نان ستبرکرده. گردۀ نان تنک. (از کشاف زمخشری). نان گرده. ج، ارغفه و رغف و رغفان و تراغیف. (ناظم الاطباء) (منتهی الارب). گردۀ نان. (لغت محلی شوشتر نسخۀ خطی کتاب خانه مؤلف). گرده. (دهار). (مهذب الاسماء). گردۀ نان که برای پختن قدری پهن کرده باشند. (غیاث اللغات) (آنندراج) : غالب آمد حرص و جلدش شد ضعیف بس گلوها را برد عشق رغیف. مولوی. زآنکه پستان شد حجاب آن ضعیف از هزاران نعمت و خوان و رغیف. مولوی. چونکه مطرب پیرتر گشت و ضعیف شد ز بی کسی رهین یک رغیف. مولوی. این سخن پایان نداردوآن خفیف می نویسد رقعه در طمع رغیف. مولوی. چون ببندی شهوتش را از رغیف سر کند آن شهوت از عقل شریف. مولوی
نان ستبرکرده. گردۀ نان تنک. (از کشاف زمخشری). نان گرده. ج، اَرغِفَه و رُغُف و رُغفان و تَراغیف. (ناظم الاطباء) (منتهی الارب). گردۀ نان. (لغت محلی شوشتر نسخۀ خطی کتاب خانه مؤلف). گرده. (دهار). (مهذب الاسماء). گردۀ نان که برای پختن قدری پهن کرده باشند. (غیاث اللغات) (آنندراج) : غالب آمد حرص و جلدش شد ضعیف بس گلوها را برد عشق رغیف. مولوی. زآنکه پستان شد حجاب آن ضعیف از هزاران نعمت و خوان و رغیف. مولوی. چونکه مطرب پیرتر گشت و ضعیف شد ز بی کسی رهین یک رغیف. مولوی. این سخن پایان نداردوآن خفیف می نویسد رقعه در طمع رغیف. مولوی. چون ببندی شهوتش را از رغیف سر کند آن شهوت از عقل شریف. مولوی
کسی که پشت سر یا بر ترک دیگری سوار شود، پشت سر هم، چند تن یا چند چیزی که پشت سر یکدیگر قرار گیرند، در علوم ادبی در قافیه، کلمۀ مکرر که در آخر هر شعر پس از قافیۀ اصلی می آورند مانند کلمۀ «گیرند»، برای مثال نقدها را بود آیا که عیاری گیرند / تا همه صومعه داران پی کاری گیرند (حافظ - ۳۷۶) و یا کلمۀ «دارد»، برای مثال مطرب عشق عجب ساز و نوایی دارد / نقش هر پرده که زد راه به جایی دارد (حافظ - ۲۵۴)
کسی که پشت سر یا بر ترک دیگری سوار شود، پشت سر هم، چند تن یا چند چیزی که پشت سر یکدیگر قرار گیرند، در علوم ادبی در قافیه، کلمۀ مکرر که در آخر هر شعر پس از قافیۀ اصلی می آورند مانند کلمۀ «گیرند»، برای مِثال نقدها را بُوَد آیا که عیاری گیرند / تا همه صومعه داران پی کاری گیرند (حافظ - ۳۷۶) و یا کلمۀ «دارد»، برای مِثال مطرب عشق عجب ساز و نوایی دارد / نقش هر پرده که زد راه به جایی دارد (حافظ - ۲۵۴)
محکم و رصین: عمل رصیف، کار محکم و استوار. (ناظم الاطباء) (منتهی الارب) (آنندراج). جواب رصیف، رصین (محکم و برجای). (از ناظم الاطباء) (منتهی الارب) ، پیاده رو، زیرا در کوچه های دمشق، برای هر یک از آنها دو رصیف در دو طرف هست که پیادگان از آن دو و سواران از میان آن دو میگذرند. (از رحلۀ ابن بطوطه) ، مقابل و برابر در کار. (از ناظم الاطباء) (منتهی الارب) (آنندراج) ، مصاحب و رفیق که همواره با شخص باشد. (ناظم الاطباء) (منتهی الارب) (آنندراج) ، پی و عصب است. ج، رصاف. (ناظم الاطباء)
محکم و رصین: عمل رصیف، کار محکم و استوار. (ناظم الاطباء) (منتهی الارب) (آنندراج). جواب رصیف، رصین (محکم و برجای). (از ناظم الاطباء) (منتهی الارب) ، پیاده رو، زیرا در کوچه های دمشق، برای هر یک از آنها دو رصیف در دو طرف هست که پیادگان از آن دو و سواران از میان آن دو میگذرند. (از رحلۀ ابن بطوطه) ، مقابل و برابر در کار. (از ناظم الاطباء) (منتهی الارب) (آنندراج) ، مصاحب و رفیق که همواره با شخص باشد. (ناظم الاطباء) (منتهی الارب) (آنندراج) ، پی و عصب است. ج، رِصاف. (ناظم الاطباء)
مصدر به معنی رسف. (ناظم الاطباء) (منتهی الارب) (از اقرب الموارد). رفتن رفتار پای بند بر پای. (از آنندراج). رسفان. (اقرب الموارد). و رجوع به رسف و رسفان شود
مصدر به معنی رَسْف. (ناظم الاطباء) (منتهی الارب) (از اقرب الموارد). رفتن رفتار پای بند بر پای. (از آنندراج). رَسَفان. (اقرب الموارد). و رجوع به رَسْف و رَسَفان شود
