رات، مؤلف قاموس الاعلام ترکی آرد: قصبۀ مرکز قضائی است در طرابلس غرب در 395 هزارگزی جنوب غربی مرزوق که مرکز لوای سنجاق ولایت فزان است، و در 582 هزارگزی جنوب غدامس در 24 درجه و 37 دقیقۀ عرض شمالی و هفت درجه و 57 دقیقه و 30 ثانیۀ طول شرقی واقع شده، 8 هزار تن نفوس و چند مسجدجامع و یک سور و قلعه، و تجارت با حرارت و یک بازاربزرگ سالیانه دارد، این قصبه بر فراز شمال غربی دامنۀ تلی واقع شده، یک قسمت آن در میان سور شهر و قسمت دیگر در خارج به صورت محلات متفرقه میباشد، غات به انضمام حوالی خود بشکل یک واحه است و آن از اطراف محدود به صحراست، آب در این واحه فراوان است، در بعض جاها در دو سه ’قلاچ’ آب بیرون می آید، نخلهای بسیار و اشجار دیگر و مختصری زراعت دارد، قصبۀ برکه در ده هزارگزی جنوب واقع شده و از ملحقات آن است، آب و اشجار و نباتات این محل جالب توجه و بسیار دلکش و با صفاست، غات مخزن تجارت بزرگی در سودان و تمام افریقای وسطی است، کاروانهائی که در میان سودان و تنبکتو و طرابلس غرب آمد و شد دارند از اینجا عبور میکنند، موادتجارتی که از افریقای وسطی به اسکلۀ طرابلس حمل و نقل میشود ابتداء در غات جمع میگردد و از اسلکۀ مزبور امتعۀ اروپائی به اطراف افریقای وسطی تقسیم و ارسال میگردد، اکثریت اهالی را بربرها تشکیل میدهند و قسمتی هم عرب هستند که مشغول داد و ستد میباشند، زبان محلی زبان بربری است، عربی هم معمول است، از زمانهای بعید مستقلاً اداره میشد ولی نفاق و تفرقه در بین عائلۀ حاکم سبب شده که بدفعات بوسیلۀ والیگری طرابلس غرب تابع خلافت اسلامی شده اند و سرانجام در 1292 هجری قمری در زمان ولایت مصطفی عاصم پاشا تعدادی لشکر و چند توپ فرستاده قصبه و ملحقات و حوالی آن را به میل و خواهش خود اهالی تحت تبعیت عثمانی و بشکل قضای ملحق بسنجاق فزان درآوردند ولی جا دارد که بشکل سنجاق جداگانه ای درآید چون که اهمیت بزرگی از حیث تجارت و سیاست در صحرای کبیر دارد، دائرۀ این قضا منحصر به واحه نیست، در بین بیابان و جاهای دور واحه های چندی هم جولانگاه بربرهای توارق را نیز در بر دارد و به هشت ناحیۀ زیر منقسم شده: سین سمنو، هون، زله، قطرون، الوادی الغربی، الوادی الشرقی، الصفره، الشرقیه، (قاموس الاعلام ترکی ج 5)، غات دارای هشت هزار سکنه است سلسله ای از کوههای هند که اوائل دشت دکن را در ساحل بحر عمان (غات غربی) و در ساحل خلیج بنگاله (غات شرقی) را تشکیل میدهد
رات، مؤلف قاموس الاعلام ترکی آرد: قصبۀ مرکز قضائی است در طرابلس غرب در 395 هزارگزی جنوب غربی مرزوق که مرکز لوای سنجاق ولایت فزان است، و در 582 هزارگزی جنوب غدامس در 24 درجه و 37 دقیقۀ عرض شمالی و هفت درجه و 57 دقیقه و 30 ثانیۀ طول شرقی واقع شده، 8 هزار تن نفوس و چند مسجدجامع و یک سور و قلعه، و تجارت با حرارت و یک بازاربزرگ سالیانه دارد، این قصبه بر فراز شمال غربی دامنۀ تلی واقع شده، یک قسمت آن در میان سور شهر و قسمت دیگر در خارج به صورت محلات متفرقه میباشد، غات به انضمام حوالی خود بشکل یک واحه است و آن از اطراف محدود به صحراست، آب در این واحه فراوان است، در بعض جاها در دو