- پیرمرادی (مُ)
ده کوچکی از دهستان سبزواران بخش مرکزی شهرستان جیرفت، واقع در 11هزارگزی خاور سبزواران، سر راه فرعی سبزواران به دوساری، دارای 28 تن سکنه. (فرهنگ جغرافیایی ایران ج 8)
معنی پیرمرادی - جستجوی لغت در جدول جو
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
(مُ)
لغت نامه دهخدا
دهی از دهستان روضه چای بخش حومه شهرستان ارومیه. واقع در 8هزارگزی شمال باختری ارومیه در مسیر راه ارابه رو گچین به ارومیه جلگه معتدل، مالاریائی. دارای 150تن سکنه. آب آن از روضه چای. محصول آنجا غلات و توتون و انگور و حبوبات و چغندر. شغل اهالی زراعت. صنایع دستی جوراب بافی. راه آن ارابه رو است. تابستان از راه ارابه رو گچین میتوان اتومبیل برد. (فرهنگ جغرافیایی ایران ج 4)
(مُ)
لغت نامه دهخدا
ناکامی. نامرادی:... و سببی دیگر آنستکه طبیب را پیوسته سخن درد و بیماری وقی و اسهال... باید شنید و آنرا جواب خوش باید داد. این همه انواع بی مرادی است و کسی را که چندین بی مرادی باید کشید اگر بیمار نشود عجب باشد. (ذخیرۀ خوارزمشاهی). و تشنگان تموز بی مرادی. (سندبادنامه ص 6).
باز خوشیها در فعل و اختیار است دلیل بر آنکه لفظ جبر در بی مرادی مستعمل بود. (کتاب المعارف).
نیست چون کار بر مراد کسی
بی مرادی به از مراد بسی.
نظامی.
گر مرادت را مذاق شکر است
بی مرادی بی مراد دلبر است.
مولوی.
هر که را برگ بی مرادی نیست
گو برو گرد کوی عشق مگرد.
سعدی (بدایع).
بر جوربی مرادی و درویشی و هلاک
آنرا که صبر نیست محبت نه کار اوست.
سعدی.
دل از بی مرادی بفکرت مسوز
شب آبستن است ای برادر بروز.
سعدی (بوستان) ، کم ظرفی. (یادداشت مؤلف). سبکسری. احمقی. بی خردی. سبکی. رجوع به بی مغز شود
باز خوشیها در فعل و اختیار است دلیل بر آنکه لفظ جبر در بی مرادی مستعمل بود. (کتاب المعارف).
نیست چون کار بر مراد کسی
بی مرادی به از مراد بسی.
نظامی.
گر مرادت را مذاق شکر است
بی مرادی بی مراد دلبر است.
مولوی.
هر که را برگ بی مرادی نیست
گو برو گرد کوی عشق مگرد.
سعدی (بدایع).
بر جوربی مرادی و درویشی و هلاک
آنرا که صبر نیست محبت نه کار اوست.
سعدی.
دل از بی مرادی بفکرت مسوز
شب آبستن است ای برادر بروز.
سعدی (بوستان) ، کم ظرفی. (یادداشت مؤلف). سبکسری. احمقی. بی خردی. سبکی. رجوع به بی مغز شود
دهی از دهستان برکشلو بخش حومه شهرستان ارومیه، واقع در 14هزارگزی جنوب باختری ارومیه در مسیر راه ارابه رو سلوانا به ارومیه، کوهستانی، سردسیر، سالم، دارای 41 تن سکنه، آب آن از شهرچای، محصول آنجا غلات و توتون، شغل اهالی زراعت و گله داری، صنایع دستی جاجیم بافی، راه آن مالرو است، (فرهنگ جغرافیایی ایران ج 4)
دهی از دهستان بابالی بخش چقلوندی شهرستان خرم آباد، واقع در 12هزارگزی جنوب باختری چقلوندی و 4هزارگزی باختر راه شوسۀ خرم آباد به چقلوندی، دامنه، سردسیر، مالاریائی، دارای 210 تن سکنه، آب آن از سراب پیرماهی، محصول آنجا غلات و تریاک و لبنیات و صیفی، شغل اهالی زراعت و گله داری و راه آن مالرو است، صنایع دستی زنان سیاه چادربافی است، ساکنین از طایفۀ نقی میباشند، عده ای دارای ساختمان و عده ای درسیاه چادر سکونت دارند و برای تعلیف احشام در حوالی ییلاق و قشلاق میروند، (فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6)
(مَ)
لغت نامه دهخدا
صفت شیرمرد. شجاعت و دلیری. دلاوری و پهلوانی و مردانگی:
که کس در جهان کودکی نارسید
بدین شیرمردی و گردی ندید.
