جدول جو
جدول جو

معنی نراقی - جستجوی لغت در جدول جو

نراقی
(نَ)
احمد (حاجی...) ابن حاج ملامهدی یا محمدمهدی، معروف به نراقی. از اکابر دانشمندان و فقهای امامیۀ قرن سیزدهم هجری قمری است. وی اشعار عرفانی فراوانی سروده است و در شعر ’صفائی’ تخلص کرده. مؤلف ریحانه الادب این تصانیف را بدو نسبت کرده است: 1- اجتماع الامروالنهی. 2- اساس الاحکام، در اصول فقه. 3- اسرارالحج. 4- حجیهالمظنه. 5- خزائن. 6 -دیوان شعر فارسی. 7- سیف الامه. 8- شرح تجریدالاصول. 9- طاقدیس، شامل مثنویات او. 10- عین الاصول. 11- مستند الشیعه فی احکام الشریعه. 12- معراج السعاده. 13- مفتاح الاحکام. 14- مناهج الوصول. وی در وبای عام قریۀ نراق به سال 1245 هجری قمری درگذشت. او راست:
تاراج کنی تا کی ای مغبچه ایمان ها
کافر تو چه می خواهی از جان مسلمان ها
پروانه صفت گردم گرد سر هر شمعی
از روی تو چون روشن شد شمع شبستان ها.
#
بدین دردم طبیبی مبتلا کرد
که درد هر دوعالم را دوا کرد
خوشاحال کسی کاندر ره عشق
سری درباخت یا جانی فدا کرد
در میخانه بر رویم گشادند
مگر میخواره ای بر من دعا کرد
صفائی تا مرید میکشان شد
عبادتهای پیشین را قضا کرد.
#
در حیرتم آیا ز چه رومدرسه کردند
جائی که در آن میکده بنیاد توان کرد.
#
از بیم ملامت رهم از میکده بسته است
از خانه ما کاش به میخانه دری بود.
#
تا مغبچگان مقیم دیرند
در دیر مغان مرا مقام است
آن آیه که منع عشق دارد
واعظ بنما به من ! کدام است
و آن می که به دوست ره نماید
آخر به کدام دین حرام است
گفتیم بسی ز عشق و گفتند
این قصه هنوز ناتمام است.
رجوع به ریحانهالادب ج 4 ص 183 و روضات الجنات ص 27 و هدیهالاحباب ص 180 و مستدرک الوسائل ص 384 و قصص العلماء ص 103 و اعیان الشیعه ج 11 ص 249 و ریاض العارفین ص 463 شود
لغت نامه دهخدا

پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما

تصویری از مراقی
تصویر مراقی
مرقات، پلکان، نردبان
فرهنگ فارسی عمید
تصویری از راقی
تصویر راقی
بالارونده، ترقی کننده، کسی که مدارج علم و دانش را پیموده باشد، تحصیل کرده
فرهنگ فارسی عمید
(اَ مَ)
ابن مهدی بن ابی ذر النراقی الکاشانی. فقیهی از مردم نراق کاشان، جامع اکثر علوم از فقه و اصول و ریاضی و نجوم و غیرها و با جنبۀ فقاهت نیز شعر می گفت و صافی تخلص می کرد. و عظیم الجثه و بطین و متبدن بود و در شفقت برعیت و ضعفا و تحمل کفاف آنان سعی وافر داشت. وی بیشتر معلومات خویش از پدرخود ملا مهدی نراقی و قلیلی از دیگر علماء عراق فراگرفت و در وبای عام سال 1244 ه. ق. بدان مرض بمولد خود نراق درگذشت. و جسد وی بنجف برده در جوار تربت مطهر بخاک سپردند. و او را تألیف بسیار است ازجمله: شرح تجریدالأصول پدر خود در چند مجلد ضخم و شرحی نیزبر کتاب حساب پدر خویش و شرح کتاب جامعالسعادات پدرخود موسوم بمعراج السعاده. و کتاب مناهج الوصول الی علم الأصول در دو مجلد و کتابی عین الأصول که آن را در جوانی خویش نوشته و کتاب اساس الاحکام فی تنقیح عمد مسائل الأصول بالاحکام و کتاب عوائدالایام و کتاب مختصر