- حاکم
فرمانده، فرمانروا، فرماندار، قاضی، داور
معنی حاکم - جستجوی لغت در جدول جو
- حاکم (کِ)
نعت فاعلی از حکم. داور. قاضی. دیّان. لزام. فتاح. (تفسیر ابوالفتوح رازی). فیصل. راعی. (منتهی الارب). لزم. حکم. (اصطلاح فقه) آنکه اهلیت فتوی و قضاوت بین اشخاص دارد: وی چون حاکم است که در کارها رجوع به او کنند. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 95). در شهری مقام نکنید که در وی حاکمی عادل... نباشد. (تاریخ بیهقی ص 386). وی (عقل) چون حاکم است که در کارها رجوع به وی کنند و قضا و احکام به وی است. (تاریخ بیهقی). به هیبت حاکمان عادل و همت عالمان عامل. (گلستان).
هرچه کنی تو بر حقی حاکم دست مطلقی
پیش که داوری برم از تو که خصم و داوری ؟
سعدی.
ما سپر انداختیم گردن تسلیم پیش
گر بکشی حاکمی ور بدهی زینهار.
سعدی.
، مسعّر، فرمانده. فرمانفرما، کسی که از طرف دولت مأمور حکومت ایالت و شهر و یا دیهی باشد. رائس. (منتهی الارب). عظیم. (منتهی الارب). والی:
آشکارا دهی از اندک و بی مایه زکات
رشوت حاکم جز در شب و پنهان ندهی.
ناصرخسرو.
حاکم در خورد شهریان باید.
ناصرخسرو.
مالک ملک وجود حاکم ردّ و قبول
هرچه کند جور نیست ور تو بنالی جفاست.
سعدی.
مالک ردّ و قبول هرچه کند پادشاست
گر بکشد حاکمست ور بنوازدرواست.
سعدی.
ج، حکّام، حاکمین، حاکمون. (مهذب الاسماء)، حاکم لشکر، منصبی از مناصب عهد غزنویان: احمد و شکر خادم تنی چند از خواص و طبیب و حاکم لشکر را بخواندند وگفتند شما بشستن و تابوت ساختن مشغول شوید. (تاریخ بیهقی ص 358). سلطان دانشمند نبیه و حاکم لشکر را و نصر خلف آنجای (طارم، در وقعۀ حسنک) فرستاد. (تاریخ بیهقی ص 180)، نزد علماء اصول و فقهاء، حاکم خدای تعالی و محکوم علیه کسی است که طرف خطاب واقع شده باشد، و او شخص مکلف است. و محکوم ٌبه موضوع خطاب که عبارت است از فعل مکلف و آنرا محکوم ٌفیه نیزگویند پس وقتی که گفته شد نماز واجبست، محکوم ٌعلیه شخص مکلف به اداء نماز و محکوم ٌبه نماز باشد، و این مانند آنست که بگویند: امیر بر زید چنین حکمی صادر کرد. و این برخلاف اصطلاح منطقیانست که آنان محکوم ٌعلیه و محکوم ٌبه را بر طرفین قضیه اطلاق کنند. از اینرو محکوم ٌعلیه در مثال مذکور نماز است. و محکوم ٌبه عبارت از وجوبست نه فعل مکلف. و این قاعده در جایی که چیزی صفت فعل مکلف باشد مانند وجوب و نحو آن و در چیزی که حکم تعلیقی باشد مانند سببیت و مانند آن، ظاهر و شایع است، چه حق تعالی به مکلف خطاب کرده که فعل او سبب است مر شیئی را یا شرط آنست یا غیر آن. اما در جائی که شی ٔ اثر باشد مر فعل مکلف را مانند ملک رقبه یا متعه یا منفعت یا ثبوت دین بر ذمۀ کسی، پس گفتن اینکه محکوم ٌبه فعل مکلف است ظاهر نیست و بلکه اگرما قرار دهیم ملک رقبه را نفس حکم در این مورد چیزی که صالح باشد که آنرا محکوم ٌبه بخوانیم در بین نخواهد بود، چنانچه در کتاب تلویح بدین نکته اشاره کرده است. (کشاف اصطلاحات الفنون)، (اصطلاح اصول) یکی از دو روایت متعارض که بروایت دیگر مقدم باشد. رجوع به حکومت شود،
{{اسم خاص}} یکی از نامهای خدا
هرچه کنی تو بر حقی حاکم دست مطلقی
پیش که داوری برم از تو که خصم و داوری ؟
سعدی.
ما سپر انداختیم گردن تسلیم پیش
گر بکشی حاکمی ور بدهی زینهار.
سعدی.
، مسعّر، فرمانده. فرمانفرما، کسی که از طرف دولت مأمور حکومت ایالت و شهر و یا دیهی باشد. رائس. (منتهی الارب). عظیم. (منتهی الارب). والی:
آشکارا دهی از اندک و بی مایه زکات
رشوت حاکم جز در شب و پنهان ندهی.
ناصرخسرو.
حاکم در خورد شهریان باید.
ناصرخسرو.
مالک ملک وجود حاکم ردّ و قبول
هرچه کند جور نیست ور تو بنالی جفاست.
سعدی.
مالک ردّ و قبول هرچه کند پادشاست
گر بکشد حاکمست ور بنوازدرواست.
سعدی.
