بسیار شاخ برآوردن درخت و در هم پیچیدن آنها. (از اقرب الموارد). بسیار درهم پیچیده شاخ و برگ گردیدن درخت: اعضاءلّت الشجره اعضئلالاً (مهموزاً) ، بسیار درهم پیچیده شاخ و برگ گردید. و منه: ’غصون معضئلّه’. (منتهی الارب). بسیار درهم پیچیده شاخ و برگ گردیدن درخت. (ناظم الاطباء)
بسیار شاخ برآوردن درخت و در هم پیچیدن آنها. (از اقرب الموارد). بسیار درهم پیچیده شاخ و برگ گردیدن درخت: اِعْضَاءَلَّت الشجره اعضئلالاً (مهموزاً) ، بسیار درهم پیچیده شاخ و برگ گردید. و منه: ’غصون معضئلّه’. (منتهی الارب). بسیار درهم پیچیده شاخ و برگ گردیدن درخت. (ناظم الاطباء)
سخت گردیدن بر کسی کار: اعضله الامر و به، سخت گردید بر وی کار. (منتهی الارب). سخت و دشوار گردیدن کاری. (آنندراج). سخت گردیدن بر شخص کاری. (ناظم الاطباء). سخت و دشوار گردیدن کار. (از اقرب الموارد).
سخت گردیدن بر کسی کار: اعضله الامر و به، سخت گردید بر وی کار. (منتهی الارب). سخت و دشوار گردیدن کاری. (آنندراج). سخت گردیدن بر شخص کاری. (ناظم الاطباء). سخت و دشوار گردیدن کار. (از اقرب الموارد).
جمع واژۀ عل ّ، بمعنی آنکه با زنان بسیار دیدار کند و معانی دیگر. (از اقرب الموارد). رجوع به عل شود، مضطرب و متردد شدن، انبوه و متراکم گردیدن شب. (از اقرب الموارد)
جَمعِ واژۀ عَل ّ، بمعنی آنکه با زنان بسیار دیدار کند و معانی دیگر. (از اقرب الموارد). رجوع به عل شود، مضطرب و متردد شدن، انبوه و متراکم گردیدن شب. (از اقرب الموارد)
طراوت ناک شدن، جمع واژۀ خطر. بلاها. تهلکه ها. امور عظیمه: در اخطار نفس خویش در مقاحم حتوف و اعتراض شهادت در ملاحم حروب و معارض اسنه و سیوف بسلامت برآمد. (ترجمه تاریخ یمینی). آندو گفتندش نصیحت در سمر که مکن ز اخطار خود را بیخبر. مولوی. باقیات الصالحات آمد کریم رسته از صد آفت و اخطار و بیم. مولوی. بر عزم مصر باصفهان رفتم و از آنجا بر راه آذربیجان بعد از اخطاری که مشاهده کردم. (جهانگشای جوینی)
طراوت ناک شدن، جَمعِ واژۀ خَطَر. بلاها. تهلکه ها. امور عظیمه: در اخطار نفس خویش در مقاحم حتوف و اعتراض شهادت در ملاحم حروب و معارض اسنه و سیوف بسلامت برآمد. (ترجمه تاریخ یمینی). آندو گفتندش نصیحت در سمر که مکن ز اخطار خود را بیخبر. مولوی. باقیات الصالحات آمد کریم رسته از صد آفت و اخطار و بیم. مولوی. بر عزم مصر باصفهان رفتم و از آنجا بر راه آذربیجان بعد از اخطاری که مشاهده کردم. (جهانگشای جوینی)
مشغول داشتن بکاری. (ناظم الاطباء) (منتهی الارب) (آنندراج) ، ستم کردن بر کسی، بقهر و باطل گرفتن از کسی. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) ، دو دست بر زمین نهادن، مجامعت کردن، بیوکندن کسی را. (تاج المصادر بیهقی)
مشغول داشتن بکاری. (ناظم الاطباء) (منتهی الارب) (آنندراج) ، ستم کردن بر کسی، بقهر و باطل گرفتن از کسی. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) ، دو دست بر زمین نهادن، مجامعت کردن، بیوکندن کسی را. (تاج المصادر بیهقی)
هو ضل ﱡ (ضل ﱡ) اضلال و ضل ﱡ (ضل ﱡ) اضلال ٌ، بلایی است و خیری در آن نیست. و هرگاه بصاد مهمل گفته شود تنها بکسر است. (از منتهی الارب). هو ضل ﱡ (ضل ﱡ) اضلال و ضل ﱡ (ضل ﱡ) اضلال ٌ، به اضافه و نعت، یعنی داهیه ای است که در آن خیری نیست. (از اقرب الموارد) (از قطر المحیط) ، زن ضهیاء را بنکاح درآوردن. (منتهی الارب) (آنندراج). و ضهیاء (بمد و قصر) زنی که نه حیض آرد و نه باردار گردد. (آنندراج). زن ضهیا را که نه حیض آورد ونه باردار گردد به نکاح درآوردن. (ناظم الاطباء). اضهاء مرد، زناشویی وی با ضهیاء. (از اقرب الموارد)
هو ضِل ﱡ (ضُل ﱡ) اَضلال و ضِل ﱡ (ضُل ﱡ) اَضلال ٌ، بلایی است و خیری در آن نیست. و هرگاه بصاد مهمل گفته شود تنها بکسر است. (از منتهی الارب). هو ضِل ﱡ (ضُل ﱡ) اَضلال و ضِل ﱡ (ضُل ﱡ) اَضلال ٌ، به اضافه و نعت، یعنی داهیه ای است که در آن خیری نیست. (از اقرب الموارد) (از قطر المحیط) ، زن ضهیاء را بنکاح درآوردن. (منتهی الارب) (آنندراج). و ضَهْیاء (بمد و قصر) زنی که نه حیض آرد و نه باردار گردد. (آنندراج). زن ضهیا را که نه حیض آورد ونه باردار گردد به نکاح درآوردن. (ناظم الاطباء). اضهاء مرد، زناشویی وی با ضهیاء. (از اقرب الموارد)
واخیدن مرغ پر و موی خود را: اجثأل ّ الطائر، پرباد کردپرها را و برافراشت. و اجثأل ّ الرّیش، پرباد و برافراشته شد پر. (منتهی الارب) ، بددلی کردن. (زوزنی) ، نزدیک بهلاکت رسانیدن. (منتهی الارب)
واخیدن مرغ پر و موی خود را: اِجثأل ّ الطائر، پرباد کردپرها را و برافراشت. و اجثأل ّ الرّیش، پرباد و برافراشته شد پر. (منتهی الارب) ، بددلی کردن. (زوزنی) ، نزدیک بهلاکت رسانیدن. (منتهی الارب)
