Q: معنی گمان در فرهنگ فارسی عمید

ظن، حدس، خیال، وهم، رای، اندیشه، فرض، گمان بردن: ظن بردن، تصور کردن، انگاشتن، گمان داشتن: ظن داشتن، شک داشتن، نگران بودن، انتظار داشتن، گمان کردن: تصور کردن، پنداشتن، شک کردن

Q: معنی گمان در لغت نامه دهخدا

نوعی جوهر. نوعی لؤلؤ. جمان: گفته شده در جمان اینکه فارسی معرب شده است. اگر چنین باشد او را از گمان باید دانست و ظن این است که او یا لؤلؤ است یا مشبه به لؤلؤ و بیشتر متمایل به این است که معمولاً از نقره است و کمتر شباهت به لؤلؤ دارد و بیشتر متمایل به اشباه آن میباشد. (الجماهر بیرونی ص 113)

Q: معنی گمان در لغت نامه دهخدا

دهی از دهستان گرمادوز بخش کلیبر شهرستان اهر، که در 27هزارگزی شمال کلیبر و 29هزارگزی راه شوسۀ اهر به کلیبر واقع شده است. هوای آن معتدل و سکنه اش 159 تن است. آب آنجا از دو رشته چشمه تأمین میشود. محصول آن غلات و شغل اهالی زراعت و گله داری و صنایع دستی زنان گلیم بافی و راه آن مالرو است. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 4)

Q: معنی گمان در فرهنگ لغت هوشیار

احتمال، شک، شبهه، رای، اندیشه، حدس

Q: معنی گمان در فرهنگ فارسی معین

ظن، وهم، رأی، اندیشه

Q: معنی گمان در فرهنگ واژه فارسی سره

شک، ظن، حدس، خیال، شبهه، تردید

Q: معنی گمان در فرهنگ واژه مترادف متضاد

پندار، پنداشت، تخمین، تصور، توهم، حدس، خیال، زعم، شک، ظن، فرض، فکر، وهم 2، باور، ایهام، متضاد: یقین

گمان

فرهنگ فارسی عمید

گمان

لغت نامه دهخدا

گمان

لغت نامه دهخدا

گمان

لغت نامه دهخدا

گمان

فرهنگ لغت هوشیار

گمان

فرهنگ فارسی معین

گمان

فرهنگ واژه فارسی سره

گمان

فرهنگ واژه مترادف متضاد

گمان

فرهنگ گویش مازندرانی

چمان

(دخترانه)

آنکه یا آنچه با ناز حرکت می کند، خرامان

فرهنگ نامهای ایرانی

امان

(پسرانه)

ایمنی، آرامش

فرهنگ نامهای ایرانی

رمان

(دخترانه)

انار

فرهنگ نامهای ایرانی

زمان

(پسرانه)

جریانی پیوسته، بی آغاز، و بی انجام که در طی آن حوادثی برگشت ناپذیر از گذشته به حال تا آینده رخ میدهد، به صورت پسوند همراه با بعضی نامها می آید و نام جدید می سازد مانند فرخ زمان

فرهنگ نامهای ایرانی

سمان

(دخترانه و پسرانه)

مخفف آسمان، نام روز بیست و هفتم از هر ماه شمسی در ایران قدیم

فرهنگ نامهای ایرانی

گمانه

چاه یا نقبی که مقنی پیش از کندن قنات در محلی که گمان آب میبرد حفر میکند، کنایه از گمان، حدس
گمانه بردن: کنایه از گمان بردن، ظن بردن، تصور کردن
گمانه زدن: کندن نقب یا چاه برای پی بردن به آب
گمانه کردن: کنایه از گمان کردن، پنداشتن

فرهنگ فارسی عمید

شمان

هراسان، آشفته و پریشان، برای مثال از آن ملک را نظام و زاین عهد را بقا / وزآن دوستان به فخر و زاین دشمنان شمان (عنصری - ۳۴۴)

فرهنگ فارسی عمید

گمانی

(گُ)

آنچه تصور شود. آنچه به گمان درآید. گمان. تصور:
نهادند خوان گردباغ اندرون
خورش خواستند از گمانی فزون.
فردوسی.
چنین است و این بر دلم شد درست
همین بد گمانی مرا از نخست.
فردوسی.
- بدگمانی، گمان بد بردن. سؤظن. سؤتفاهم: گفتم: (بوالحسن)... مردی سخت بخردو فرمانبردار است... گفت: چنین بود اما می شنویم که بدگمانی افتاده است. (تاریخ بیهقی). این مقدار با بنده (عبدوس) گفت (آلتونتاش) و در این هیچ بدگمانی نمی نماید. (تاریخ بیهقی). به برکت این افسون نه کس مرا بتوانستی دید و نه از من بدگمانی صورت بستی. (کلیله و دمنه).
- بی گمانی کردن چیزی، خالی کردن آن:
وز آن پس همه شادمانی کنید
ز بدها روان بی گمانی کنید.
فردوسی

آنچه تصور شود. آنچه به گمان درآید. گمان. تصور:
نهادند خوان گردباغ اندرون
خورش خواستند از گمانی فزون.
فردوسی.
چنین است و این بر دلم شد درست
همین بُد گمانی مرا از نخست.
فردوسی.
- بدگمانی، گمان بد بردن. سؤظن. سؤتفاهم: گفتم: (بوالحسن)... مردی سخت بخردو فرمانبردار است... گفت: چنین بود اما می شنویم که بدگمانی افتاده است. (تاریخ بیهقی). این مقدار با بنده (عبدوس) گفت (آلتونتاش) و در این هیچ بدگمانی نمی نماید. (تاریخ بیهقی). به برکت این افسون نه کس مرا بتوانستی دید و نه از من بدگمانی صورت بستی. (کلیله و دمنه).
- بی گمانی کردن چیزی، خالی کردن آن:
وز آن پس همه شادمانی کنید
ز بدها روان بی گمانی کنید.
فردوسی