در اصول فقه موسوم بمفتاح الأحکام و کتاب فی مشکلات العلوم و کتابی به نام المستند در فقه استدلالی و آن کتابی مبسوط است در چندین مجلد و آن ناتمام مانده است و رساله ای بفارسی در عبادات و کتاب رد پادری موسوم بسیف الامه. و دیوان شعر او بفارسی و کتاب مثنوی او بفارسی موسوم بطاقدیس و کتاب الخزائن و آن نیز بشعر است و کتاب مشکول. و در حدود 1205 ه. ق. بزیارت قبور ائمۀ عراق رفته و سفر دیگری نیز به سال جلوس فتحعلی شاه بعتبات عالیات مشرف گردیده است. و او را از شیخ جعفر نجفی اجازۀ روایت است و شیخ مرتضی شوشتری دزفولی از شاگردان احمد است. و رجوع به احمد نراقی شود
لغت نامه دهخدا
(نَ)
محمد (حاج ملا...) ابن حاج ملااحمد نراقی، ملقب به عبدالصاحب و معروف به حجه الاسلام. از علمای امامیه است. از تألیفات اوست: 1- انوارالتوحید، در علم کلام. 2- المراصد، در اصول. 3- مشارق الاحکام، در فقه. وی در سن 80سالگی به سال 1297 هجری قمری در کاشان وفات یافت. رجوع به ریحانهالادب ج 4 ص 186 و هدیهالاحباب ص 181 و احسن الودیعه ج 1 ص 82 شود
لغت نامه دهخدا
(نَ)
مهدی یا محمدمهدی (حاج ملا...) ابن ابوذر نراقی کاشانی، موصوف به خاتم المجتهدین. از فقهای شیعه و حکیم و ریاضی دان و ادیب قرن دوازدهم هجری قمری است. از تألیفات اوست: 1- انیس التجار، در قواعد تجارت. 2- انیس المجتهدین، در فقه و اصول. 3- انیس الموحدین، در اصول دین. 4-التجرید یا تجریدالاصول، در اصول فقه. 5- التحفه الرضویه فی المسائل الدینیه. 6- جامعالافکار و ناقدالانظار، در اثبات واجب الوجود. 7- جامع السعادات، در اخلاق. 8- لوامع الاحکام، در فقه. 9- محرق القلوب، در مصائب اهل بیت. 10- مشکلات العلوم. 11- معتمدالشیعه، در احکام. 12- منسک حج. وی به سال 1209 هجری قمری در نجف وفات یافت. رجوع به ریحانه الادب ج 4 ص 186 و روضات الجنات ص 675 و مستدرک الوسائل ص 396 و هدیهالاحباب ص 180 شود
لغت نامه دهخدا
(نَرْ را)
قصبۀ مرکزی دهستان نراق از بخش دلیجان شهرستان محلات است. در 15هزارگزی مشرق دلیجان، در ناحیۀ کوهستانی سردسیری واقع است و 3600 تن سکنه دارد. آبش از چشمه سارو قنات، محصولش غلات و میوه های صیفی و سیب زمینی و لبنیات، شغل اهالی زراعت و کرباس بافی و قالیچه بافی است. نراق یکی از قصبات قدیمی است و پیش از این اهمیتی بیش از این داشته. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 1)
لغت نامه دهخدا
بالارونده، (آنندراج) (غیاث اللغات) (از ناظم الاطباء)، آنکه برشود، آنکه پیش رود، (یادداشت مؤلف)، افسون کننده، (دهار) (از اقرب الموارد)، افسون کن، (از مهذب الاسماء)، افسونگر و عزیمت خوان، (آنندراج) ((از المنجد) (غیاث اللغات)، ج، رقاه، راقون، (المنجد)، مرد افسونگر، (ناظم الاطباء)، کسی که بر مریضان افسون و دعا بدمد، (آنندراج) (غیاث اللغات)، ج، رقاه، (اقرب الموارد)، و رجوع به راق شود
لغت نامه دهخدا
(نَ قا)
شکار که حلقۀ رسن در گلوی وی افتد. (منتهی الارب) (آنندراج) (از ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد).
