پروین. ثریّا. پرو. و آن چند ستاره است یکجا جمع شده در کوهان ثور و بعربی ثریا خوانندش. (برهان). پروه. (رشیدی) : بخط و آن لب و دندانش بنگر که همواره مرا دارند در تاب یکی همچون پرن بر اوج خورشید یکی چون شایورد از گرد مهتاب. فیروز مشرقی. شاخش ملون همچو قوس قزح برگش درخشان همچو نجم پرن. فرخی. تا چو خورشید نتابد ناهید چون دوپیکرنبود نجم پرن. فرخی. حال ولایتی بمثال بنات نعش از مردم گریخته برکرد چون پرن. فرخی. جهان را همه ساله اندیشه بود از این تا نهد تخت او بر پرن. فرخی. چون سه سنگ دیگپایه هقعه بر جوزا کنار چون شرار دیگپایه پیش او خیل پرن. منوچهری. مر بنات النعش را ماند سخن در طبع مرد از برای مدح تو آید فراهم چون پرن. سوزنی. میان عترت و اولاد مرتضی و نبی چو بدر باشد بر آسمان میان پرن. سوزنی. متفرق بنات نعش از هم بهم اندر خزیده نجم پرن. مسعودسعد. نخفته ام همه شب دوش و بوده ام نالان خیال دوست گواه من است و نجم پرن. مسعودسعد. ز بخشش تو اگر بانگ بر زمانه زنند بنات نعش بهم درفتد بشکل پرن. کمال اسماعیل. بگاه فکرت اگر بر بنات نعش روم بنوک کلک بنظم آورم چنان پرنش. کمال اسماعیل. اطلس چرخی گردون بهر قد قدر اوست خیط درزش آفتاب و دکمۀ جیبش پرن. نظام قاری (دیوان البسه). رجوع به ثریا و پروین شود، منزلی از منازل قمر؟. (برهان)
پروین. ثُریّا. پَرو. و آن چند ستاره است یکجا جمع شده در کوهان ثور و بعربی ثریا خوانندش. (برهان). پروه. (رشیدی) : بخط و آن لب و دندانش بنگر که همواره مرا دارند در تاب یکی همچون پرن بر اوج خورشید یکی چون شایورد از گرد مهتاب. فیروز مشرقی. شاخش ملون همچو قوس قزح برگش درخشان همچو نجم پرن. فرخی. تا چو خورشید نتابد ناهید چون دوپیکرنبود نجم پَرَن. فرخی. حال ولایتی بمثال بنات نعش از مردم گریخته برکرد چون پرن. فرخی. جهان را همه ساله اندیشه بود از این تا نهد تخت او بر پرن. فرخی. چون سه سنگ دیگپایه هقعه بر جوزا کنار چون شرار دیگپایه پیش او خیل پَرَن. منوچهری. مر بنات النعش را ماند سخن در طبع مرد از برای مدح تو آید فراهم چون پرن. سوزنی. میان عترت و اولاد مرتضی و نبی چو بدر باشد بر آسمان میان پرن. سوزنی. متفرق بنات نعش از هم بهم اندر خزیده نجم پرن. مسعودسعد. نخفته ام همه شب دوش و بوده ام نالان خیال دوست گواه من است و نجم پرن. مسعودسعد. ز بخشش تو اگر بانگ بر زمانه زنند بنات نعش بهم درفتد بشکل پرن. کمال اسماعیل. بگاه فکرت اگر بر بنات نعش روم بنوک کلک بنظم آورم چنان پرنش. کمال اسماعیل. اطلس چرخی گردون بهر قد قدر اوست خیط درزش آفتاب و دکمۀ جیبش پرن. نظام قاری (دیوان البسه). رجوع به ثریا و پروین شود، منزلی از منازل قمر؟. (برهان)
پریشب، شب پیش از دیشب، دو شب پیش، شب گذشته، پرندوش، پریدوش، پردوش، پرندوار درختچه ای کوچک از تیرۀ ریواس، با بوتۀ پرشاخ، ساقۀ خاکستری، برگ های باریک و نوک تیز و میوۀ بال دار، نوعی پارچۀ ابریشمی ساده و بی نقش، حریر، برای مثال سه نگردد بریشم ار او را / پرنیان خوانی و حریر و پرند (هاتف - ۴۹) تیغ و شمشیر برّان و جوهردار، برای مثال به زرین و سیمین دو صد تیغ هند / چه زو سی به زهرآب داده پرند (فردوسی - ۱/۲۳۸)، ز یاقوت و الماس و از تیغ هند / همه تیغ هندی سراسر پرند (فردوسی - ۷/۳۰۵)