سه ’قلاچ’ آب بیرون می آید، نخلهای بسیار و اشجار دیگر و مختصری زراعت دارد، قصبۀ برکه در ده هزارگزی جنوب واقع شده و از ملحقات آن است، آب و اشجار و نباتات این محل جالب توجه و بسیار دلکش و با صفاست، غات مخزن تجارت بزرگی در سودان و تمام افریقای وسطی است، کاروانهائی که در میان سودان و تنبکتو و طرابلس غرب آمد و شد دارند از اینجا عبور میکنند، موادتجارتی که از افریقای وسطی به اسکلۀ طرابلس حمل و نقل میشود ابتداء در غات جمع میگردد و از اسلکۀ مزبور امتعۀ اروپائی به اطراف افریقای وسطی تقسیم و ارسال میگردد، اکثریت اهالی را بربرها تشکیل میدهند و قسمتی هم عرب هستند که مشغول داد و ستد میباشند، زبان محلی زبان بربری است، عربی هم معمول است، از زمانهای بعید مستقلاً اداره میشد ولی نفاق و تفرقه در بین عائلۀ حاکم سبب شده که بدفعات بوسیلۀ والیگری طرابلس غرب تابع خلافت اسلامی شده اند و سرانجام در 1292 هجری قمری در زمان ولایت مصطفی عاصم پاشا تعدادی لشکر و چند توپ فرستاده قصبه و ملحقات و حوالی آن را به میل و خواهش خود اهالی تحت تبعیت عثمانی و بشکل قضای ملحق بسنجاق فزان درآوردند ولی جا دارد که بشکل سنجاق جداگانه ای درآید چون که اهمیت بزرگی از حیث تجارت و سیاست در صحرای کبیر دارد، دائرۀ این قضا منحصر به واحه نیست، در بین بیابان و جاهای دور واحه های چندی هم جولانگاه بربرهای توارق را نیز در بر دارد و به هشت ناحیۀ زیر منقسم شده: سین سمنو، هون، زله، قطرون، الوادی الغربی، الوادی الشرقی، الصفره، الشرقیه، (قاموس الاعلام ترکی ج 5)، غات دارای هشت هزار سکنه است سلسله ای از کوههای هند که اوائل دشت دکن را در ساحل بحر عمان (غات غربی) و در ساحل خلیج بنگاله (غات شرقی) را تشکیل میدهد
شات (Shot) به کوچک ترین واحد یک فیلم اشاره دارد که معمولاً یک تک تصویر پیوسته است که توسط یک دوربین در یک زمان خاص ثبت می شود. شات ها واحدهای بنیادین تدوین فیلم هستند و ترکیب و ترتیب آن ها به خلق صحنه ها و در نهایت به کل فیلم می انجامد. انواع شات در سینما 1. شات طولانی (Long Shot) : - در این نوع شات، کل بدن شخصیت و معمولاً بخش قابل توجهی از محیط اطراف او نشان داده می شود. این شات به تماشاگر کمک می کند تا درک بهتری از فضای کلی صحنه داشته باشد. 2. شات میانه (Medium Shot) : - در شات میانه، شخصیت از کمر به بالا نشان داده می شود. این نوع شات برای نمایش تعاملات و گفتگوها به کار می رود و به تماشاگر اجازه می دهد تا واکنش ها و حالات چهره شخصیت ها را مشاهده کند. 3. شات نزدیک (Close-up) : - در این نوع شات، چهره یا بخشی از بدن شخصیت به طور بسیار نزدیک نمایش داده می شود. شات نزدیک برای نمایش احساسات و جزئیات دقیق چهره یا اشیاء مهم به کار می رود. 4. شات بسیار نزدیک (Extreme Close-up) : - در این نوع شات، بخش کوچکی از چهره یا شیء به صورت بزرگ نمایی شده نمایش داده می شود. این نوع شات به تأکید بر جزئیات خاص و ایجاد حس اضطراب یا تعلیق کمک می کند. 5. شات بلند (Wide Shot) : - این شات نمای وسیعی از صحنه را نشان می دهد و برای نمایش مکان های بزرگ یا تعداد زیادی از