معنی افرغ در لغت نامه دهخدا

فارغ تر. بیکارتر. (یادداشت دهخدا).، - امثال:، افرغ من حجّام ساباط، حجّامی بوده در ساباط مداین که بنسیه مردم را حجامت میکرد و هرگاه کسی برای حجامت به او مراجعه نمی کرد، مادر خود را حجامت میکرد و این کار آن اندازه تکرار شد که مادرش به فجاءه مرد، و این ضرب المثل شد. و گویند: وی یک بار خسرو پرویز را در راه سفر حجامت کرد و او مرد حجّام را از مال دنیا بی نیاز گردانید.، افرغ من فؤاد ام موسی.، افرغ من ید تفت ّ الیرمع. و رجوع به مجمع الامثال میدانی شود.،

معنی افرغ - جستجوی لغت در جدول جو

افرغ

لغت نامه دهخدا

افرغ

فرهنگ گویش مازندرانی

افرا

(دخترانه)

درختی که برگهای پنجه ای و میوه بالدار دارد

فرهنگ نامهای ایرانی

فارغ

آزاد و رها، بی نیاز، بی خبر، بی اطلاع، برای مثال اگر تو فارغی از حال دوستان یارا / فراغت از تو میسر نمی شود ما را (سعدی۲ - ۳۰۵)،
آسوده، بدون نگرانی
فارغ کردن: آسوده کردن، کنایه از زایاندن مثلاً ماما به سختی او را فارغ کرد، آزاد کردن، بی نیاز کردن
فارغ شدن: آسوده شدن، کنایه از وضع حمل کردن، زایمان کردن

آزاد و رها، بی نیاز، بی خبر، بی اطلاع، برای مِثال اگر تو فارغی از حال دوستان یارا / فراغت از تو میسر نمی شود ما را (سعدی۲ - ۳۰۵)،
آسوده، بدون نگرانی
فارغ کردن: آسوده کردن، کنایه از زایاندن مثلاً ماما به سختی او را فارغ کرد، آزاد کردن، بی نیاز کردن
فارغ شدن: آسوده شدن، کنایه از وضع حمل کردن، زایمان کردن

فرهنگ فارسی عمید

مفرغ

آلیاژ مس و قلع به رنگ قهوه ای روشن که در مجسمه سازی و ریخته گری به کار می رود

فرهنگ فارسی عمید

افرا

درختی شبیه درخت چنار، پرشاخ و برگ و سایه افکن با برگ های پنجه ای و دارای بریدگی بسیار که بلندیش تا ۲۰ متر می رسد و چوب آن در مبل سازی به کار می رود

فرهنگ فارسی عمید

افروغ

روشنی، روشنایی، تابش، پرتو

فرهنگ فارسی عمید

مفرغ

ویژگی فلزی که در قالب ریخته شده

فرهنگ فارسی عمید

تفرغ

از کاری فارغ شدن، دست از کار کشیدن، برای کاری آماده شدن، در امری جهد کردن

فرهنگ فارسی عمید

افروغ

یکی از شارحان اوستا است. (از مزدیسنا ص 150). نام یکی از مفسران و علمائی که در اواخر عهد ساسانیان بوده اند و در روایات پهلوی از آنان نام برده شده است. (سبک شناسی ج 1 ص 53). و رجوع به ایران در زمان ساسانیان شود

لغت نامه دهخدا

افره

(اَ رَ / اُ فُرْ رَ)

سختی. (منتهی الارب) (آنندراج). شدت. (اقرب الموارد). شدت و سختی. (ناظم الاطباء).
- افرهالحرّ، سختی گرما و اول آن. (آنندراج) (منتهی الارب). سختی گرما. (مهذب الاسماء نسخۀ خطی). شدّت گرما و آغاز آن. (از اقرب الموارد).

لغت نامه دهخدا

افری

(اَ فَ)

مخفف آفرین است که در مقام تحسین گویند و بسکون ثانی هم درست است. (برهان) (آنندراج) (مؤید). کلمه تحسین و آفرین. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

افوغ

(اَفْ وَ)

مرد سطبردهن. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

ارفغ

(اَ فَ)

موضعی است. (معجم البلدان از ابن درید) ، شفاف. (غیاث اللغات)

لغت نامه دهخدا

ارفغ

(اَ فُ)

جمع واژۀ رفغ، نکوهیده ترین وادی و بدترین آنها از حیث خاک وناحیه

لغت نامه دهخدا

اغرغ

(اَ رِ)

ترکی است. دردمند. (شرفنامۀ منیری) ، خداوند شتران بسیارشیر شدن. (منتهی الارب) (آنندراج). خداوند شتران بسیارشیر شدن. (تاج المصادر بیهقی). فراوان شدن شتران و گوسپندان قوم و بسیار گردیدن شیر آنها: اغزر القوم، غزرت ابلهم و شاؤهم و کثرت البانها. (از اقرب الموارد). در ناظم الاطباء ’اغزاز’ بهر دو زاء به این معانی ضبط شده و ظاهراً تصحیفی روی داده است، در باران بسیار قرار گرفتن: اغزر القوم، صاروا فی غزر المطر. (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

امرغ

(اَ رَ)

مرد آلوده در رذائل. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

افروغ

(اَ)

بمعنی فروغ تابش و روشنی بود. و نیز شعاع آفتاب و تابش ماه و روشنی چراغ و امثال آن. (آنندراج). فروغ و روشنی و پرتو باشد اعم از روشنی و پرتو آفتاب و ماه و آتش و امثال آن. (برهان) (هفت قلزم) (از ناظم الاطباء). پرتو تابش است خواه از آفتاب و ماه و خواه از آتش. (اوبهی). بمعنی پرتو آفتاب است و ضیاء قمر و ضوء شمع و چراغ. پرتو و تابش خواه از آفتاب و خواه از ماه و آتش و غیره هم. مثال هر دو لغت ابوشکور فرماید:
چو بر رویت از پیری افتاد انجوغ
نه بینی دگر در دل خویش افروغ.
(مجمعالفرس)

لغت نامه دهخدا

افرغه

(اَ رِ غَ)

جمع واژۀ فراغ، بمعنی برآمدنگاه آب از دلو از میان دسته.

لغت نامه دهخدا

بافرغ

(فَرْ رَ)

نام مغان مغ آتشکدۀ آذرگشسب. در کتاب خانه ملی پاریس مهری هست که روی آن تصویر بافرغ نام مغان مغ آتشکدۀ آذر گشسب حک شده است. (از حاشیۀمزدیسنا و ادب پارسی ص 205). و رجوع به بافرگ شود

لغت نامه دهخدا

فارغ

فرصت یافتن، آسوده و آرام

فرهنگ لغت هوشیار

مفرغ

آلیاژی است از مس و روی که برنگهای مختلف سرخ و نارنجی که از لحاظ صنعت بهتر از مس خالص و قیمت آنهم ارزانتر است و زودتر از مس ذوب میشود

فرهنگ لغت هوشیار

افرغه

جمع فراغ، ماژها

فرهنگ لغت هوشیار

افروغ

پرتو، روشنایی، تابش

فرهنگ لغت هوشیار

افرط

جمع فرط، سرپشته ها، فرسنگسارها

فرهنگ لغت هوشیار

افرض

ماهرتر در علم فرایض

فرهنگ لغت هوشیار

افرا

نکوهیدن، بریدن، شکافتن درختی از تیره افراها جزو افراها جزو تیره های نزدیک بگل سرخیان که درختی است تنومند با برگهای پنجه یی که در باغها و جنگلها میروید اسپندان بوسیاه

فرهنگ لغت هوشیار