ابن عیاش دیلمی، تابعی است. (منتهی الارب). در تاج العروس آمده، غریف بن دیلمی تابعی است و به قولی غریف بن عیاش است و از اهل شام بود. از فیروز دیلمی روایت کند و از صحابه است و ابراهیم بن ابی عبله نیز از وی روایت کند. (از تاج العروس). صحابی به کسی گفته می شود که پیامبر اکرم (ص) را درک کرده، به او ایمان آورده و در دوران زندگی اش به دین اسلام پایبند مانده باشد. این افراد اغلب از نخستین پذیرندگان اسلام بودند و نقش بسیار مؤثری در تشکیل تمدن اسلامی، گسترش فتوحات و نقل احادیث نبوی داشته اند. نام عابدی یمانی غیرمنسوب است. (منتهی الارب). عابدی است یمانی غیرمنسوب، و علی بن بکار از وی حکایت کند. (از تاج العروس)
ابن عیاش دیلمی، تابعی است. (منتهی الارب). در تاج العروس آمده، غریف بن دیلمی تابعی است و به قولی غریف بن عیاش است و از اهل شام بود. از فیروز دیلمی روایت کند و از صحابه است و ابراهیم بن ابی عبله نیز از وی روایت کند. (از تاج العروس). صحابی به کسی گفته می شود که پیامبر اکرم (ص) را درک کرده، به او ایمان آورده و در دوران زندگی اش به دین اسلام پایبند مانده باشد. این افراد اغلب از نخستین پذیرندگان اسلام بودند و نقش بسیار مؤثری در تشکیل تمدن اسلامی، گسترش فتوحات و نقل احادیث نبوی داشته اند. نام عابدی یمانی غیرمنسوب است. (منتهی الارب). عابدی است یمانی غیرمنسوب، و علی بن بکار از وی حکایت کند. (از تاج العروس)
کوهی است مر بنی نمیر را. (منتهی الارب). نام کوهی است متعلق به بنی نمیر. خطفی جد جریر بن عطیه بن الخطفی شاعر که نام وی حذیفه بود، گوید: کلفنی قلبی ما قد کلّفا هواز نیات حللن غریفا اقمن شهراً بعد ما تصیّفا حتی اذا ما طرد الهیف السّفا قرّبن بزلاً و دلیلاً مخشفا اذا حبا الرمل له تعسّفا یرفعن باللیل اذا ما اسجفا اعناق جنان و هاماً رجّفا. و عنقا بعد الکلال خیطفا. (از معجم البلدان)
کوهی است مر بنی نمیر را. (منتهی الارب). نام کوهی است متعلق به بنی نمیر. خطفی جد جریر بن عطیه بن الخطفی شاعر که نام وی حذیفه بود، گوید: کلفنی قلبی ما قد کلَّفا هواز نیات حللن غِرْیَفا اقمن شهراً بعد ما تصیَّفا حتی اذا ما طرد الهیف السَّفا قَرَّبن بزلاً و دلیلاً مخشفا اذا حَبَا الرمل له تَعَسَّفا یرفعن باللیل اذا ما اسجفا اعناق جنان و هاماً رُجَّفا. و عنقا بعد الکلال خیطفا. (از معجم البلدان)
پسر ابراهیم پاشا و نوۀ شیخ الاسلام عارف بک. از وزرای عثمانی بود و در سال 1188 هجری قمری بسمت رئیس الکتاب و بعد بشغل وزارت رسید. او یکی پس از دیگری بفرمانروایی مصر و قونیه و موره منصوب شد. رایف در سال 1199 هجری قمری به اتهام شرکت در قتل خلیل پاشا عزل و اعدام گردید. (از قاموس الاعلام ترکی)
پسر ابراهیم پاشا و نوۀ شیخ الاسلام عارف بک. از وزرای عثمانی بود و در سال 1188 هجری قمری بسمت رئیس الکتاب و بعد بشغل وزارت رسید. او یکی پس از دیگری بفرمانروایی مصر و قونیه و موره منصوب شد. رایف در سال 1199 هجری قمری به اتهام شرکت در قتل خلیل پاشا عزل و اعدام گردید. (از قاموس الاعلام ترکی)
رائف. رأف. رؤف. سخت و بسیار مهربان. (از اقرب الموارد) (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء). مهربان. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء). ورجوع به رائف شود، آنکه از امارات شناسد که زمین آب دارد یا نه. (یادداشت مرحوم دهخدا)
رائف. رأف. رؤف. سخت و بسیار مهربان. (از اقرب الموارد) (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء). مهربان. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء). ورجوع به رائف شود، آنکه از امارات شناسد که زمین آب دارد یا نه. (یادداشت مرحوم دهخدا)
رده، رسته، کلمه یا کلماتی که عیناً در آخر مصراع ها تکرار شود، پایه و رکن اساسی موسیقی ملی ایران است که به «مقام»، «دایره ملایم» و «آواز»، تقسیم می شود، دستگاه
رده، رسته، کلمه یا کلماتی که عیناً در آخرِ مصراع ها تکرار شود، پایه و رکن اساسی موسیقی ملی ایران است که به «مقام»، «دایره ملایم» و «آواز»، تقسیم می شود، دستگاه