شخصیت ها به کار می رود. شات بلند می تواند به تماشاگر کمک کند تا موقعیت مکانی و فضا را بهتر درک کند. 6. شات باز (Establishing Shot) : - شات باز معمولاً در ابتدای یک صحنه قرار می گیرد و مکان یا محیط کلی صحنه را نشان می دهد. این شات به تماشاگر کمک می کند تا درک بهتری از زمان و مکان داستان پیدا کند. 7. شات زاویه بالا (High Angle Shot) : - در این نوع شات، دوربین از بالا به پایین نگاه می کند. این زاویه معمولاً برای نمایش ضعف یا کوچک بودن شخصیت استفاده می شود. 8. شات زاویه پایین (Low Angle Shot) : - در این نوع شات، دوربین از پایین به بالا نگاه می کند. این زاویه برای نمایش قدرت، بزرگی یا تسلط شخصیت استفاده می شود. 9. شات پان (Pan Shot) : - در شات پان، دوربین به صورت افقی از یک سمت به سمت دیگر حرکت می کند. این حرکت معمولاً برای دنبال کردن یک شخصیت یا نشان دادن محیط به کار می رود. 10. شات تیلت (Tilt Shot) : - در این نوع شات، دوربین به صورت عمودی از بالا به پایین یا برعکس حرکت می کند. این حرکت برای نمایش ارتفاع یا عمق به کار می رود. اهمیت شات در سینما شات ها اساس ساختار یک فیلم را تشکیل می دهند و ترکیب و توالی آن ها به خلق داستان، ایجاد احساسات و انتقال پیام های مختلف به تماشاگر کمک می کند. فیلم سازان با استفاده از انواع مختلف شات ها، می توانند جزئیات و دیدگاه های متفاوتی را ارائه دهند و تجربه تماشای فیلم را برای مخاطبان غنی تر و جذاب تر کنند. جمع بندی شات به عنوان واحد اصلی فیلم سازی نقش حیاتی در خلق و تدوین فیلم ها ایفا می کند. انتخاب نوع شات، زاویه دوربین و ترکیب آن ها با دیگر شات ها، ابزارهای قدرتمندی هستند که فیلم سازان برای بیان داستان ها و ایجاد تجربه های دیداری استفاده می کنند. از شات های طولانی و میانه تا شات های نزدیک و زاویه ای، هر کدام نقش خاصی در ایجاد فضای فیلم و انتقال احساسات به تماشاگر دارند.
شات (Shot) به کوچک ترین واحد یک فیلم اشاره دارد که معمولاً یک تک تصویر پیوسته است که توسط یک دوربین در یک زمان خاص ثبت می شود. شات ها واحدهای بنیادین تدوین فیلم هستند و ترکیب و ترتیب آن ها به خلق صحنه ها و در نهایت به کل فیلم می انجامد. انواع شات در سینما 1. شات طولانی (Long Shot) : - در این نوع شات، کل بدن شخصیت و معمولاً بخش قابل توجهی از محیط اطراف او نشان داده می شود. این شات به تماشاگر کمک می کند تا درک بهتری از فضای کلی صحنه داشته باشد. 2. شات میانه (Medium Shot) : - در شات میانه، شخصیت از کمر به بالا نشان داده می شود. این نوع شات برای نمایش تعاملات و گفتگوها به کار می رود و به تماشاگر اجازه می دهد تا واکنش ها و حالات چهره شخصیت ها را مشاهده کند. 3. شات نزدیک (Close-up) : - در این نوع شات، چهره یا بخشی از بدن شخصیت به طور بسیار نزدیک نمایش داده می شود. شات نزدیک برای نمایش احساسات و جزئیات دقیق چهره یا اشیاء مهم به کار می رود. 4. شات بسیار نزدیک (Extreme Close-up) : - در این نوع شات، بخش کوچکی از چهره یا شیء به صورت بزرگ نمایی شده نمایش داده می شود. این نوع شات به تأکید بر