیل المعرب جوالیقی ص 25)

معنی زاذ در لغت نامه دهخدا

ابن بهیش، از سرداران ایران در جنگ قادسیه است که ریاست گروه پیاده را داشت و حریف وی در لشکر اسلام عاصم بن عمرو بوده، وی یکی از چند تن از سرداران ایرانی است که چون شکست را نزدیک دیدند فرار کردند و در عقد پیمان صلح با خالد بن ولید شرکت جستند، طبری آرد: دهقانان فرات منتظر اقدام خالد و روشن شدن روابط وی با اهل حیره بودند و همین که صلح برقرار شد زاذبن بهیش از دهقانان فرات با صلوبابن نسطوبا بنزد خالد رفتند و شرایط وی را برای صلح پذیرفتند، (تاریخ طبری چ دخویه ج 4 ص 2050)، و در ص 2051 آرد: خالد بن ولید نامۀصلح را چنین نوشت: این نامۀ خالد است برای زاذبن بهیش و صلوبابن نسطوبا مبنی بر این شرائط ... - انتهی، و رجوع به ج 5 همان کتاب ص 2258 و 2266 و 2336 شود

معنی زاذ - جستجوی لغت در جدول جو

زاذ

لغت نامه دهخدا

زاذ

لغت نامه دهخدا

زاد

(پسرانه)

فرزند، پسر، نام یکی از فرمانداران در زمان خسروپرویز پادشاه ساسانی، به صورت پسوند و پیشوند همراهبا بعضی نامها می آید و نام جدید می سازد مانند زادعلی، زادمهر، مهرزاد

فرهنگ نامهای ایرانی

زال

(پسرانه)

پیر و سفید مو، فرزند سپید موی سام نریمان و پدر رستم پهلوان شاهنامه،

فرهنگ نامهای ایرانی

زاب

(پسرانه)

زو، از شخصیتهای شاهنامه، نام فرزند طهماسب و از نسل فریدون پادشاه پیشدادی

فرهنگ نامهای ایرانی

زان

درختی از خانوادۀ بلوط که دانه و چوب آن در صنعت کاربرد دارد، درخت راش

فرهنگ فارسی عمید

زاچ

زائو، زنی که کمتر از هفت روز از زایمان او گذشته، زاج، زجه

فرهنگ فارسی عمید

زای

زاییدن، پسوند متصل به واژه به معنای زاینده مثلاً سخت زای، سخت زا، نازای، نازا، گوهرزای، گوهرزا

فرهنگ فارسی عمید

زار

نابسامان، شوریده و درهم مثلاً حال زار، کار زار، عشق را عافیت به کار نشد / لاجرم کار عاشقان زار است (انوری - ۷۷۷) ، چه مردی کند در صف کارزار / که دستش تهی باشد و کارزار (سعدی۱ - ۷۵) ، ای تو دل آزار و من آزرده دل / دل شده زآزار دل آزار، زار (منوچهری - ۴۶) نحیف، لاغر، برای مثال با سرین های سپید و گرد چون تل سمن / با میان های نزار و زار چون تار قصب (فرخی - ۵)

پراندوه، پرسوز مثلاً گریۀ زار، نالۀ زار، با سوز و درد، بن مضارع زاریدن
کثرت، پسوند متصل به واژه به معنای انبوهی و جای فراوانی چیزی مثلاً بنفشه زار، پنبه زار، چمن زار، ریگزار، سمن زار، شن زار، علفزار، کشتزار، گلزار، گندمزار، لاله زار، لجن زار، مرغزار، نمکزار، یونجه زار
زار و وار: زار وار، خوار و زبون، در حالت بیچارگی و ناتوانی
زار و نزار: لاغر و ضعیف، افسرده و رنجور، خوار و زبون برای مثال دردمندی من سوختۀ زار و نزار / ظاهراً حاجت تقریر و بیان این همه نیست (حافظ - ۱۶۶ حاشیه)

نابسامان، شوریده و درهم مثلاً حالِ زار، کارِ زار، عشق را عافیت به کار نشد / لاجرم کار عاشقان زار است (انوری - ۷۷۷) ، چه مردی کند در صف کارزار / که دستش تهی باشد و کارْزار (سعدی۱ - ۷۵) ، ای تو دل آزار و من آزرده دل / دل شده زآزار دل آزار، زار (منوچهری - ۴۶) نحیف، لاغر، برای مِثال با سرین های سپید و گرد چون تل سمن / با میان های نزار و زار چون تار قصب (فرخی - ۵)