- امثال:
شکارچی به شریکش گوید: لی النشاقی و لک العلاقی. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد)
لغت نامه دهخدا
(وَ)
وراق. جمع واژۀ ورقاء. (منتهی الارب) (ازاقرب الموارد) (ناظم الاطباء). رجوع به ورقاء شود
لغت نامه دهخدا
(وَ قا)
جمع واژۀ ورقاء. (منتهی الارب) (اقرب الموارد). رجوع به ورقاء شود
لغت نامه دهخدا
(وَرْ را)
یکی از خطوط اسلامی. (فرهنگ فارسی معین)
لغت نامه دهخدا
(وَرْ را)
شغل و عمل وراق. رجوع به وراق شود
لغت نامه دهخدا
(مَ)
مدارج. نردبامها. جمع واژۀ مرقات. رجوع به مرقاه و مرقات شود: پادشاه از راه یسار عزم ذروۀ اعلی کرد ومطالعۀ مداخل و مخارج و مشاهدۀ مراقی و معارج آن واجب فرمود. (جهانگشای جوینی). عقاب را در مراقی آن عقاب بال گسسته گشتی. (ترجمه تاریخ یمینی ص 338)
لغت نامه دهخدا
(مُ / مُ قی ی)
منسوب است به مراقیه که از بلاد الموت می باشد. (از الانساب سمعانی)
لغت نامه دهخدا
(عَ)
دهی است از دهستان میان آباد بخش اسفراین شهرستان بجنورد. 362 تن سکنه دارد. آبش از رودخانه، محصولش غلات، بنشن، پنبه و میوه جات است. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 9)
لغت نامه دهخدا
(عِ)
ابن منصور بن مسلم فقیه شافعی. کنیت او ابواسحاق مصری است. مولد و منشاء و مدفن او مصر بود. به بغداد سکونت گزید. از فضلای فقهاء شافعی است. شرحی بر کتاب مهذب شیخ ابواسحاق شیرازی نوشته و در بغداد به مصری معروف گشته است و پس از مراجعت به مصر او را عراقی گفتند. وی به سال 596 به مصر درگذشت. (از ریحانه الادب ج 3 ص 115)
لغت نامه دهخدا
(زَرْ را)
حیله گری. شیادی. خدعه گری:
با معجز انبیا چه باشد
زراقی و بازی دوالک.
ابوالفرج رونی.
نگویم نسبتی دارم به نزدیکان درگاهت
که خود را بر تو می بندم به سالوسی و زراقی.
سعدی.
پایمال معاشرت کردم
هرچه سالوس بود و زراقی.
سعدی.
تا چند ازین حیله و زراقی
جز جرعه نمی دهد مرا ساقی.
شمس طبسی
لغت نامه دهخدا
(تَ)
جمع واژۀ ترقوه. (دهار) (ترجمان جرجانی ترتیب عادل بن علی) (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (اقرب الموارد) (المنجد). جمع واژۀ ترقوه، بمعنی چنبرۀ گردن. (از آنندراج). و قیل التراقی اعالی الصدر حیثما یترقی فیه النفس. (اقرب الموارد) : کلا اذا بلغت التراقی. (قرآن 75 / 26). رجوع به ترائق و ترایق و ترقوه شود
لغت نامه دهخدا
(عِ)
چوب چنبر دلو. (منتهی الارب) (آنندراج)
لغت نامه دهخدا
(تَ)
صدای برخورددو چیز و یا شکستن چیزی سخت: آورده اند که روزی جبرئیل بخدمت مصطفی آمد و این آیه را آورد و قوله تعالی: فخلف من بعدهم خلف اضاعوا الصلوه و اتبعوا الشهوات. زمین بجنبید وکوهها بلرزید و تراقی برآمد چنانکه رنگ از روی حضرت پرید. (قصص ص 7). حق تعالی یک ذره تجلی بکوه افکند، تراقی صدایی از کوه برآمد و ذره ذره شد. (قصص ص 111)
لغت نامه دهخدا
(اَ مَ)
نراقی و او احمد بن مهدی بن ابی ذر کاشانی نراقی متخلص به صفائی است. وی بحری مواج و استادی ماهر و عماد اکابر و ادیب و شاعر و از اکابر دین و عظماء مجتهدین و جامع اکثر علوم و خصوصاً اصول و فقه و ریاضی و نجوم و مردی بزرگ و عظیم الجثه و بزرگ منزلت و بطین و وقور و غیور و دارای شفقت بر رعیت و ضعفا و صاحب همت عالیه بود و پدرش ملامهدی فقیهی استادبود و او نزد پدر خویش و هم نزد بعض علمای عراق عرب فقه آموخت ولیکن بیشتر بمطالعه و کوشش شخصی و قریحه و استعداد فطری بر اکثر علوم واقف گردید. وی در کاشان میزیست و در سال 1244 هجری قمری بقریۀ نراق بمرض وبا درگذشت. از کتب او بفارسی یکی معراج السعاده است در اخلاق و آن شرح جامعالسعادات پدر اوست که چند بار بطبع رسیده و مشهور است و کتاب طاقدیس منظومه ای است مثنوی و کتاب خزائن و آن کشکول مانندی است مشتمل بر اشعار و نوادر و حکایات و مطالب علمی و رسالۀ فارسیه فی العبادات و از کتبی که بعربی نوشته است: کتاب مستند در فقه استدلالی که کتابی است مبسوط و کبیر و اساس الاحکام در فقه و شرح تجریدالاصول پدر خود در مجلدات بسیار و مناهج الوصول و عین الاصول و مفتاح الاحکام در علم اصول و شرح کتابی از والد خود در حساب و عوائدالایام در قواعد کلیۀ فقهی و مختصری در اصول فقه که آنرا مفتاح الاحکام نامیده و کتاب فی الرد علی الفادری النصرانی المورد فی هذه الاواخر علی دین الاسلام بالشبهات المشبهه للامر علی العوام و آنرا سیف الامه نامید و جز آن. رجوع به روضات الجنات ص 27 شود. و از اشعار اوست:
از بیم ملامت رهم از میکده بسته ست
از خانه ما کاش بمیخانه دری بود
یک دیده بروی تو گشودیم و ببستیم
چشم از دو جهان وه چه مبارک نظری بود
آزادیم از دام هوس نیست ولیکن
صیاد مراکاش باینجا گذری بود
اعضای تن خود همه کاویدم و دیدم
در هر رگ و هر پی ز غمت نیشتری بود.
