معنی منتفش - جستجوی لغت در جدول جو

منتفش

لغت نامه دهخدا

منتعش

بانشاط، خوشحال، چابک

فرهنگ فارسی عمید

منتقش

نقش شده، کنده کاری شده

فرهنگ فارسی عمید

منتفی

نیست شونده، نیست شده، نیست و نابود، دور شده

فرهنگ فارسی عمید

منتفع

کسی که از کاری یا چیزی نفع و فایده ببرد، سودبرنده

فرهنگ فارسی عمید

منتفع

(مُ تَ فَ)

سودبرده شده: دهان شره از خون آشامی دربست و ’الناس علی دین ملوکهم’ نصی متبعو امری منتفع دانست. (مرزبان نامه چ قزوینی ص 219)

لغت نامه دهخدا

منتفی

(مُ تَ)

نیست شونده. (غیاث). نیست شونده و دورشونده و یکسوی گردنده. (آنندراج). دورشده و یکسوگردیده و نیست و نابود شده. (ناظم الاطباء). از بین رونده. از میان رفته. سپری شده: چه روح در این کشف به مشاهده متفرد بودو کذب از او منتفی. (مصباح الهدایه چ همایی ص 173).
- منتفی شدن، از میان رفتن. از بین رفتن. سپری شدن: پس وسایط منتفی شود و ترتب و تضاد برخیزد و مبداء و معاد یکی شود. (اخلاق ناصری). چون به نهایت رسد التذاذ منتفی شود. (اخلاق ناصری). عوارض هر دو نفس بهیمی و سبعی... جمله در او منتفی و ناچیز شوند. (اخلاق ناصری). بدین توحید اکثری از رسوم بشریت منتفی شود. (مصباح الهدایه چ همایی ص 21). برمثال نور ماهتاب که به ظهور او بعضی از اجزای ظلمت منتفی شود و اکثر همچنان باقی ماند. (مصباح الهدایه چ همایی ص 21).
- منتفی گردیدن (گشتن) ، منتفی شدن: شدت آن حال منتفی گشت. (ترجمه تاریخ یمینی چ 1 تهران ص 331). پس اگر منتفی نگردد مدتی بر صوم و تقلیل طعام مداومت نمایند. (مصباح الهدایه چ همایی ص 259). رجوع به ترکیب قبل شود

لغت نامه دهخدا

منتفل

(مُ تَ فِ)

نماز نفل گزارنده. (آنندراج) (از منتهی الارب). آنکه نماز نافله بجا می آورد. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، آنکه می جوید. (ناظم الاطباء) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد). رجوع به انتفال شود

لغت نامه دهخدا

منتفق

(مُ تَ فِ)

در راه تنگ درآینده. (آنندراج) (از منتهی الارب) (از ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). رجوع به انتفاق شود

لغت نامه دهخدا

منتفق

(مُ تَ فِ)

منتفک. استانی است در عراق که 38700 کیلومتر مربع مساحت و 286800 تن سکنه دارد و مرکز استان، شهر ناصریه است. (از المنجد). رجوع به قاموس الاعلام ترکی شود

لغت نامه دهخدا

منتفع

(مُ تَ فِ)

سودیابنده. (آنندراج). سودیابنده و یا آنکه سود می برد و فایده می یابد و سودمند می گردد از هر چیزی. سودیافته و منفعت حاصل کرده. (از ناظم الاطباء). سودبرده. بهره یافته. برخوردار. فایده برنده. نفعبرنده. سودیاب. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). رجوع به انتفاع شود.
- منتفع شدن، سود بردن و سودمند گردیدن. (ناظم الاطباء). برخوردار گشتن. بهره بردن. فایده بردن: دوستان و برادرخواندگان امروز از یکدیگر منتفع نشوند. (مرزبان نامه چ قزوینی ص 64).
نان وخوان از آسمان شد منقطع
بعد از آن زآن خوان نشد کس منتفع.
مولوی.
بواسطۀ وجود بشریت مردم از او منتفع شوند. (مصباح الهدایه چ همایی ص 133)

لغت نامه دهخدا

منتفد

(مُ تَ فِ)

نیست گرداننده، تمامی چیزی را گیرنده، شیر دوشنده. (از آنندراج) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) (از منتهی الارب). رجوع به انتفاد شود، قعد منتفداً، به گوشه ای نشست و یکسوی گردید. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

منتفض

(مُ تَ فِ)

جامه و درخت افشانده شده. (آنندراج) (از منتهی الارب). جامه و درخت تکانده شده. (از ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، برگ رز سبز و تازه. (آنندراج) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد) ، نرۀ پاک از باقیماندۀ بول. (آنندراج). رجوع به انتفاض شود

لغت نامه دهخدا

منتفذ

(مُ تَ فَ)

فراخی و وسعت. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

منتقش

(مُ تَ قِ)

آنکه بر نگین نقش کردن فرماید. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) (از منتهی الارب).
، خار از پای برآورنده. (آنندراج) (از منتهی الارب). آنکه خار از پای برمی آورد. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، شتر پای بر زمین زننده که در آن خار درآمده باشد. (ناظم الاطباء) (از منتهی الارب). شتری که سپل برزمین می زند از جهت چیزی که در سپل آن فرورفته باشد. و منه قولهم لطمه لطمهالمنتقش. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، بیرون آورنده، برگزینندۀ چیزی. (آنندراج) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد). رجوع به انتقاش شود

لغت نامه دهخدا

منتفد

(مُ تَ فَ)

