- کهد (کَ)
جهد و کوشش. (ناظم الاطباء). جهد، و گویند: اصابه کهد و جهد، به یک معنی. (از اقرب الموارد) ، مشقت. (ناظم الاطباء)
معنی کهد - جستجوی لغت در جدول جو
- کهد (زَ دَ مَ)
شتافتن درازگوش. (از منتهی الارب) (آنندراج) : کهد الحمار کهداً و کهداناً، دوید و شتافت درازگوش. (از اقرب الموارد). کهد کهداً وکهداناً، شتافت. (از ناظم الاطباء) ، شتابانیدن درازگوش را، لازم و متعدی. (از منتهی الارب) (از آنندراج) : کهد السائق الحمار، راننده درازگوش را به شتافتن واداشت. (از اقرب الموارد) ، ستیهیدن در خواستن چیزی. (منتهی الارب) (آنندراج). الحاح کردن در طلب و ستیهیدن در خواستن چیزی. (از ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، مانده گردیدن. (منتهی الارب) (آنندراج). در تعب و مشقت افتادن و مانده گردیدن. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد)
- کهد
رنج سختی، کوشش
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
قند
جراحت، گودال
پسوند متصل به واژه به معنای کنده شده مثلاً آبکند،
کند و کاو: کنایه از کندن و کاویدن، کنایه از تفحص، تجسس
کند و کوب: کندن و کوبیدن، آشوب، تشویش، اضطراب، برای مثال نه گفت اندر او کار کردی نه چوب / شب و روز از او خانه در کند و کوب (سعدی۱ - ۱۲۴)
جراحت، گودال
پسوند متصل به واژه به معنای کنده شده مثلاً آبکند،
کند و کاو: کنایه از کندن و کاویدن، کنایه از تفحص، تجسس
کند و کوب: کندن و کوبیدن، آشوب، تشویش، اضطراب،
نخواستن چیزی و ترک کردن آن، اعراض کردن از دنیا و به عبادت پرداختن، بی اعتنایی به دنیا، پرهیزکاری، پارسایی
مقابل تند، دارای حرکت آهسته و آرام
مقابل تیز، فاقد برندگی
کنده
شجاع، دلیر، پهلوان
مقابل تیز، فاقد برندگی
کنده
شجاع، دلیر، پهلوان
نگهبان کوه، کوه نشین، پارسایی که در کوه خانه گرفته و در آنجا عبادت می کند
یوزپلنگ، پستانداری درنده و گوشت خوار، شبیه پلنگ ولی کوچک تر از آنکه بر روی پوست خود خال های فراوان دارد
زبان کوچک، عضو گوشتی کوچکی به شکل زبان که در بیخ حلق آویزان است، ملاز، ملازه، لهات، کنج
چوبی که پشت در می انداختند تا باز نشود، کلون،برای مثال باز کردم در او شدم به کده / در کلیدان نبود سخت «کده» (طیان - شاعران بی دیوان - ۳۱۹)
چوبی که پشت در می انداختند تا باز نشود، کلون،
قومی آریایی که در نواحی غربی ایران، عراق، ترکیه و سوریه به سر می برند و به طوایف بسیار تقسیم می شوند، هر یک از افراد این قوم، کنایه از چوپان، چادرنشین
کاهدان، انباری برای نگه داشتن کاه یا خوراک چهارپایان، جای ریختن کاه، انبار کاه
(کَ)
لغت نامه دهخدا
دهی از دهستان ابرغان است که در بخش مرکزی شهرستان سراب واقع است و 439 تن سکنه دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 4)
(کَ)
لغت نامه دهخدا
منسوب به کهدان: سگ کهدانی. (از یادداشت به خط مرحوم دهخدا). که در کهدان آسوده زید و تن پرور بماند:
پیش نایند همی هیچ مگرکز دور
بانگ دارند همی چون سگ کهدانی.
ناصرخسرو.
سگ کهدانی ارچه فربه شد
نه ز تازی شکار را به شد.
سنایی.
اف از این مهتران سیل آور
تف بر این خواجگان کهدانی.
سنائی (دیوان چ مظاهر مصفا ص 242).
به منبر کی رود هرگز سری کآن نیست منقادت
شکاری کی تواندشد سگی کآن هست کهدانی ؟
مجیرالدین بیلقانی
پیش نایند همی هیچ مگرکز دور
بانگ دارند همی چون سگ کهدانی.
ناصرخسرو.
سگ کهدانی ارچه فربه شد
نه ز تازی شکار را به شد.
سنایی.
اف از این مهتران سیل آور
تف بر این خواجگان کهدانی.
سنائی (دیوان چ مظاهر مصفا ص 242).
به منبر کی رود هرگز سری کآن نیست منقادت
شکاری کی تواندشد سگی کآن هست کهدانی ؟
مجیرالدین بیلقانی
(زَ رَ)
لغت نامه دهخدا
دویدن خر. (تاج المصادر بیهقی). کهد. (منتهی الارب) (آنندراج) (اقرب الموارد). رجوع به کهد شود
(کَ)
لغت نامه دهخدا
داه. (منتهی الارب) (آنندراج). کنیز و داه. (ناظم الاطباء). کنیز، و به جهت سرعت او در خدمت چنین گویند. (از اقرب الموارد). رجوع به دو مادۀ قبل شود
(کَ دَ)
لغت نامه دهخدا
گران ناگوارد. (منتهی الارب). گران ناگوار. (آنندراج) (از اقرب الموارد). گران و سنگین و ناگوارد. (ناظم الاطباء)
(کَ دَ)
لغت نامه دهخدا
نام شاعری است. (ناظم الاطباء) (منتهی الارب) (آنندراج). و زن او مسماه به ام الحدید است. (تاج العروس) (از یادداشت به خط مرحوم دهخدا). رجوع به تاج العروس ذیل مادۀ ’ح دد’ شود
(کَ)
لغت نامه دهخدا
جایی که در آن کاه و علف ستوران نهند. (آنندراج). کاهدان. متبن. متبنه. انبار کاه. (از یادداشت به خط مرحوم دهخدا) :
وینها که نیند از تو سزای که و کهدان
مر حور جنان را تو چه گویی که سزااند؟
ناصرخسرو.
تو چه گویی که جهان از قبل اینهاست
که دریغ آید زیشانت همی کهدان.
ناصرخسرو.
دیگ شکم از طعام لبریز مکن
گر کاه نباشد ز تو کهدان از توست.
میرالهی همدانی.
- امثال:
مردان در میدان جهند و ما در کهدان جهیم. (امثال و حکم ص 1512).
، جایی که در آن جهت خوابیدن سگ کاه می ریزند. (ناظم الاطباء) (از فرهنگ فارسی معین) :
افسر زرین تو را و دولت بیدار
وآنکه تو را دشمن است بد سگ کهدان.
(از تاریخ بیهقی چ ادیب ص 636).
- امثال:
گر سگی بانگی کند بر بام کهدان غم مخور.
؟ (از امثال و حکم ص 1295)
وینها که نیند از تو سزای که و کهدان
مر حور جنان را تو چه گویی که سزااند؟
ناصرخسرو.
تو چه گویی که جهان از قبل اینهاست
که دریغ آید زیشانت همی کهدان.
ناصرخسرو.
دیگ شکم از طعام لبریز مکن
گر کاه نباشد ز تو کهدان از توست.
میرالهی همدانی.
- امثال:
مردان در میدان جهند و ما در کهدان جهیم. (امثال و حکم ص 1512).
، جایی که در آن جهت خوابیدن سگ کاه می ریزند. (ناظم الاطباء) (از فرهنگ فارسی معین) :
افسر زرین تو را و دولت بیدار
وآنکه تو را دشمن است بد سگ کهدان.
(از تاریخ بیهقی چ ادیب ص 636).
- امثال:
گر سگی بانگی کند بر بام کهدان غم مخور.
؟ (از امثال و حکم ص 1295)
کوش، تاب رنج، سختی، تاب و توان، فرجام -1 کوشیدن رنج بردن، کوشش رنج. توانایی کوشش
