معنی ویحک در لغت نامه دهخدا

مُرَکَّب اَز: ویح، کلمه ترحم + ’ک’ خطاب، این کلمه بیشتر در مقام ترحم گفته میشود:، گفت ویحک چه کس توانی بود، این چنین خاکسار و خون آلود.، نظامی.،، به معنی ویل نیز آید. ای وای بر تو، و در مقام تعجب نیز آید:، چرا عمر کرکس دوصد سال ویحک، نماند فزونتر ز سالی پرستو.، رودکی.، سی نشد سال عمر تو ویحک، سال زاد تو را شمار نداشت.، مسعودسعد.، بوسه خواهم داد ویحک بند پندآموز را، لاجرم زین بند چنبروار شد بالای من.، خاقانی

معنی ویحک در فرهنگ لغت هوشیار

ویحک در فارسی ریکه ای نیکو ای نیکبخت، ای بدبخت وای برتو کلمه ایست که در مواقع ذیل استعمال شود: الف - در مقام ترحم: (گفت ویحک چه کس توانی بود این چنین خاکسار و خون آلودخ) (هفت پیکر) ب - درهنگام تعجب خوشا بر تو، بمعنی ویل آید افسوس برتو خ. افسوس بر تو، گفت: ویحک خدای بتواند مزد بدهد گناه بستاند. (سنائی)

معنی ویحک در فرهنگ فارسی معین

افسوس بر تو، خوشا بر تو، کلمه ای است که در مقام ترحم گفته می شود

معنی ویحک - جستجوی لغت در جدول جو

ویحک

فرهنگ فارسی عمید

ویحک

لغت نامه دهخدا

ویحک

فرهنگ لغت هوشیار

ویحک

فرهنگ فارسی معین

ویک

ویحک، در مقام ترحم، مدح و تعجب می گویند، در هنگام تاسف به کار می رود، افسوس بر تو

فرهنگ فارسی عمید

ویک

(وَ / وِ / وی)

کلمه ای است که چون از چیزی نفرت نمایند گویند. (برهان)، به معنی ویحک است، و آن لفظی است عربی و کلمه ترحم است یعنی ای نیک بخت و ای نیک و ای خوب، و بعضی گویند به معنی وای است که در وقت تأسف و کف دست بر هم سودن گویند، و به معنی ویلک هم استعمال کنند و آن لفظی است عربی و کلمه عذاب است یعنی ای بدبخت و ای زشت و ای زبون و ای بد. (برهان) (انجمن آرا) (آنندراج). ویک به جای ویحک باشد. رودکی سمرقندی گفت:
ماده گفتا هیچ شرمت نیست ویک
چون سبکساری نه بد دانی نه نیک.
(لغت فرس چ اقبال ص 257) (و در چ هرن (از لغت فرس) آمده ویک به معنی ویحک و چنان پندارم که هر دو تازی اند ولیکن ویک مستعمل است). در صحاح الفرس مصرع دوم ’پس سبکساری...’ است و در منتخب فرس میرزا ابراهیم ذیل لغت ویک آمده ویک نیکبخت و به عربی ویحک باشد. (حاشیۀ برهان قاطع چ معین) :
خشمش آمد و همانگه گفت ویک
خواست کاو را برکند از دیده کیک.
رودکی.
اگر شاخ بد خیزد از بیخ نیک
تو با شاخ بد برمیاغاز ویک.
فردوسی.
سخن گفتن نغز و گفتار نیک
نگردد کهن تا جهان است ویک.
فردوسی.
پشیمان نگردد کس از کار نیک
نکوتر ز نیکی چه چیز است ویک ؟
اسدی

لغت نامه دهخدا

ضویحک

(ضُ وَ حِ)

کوهی در پایین فرش. (معجم البلدان)

لغت نامه دهخدا

ویک

(وَ کَ)

تعجب از تو. (ترجمان علامۀ جرجانی ترتیب عادل بن علی). درعربی وی به فتح و سکون یاء کلمه تعجب است، یقال: ویک و وی لزید. (حاشیۀ برهان قاطع از منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

ویک

دهی است از دهستان ابهررود بخش قیدار شهرستان زنجان، (فرهنگ جغرافیایی ایران ج 2)

لغت نامه دهخدا

ویلک

(وَ لَ)

وای بر تو. (منتهی الارب). رجوع به ویل شود

لغت نامه دهخدا

ویسک

(وِ سِ کِ)

دهی است از دهستان دشت طال بخش بانۀ شهرستان سقز. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5)

لغت نامه دهخدا

ویح

(وَ)

وای. کلمه ترحم است چنانکه ویل کلمه عذاب. یزیدی گوید هر دو به یک معنی است، ویح لزید و ویحاً له رفع آن بنابر اینکه مبتداست و نصب به تقدیر فعلی است و ویح زید و ویحه باز نصب به تقدیر فعلی است و ویحما زید به همان معنی است، یا اصل کلمه ’وی’ است که یک مرتبه به حاء پیوسته است و یک مرتبه به خاء و یک مرتبه به لام و یک مرتبه به یاء و یک مرتبه به سین. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد). رجوع به ویخ و ویس و ویل شود

لغت نامه دهخدا

ویک

ویک در فارسی وای بر تو کلمه تعجب است وای بر تو، ویحک، توضیح در فارسی بصورت وک آمده: (ماده گفتا هیچ شرمت نیست و یک چون سبکساری نه بد دانی نه نیک) (رودکی)

فرهنگ لغت هوشیار