پراندوه، پرسوز مثلاً گریۀ زار، نالۀ زار، با سوز و درد، بن مضارعِ زاریدن
کثرت، پسوند متصل به واژه به معنای انبوهی و جای فراوانی چیزی مثلاً بنفشه زار، پنبه زار، چمن زار، ریگزار، سمن زار، شن زار، علفزار، کشتزار، گلزار، گندمزار، لاله زار، لجن زار، مَرغزار، نمکزار، یونجه زار
زار و وار: زار وار، خوار و زبون، در حالت بیچارگی و ناتوانی
زار و نزار: لاغر و ضعیف، افسرده و رنجور، خوار و زبون برای مِثال دردمندی من سوختۀ زار و نزار / ظاهراً حاجت تقریر و بیان این همه نیست (حافظ - ۱۶۶ حاشیه)

فرهنگ فارسی عمید

زاد

طعام یا خوراک که در سفر با خود برمی دارند، توشه
پسوند متصل به واژه به معنای زاده شده مثلاً آدمی زاد، پاک زاد، پری زاد، خاک زاد، خانه زاد
فرزند، برای مثال بر شاه شد زاد فرخ چو گرد / سخن های ایشان همه یاد کرد (فردوسی - ۸/۳۰۵) سن و سال، برای مثال همه کرامت از ایزد همی رسید به وی / بدان زمان که کم از بیست ساله بود به زاد (فرخی - ۳۵) ، هر ساله بلا و سختی و رنج / من بیش کشیده ام در این زاد (مسعودسعد - ۱۰۲)

زاد راه: طعام یا خوراک که در سفر با خود برمی دارند، توشه مسافرت
زاد برآمدن: زاد برآمدن، پیر شدن، سال خورده شدن، پیر بودن

طعام یا خوراک که در سفر با خود برمی دارند، توشه
پسوند متصل به واژه به معنای زاده شده مثلاً آدمی زاد، پاک زاد، پری زاد، خاک زاد، خانه زاد
فرزند، برای مِثال بر شاه شد زاد فرخ چو گَرد / سخن های ایشان همه یاد کرد (فردوسی - ۸/۳۰۵) سن و سال، برای مِثال همه کرامت از ایزد همی رسید به وی / بدان زمان که کم از بیست ساله بود به زاد (فرخی - ۳۵) ، هر ساله بلا و سختی و رنج / من بیش کشیده ام در این زاد (مسعودسعد - ۱۰۲)

زاد راه: طعام یا خوراک که در سفر با خود برمی دارند، توشه مسافرت
زاد برآمدن: زاد برآمدن، پیر شدن، سال خورده شدن، پیر بودن

فرهنگ فارسی عمید

زاب

زهاب، زه آب، برای مثال پشیمان نشد هر که نیکی گزید / که بدزاب دانش نیارد مزید (فردوسی - ۶/۵۵۸)، چشمه، آبراهه، صفت، خاصیت

فرهنگ فارسی عمید

شاذ

نادر، کمیاب، منفرد، تنهامانده

فرهنگ فارسی عمید

زاذی

از بزرگان ایران در اواخر عهد ساسانی است، طبری آرد: پس از کشته شدن فیروزبن مهران بخشش نوادۀ کسری) زاذی که از بزرگان بود به نصیبین (در مغرب) شتافت و فرخزاد (یکی از نواده های کسری) را که از هنگام کودکی که شیرویه برادران خود را میکشت، بدست زاذی در آنجا در قلعه ای بنام حصن الحجاره (قلعۀ سنگی) پنهان شده بود، به طیسبون برد و فرمانروائی او را استوار ساخت، (تاریخ طبری چ نلدکه ج 2 ص 1066)

لغت نامه دهخدا

زاذک

(ذَ)

یکی از قراء کس از بلاد ماوراءالنهر و از آنجا است زاذکی. (ازانساب سمعانی) (از معجم البلدان). و رجوع به زاذکی شود
قریه ای است در طوس خراسان که آن را زانک نیز گویند. (معجم البلدان از سمعانی)

لغت نامه دهخدا

ازاذ

(اَ)

نوعی از خرما. رجوع به ازاد شود

لغت نامه دهخدا

زان

از آن متعلق به مال: (مرا هر چه ملک و سپاهست و گنج همه زان تو و ترا زوست خنج)

معنی زاذ - جستجوی لغت در جدول جو

پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما