معنی یقه در فرهنگ فارسی عمید

آن بخش از لباس که دور گردن قرار دارد، گریبان

معنی یقه در لغت نامه دهخدا

گریبان. (برهان). گریبان و یخه. (ناظم الاطباء). گریبان. جیب. قبهالثوب. گریوان. (یادداشت مؤلف) :، دستت بود به گردن مقصود همچو جیب، مانند یقّه گر بکشی گوشمال دوست.، نظام قاری.، برای لشکر سرماست قلعۀ جبه، که دارد از یقه و جیب گرد خندق و سور.، نظام قاری.، معاندش چو فراویز رانده اند از آن، چو یقّه بازپس افتاد بهر جمع امور.، نظام قاری.، و رجوع به دیوان البسۀ نظام قاری ص 55، 65، 93، 125، 126، 179، 186، 138 شود.، - دست از یقۀ کسی برنداشتن، او را ول نکردن. آزاد نگذاشتن او را. دست از سر او برنداشتن. مزاحم او شدن: هنوز از تلهای حلاجی پاک نشده از برم می کشیدند و دست از یقه ام برنمی داشتند و چون دستار از هم می ربودند. (دیوان نظام قاری ص 130).، - دست به یقه شدن (دست و یقه شدن)، گریبان همدیگر را گرفتن به قصد منازعه و ستیز. (یادداشت مؤلف) : اگر صد بار با جل سیاه دربان دست و یقه شود یک سر سوزن حجابش دامنگیر نشود. (دیوان نظام قاری ص 148).، نمانده تاب مر او را وزین نمطبا برد، شویم دست و یقه سال و ماه با صرصر.، نظام قاری (دیوان ص 18).، - یقه برگردان، کت یا پالتو یا پیراهنی که یقۀ آن پهن است و بر سینه برگردانده می شود. (یادداشت مؤلف).، - یقه درانی کردن، گریبان چاک زدن. در تداول عامه، سخت جانب داری و دفاع کردن از کسی یا چیزی.، - یقه سرخود، یقه که جداگانه و جدا از قسمت اصلی لباس نباشد. که با دوختن به قسمت اصلی لباس متصل نشده باشد بلکه از خود لباس و دنبالۀ آن باشد. یقه ای که از دنبالۀ خود لباس تعبیه شود.، - یقۀ کسی را گرفتن، گریبان او را گرفتن.، -، با خواهش و ابرام انجام کاری را از او خواستن. (از فرهنگ لغات عامیانه).، - یقۀ مقلب (بامقلب)، برگشته. یقه برگردان: یقۀ مقلب که هم مشورۀ چارقب بود این حکایت مخفی به سمع او رسانید. (دیوان نظام قاری ص 151).، سر بام است گریبان یقۀ بامقلب، آن کنیسه که زدند از پی دفع امطار.، نظام قاری (دیوان ص 12).، یقۀ مقلب به گوش استاده است، دگمه گو با جیب کم کن مشوره.، نظام قاری (دیوان ص 25).، چون کشد بر دوش بار یقۀ مقلب بگو، جامه ای کز نازکی بار گریبان برنتافت.، نظام قاری (دیوان ص 52).، و رجوع به دیوان البسۀ نظام قاری ص 138، 145، 151 شود.، - یقه وار، مانند یقه. همچون یقه:، ای فلک چند مرا بی سروپا می داری، یقه وار از همه رختم به قفا می داری ؟!، نظام قاری (دیوان ص 108).،، به طور محکم و مضبوط گرفتن گریبان کسی را. (ناظم الاطباء) (برهان)