- ترح
اندوه، حزن
معنی ترح - جستجوی لغت در جدول جو
- ترح (اِ تِ)
اندوه گین شدن. (از تاج المصادر بیهقی) (از زوزنی) (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء). محزون گشتن. (از اقرب الموارد) (از المنجد) ، فرودآمدن. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء)
- ترح (تَ رِ)
کم خیر. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) (از المنجد) ، بسیاراندوه. (از المنجد)
- ترح (تَ)
فقر و درویشی. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (آنندراج) : و از حصول آن استعداد، فرحی بی برح و فرجی بی ترح... دریابند. (درۀ نادره چ شهیدی ص 13)
- ترح (تَ رَ)
اندوه. ضد فرح. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء). اندوه و غم که ضد فرح است. (غیاث اللغات) (آنندراج). حزن و غم. (المنجد). غم. (اقرب الموارد) : ما الدنیا الا فرح و ترح، ای سرور و غم. (اقرب الموارد). ج، اتراح. (المنجد) :
گه شرف گاهی سعود و گه فرح
گه وبال و گه هبوط و گه ترح.
مولوی.
ما التصوف قال وجدان الفرح
فی الفؤاد عند اتیان الترح.
مولوی.
و زمانی مزدوج به فرح و ساعتی منزه از برح و ترح نیر برج برج سعادت با زهرۀ زهرا اقران یافت. (درۀ نادره چ شهیدی ص 256)
گه شرف گاهی سعود و گه فرح
گه وبال و گه هبوط و گه ترح.
مولوی.
ما التصوف قال وجدان الفرح
فی الفؤاد عند اتیان الترح.
مولوی.
و زمانی مزدوج به فرح و ساعتی منزه از برح و ترح نیر برج برج سعادت با زهرۀ زهرا اقران یافت. (درۀ نادره چ شهیدی ص 256)
- ترح
اندوهگین شدن، فرود آمدن اندوه، غم، فقر و درویشی
- ترح ((تَ رَ))
اندوه، حزن
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
رحمت و درود فرستادن برای مرده، مهربانی کردن، درود فرستادن، طلب آمرزش کردن
(اِ تِ)
لغت نامه دهخدا
مرحبا گفتن. (غیاث اللغات) (از آنندراج). خوش آمد گفتن و مرحبا گفتن. (ناظم الاطباء) : ترحب به، دعاه الی الرحب و السعه، قال له مرحبا. (متن اللغه). رجوع به ترحاب شود
(اِ تِ)
لغت نامه دهخدا
بخشودن. (تاج المصادر بیهقی) (دهار). ببخشودن. (زوزنی). بخشودن و مهربان شدن، و با لفظ کردن و آمدن و فرستادن به صلۀ ’بر’ مستعمل. (آنندراج). مهربانی کردن بر کسی. (منتهی الارب) (از ناظم الاطباء). رحم و شفقت و نرم دلی و مهربانی و ملاطفت و خاطرنوازی. (ناظم الاطباء) : و در حلم و ترحم بمنزلتی بود چنانکه یک سال بغزنین آمد از فراشان تقصیرها پیدا آمد... امیر حاجب سرای را گفت این فراشان را بیست تنند فرموده ایم بیست چوب می باید زد... حاجب پنداشت که هر یکی از بیستگان چوب فرموده است. یکی را بیرون خانه فروگرفتند و چون سه چوب بر آن بزدند بانگ برآورد امیر گفت هر یکی را یک چوب فرموده بودیم بیست تنند و آن نیز بخشیدیم مزنید. (تاریخ بیهقی چ ادیب صص 125- 126).
نالم و ترسم که او باور کند
وز ترحم جور را کمتر کند.
مولوی.
فقیرم بجرم گناهم مگیر
غنی را ترحم بود بر فقیر.
(بوستان).
ترحم بر پلنگ تیزدندان
ستمکاری بود بر گوسفندان.
(گلستان).
آخر بترحم سر موئی نگر آن را
کاّهی بودش تعبیه در هر بن موئی.
سعدی.
اگر به پرسشم آن بیوفا نمی آید
ترحمش ز چه بر حال ما نمی آید؟
مخلص کاشی (از آنندراج).
- بی ترحم،بی رحم. سنگدل. ظالم:
این گرسنه گرگ بی ترحم
خود سیر نمی شود ز مردم.
سعدی.
، رحمک اﷲ گفتن کسی را. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (اقرب الموارد) (المنجد). و این معنی در ترحیم بیشتر است. (منتهی الارب) (آنندراج) : هارون پوشیده کسان گماشته بود که تا هر کس زیر دار جعفر گشتی و تندّمی و توجعی نمودی و ترحمی، بگرفتندی... و عقوبت کردندی. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 190).
بر خاک از حواری و حورا ترحم است
خاکش بهشت هشتم و چرخ چهارم است.
خاقانی
نالم و ترسم که او باور کند
وز ترحم جور را کمتر کند.
مولوی.
فقیرم بجرم گناهم مگیر
غنی را ترحم بود بر فقیر.
(بوستان).
ترحم بر پلنگ تیزدندان
ستمکاری بود بر گوسفندان.
(گلستان).
آخر بترحم سر موئی نگر آن را
کاّهی بودش تعبیه در هر بن موئی.
سعدی.
اگر به پرسشم آن بیوفا نمی آید
ترحمش ز چه بر حال ما نمی آید؟
مخلص کاشی (از آنندراج).
- بی ترحم،بی رحم. سنگدل. ظالم:
این گرسنه گرگ بی ترحم
خود سیر نمی شود ز مردم.
سعدی.
، رحمک اﷲ گفتن کسی را. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (اقرب الموارد) (المنجد). و این معنی در ترحیم بیشتر است. (منتهی الارب) (آنندراج) : هارون پوشیده کسان گماشته بود که تا هر کس زیر دار جعفر گشتی و تندّمی و توجعی نمودی و ترحمی، بگرفتندی... و عقوبت کردندی. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 190).
بر خاک از حواری و حورا ترحم است
خاکش بهشت هشتم و چرخ چهارم است.
خاقانی
(تَ حَ)
لغت نامه دهخدا
غم. (از اقرب الموارد) : و ما من فرحه الا و بعدها ترحه. (اقرب الموارد) : ابداً یولد ترحه من فرحه و یصب غماً منتهاه سرور. (سندبادنامه ص 32). رجوع به ترح شود
(اِ تِ)
لغت نامه دهخدا
گرد شدن. (تاج المصادربیهقی) (زوزنی) (آنندراج). گرد شدن مار. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) (از المنجد)
(اِ تِ)
لغت نامه دهخدا
کوچ کردن. (متن اللغه) (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء). انتقال قوم از مکانی. (ازاقرب الموارد) (از المنجد) ، سوار شدن ستور را، پیش آمدن کسی را به ناپسند. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) : ترحل فلاناً، رکبه بمکروه. (اقرب الموارد) (متن اللغه) (المنجد)
دلسوز جگر سوز آنچه که موجب ترحم شخص شود رقت آور: (وضع ترحم آوری داشت)
بخشایش، دلسوزی، رحم، رقت، شفقت، عطوفت، مهرورزی، بخشودن، به رحم آمدن، رحم کردن
متضاد: قساوت
متضاد: قساوت