جزئیات خاص و ایجاد حس اضطراب یا تعلیق کمک می کند. 5. شات بلند (Wide Shot) : - این شات نمای وسیعی از صحنه را نشان می دهد و برای نمایش مکان های بزرگ یا تعداد زیادی از شخصیت ها به کار می رود. شات بلند می تواند به تماشاگر کمک کند تا موقعیت مکانی و فضا را بهتر درک کند. 6. شات باز (Establishing Shot) : - شات باز معمولاً در ابتدای یک صحنه قرار می گیرد و مکان یا محیط کلی صحنه را نشان می دهد. این شات به تماشاگر کمک می کند تا درک بهتری از زمان و مکان داستان پیدا کند. 7. شات زاویه بالا (High Angle Shot) : - در این نوع شات، دوربین از بالا به پایین نگاه می کند. این زاویه معمولاً برای نمایش ضعف یا کوچک بودن شخصیت استفاده می شود. 8. شات زاویه پایین (Low Angle Shot) : - در این نوع شات، دوربین از پایین به بالا نگاه می کند. این زاویه برای نمایش قدرت، بزرگی یا تسلط شخصیت استفاده می شود. 9. شات پان (Pan Shot) : - در شات پان، دوربین به صورت افقی از یک سمت به سمت دیگر حرکت می کند. این حرکت معمولاً برای دنبال کردن یک شخصیت یا نشان دادن محیط به کار می رود. 10. شات تیلت (Tilt Shot) : - در این نوع شات، دوربین به صورت عمودی از بالا به پایین یا برعکس حرکت می کند. این حرکت برای نمایش ارتفاع یا عمق به کار می رود. اهمیت شات در سینما شات ها اساس ساختار یک فیلم را تشکیل می دهند و ترکیب و توالی آن ها به خلق داستان، ایجاد احساسات و انتقال پیام های مختلف به تماشاگر کمک می کند. فیلم سازان با استفاده از انواع مختلف شات ها، می توانند جزئیات و دیدگاه های متفاوتی را ارائه دهند و تجربه تماشای فیلم را برای مخاطبان غنی تر و جذاب تر کنند. جمع بندی شات به عنوان واحد اصلی فیلم سازی نقش حیاتی در خلق و تدوین فیلم ها ایفا می کند. انتخاب نوع شات، زاویه دوربین و ترکیب آن ها با دیگر شات ها، ابزارهای قدرتمندی هستند که فیلم سازان برای بیان داستان ها و ایجاد تجربه های دیداری استفاده می کنند. از شات های طولانی و میانه تا شات های نزدیک و زاویه ای، هر کدام نقش خاصی در ایجاد فضای فیلم و انتقال احساسات به تماشاگر دارند.
طغاه. ج طاغی: فی الجمله چون آن حدود از طغات پاک شد. (جهانگشای جوینی). و آن حدود را چندانک از طغات پاک کند، او را مسلم باشد. (جهانگشای جوینی). و خراسان از طغاه و عداه پاک گشت. (جهانگشای جوینی)
طُغاه. ج ِ طاغی: فی الجمله چون آن حدود از طُغات پاک شد. (جهانگشای جوینی). و آن حدود را چندانک از طغات پاک کند، او را مسلم باشد. (جهانگشای جوینی). و خراسان از طغاه و عداه پاک گشت. (جهانگشای جوینی)
نام شهری است از ترکستان که در آنجا خوبرویان بسیار باشند و در آن سرزمین سرو خوب شود. (فرهنگ جهانگیری). شهری است که دراو سرو بسیار بود. (حاشیۀ فرهنگ اسدی نخجوانی). شهری است در ترکستان که زیبارویان بسیار دارد و در شهرمزبور سروهای موزون و لطیف بسیار است. (فرهنگ شعوری ج 2 ص 179) ، شهری است که درآن سرو بغایت نیکو آید. (فرهنگ خطی). نام شهری است از ترکستان خوبان خیز. (غیاث از لطایف). غاتقر با قاف بر وزن کاشغر، نام شهری است از ترکستان که در آن سرزمین