پَریشَب، شب پیش از دیشب، دو شب پیش، شب گذشته، پَرَندوش، پَریدوش، پَردوش، پَرَندوار درختچه ای کوچک از تیرۀ ریواس، با بوتۀ پرشاخ، ساقۀ خاکستری، برگ های باریک و نوک تیز و میوۀ بال دار، نوعی پارچۀ ابریشمی ساده و بی نقش، حریر، برای مِثال سه نگردد بریشم ار او را / پرنیان خوانی و حریر و پرند (هاتف - ۴۹) تیغ و شمشیر برّان و جوهردار، برای مِثال به زرین و سیمین دو صد تیغ هند / چه زو سی به زهرآب داده پرند (فردوسی - ۱/۲۳۸)، ز یاقوت و الماس و از تیغ هند / همه تیغ هندی سراسر پرند (فردوسی - ۷/۳۰۵)
به آلمانی ادنبورگ گویند. شهری است از مجارستان، هم مرز اتریش و دارای 42000 تن جمعیت است. دارای کاغذسازی، پشم، قالی بافی، کار خانه تصفیۀ قند است، و محل تقطیر عرق دارد
به آلمانی ادنبورگ گویند. شهری است از مجارستان، هم مرز اتریش و دارای 42000 تن جمعیت است. دارای کاغذسازی، پشم، قالی بافی، کار خانه تصفیۀ قند است، و محل تقطیر عرق دارد
دیبای منقش لطیف و نازک را گویند. (برهان). دیبای منقش در غایت لطافت و نزاکت. پرنو. پرنون. پرنیا. (رشیدی). پرنیان. نوعی از دیبای منقش بود که در غایت لطافت و نزاکت باشد. (جهانگیری). ظاهراً صاحب فرهنگ جهانگیری الف زائد کلمه پرن را در شعر منوچهری و ادیب صابر جزء کلمه شمرده و از این طریق کلمه مستقل پدید آورده و ضبط کرده است و آن الف، الف اطلاق است. و صاحب فرهنگ رشیدی و برهان قاطع نیز از او پیروی کرده اند
دیبای منقش لطیف و نازک را گویند. (برهان). دیبای منقش در غایت لطافت و نزاکت. پرنو. پرنون. پرنیا. (رشیدی). پرنیان. نوعی از دیبای منقش بود که در غایت لطافت و نزاکت باشد. (جهانگیری). ظاهراً صاحب فرهنگ جهانگیری الف زائد کلمه پرن را در شعر منوچهری و ادیب صابر جزء کلمه شمرده و از این طریق کلمه مستقل پدید آورده و ضبط کرده است و آن الف، الف اطلاق است. و صاحب فرهنگ رشیدی و برهان قاطع نیز از او پیروی کرده اند
جامۀ ابریشمین بی نقش و ساده. فرند. (رشیدی). ابریشمینۀ سیاه بهترینش ختائی. حریر. حریر ساده. (فرهنگ اسدی) (صحاح الفرس) (برهان) (غیاث اللغات). بافتۀ ابریشمی. (برهان) (غیاث اللغات). پرن. پرنا. حریر ساده یعنی پرنیان بی نقش. (نسخه ای از فرهنگ اسدی). پرند و پرنیان حریر باشد، پرند ساده بود و پرنیان منقش. (حاشیۀ فرهنگ اسدی چ طهران). حریر تنک و ساده. (اوبهی). بافته ای بود ابریشمی. (جهانگیری) : و از این ناحیت [چین] زر بسیار خیزد و حریر و پرند وخا و جیز (؟) چینی (خار چینی ؟ خار صینی ؟) و دیبا. (حدود العالم). زمانی برق پرخنده زمانی ابر پرناله چنان مادر ابر سوگ عروس سیزده ساله و گشته زین پرند سبز شاخ بیدبن ساله چنان چون اشک مهجوران نشسته ژاله بر ژاله. رودکی. ز گفتار او شاد شد شاه هند بیاراست ایوان بچینی پرند. فردوسی. فرستاد نزدیک دانای هند بسی اسب و دینار و چینی پرند. فردوسی. چو گیتی مر او [اردشیر] را همه راست شد ز همت به کیوان همی خواست شد چه از روم و از چین و از ترک و هند جهان شد مر او را چو رومی پرند. فردوسی. پدر بود در ناز و خزّ و پرند مرا برده سیمرغ در کوه هند. فردوسی. گر از کابل و زابل و مرز هند شود روی گیتی چو چینی پرند. فردوسی. مرا شاه ایران فرستد به هند به چین آیم از بهر چینی پرند. فردوسی. خداوند ایران و توران و هند به فرّش جهان شد چو رومی پرند. فردوسی. نهادش بصندوق در نرم