جایی مانند میخانه که دارای وسایل عیش و عشرت و محل باده پیمایی و عشق ورزی با کنیزکان بوده و رندان در آنجا به عیش و نوش سرگرم می شدند، ویرانه ها، در تصوف مقام و مرتبۀ خرابی و نابودی عادات نفسانی و خوی حیوانی و محل کسب اخلاق ملکوتی که عارفان و سالکان از قید عادات و حالات نفسانی رهایی یافته و از بادۀ وحدت سرمست شوند، برای مثال قدم منه به خرابات جز به شرط ادب / که ساکنان درش محرمان پادشهاند (حافظ - ۴۰۸)، شرح اسرار خرابات نداند همه کس / هم مگر پیر مغان حل کند این مسئلهها (جامی - ۹)، اسرار خرابات به جز مست نداند / هشیار چه داند که در این کوی چه راز است؟ (عراقی - ۱۵۴)
جایی مانند میخانه که دارای وسایل عیش و عشرت و محل باده پیمایی و عشق ورزی با کنیزکان بوده و رندان در آنجا به عیش و نوش سرگرم می شدند، ویرانه ها، در تصوف مقام و مرتبۀ خرابی و نابودی عادات نفسانی و خوی حیوانی و محل کسب اخلاق ملکوتی که عارفان و سالکان از قید عادات و حالات نفسانی رهایی یافته و از بادۀ وحدت سرمست شوند، برای مِثال قدم منه به خرابات جز به شرط ادب / که ساکنان درش محرمان پادشهاند (حافظ - ۴۰۸)، شرح اسرار خرابات نداند همه کس / هم مگر پیر مغان حل کند این مسئلهها (جامی - ۹)، اسرار خرابات به جز مست نداند / هشیار چه داند که در این کوی چه راز است؟ (عراقی - ۱۵۴)
حصنی است بر ساحل شرقی کریمه در روسیه، واقع بر کنار نهر جون و آنرا تاتارها برای حمایت بلاد از هجوم مردم شمالی بنا کردند و روسها بسال 1182م. آنرا تصرف و تخریب کردند. (ضمیمۀ معجم البلدان)
حصنی است بر ساحل شرقی کریمه در روسیه، واقع بر کنار نهر جون و آنرا تاتارها برای حمایت بلاد از هجوم مردم شمالی بنا کردند و روسها بسال 1182م. آنرا تصرف و تخریب کردند. (ضمیمۀ معجم البلدان)
مانندگی. شباهت. همشکلی. مقابلۀ چیزهای برابر و مانند هم. (از ناظم الاطباء). شباهت. همانندی با کسی یا چیزی. تشابه. شباهت. مانستن. مشاکلت. مضارعت. مضاهات. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا) : مشابهت میان خالق و مخلوق بیش از این چگونه باشد. (جامع الحکمتین ناصرخسرو). گفتا: شنیدم که شتر را به سخره میگیرند. گفت: ای سفیه ! آخر شتر را با تو چه مناسبت است و تو را بدو چه مشابهت. (گلستان). و رجوع به مدخل بعد شود
مانندگی. شباهت. همشکلی. مقابلۀ چیزهای برابر و مانند هم. (از ناظم الاطباء). شباهت. همانندی با کسی یا چیزی. تشابه. شباهت. مانستن. مشاکلت. مضارعت. مضاهات. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا) : مشابهت میان خالق و مخلوق بیش از این چگونه باشد. (جامع الحکمتین ناصرخسرو). گفتا: شنیدم که شتر را به سخره میگیرند. گفت: ای سفیه ! آخر شتر را با تو چه مناسبت است و تو را بدو چه مشابهت. (گلستان). و رجوع به مدخل بعد شود