لغت نامه دهخدا

گمانه

(شَ)

چاه اولی را گویند که چاه کنان بجهت دانستن اینکه زمین آب دارد و آب آن چه مقدار دور است میکنند. (برهان) (جهانگیری) (آنندراج). نخستین چاه کاریز که به جهت دانستن آب که چه مقدار است و چه مقدار دور است میکنند و به عربی حفیر گویند. (فرهنگ رشیدی) :
چنانکه چشمه پدید آورد گمانه ز سنگ
دل تو از کف تو کان زر پدید آرد.
دقیقی.
فلک گر عطای تو کردی
بجز فیض دریا نبودی گمانه.
سیف اسفرنگ (از جهانگیری).
ای بس که دلم در طلب چشمۀ نوشت
در بادیۀ فکر فروبرد گمانه.
ابن یمین (دیوان چ باستانی راد ص 288).
- گمانه زدن، کندن چاه تا پیدا آید که زمین آب ده است یا نه. (یادداشت مؤلف).
- گمانه کردن، چاه کندن:
غور ایام را نیابد چرخ
گر جز از رای تو گمانه کند.
مسعودسعد (دیوان چ رشیدیاسمی ص 538).
، وزن کردن و اندازه گرفتن:
حلم ترا گمانه همی کرد ناگهان
بگسست هر دو پلۀ میزان روزگار.
انوری (دیوان چ نفیسی ص 150).
، کاریزکن. (صحاح الفرس). چاهجوی و چاه کن. (برهان)
گمان. (برهان) (آنندراج) (جهانگیری) (فرهنگ رشیدی) :
تو دل را بجز شادمانه مدار
روان را به بد در گمانه مدار.
فردوسی.
فرزانه تر از تو نبود هرگز مردم
آزاده تر از تو نبرد خلق گمانه.
خسروی.
گمان کسی را وفا ناید از وی
حکیمان بسی کرده اند این گمانه.
ناصرخسرو.
- گمانه بردن، خیال کردن. تصور کردن:
نباید که فردا گمانه بری
که من بودم آگه ازاین داوری.
فردوسی
مسبار. آلتی که با آن عمق را تعیین میکنند. (فرهنگستان)

چاه اولی را گویند که چاه کنان بجهت دانستن اینکه زمین آب دارد و آب آن چه مقدار دور است میکنند. (برهان) (جهانگیری) (آنندراج). نخستین چاه کاریز که به جهت دانستن آب که چه مقدار است و چه مقدار دور است میکنند و به عربی حفیر گویند. (فرهنگ رشیدی) :
چنانکه چشمه پدید آورد گمانه ز سنگ
دل تو از کف تو کان زر پدید آرد.
دقیقی.
فلک گر عطای تو کردی
بجز فیض دریا نبودی گمانه.
سیف اسفرنگ (از جهانگیری).
ای بس که دلم در طلب چشمۀ نوشَت
در بادیۀ فکر فروبرد گمانه.
ابن یمین (دیوان چ باستانی راد ص 288).
- گمانه زدن، کندن چاه تا پیدا آید که زمین آب ده است یا نه. (یادداشت مؤلف).
- گمانه کردن، چاه کندن:
غور ایام را نیابد چرخ
گر جز از رای تو گمانه کند.
مسعودسعد (دیوان چ رشیدیاسمی ص 538).
، وزن کردن و اندازه گرفتن:
حلم ترا گمانه همی کرد ناگهان
بگسست هر دو پلۀ میزان روزگار.
انوری (دیوان چ نفیسی ص 150).
، کاریزکن. (صحاح الفرس). چاهجوی و چاه کن. (برهان)
گمان. (برهان) (آنندراج) (جهانگیری) (فرهنگ رشیدی) :
تو دل را بجز شادمانه مدار
روان را به بد در گمانه مدار.
فردوسی.
فرزانه تر از تو نبود هرگز مردم
آزاده تر از تو نبرد خلق گمانه.
خسروی.
گمان کسی را وفا ناید از وی
حکیمان بسی کرده اند این گمانه.
ناصرخسرو.
- گمانه بردن، خیال کردن. تصور کردن:
نباید که فردا گمانه بری
که من بودم آگه ازاین داوری.
فردوسی
مسبار. آلتی که با آن عمق را تعیین میکنند. (فرهنگستان)

لغت نامه دهخدا

گمانج

(گُ بَ)

دهی است از دهستان ازومدل بخش ورزقان شهرستان اهر که در 25هزارگزی جنوب باختری ورزقان و سه هزارگزی ارابه رو تبریز به اهر واقع شده است. هوای آن معتدل و دارای 1146 تن سکنه است. آب آنجا از چشمه تأمین میشود. محصول آن غلات، حبوبات و سیب زمینی و شغل اهالی زراعت وگله داری و صنایع دستی آنان گلیم بافی و راه آن مالرواست. دو محل بفاصله پنج هزارگزی به نام گمانج بالا (علیا) و گمانج یائین (سفلی) معروف است. سکنۀ گمانج بالا 624 تن می باشد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 4)

لغت نامه دهخدا