درخت سروآزاد و مشک خوب و صاحب حسنان مرغوب بهم میرسد، و نام محله ای هم هست از محلات سمرقند. (برهان قاطع). هدایت در مقدمۀ انجمن آرا در اشتباهات برهان گوید: ’غاتفر به فاء در جهانگیری و رشیدی و مننسکی به اسناد فرهنگ شعوری آمده و در برهان با قاف ’غاتقر’ آورده’. درلغت فرس (ص 161) غاتفر (با تاء و فاء) آمده و در غیاث همین صورت اصح دانسته شده، اما در معجم البلدان آمده: ’غانفر، بعدالالف نون بالتقاء الساکنین ثم فاء مفتوحه و آخره راء، و هی محله بسمرقند’. بارتولد (ترکستان 86، 90) ’غاتفر’ را محله ای از سمرقند یاد کرده است. (نقل از حاشیۀ برهان قاطع چ معین). صاحب آنندراج گوید: اینکه صاحب برهان غاتقر به قاف نوشته صحیح نیست. و بعضی هم گفته اند نام شهری است و ظاهراً آن محله را بنام آن شهر خوانند ولی صاحب انساب سمعانی غاتفر را یکی از محلات بزرگ سمرقند داند: الغاتفری بفتح الغین و سکون التاء المعجمتین و الفاء و فی آخرهاالراء، هذه النسبه الی موضع بسمرقند فی نفس البلد یقال له رأس قنطره غاتفر و هی محله کبیره حسنه، منها ابوالفضل احمد بن محمد بن اسحاق بن ابراهیم بن یوسف بن اسحاق بن ابراهیم الغاتفری الصفار من اهل غاتفر، کان سمع الکثیر من عبدالله بن مسعود بن کامل و احتقر و کان ثقه فی الروایه سمع منه ابواسعد الادریسی و کانت ولادته فی ربیع الاّخر سنه 310 و مات سنه 378 هجری قمری و ابوالفضل محمد بن احمدالغاتفری روی عن احمد بن علی الافطح مستقیم الحدیث روی عنه ابراهیم بن حمدویه الاستجی. و ابومحمد بن ابی بکر بن ابی صادق الغاتفری امام فاضل صالح کثیر العباده و المجاهده سمع ابابکر البلدی و ابامحمد القطرانی و غیرهما. سمعت منه بسمرقند ثم قدم علینا مروحاجاً و توفی فی المحرم سنه 669- انتهی. بنابراین معلوم شد که محلۀ مزبور به ’رأس قنطره’ مشهور بوده. اینکه مؤلفان جهانگیری، غیاث، رشیدی، برهان و سراج و آنندراج غاتفر را محله ای از سمرقند دانسته اند که سرو آن بخوبی مشهور است صحیح است ولی غاتفر شهری از ترکستان سروخیز و حسن خیز از نام محلت سمرقند مذکور در فوق جدا نیست: از روی تو سرای تو گشته ست چون بهشت وز قامت تو کوی تو گشته ست غاتفر. ؟ (از لغت نامۀ اسدی). بوستان شد چون بهار چینیان از رنگ وبوی کوه چون یاقوت و چون پیروزه سرو غاتفر. قطران (از آنندراج). خانه به ماه عارض تو گردد آسمان مجلس به سرو قامت تو غاتفر شود. مسعودسعد. از بهر چیست ویحک کوتاه قامتش گر هست اصل و نسبتش از سرو غاتفر. مسعودسعد. قامتی که سرو غاتفر بدو بنده نوشتی. (ص 20 چهارمقاله چ لیدن). نازنین سرو ناز درنگرش که برد سجده سرو غاتفرش. شهاب الدین ابورجای غزنوی (از آنندراج و مجمع الفصحاء). دهقان امام غاتفر ای مهتر سره در منت تواند چه زیرک چه غتفره آزاد و سرفرازی چون سرو غاتفر بر خواجه زادگان سمرقند یکسره دی کآمدم ز غاتفر آمد مرا به پیش شیرین خطآوری چو شکر در قمیطره. سوزنی. شوم بر غاتفر عاشق اگر معلوم من گردد که زیبائی چو بالای تو سرو غاتفر دارد. مجدالدین رشید عزیزی (از لباب الالباب عوفی ج 1). نبض جست و روی سرخش زرد شد کز سمرقندی و زرگر فرد شد گفت و گوی او کدام است و گذر؟ او سرپل گفت و کوی غاتفر. مولوی. زی مرز غاتفر به سیاحت چرا رویم هر جا تو پرده برفکنی غاتفر شود. قاآنی. ، نام یکی از پهلوانان تورانی باشد. (جهانگیری) (آنندراج) (شعوری) (برهان) : گوی غاتفرنام سالارشان به رزم اندرون نامبردارشان. فردوسی. چنین گفت با سرکشان غاتفر که ما را چه آمد ز اختر بسر. فردوسی (از جهانگیری). و در فهرست لغات ولف آمده: نام حکمران اهالی هیتال: بشد غاتفر با سپاهی چو کوه ز هیتال گرد آوریده گروه. فردوسی
نام شهری است از ترکستان که در آنجا خوبرویان بسیار باشند و در آن سرزمین سرو خوب شود. (فرهنگ جهانگیری). شهری است که دراو سرو بسیار بود. (حاشیۀ فرهنگ اسدی نخجوانی). شهری است در ترکستان که زیبارویان بسیار دارد و در شهرمزبور سروهای موزون و لطیف بسیار است. (فرهنگ شعوری ج 2 ص 179) ، شهری است که درآن سرو بغایت نیکو آید. (فرهنگ خطی). نام شهری است از ترکستان خوبان خیز. (غیاث از لطایف). غاتقر با قاف بر وزن کاشغر، نام شهری است از ترکستان که در آن سرزمین درخت سروآزاد و مشک خوب و صاحب حسنان مرغوب بهم میرسد، و نام محله ای هم هست از محلات سمرقند. (برهان قاطع). هدایت در مقدمۀ انجمن آرا در اشتباهات برهان گوید: ’غاتفر به فاء در جهانگیری و رشیدی و مننسکی به اسناد فرهنگ شعوری آمده و در برهان با قاف ’غاتقر’ آورده’. درلغت فرس (ص 161) غاتفر (با تاء و فاء) آمده و در غیاث همین صورت اصح دانسته شده، اما در معجم البلدان آمده: ’غانفر، بعدالالف نون بالتقاء الساکنین ثم فاء مفتوحه و آخره راء، و هی محله بسمرقند’. بارتولد (ترکستان 86، 90) ’غاتفر’ را محله ای از سمرقند یاد کرده است. (نقل از حاشیۀ برهان قاطع چ معین). صاحب آنندراج گوید: اینکه صاحب برهان غاتقر به قاف نوشته صحیح نیست. و بعضی هم گفته اند نام شهری است و ظاهراً آن محله را بنام آن شهر خوانند ولی صاحب انساب سمعانی غاتفر را یکی از محلات بزرگ سمرقند داند: الغاتفری بفتح الغین و سکون التاء المعجمتین و الفاء و فی آخرهاالراء، هذه النسبه الی موضع بسمرقند فی نفس البلد یقال له رأس قنطره غاتفر و هی محله کبیره حسنه، منها ابوالفضل احمد بن محمد بن اسحاق بن ابراهیم بن یوسف بن اسحاق بن ابراهیم الغاتفری الصفار من اهل غاتفر، کان سمع الکثیر من عبدالله بن مسعود بن کامل و احتقر و کان ثقه فی الروایه سمع منه ابواسعد الادریسی و کانت ولادته فی ربیع الاَّخر سنه 310 و مات سنه 378 هجری قمری و ابوالفضل محمد بن احمدالغاتفری روی عن احمد بن علی الافطح مستقیم الحدیث روی عنه ابراهیم بن حمدویه الاستجی. و ابومحمد بن ابی بکر بن ابی صادق الغاتفری امام فاضل صالح کثیر العباده و المجاهده سمع ابابکر البلدی و ابامحمد القطرانی و غیرهما. سمعت منه بسمرقند ثم قدم علینا مروحاجاً و توفی فی المحرم سنه 669- انتهی. بنابراین معلوم شد که محلۀ مزبور به ’رأس قنطره’ مشهور بوده. اینکه مؤلفان جهانگیری، غیاث، رشیدی، برهان و سراج و آنندراج غاتفر را محله ای از سمرقند دانسته اند که سرو آن بخوبی مشهور است صحیح است ولی غاتفر شهری از ترکستان سروخیز و حسن خیز از نام محلت سمرقند مذکور در فوق جدا نیست: از روی تو سرای تو گشته ست چون بهشت وز قامت تو کوی تو گشته ست غاتفر. ؟ (از لغت نامۀ اسدی). بوستان شد چون بهار چینیان از رنگ وبوی کوه چون یاقوت و چون پیروزه سرو غاتفر. قطران (از آنندراج). خانه به ماه عارض تو گردد آسمان مجلس به سرو قامت تو غاتفر شود. مسعودسعد. از بهر چیست ویحک کوتاه قامتش گر هست اصل و نسبتش از سرو غاتفر. مسعودسعد. قامتی که سرو غاتفر بدو بنده نوشتی. (ص 20 چهارمقاله چ لیدن). نازنین سرو ناز درنگرش که برد سجده سرو غاتفرش. شهاب الدین ابورجای غزنوی (از آنندراج و مجمع الفصحاء). دهقان امام غاتفر ای مهتر سره در منت تواند چه زیرک چه غتفره آزاد و سرفرازی چون سرو غاتفر بر خواجه زادگان سمرقند یکسره دی کآمدم ز غاتفر آمد مرا به پیش شیرین خطآوری چو شکر در قمیطره. سوزنی. شوم بر غاتفر عاشق اگر معلوم من گردد که زیبائی چو بالای تو سرو غاتفر دارد. مجدالدین رشید عزیزی (از لباب الالباب عوفی ج 1). نبض جست و روی سرخش زرد شد کز سمرقندی و زرگر فرد شد گفت و گوی او کدام است و گذر؟ او سرپل گفت و کوی غاتفر. مولوی. زی مرز غاتفر به سیاحت چرا رویم هر جا تو پرده برفکنی غاتفر شود. قاآنی. ، نام یکی از پهلوانان تورانی باشد. (جهانگیری) (آنندراج) (شعوری) (برهان) : گوی غاتفرنام سالارشان به رزم اندرون نامبردارشان. فردوسی. چنین گفت با سرکشان غاتفر که ما را چه آمد ز اختر بسر. فردوسی (از جهانگیری). و در فهرست لغات ولف آمده: نام حکمران اهالی هیتال: بشد غاتفر با سپاهی چو کوه ز هیتال گرد آوریده گروه. فردوسی
قصبه ای است در ایالت دورهام انگلستان و در 22هزارگزی شمال آن ایالت در ساحل راست نهر تینه روبروی شهر نیوکاسل جای گرفته و در حکم محله ای از همین شهر است و بوسیلۀ پلی بدان متصل است، نفوس آن 125000 تن، و دارای کارخانه های شیشه سازی و فلزسازی است
قصبه ای است در ایالت دورهام انگلستان و در 22هزارگزی شمال آن ایالت در ساحل راست نهر تینه روبروی شهر نیوکاسل جای گرفته و در حکم محله ای از همین شهر است و بوسیلۀ پلی بدان متصل است، نفوس آن 125000 تن، و دارای کارخانه های شیشه سازی و فلزسازی است
اصطلاحی است در بازی نرد: غات شد، یعنی یک مهره که فرد است بمهره های جفت متصل گشت، یا مهرۀ فردی که در خانه های حریف است داخل مهره های جفت طرف دیگر گردید. و گمان میرود این کلمه هم ریشه غاتی باشد که در تداول لهجه های ایران و از جمله لهجه های جنوب خراسان بر مخلوط شدن اطلاق میشود: این آب با خاک غاتی شده، این سرکه آب غاتی دارد، همه اش غاتی پاتی شده، یعنی مخلوط است
اصطلاحی است در بازی نرد: غات شد، یعنی یک مهره که فرد است بمهره های جفت متصل گشت، یا مهرۀ فردی که در خانه های حریف است داخل مهره های جفت طرف دیگر گردید. و گمان میرود این کلمه هم ریشه غاتی باشد که در تداول لهجه های ایران و از جمله لهجه های جنوب خراسان بر مخلوط شدن اطلاق میشود: این آب با خاک غاتی شده، این سرکه آب غاتی دارد، همه اش غاتی پاتی شده، یعنی مخلوط است