ج، حکّام، حاکمین، حاکمون. (مهذب الاسماء)، حاکم لشکر، منصبی از مناصب عهد غزنویان: احمد و شکر خادم تنی چند از خواص و طبیب و حاکم لشکر را بخواندند وگفتند شما بشستن و تابوت ساختن مشغول شوید. (تاریخ بیهقی ص 358). سلطان دانشمند نبیه و حاکم لشکر را و نصر خلف آنجای (طارم، در وقعۀ حسنک) فرستاد. (تاریخ بیهقی ص 180)، نزد علماء اصول و فقهاء، حاکم خدای تعالی و محکوم علیه کسی است که طرف خطاب واقع شده باشد، و او شخص مکلف است. و محکوم ٌبه موضوع خطاب که عبارت است از فعل مکلف و آنرا محکوم ٌفیه نیزگویند پس وقتی که گفته شد نماز واجبست، محکوم ٌعلیه شخص مکلف به اداء نماز و محکوم ٌبه نماز باشد، و این مانند آنست که بگویند: امیر بر زید چنین حکمی صادر کرد. و این برخلاف اصطلاح منطقیانست که آنان محکوم ٌعلیه و محکوم ٌبه را بر طرفین قضیه اطلاق کنند. از اینرو محکوم ٌعلیه در مثال مذکور نماز است. و محکوم ٌبه عبارت از وجوبست نه فعل مکلف. و این قاعده در جایی که چیزی صفت فعل مکلف باشد مانند وجوب و نحو آن و در چیزی که حکم تعلیقی باشد مانند سببیت و مانند آن، ظاهر و شایع است، چه حق تعالی به مکلف خطاب کرده که فعل او سبب است مر شیئی را یا شرط آنست یا غیر آن. اما در جائی که شی ٔ اثر باشد مر فعل مکلف را مانند ملک رقبه یا متعه یا منفعت یا ثبوت دین بر ذمۀ کسی، پس گفتن اینکه محکوم ٌبه فعل مکلف است ظاهر نیست و بلکه اگرما قرار دهیم ملک رقبه را نفس حکم در این مورد چیزی که صالح باشد که آنرا محکوم ٌبه بخوانیم در بین نخواهد بود، چنانچه در کتاب تلویح بدین نکته اشاره کرده است. (کشاف اصطلاحات الفنون)، (اصطلاح اصول) یکی از دو روایت متعارض که بروایت دیگر مقدم باشد. رجوع به حکومت شود،
{{اسم خاص}} یکی از نامهای خدا
- حاکم
داور، قاضی، راعی آنکه اهلیت فتوی و قضاوت بین اشخاص دارد
- حاکم ((کِ))
فرماندار، والی، جمع حکام، قاضی، داور، آن که بر دیگران حکومت کند، شرع عالمی روحانی که بر امور شرعی مردم حکومت کند
- حاکم
آمر، داور، دیان، سائس، صاحب اختیار، عامل، ساتراب، شهربان، استاندار، امیر، پیشوا، حکمران، شاه، فرماندار، فرمانروا، والی، برنده، حقدار
متضاد: محکوم، چیره، مسلط، غالب، حکم کننده، قاضی، داور، حاضر، موجود، حکم فرما، مستولی
متضاد: محکوم، چیره، مسلط، غالب، حکم کننده، قاضی، داور، حاضر، موجود، حکم فرما، مستولی
- حاکم
حاكمٌ
- حاکم
Reigning, Ruler
- حاکم
régnant, (FR) dirigeant
- حاکم
reinante, (ES) gobernante
- حاکم
царствующий , правитель
- حاکم
regierend, (DE) Herrscher
- حاکم
пануючий , правитель
- حاکم
panujący, (PL) władca
- حاکم
统治的 , 统治者
- حاکم
reinante, (PT) governante
- حاکم
حکمران , حکمران
- حاکم
শাসক , শাসক
- حاکم
mtawala, (SW) mtawala
- حاکم
egemen, (TR) hükümdar
- حاکم
지배하는 , 지배자
- حاکم
支配的な , 支配者
- حاکم
regnante, (IT) governante
- حاکم
शासक , शासक
- حاکم
berkuasa, (ID) penguasa
- حاکم
ผู้ปกครอง , ผู้ปกครอง
- حاکم
heerser, (NL) heerser
- حاکم
שורר , שליט
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
(کِ مَ)
لغت نامه دهخدا
تأنیث حاکم. زن حاکم. خاتون. ملکه.
- طبقۀ حاکمه، طبقه ای از مردم که قدرت حکومت در دست آنانست.
- هیئت حاکمه، مجموع دوائر و اشخاصی که در قومی حکم رانند. قوه حاکمه
- طبقۀ حاکمه، طبقه ای از مردم که قدرت حکومت در دست آنانست.
- هیئت حاکمه، مجموع دوائر و اشخاصی که در قومی حکم رانند. قوه حاکمه
(کِ)
لغت نامه دهخدا
سمت حاکم. حاکمیت. قدرت. اختیار. حکمرانی: امیرالمؤمنین ترا نگهبان ایشان کرده، و سیاست ایشان را بتو حواله کرده و تو را جهت حاکمی ایشان خواسته. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 313).
آن روز هیچ حکم نباشد مگر بعدل
ایزد سذوم را ننشسته بحاکمی.
ناصرخسرو (دیوان ص 451)
آن روز هیچ حکم نباشد مگر بعدل
ایزد سذوم را ننشسته بحاکمی.
ناصرخسرو (دیوان ص 451)