فردوسی.
همت شیرمردی هم اورنگ و پند
زمانه پناهی زمانه گزند.
فردوسی.
همت شیرمردی همت رای و بند
که هرگزبه جانت مبادا گزند.
فردوسی.
کنون شیرمردی بکار آیدت
که با دشمنان کارزار آیدت.
فردوسی.
که این شیرمردی ز رنگ شب است
مرا بازگشتی ز جنگ شب است.
فردوسی.
بدین شیرمردی و چندین خرد
کمان مرا زیر پی بسپرد.
فردوسی.
شهر من شهر بزرگ است و زمینش نامدار
مردمان شهر من در شیرمردی نامور.
فرخی.
با شیرمردیت سگ ابلیس صید کرد
ای بیهنر بمیر که از گربه کمتری.
سعدی.
رضا به حکم قضا گر دهیم و گر ندهیم
ازین کمند نشاید به شیرمردی رست.
سعدی.
گفتم به شیرمردی چشم از نظر بدوزم
باتیر چشم خوبان تقوی سپر نباشد.
سعدی.
هر روبهی نیارد در راه عشق رفتن
در راه عشق باید مردی و شیرمردی.
سلمان ساوجی.
رجوع به شیرمرد شود
که کس در جهان کودکی نارسید
بدین شیرمردی و گردی ندید.
فردوسی.
همت شیرمردی هم اورنگ و پند
زمانه پناهی زمانه گزند.
فردوسی.
همت شیرمردی همت رای و بند
که هرگزبه جانت مبادا گزند.
فردوسی.
کنون شیرمردی بکار آیدت
که با دشمنان کارزار آیدت.
فردوسی.
که این شیرمردی ز رنگ شب است
مرا بازگشتی ز جنگ شب است.
فردوسی.
بدین شیرمردی و چندین خرد
کمان مرا زیر پی بسپرد.
فردوسی.
شهر من شهر بزرگ است و زمینش نامدار
مردمان شهر من در شیرمردی نامور.
فرخی.
با شیرمردیت سگ ابلیس صید کرد
ای بیهنر بمیر که از گربه کمتری.
سعدی.
رضا به حکم قضا گر دهیم و گر ندهیم
ازین کمند نشاید به شیرمردی رست.
سعدی.
گفتم به شیرمردی چشم از نظر بدوزم
باتیر چشم خوبان تقوی سپر نباشد.
سعدی.
هر روبهی نیارد در راه عشق رفتن
در راه عشق باید مردی و شیرمردی.
سلمان ساوجی.
رجوع به شیرمرد شود
(مَ)
لغت نامه دهخدا
شیخ. سالخورده. کهنسال. بپیری رسیده. مقابل پیرزن:
یکی پیرمرد است بر سان شیر
نگردد ز جنگ و ز پیکار سیر.
فردوسی.
چنان شد که دینار بر سر بطشت
اگر پیرمردی ببردی بدشت
نکردی بدینار او کس نگاه
ز نیک اختر روز وز داد شاه.
فردوسی.
زن و کودک و پیرمردان براه
برفتند گریان بنزدیک شاه.
فردوسی.
