- مفاطنه (طُ لَ)
بازگردانیدن سخن بر کسی. (منتهی الارب) (آنندراج) (از ناظم الاطباء). دوباره گفتن سخن برای کسی تفهیم او را. (از اقرب الموارد) ، با هم زیرکی نمودن. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء)
معنی مفاطنه - جستجوی لغت در جدول جو
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
(سَلْوْ)
لغت نامه دهخدا
با یکدیگر حمله آوردن و گرفتن. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). یکدیگر را فراگرفتن. (تاج المصادر بیهقی). مباطشه. بمعنی بطش. است. (لسان العرب). سخت به یکدیگر حمله آوردن و گرفتن یکدیگر را. (تاج العروس)
(اَ غِ نَ)
لغت نامه دهخدا
سلاطین... دهلی. نام سلسلۀ از سلاطین افغان دهلی که از 946 تا 962 هجری قمری حکومت کردند. اسامی سلسلۀ مزبور از این قرار است:
1- شیرشاه
سال 946 هجری قمری
2- اسلامشاه
سال 952
3- محمد خامس - عادلشاه
سال 960
4- ابراهیم ثالث - سور
سال 961
5- سکندرشاه ثالث
سال 962
و این سلسله را امپراطوران مغول از میان برداشتند. (از لین پول ص 269)
1- شیرشاه
سال 946 هجری قمری
2- اسلامشاه
سال 952
3- محمد خامس - عادلشاه
سال 960
4- ابراهیم ثالث - سور
سال 961
5- سکندرشاه ثالث
سال 962
و این سلسله را امپراطوران مغول از میان برداشتند. (از لین پول ص 269)
(اَ غِنَ / نِ)
لغت نامه دهخدا
جمع واژۀ افغان که قومی است معروف. (از آنندراج) (از غیاث اللغات). مأخوذ از تازی، افغانها. گروه افغان. (از ناظم الاطباء). جمع واژۀ افغانی. (یادداشت بخط مؤلف). پختان. مرحوم ملک الشعرای بهار آرد: پختی بضم اول و یاء فارسی اشترهای قوی دوکوهانه و نر را گویند. (تاریخ سیستان حاشیه ص 66). و بعقیدۀ حقیرپختی منسوب به پختان است که نام اصلی افاغنه است، هنرها و انواع سخن. (آنندراج) (غیاث اللغات). روشهای سخن. (منتهی الارب). ج افنون. گونه از هر چیزی. (مؤید الفضلاء) : شاعر باید که در افانین سخن و اسالیب شعر... از طریق افاضل شعرا... عدول ننماید. (از المعجم فی معاییر اشعار العجم). بدین معنی جمع واژۀ فن است. (از آنندراج).
- افانین الکلام، روشها و اسلوبها و اجناس سخن. (از اقرب الموارد)
- افانین الکلام، روشها و اسلوبها و اجناس سخن. (از اقرب الموارد)
(اَ طِ نَ)
لغت نامه دهخدا
جمع واژۀ اصطوانه. (اقرب الموارد) (قطر المحیط). رجوع به اصطوانه شود، اخذه باصباره، ای تاماً باجمعه، قال الاصمعی اذا لقی الرجل الشده بکمالها قیل لقیها بأصبارها. (اقرب الموارد) ، ملأ الکاس الی اصبارها، ای الی رأسها. (اقرب الموارد) (قطر المحیط)
(بَ طِ نَ)
لغت نامه دهخدا
جمع واژۀ باطنی. باطنیان. باطنیه: و همان جایگاه برسق شهید گشت از زخم کارد بواطنه. (مجمل التواریخ). و او را بواطنه بکشتند. (مجمل التواریخ). رجوع به باطنی و باطنیه شود
(صَ)
لغت نامه دهخدا
چیزی را با کسی به دو نیم کردن. (منتهی الارب) (آنندراج). با کسی چیزی به دو نیم کردن. مناصفه. (زوزنی) (از محیط المحیط) (تاج المصادر بیهقی) (از اقرب الموارد). چیزی با کسی نصف کردن. (مجمل اللغه) ، همدیگر خانه را متصل ساختن. (منتهی الارب) (آنندراج). خانه خود را به خانه دیگری متصل ساختن. (ناظم الاطباء) ، یک نیمۀ پستان دوشیدن. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد)
(شَ عَ لَ)
لغت نامه دهخدا
با کسی به جز تازی سخن گفتن. (تاج المصادر بیهقی) (از زوزنی). جز به زبان عربی سخن گفتن. (منتهی الارب) : رطن العجمی، تکلم بلغته، و رطن له، کلمه بها، و مثله راطنه و تراطنوا بها و بکلام لایفهمه الجمهور. (متن اللغه). با لغت عجمی و غیر عربی مکالمه کردن. (از اقرب الموارد). رجوع به مرطانه شود
مداهنه و مداهنت در فارسی: دروغسازی، چربزبانی لابه دم لابه نکنم دم لابه بر در کس - پیش تو کنم اگر کنم بس (خاقانی تحفه العراقین)، دو رویی، سستی کردن اظهار کردن چیزی بر خلاف باطن، چرب زبانی کردن، دو رویی، چرب زبانی تملق: ناچار بابطلمیوس از در مداهنه و مهادنه بیرون شده
مباینه و مباینت در فارسی: اویناختاری ناسازی از هم جدا شدن از یکدیگر جدا شدن با هم مخالف بودن جمع مباینات
مزابنه در فارسی دید خری خرید چکی (گویش هراتی) خریدن و فروختن چیزی بچیزی بتخمین (بی آنکه وزن یا شماره آنها معلوم باشد)
مخاطبه و مخاطبت در فارسی گفت و گو، درشتی سر زنش روبرو سخن گفتن با کسی گفتگو کردن، عتاب کردن سخنان درشت گفتن: در این وقت که آواز مخاطبه و معاتبه از منزل ایشان بگوش وی رسید جمع مخاطبات
