مقداری غذا که از چربی و قسمت مرغوب خوراکی که در دیگ در حال جوشیدن است بردارند، برای مثال ز هر خوردی که طعم نوش دارد / حلاوت بیشتر سرجوش دارد (نظامی۲ - ۱۷۴)، خلاصه، زبده
مقداری غذا که از چربی و قسمت مرغوب خوراکی که در دیگ در حال جوشیدن است بردارند، برای مِثال ز هر خوردی که طعم نوش دارد / حلاوت بیشتر سرجوش دارد (نظامی۲ - ۱۷۴)، خلاصه، زبده
شوربائی را گویند که در اول جوش از دیگ برآرند و به نمک چش خورند. (آنندراج) (برهان) (رشیدی). شوربایی که در اول جوش کشند و آن را سردیگ نامند. (شرفنامۀ منیری) : ز هر خوردی که طعم نوش دارد حلاوت بیشتر سرجوش دارد. نظامی. ، بمجاز، صاف هر چیز چون بادۀ سرجوش و می سرجوش و بوسهای سرجوش. (آنندراج) : زلطفی که سرجوش آن جمله بود گره بست گردون و جنبش نمود. نظامی. گر آشفته شدم هوشم تو بردی ببر جوشم که سرجوشم تو بردی. نظامی. دیده را حسن عرقناک تو بیهوش کند عرق روی تو کار می سرجوش کند. محسن تأثیر (ازآنندراج). خراب بادۀ سرجوش کرده ای ما را بهوش باش که بیهوش کرده ای ما را. ظهوری (ازآنندراج). قسمت آدم شد از روز ازل سرجوش فیض جام اول را به خاک آن ساقی رعنا فشاند. صائب (از آنندراج). ، کنایه از خلاصه و زبده و اول هر چیز. (برهان). هرچیز صاف و خلاصه. (غیاث) : سرجوش خلاصۀ معانی سرچشمۀ آب زندگانی. نظامی
شوربائی را گویند که در اول جوش از دیگ برآرند و به نمک چش خورند. (آنندراج) (برهان) (رشیدی). شوربایی که در اول جوش کشند و آن را سردیگ نامند. (شرفنامۀ منیری) : ز هر خوردی که طعم نوش دارد حلاوت بیشتر سرجوش دارد. نظامی. ، بمجاز، صاف هر چیز چون بادۀ سرجوش و می سرجوش و بوسهای سرجوش. (آنندراج) : زلطفی که سرجوش آن جمله بود گره بست گردون و جنبش نمود. نظامی. گر آشفته شدم هوشم تو بردی ببر جوشم که سرجوشم تو بردی. نظامی. دیده را حسن عرقناک تو بیهوش کند عرق روی تو کار می سرجوش کند. محسن تأثیر (ازآنندراج). خراب بادۀ سرجوش کرده ای ما را بهوش باش که بیهوش کرده ای ما را. ظهوری (ازآنندراج). قسمت آدم شد از روز ازل سرجوش فیض جام اول را به خاک آن ساقی رعنا فشاند. صائب (از آنندراج). ، کنایه از خلاصه و زبده و اول هر چیز. (برهان). هرچیز صاف و خلاصه. (غیاث) : سرجوش خلاصۀ معانی سرچشمۀ آب زندگانی. نظامی
پر از جوش. بسیارجوش. که غلیان بسیار دارد: زمین دید یکسر همه ساده ریگ بر و بوم او همچو پرجوش دیگ. اسدی. - برنج پرجوش، برنجی که جوشاندن بیش از عادت خواهد پخته شدن را. - پرجوش خریدار، پرغلغله و پرولوله از مشتری: امروز که بازارت پرجوش خریدار است دریاب و بنه گنجی از مایۀ نیکوئی. حافظ. - سری پرجوش،پرشور. باحرارت
پر از جوش. بسیارجوش. که غلیان بسیار دارد: زمین دید یکسر همه ساده ریگ بر و بوم او همچو پرجوش دیگ. اسدی. - برنج پرجوش، برنجی که جوشاندن بیش از عادت خواهد پخته شدن را. - پرجوش ِ خریدار، پرغلغله و پرولوله از مشتری: امروز که بازارت پرجوش ِ خریدار است دریاب و بنه گنجی از مایۀ نیکوئی. حافظ. - سری پرجوش،پرشور. باحرارت
معرب خرگوش است و آن رستنی است. در ترجمه صیدنه آمده است: بپارسی خرگوش گویند و در بلاد فرغانه گوش یندودس گویند. او را در بلاد عرب السنهالغنم گویند و بعضی اورا هفت سو گویند و منبت او در بستانها و مرغزارها و زمینهای نمناک باشد و در شورستانها نیز بود و آن دو نوع بود، یک نوع برگ او خرد بود و تنک و نبات او را پیوندها بسیار بود و بر روی زمین گسترده بود و نوع دیگر را برگ پهن بوده و نبات او بزرگتر باشد و رنگ شاخ او سرخ بوده بر او پیوندها بود و از میانۀ قصب اوتا سر او تخم پر باشد و لون تخم او سرخ بوده و بیخ او نرم باشد و آگنده و جرم او متخلخل نباشد و سطبری او به اندازۀ انگشت باشد. بعربی لسان الحمل گویند
معرب خرگوش است و آن رستنی است. در ترجمه صیدنه آمده است: بپارسی خرگوش گویند و در بلاد فرغانه گوش یندودس گویند. او را در بلاد عرب السنهالغنم گویند و بعضی اورا هفت سو گویند و منبت او در بستانها و مرغزارها و زمینهای نمناک باشد و در شورستانها نیز بود و آن دو نوع بود، یک نوع برگ او خرد بود و تنک و نبات او را پیوندها بسیار بود و بر روی زمین گسترده بود و نوع دیگر را برگ پهن بوده و نبات او بزرگتر باشد و رنگ شاخ او سرخ بوده بر او پیوندها بود و از میانۀ قصب اوتا سر او تخم پر باشد و لون تخم او سرخ بوده و بیخ او نرم باشد و آگنده و جرم او متخلخل نباشد و سطبری او به اندازۀ انگشت باشد. بعربی لسان الحمل گویند
پارسی تازی گشته زرگون شاخه های تاک، سرخ زرینه، می، آب باران در گودی سنگ برنگ زر زرد فام طلایی زریون، درخت انگور (مو) زرجون، آب باران جمع شده بر روی صخره ها و قطعه سنگهای عظیم کوهها که بر اثر حل مواد معدنی موجود در سنگها برنگ نارنجی یا زرد درمیاید، شراب باده، زرقون
پارسی تازی گشته زرگون شاخه های تاک، سرخ زرینه، می، آب باران در گودی سنگ برنگ زر زرد فام طلایی زریون، درخت انگور (مو) زرجون، آب باران جمع شده بر روی صخره ها و قطعه سنگهای عظیم کوهها که بر اثر حل مواد معدنی موجود در سنگها برنگ نارنجی یا زرد درمیاید، شراب باده، زرقون
که جوش و غلیان بسیار دارد، پر و لوله پرغوغا پرغلغله با حرارت. یا برنج پر جوش. برنجی که برای پخته شدن جوش بسیار لازم دارد. یا سر پرجوش. سر پر شور پر حرارت
که جوش و غلیان بسیار دارد، پر و لوله پرغوغا پرغلغله با حرارت. یا برنج پر جوش. برنجی که برای پخته شدن جوش بسیار لازم دارد. یا سر پرجوش. سر پر شور پر حرارت