فیه منتفد عن غیره، در وی بی نیازی و فراخی است از دیگران، تجد فی البلاد منتفداً، یعنی بیابی در شهرها گریزجای و رفتن جای و اضطراب جای. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

منتفخ

(مُ تَ فِ)

برآماسیده. (ناظم الاطباء) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد). متورم. ورم کرده. آماسیده. آماهیده. بادکرده. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). رجوع به انتفاخ شود.
- منتفخ شدن، آماسیدن. (یادداشت ایضاً). باد کردن برآمدن.
- منتفخ گردیدن، منتفخ شدن: خون دل برجوشد و عروق و شرایین از آن منتفخ گردند. (مصباح الهدایه چ همایی ص 355). رجوع به ترکیب قبل شود.
، سخت خشمگین. (مهذب الاسماء) ، روز بلندبرآمده. (ناظم الاطباء) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

منتفج

(مُ تَ فِ)

متکبر و بزرگ منش. (منتهی الارب) (آنندراج) (از اقرب الموارد) ، پهلوی بلند. (آنندراج). پهلو آماسیده و برآمده. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، صید برانگیخته شده. (ناظم الاطباء) (از منتهی الارب). رجوع به انتفاج شود

لغت نامه دهخدا

منتقش

(مُ تَ قَ)

نقش شده. (ناظم الاطباء).
- منتقش شدن، نقش شدن. نقش پذیرفتن. نقش و نگار یافتن:
بوسه جای اختران باشد فراوان سالها
خاک راهی کان شد از لعل سمندت منتقش.
کمال الدین اسماعیل (دیوان چ حسین بحرالعلومی ص 33).
- منتقش گردیدن (گشتن) ، نقش شدن. نقش پذیرفتن:
از ثریا منتقش گشت این بزرگی تا ثری
وز سراندیب این حکایت گفته شد تا قیروان.
فرخی.
پیش از آنکه لوح خاطر به صورت فکری یا ذکری که به غیر حق تعلق دارد مصور و منتقش گردد صورت ذکر الهی... نقش نگین دل گردانند. (مصباح الهدایه چ همایی ص 311). نفس بواسطۀ حسن تربیت ابرار... به نقوش آثار خیر منتقش گردد. (مصباح الهدایه ایضاً ص 340).
، کنده کاری شده. قلم کاری شده. (از ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

منقفش

(مُ قَ فِ)

تننده ای که به سوراخ درآید و فراهم آورد دست و پا و اعضای دیگر را. (آنندراج) (از منتهی الارب). عنکبوتی که به سوراخ خود می رود و دست و پای خود را به هم جمع می کند. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). رجوع به انقفاش شود

لغت نامه دهخدا

منتکش

(مُ تَ کِ)

بیرون کشندۀ گل و لای از چاه. (آنندراج) (از منتهی الارب). آنکه گل و لای از چاه بیرون می کشد. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). رجوع به انتکاش شود

لغت نامه دهخدا

منتاش

(مِ)

موی چینه. (تفلیسی). خارچینه. منقاش. (دهار). آهنی است که بدان موی بینی و جز آن برکنند. (منتهی الارب) (از ناظم الاطباء). منقاش. (اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

منتفشه

(مُ تَ فِ شَ)

امه منتفشهالشعر، داه پراکنده موی. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، ارنبه منتفشه، نوک بینی گسترده بر روی. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (از آنندراج) (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

متنفش

(مُ تَ نَفْ فِ)

موی واتیغ خاسته. (آنندراج) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد). موی واتیغ شده. (ناظم الاطباء). و رجوع به تنفش شود، آماسیدۀ نرم درون. (منتهی الارب) (آنندراج) (از اقرب الموارد). نرم درون. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

منتعش

(مُ تَ عِ)

ناقۀ به شده از بیماری. (ناظم الاطباء). بهبودیافته. سالم. خوش و سرزنده: سیمجوری چون به قهستان بیاسود و از نکبت منتعش شد به پوشنج رفت. (ترجمه تاریخ یمینی چ 1 تهران ص 198).
با فلک گفتم کجا دانی پناهی آن چنانک
بخت افتاده شود در سایۀ او منتعش.
کمال الدین اسماعیل (دیوان چ حسین بحرالعلومی ص 34).
جز از آن میوه که باد اندازدش
من نچینم از درخت منتعش.
مولوی (مثنوی چ رمضانی ص 163).
، آنکه نگاه می دارد پای را در لغزش. (ناظم الاطباء) ، آنکه پس از افتادن برمی خیزد و بلند می گردد. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). رجوع به انتعاش شود

لغت نامه دهخدا

منتعش

آنکه پای را بهنگام لغزش نگاه میدارد، آنکه پس از افتادن بر می خیزد، به شده از بیماری ناقه

فرهنگ لغت هوشیار

منتفع

بهره دار، سودمند، بهره یاب، سود یابنده، سود برده شده: (... و الناس علی دین ملوکهم نصی متبع و امری منتفع دانست) (مرزبان نامه. . 1317 ص 230) سود یابنده نفع برنده

فرهنگ لغت هوشیار

منتفی

یکسو گردنده، دور شونده، نیست شونده نیست شونده نابود گردنده، دور شونده بیکسو شونده

فرهنگ لغت هوشیار

منتقش

بیرون آورنده بر گزیننده، نگار گر کنده کار انگاشته، کند کاری شده نقش شده، کنده کاری شده (نگین و جز آن) نقش کننده، کنده کاری کننده (برنگین و جز آن)

فرهنگ لغت هوشیار