منسوب به رأس قنطرۀ غاتفر که محله ای است در سمرقند. رجوع به غاتفر قسمت منقول از سمعانی شود: سرای و باغ تو آراسته به سرو بلند چه سرو کاشغری و چه سرو غاتفری. عنصری (از شعوری و فرهنگ خطی). پری ندارد رنگ شکفتۀگل سرخ پری ندارد بالای سرو غاتفری. ازرقی (از جهانگیری و شعوری و آنندراج). حسین غاتفری رخت برد سوی جحیم امید منقطع از رحمت خدای رحیم. سوزنی. خدش به شمس باختری بر فسوس کرد قدش به سرو غاتفری بر مفاخره. سوزنی. - ترب غاتفری، ترب یا تربچۀ سرخ: بی تو همه حریفان بی ترب و ترّه اند تو همچو ترب غاتفری زینت تره. سوزنی
منسوب به رأس قنطرۀ غاتفر که محله ای است در سمرقند. رجوع به غاتفر قسمت منقول از سمعانی شود: سرای و باغ تو آراسته به سرو بلند چه سرو کاشغری و چه سرو غاتفری. عنصری (از شعوری و فرهنگ خطی). پری ندارد رنگ شکفتۀگل سرخ پری ندارد بالای سرو غاتفری. ازرقی (از جهانگیری و شعوری و آنندراج). حسین غاتفری رخت برد سوی جحیم امید منقطع از رحمت خدای رحیم. سوزنی. خدش به شمس باختری بر فسوس کرد قدش به سرو غاتفری بر مفاخره. سوزنی. - ترب غاتفری، ترب یا تربچۀ سرخ: بی تو همه حریفان بی ترب و ترّه اند تو همچو ترب غاتفری زینت تره. سوزنی
جمع باغی سرکشان نافرمانان، اشخاصی از تبعه اسلام را گویند که ضد پیشوایان معصوم دین قیام نمایند مانند خوارج نهروان که ضد علی ع قیام کردند. جهاد و مبارزه با این طایفه بر مسلمانان واجب است
جمع باغی سرکشان نافرمانان، اشخاصی از تبعه اسلام را گویند که ضد پیشوایان معصوم دین قیام نمایند مانند خوارج نهروان که ضد علی ع قیام کردند. جهاد و مبارزه با این طایفه بر مسلمانان واجب است
تازیان بعضی کلمات فارسی مختوم به (- ه) غیر ملفوظ را تعریب کرده به (- ات) جمع بسته اند و ایرانیان اینگونه جمع معرب را از آنان اقتباس کرده وکلمات دیگر (اعم ازفارسی وعربی وغیره) را نیز بهمان سیاق استعمال کرده اند: (تو زیر پای خوری از کامه و انبجات پرهیزنکنی معالجت موافق نیفتد) (چهارمقاله نظامی)، عوام بسیاق کلمات فوق کلماتی را هم که مختوم به (- ه) غیر ملفوظ نیستند ولی بحروف مصوت (- ا) یا (- ی) ختم شوند به (- جات) جمع بسته اند (برای احتراز ازالتقای دو حرف مصوت) : مرباجات دواجات طلاجات. توضیح کلمات عربی مختوم به ه و کلمات فارسی مختوم به - ه غیر ملفوظ که به جات جمع بسته شوند در تحریر باید ه یا ه راحذف کرد وبنابراین روزنامه جات میوه جات تعلیقه جات رقیمه جات وامثال آن غلط است
تازیان بعضی کلمات فارسی مختوم به (- ه) غیر ملفوظ را تعریب کرده به (- ات) جمع بسته اند و ایرانیان اینگونه جمع معرب را از آنان اقتباس کرده وکلمات دیگر (اعم ازفارسی وعربی وغیره) را نیز بهمان سیاق استعمال کرده اند: (تو زیر پای خوری از کامه و انبجات پرهیزنکنی معالجت موافق نیفتد) (چهارمقاله نظامی)، عوام بسیاق کلمات فوق کلماتی را هم که مختوم به (- ه) غیر ملفوظ نیستند ولی بحروف مصوت (- ا) یا (- ی) ختم شوند به (- جات) جمع بسته اند (برای احتراز ازالتقای دو حرف مصوت) : مرباجات دواجات طلاجات. توضیح کلمات عربی مختوم به ه و کلمات فارسی مختوم به - ه غیر ملفوظ که به جات جمع بسته شوند در تحریر باید ه یا ه راحذف کرد وبنابراین روزنامه جات میوه جات تعلیقه جات رقیمه جات وامثال آن غلط است