عاشقی را، چه جوان چه پیرمرد
عشق بر هر دل که زد تأثیر کرد.
عطار.
ز بنگاه حاتم یکی پیرمرد
طلب ده درم سنگ فانیذ کرد.
سعدی.
جوانی فرارفت کای پیرمرد
چه در کنج حسرت نشینی بدرد.
سعدی.
یکی پیرمرد اندر آن ده مقیم
ز پیران مردم شناس قدیم.
سعدی.
پیرمردی لطیف در بغداد
دختر خود بکفشدوزی داد.
سعدی.
ز نخوت برو التفاتی نکرد
جوان سربرآورد کای پیرمرد.
سعدی.
جوانی ز ناسازگاری جفت
بر پیرمردی بنالید و گفت.
سعدی.
پیرمردی ز نزع می نالید
پیرزن صندلش همی مالید.
(گلستان).
پیرمردی جهان دیده در آن کاروان بود. (گلستان)
یکی پیرمرد است بر سان شیر
نگردد ز جنگ و ز پیکار سیر.
فردوسی.
چنان شد که دینار بر سر بطشت
اگر پیرمردی ببردی بدشت
نکردی بدینار او کس نگاه
ز نیک اختر روز وز داد شاه.
فردوسی.
زن و کودک و پیرمردان براه
برفتند گریان بنزدیک شاه.
فردوسی.
عاشقی را، چه جوان چه پیرمرد
عشق بر هر دل که زد تأثیر کرد.
عطار.
ز بنگاه حاتم یکی پیرمرد
طلب ده درم سنگ فانیذ کرد.
سعدی.
جوانی فرارفت کای پیرمرد
چه در کنج حسرت نشینی بدرد.
سعدی.
یکی پیرمرد اندر آن ده مقیم
ز پیران مردم شناس قدیم.
سعدی.
پیرمردی لطیف در بغداد
دختر خود بکفشدوزی داد.
سعدی.
ز نخوت برو التفاتی نکرد
جوان سربرآورد کای پیرمرد.
سعدی.
جوانی ز ناسازگاری جفت
بر پیرمردی بنالید و گفت.
سعدی.
پیرمردی ز نزع می نالید
پیرزن صندلش همی مالید.
(گلستان).
پیرمردی جهان دیده در آن کاروان بود. (گلستان)
(مَ)
لغت نامه دهخدا
دهی از دهستان بهمی سردسیر بخش کهگیلویۀشهرستان بهبهان واقع در 8هزارگزی جنوب باختری قلعه اعلا مرکز دهستان. کوهستانی، سردسیر. دارای 100 تن سکنه. آب آن از چاه، محصول آنجا غلات و پشم و لبنیات. شغل اهالی زراعت و حشم داری. صنایع دستی قالی و قالیچه و جاجیم و پارچه بافی و راه آن مالرو است. ساکنین ازطایفۀ بهمی هستند. (فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6)
ارادت نسبت به پیر: چون معتقدان خاندان قدس نشان صفوی از عالم اخلاص و پیر مریدی آنچه بر زبان الهام بیانش (زبان اسماعیل صفوی) میگذشت محض صدق انگاشته. . .: بعضی ساده لوحان بیخرد که در میانه صوفیان قزلباش پیره و خلیفه مینامند... قرار دادند که بخدمت نواب جهانبانی (شاه سلطان محمد) رفته چنانچه شیوه پیر مریدی است عرض مشکل خود کرده التماس حل آن نمایند
مرد سالخورده مرد کهن سالمقابل پیر زن: موکلان... آن مردمان را دیدند که با پیرمرد گفتار میکردند
بی نصیبی، محرومیت، نامرادی، حرمان، یاس
متضاد: امید، رجا، مرادمندی
متضاد: امید، رجا، مرادمندی
سالخورده، سالدیده، سالمند، کهنسال، مسن
متضاد: پیرزن، جوان
متضاد: پیرزن، جوان