نرم بچینی پرندش بپوشید گرم. فردوسی. پری زادگان رزم را دل پسند بپولاد پوشیده چینی پرند. عنصری. چون پرند بیدگون بر روی پوشد مرغزار پرنیان هفت رنگ اندر سر آرد کوهسار. فرخی. گفتم چه چیز باشد زلفت در آن رخت گفتا یکی پرند سیاه ویکی پرن. فرخی. بد او را یکی پور نامش سرند که زخمش ز فولاد کردی پرند. اسدی. از روی چرخ چنبری رخشان سهیل و مشتری چون بر پرند ششتری پاشیده دینار و درم. لامعی. این نیابد همی برنج پلاس وآن نپوشد همی ز ناز پرند. مسعودسعد. پرند آسمان گون بر میان زد [شیرین] بشد در آب و آتش در جهان زد. نظامی (خسرو و شیرین). حمایل پیکری از زر کانی کشیده بر پرندی ارغوانی. نظامی. دیده ای آتش که چون سوزد پرند برق هجرت آنچنانم سوخته. خاقانی. سه نگردد بریشم ار او را پرنیان خوانی و حریر و پرند. هاتف. ، حریر که بر آن نوشتندی: ز زابلستان تا بدریای سند نوشتیم عهد ترا بر پرند. فردوسی. سپینود را داد منشور هند نوشته خطی هندوی بر پرند. فردوسی. یکی نامه دارم بر شاه هند نبشته خط پهلوی بر پرند. فردوسی. نویسیم پس نامه ای بر پرند که کید است تا باشد او شاه هند. فردوسی. ، پرنیان منقش را نیز گفته اند. (برهان)، تیغ و شمشیر. (برهان). شمشیر برّاق. (ولف). فرند. (رشیدی) : بزرین و سیمین چو صد تیغ هند جز او سی بزهر آب داده پرند. فردوسی. نه سقلاب مانم بر ایشان نه هند نه شمشیر چینی نه هندی پرند. فردوسی. ز یاقوت و الماس و از تیغ هند همه تیغ هندی سراسر پرند. فردوسی. چو دیبهی که برنگ پرند هندی تیغ زبرجدینش بود پود و زمردینش تار. عنصری. تیر اندر سپر آسان گذراند چوزند چون کمان خواست عدورا چه پرند و چه سپر. فرخی. به یک دستش پرند آب داده بدیگر موی مشکین تاب داده. فخرالدین اسعد (ویس ورامین). بر هر تنی پراکند آن پرنیان پرند خاکی کز او نروید جز دار پرنیان. مسعودسعد. ز شادروان بخاک اندر فکندش ز دستش بستد آن هندی پرندش. فخرالدین اسعد (ویس و رامین ص 294). خنجر تو چون پرند روشن و بازینت است خون دل عاشقان نقش پرند تو باد. خاقانی. ، جوهر شمشیر. (رشیدی). جوهر تیغ و شمشیر و امثال آن. (برهان). فرند. (رشیدی). گوهر (در شمشیر و مانند آن). گهر. پرنگ. اثر (در شمشیر و جز آن) : مبارزان قدرقدرت قضاقوت برای تیغ خود ازخنجرت پرند برند. ازرقی. ، خیار صحرائی. (برهان) (جهانگیری) (اوبهی)، مرغ و فریز را هم گفته اند و آن سبزه نورسته باشد که دواب آنرا برغبت تمام خورند، زین پوش، بمعنی پروین هم هست که ستاره های کوهان ثور باشد. (برهان). ثریا، بیدگیا. (کازیمیرسکی) (شلیمر). گیاهی در خشک جنگلهای شمال ایران. (گائوبا)
جامۀ ابریشمین بی نقش و ساده. فرند. (رشیدی). ابریشمینۀ سیاه بهترینش ختائی. حریر. حریر ساده. (فرهنگ اسدی) (صحاح الفرس) (برهان) (غیاث اللغات). بافتۀ ابریشمی. (برهان) (غیاث اللغات). پَرن. پَرنا. حریر ساده یعنی پرنیان بی نقش. (نسخه ای از فرهنگ اسدی). پرند و پرنیان حریر باشد، پرند ساده بود و پرنیان منقش. (حاشیۀ فرهنگ اسدی چ طهران). حریر تنک و ساده. (اوبهی). بافته ای بود ابریشمی. (جهانگیری) : و از این ناحیت [چین] زر بسیار خیزد و حریر و پرند وخا و جیز (؟) چینی (خار چینی ؟ خار صینی ؟) و دیبا. (حدود العالم). زمانی برق پرخنده زمانی ابر پرناله چنان مادر ابر سوگ عروس سیزده ساله و گشته زین پرند سبز شاخ بیدبن ساله چنان چون اشک مهجوران نشسته ژاله بر ژاله. رودکی. ز گفتار او شاد شد شاه هند بیاراست ایوان بچینی پرند. فردوسی. فرستاد نزدیک دانای هند بسی اسب و دینار و چینی پرند. فردوسی. چو گیتی مر او [اردشیر] را همه راست شد ز همت به کیوان همی خواست شد چه از روم و از چین و از ترک و هند جهان شد مر او را چو رومی پرند. فردوسی. پدر بود در ناز و خزّ و پرند مرا برده سیمرغ در کوه هند. فردوسی. گر از کابل و زابل و مرز هند شود روی گیتی چو چینی پرند. فردوسی. مرا شاه ایران فرستد به هند به چین آیم از بهر چینی پرند. فردوسی. خداوند ایران و توران و هند به فرّش جهان شد چو رومی پرند. فردوسی. نهادش بصندوق در نرم نرم بچینی پرندش بپوشید گرم. فردوسی. پری زادگان رزم را دل پسند بپولاد پوشیده چینی پرند. عنصری. چون پرند بیدگون بر روی پوشد مرغزار پرنیان هفت رنگ اندر سر آرد کوهسار. فرخی. گفتم چه چیز باشد زلفت در آن رخت گفتا یکی پرند سیاه ویکی پرن. فرخی. بد او را یکی پور نامش سرند که زخمش ز فولاد کردی پرند. اسدی. از روی چرخ چنبری رخشان سهیل و مشتری چون بر پرند ششتری پاشیده دینار و درم. لامعی. این نیابد همی برنج پلاس وآن نپوشد همی ز ناز پرند. مسعودسعد. پرند آسمان گون بر میان زد [شیرین] بشد در آب و آتش در جهان زد. نظامی (خسرو و شیرین). حمایل پیکری از زر کانی کشیده بر پرندی ارغوانی. نظامی. دیده ای آتش که چون سوزد پرند برق هجرت آنچنانم سوخته. خاقانی. سه نگردد بریشم ار او را پرنیان خوانی و حریر و پرند. هاتف. ، حریر که بر آن نوشتندی: ز زابلستان تا بدریای سند نوشتیم عهد ترا بر پرند. فردوسی. سپینود را داد منشور هند نوشته خطی هندوی بر پرند. فردوسی. یکی نامه دارم بر شاه هند نبشته خط پهلوی بر پرند. فردوسی. نویسیم پس نامه ای بر پرند که کید است تا باشد او شاه هند. فردوسی. ، پرنیان منقش را نیز گفته اند. (برهان)، تیغ و شمشیر. (برهان). شمشیر برّاق. (ولف). فرند. (رشیدی) : بزرین و سیمین چو صد تیغ هند جز او سی بزهر آب داده پرند. فردوسی. نه سقلاب مانم بر ایشان نه هند نه شمشیر چینی نه هندی پرند. فردوسی. ز یاقوت و الماس و از تیغ هند همه تیغ هندی سراسر پرند. فردوسی. چو دیبهی که برنگ پرند هندی تیغ زبرجدینش بود پود و زمردینش تار. عنصری. تیر اندر سپر آسان گذراند چوزند چون کمان خواست عدورا چه پرند و چه سپر. فرخی. به یک دستش پرند آب داده بدیگر موی مشکین تاب داده. فخرالدین اسعد (ویس ورامین). بر هر تنی پراکند آن پرنیان پرند خاکی کز او نروید جز دار پرنیان. مسعودسعد. ز شادروان بخاک اندر فکندش ز دستش بستد آن هندی پرندش. فخرالدین اسعد (ویس و رامین ص 294). خنجر تو چون پرند روشن و بازینت است خون دل عاشقان نقش پرند تو باد. خاقانی. ، جوهر شمشیر. (رشیدی). جوهر تیغ و شمشیر و امثال آن. (برهان). فرند. (رشیدی). گوهر (در شمشیر و مانند آن). گهر. پرَنگ. اَثر (در شمشیر و جز آن) : مبارزان قدرقدرت قضاقوت برای تیغ خود ازخنجرت پرند برند. ازرقی. ، خیار صحرائی. (برهان) (جهانگیری) (اوبهی)، مَرغ و فریز را هم گفته اند و آن سبزه نورُسته باشد که دواب آنرا برغبت تمام خورند، زین پوش، بمعنی پروین هم هست که ستاره های کوهان ثور باشد. (برهان). ثریا، بیدگیا. (کازیمیرسکی) (شلیمر). گیاهی در خشک جنگلهای شمال ایران. (گائوبا)