و نیز:
در حیرتم آیا ز چه رو مدرسه کردند
جائی که در آن میکده بنیاد توان کرد.
و نیز:
بدین دردم طبیبی مبتلا کرد
که درد هر دو عالم رادوا کرد.
رجوع بمجمعالفصحاء ج 2 ص 330 و احمد بن مهدی شود
لغت نامه دهخدا
(فِ)
منسوب به فراق. آنچه درباره فراق بود:
پیاپی شد غزلهای فراقی
برآمد بانگ نوشانوش ساقی.
نظامی.
رجوع به فراق و فراقیه شود
لغت نامه دهخدا
(فِ)
ملا فراقی ازولایت جوین است. مردی فقیر است. از اوست این مطلع:
شب قدر است زلف یار و دل گم کرده راه آنجا
نمی بینم دلیل روشنی جز برق آه آنجا.
(مجالس النفائس چ حکمت ص 168).
گویند با وجود اخلاق ذمیمه در خدمت سلاطین تقرب زیاد داشته، چندی قاضی سبزوار بوده و در آخر سیاحت خراسان کرده است. (آتشکده چ شهیدی ص 343)
لغت نامه دهخدا
(عِ قی ی)
از مردم عراق. اهل عراق. منسوب به عراق. عراق عرب یا عجم
لغت نامه دهخدا
(عِ)
پدر و مادر من، و او جد بعضی اشخاص بود که به بابل به اسیری برده شدند و با زرّو بابل برگشتند (کتاب عزرا 2:11، کتاب نحمیا 7:16) و بیست وهشت تن از بنی بابای با عزرا از بابل مراجعت کردند، (عزرا 8:11) و چهار تن از اینان به اورشلیم رفتند تا با زنان بیگانه تزویج کنند (عزرا 10:28)، (از قاموس کتاب مقدس)، منسوب است به بابسیر که قریه ای است از قرای واسط، (سمعانی)
منسوب به عراق. نقد عراقی. در بیت ذیل از نظامی پول رایج و متداول در عراق معنی میدهد:
چرا گشتی در این بیغوله پابست
چنین نقد عراقی بر کف دست.
نظامی
لغت نامه دهخدا
تصویری از وراقی
تصویر وراقی
شغل و عمل وراق، یکی از خطوط اسلامی
فرهنگ لغت هوشیار
مراق:، جمع مرقی، جمع مرقاه، پلکان ها زینه ها پایه ها جمع مرقی مرقاه (مرقات) درجه ها: و اقدام هممش در مراقی علو... در ترقی
فرهنگ لغت هوشیار
منسوب به فراق آنچه درباره فراق بود: پیاپی شد غزلهای فراقی برآمد بانگ نوشانوش ساقی
فرهنگ لغت هوشیار
منسوب به عراق از اهل عراق از مردم عراق. منسوب به عراق از اهل عراق از مردم عراق
فرهنگ لغت هوشیار
تصویری از راقی
تصویر راقی
بالا رونده
فرهنگ لغت هوشیار
تصویری از راقی
تصویر راقی
بالا رونده، جلو رونده، افسونگر، تحصیل کرده
فرهنگ فارسی معین
تصویری از مراقی
تصویر مراقی
((مَ))
جمع مرقاه. هر ابزاری که با آن بالا روند مانند، نردبان، پله
فرهنگ فارسی معین