نام جائی است، و در شعر لبید آمده است، و آبهائی متعلق به خزاعه پائین تر از کلیّه است. کثیر گوید: اقیدی دماً یا ام عمرو هرقته فیکفیک فعل القاتل المتعمد و لن یتعدی ما بلغتم براکب زوره اسفار تروح و تغندی فظلت باکناف الغرابات تبتغی مظنتها و استبرأت کل مرتدی. حفصی گوید: غرابات نزدیک العرمه در زمین یمامه است. اصمعی راست: لمن الدار تعفی رسمها بالغرابات فاءعلی العرمه. (از معجم البلدان)
نام جائی است، و در شعر لبید آمده است، و آبهائی متعلق به خزاعه پائین تر از کُلَیَّه است. کثیر گوید: اقیدی دماً یا ام عمرو هرقته فیکفیک فعل القاتل المتعمد و لن یتعدی ما بلغتم براکب زوره اسفار تروح و تغندی فظلت باکناف الغرابات تبتغی مظنتها و استبرأت کل مرتدی. حفصی گوید: غرابات نزدیک العرمه در زمین یمامه است. اصمعی راست: لمن الدارُ تعفی رسمها بالغرابات فَاءَعلی العرمه. (از معجم البلدان)
شرابخانه. بوزخانه. (از برهان قاطع). میخانه. (شرفنامۀ منیری) (از غیاث اللغات) (آنندراج) (مأخوذ از زمخشری). میکده: دفتر به دبستان بود و نقل به بازار وین نرد بجایی که خرابات خراب است. منوچهری. میفروش اندر خرابات ایمن است امروزو من پیش محراب اندرم با بیم و با ترس و هرب. ناصرخسرو. نازم به خرابات که اهلش اهل است گر نیک نظر کنی بدش هم سهل است. (منسوب به خیام). منان را خرابات کهف صفاران در آن کهف بهر صفا می گریزم. خاقانی. کو خرابات کهف شیردلان تاسگ آستان نشین باشم. خاقانی. در خراباتی که صاحب درد او جانهای ماست مایی ما نیست گشت و اویی او ناپدید. خاقانی. بانگ برآمد ز خرابات من کی سحر این است مکافات من. نظامی. عشق که در پرده کرامات شد چون بدرآمد به خرابات شد. نظامی. هم از قبله سخن گوید هم از لات همش کعبه خزینه هم خرابات. نظامی. در خرابات خراب عشق تو یک حریف باب دندان کس ندید. عطار. آنچه لایق اردو بود با حرم فرستادند... و چند را به خرابات. (جهانگشای جوینی). و اگر بخرابات رود از برای نماز کردن منسوب شود به خمر خوردن. (گلستان سعدی). ندیدم کسی سرگران از شراب مگر هم خرابات دیدم خراب. سعدی (بوستان). هرکه با مستان نشیند ترک مستوری کند آبروی نیکنامان در خرابات آب جو است. سعدی (طیبات). به خرابات چه حاجت که یکی مست شود که به دیدار تو عقل از سر هشیار برفت. سعدی. من خراباتیم و باده پرست در خرابات مغان بیخود و مست. همام تبریزی. شست و شویی کن و آنگه بخرابات خرام تا نگردد ز تو این دیر خراب آلوده. حافظ. ساقی بیار آبی از چشمۀ خرابات تا خرقه ها بشوییم از عجب خانقاهی. حافظ. بی پیر مرو تو در خرابات هرچند سکندر زمانی. ؟ - پیر خرابات، آن پیری که خراباتیان را برسر است: به فریادم رس ای پیر خرابات به یک جرعه جوانم کن که پیرم. حافظ. - خرابات نشین، آنکه در میکده ملازم باشد. مست و جویای باده: با خرابات نشینان ز کرامات ملاف هر سخن وقتی و هر نکته مکانی دارد. حافظ. ، محل فسّاق اعم از قحبه خانه و قمارخانه و میخانه. جائی که اراذل و اوباش برای طرب در آن میگذرانند. عشرتکده. (یادداشت بخط مؤلف). طربخانه. (شرفنامۀ منیری) : تا گنج غمت در دل ویرانه مقیم است همواره مرا کوی خرابات مقام است. حافظ
شرابخانه. بوزخانه. (از برهان قاطع). میخانه. (شرفنامۀ منیری) (از غیاث اللغات) (آنندراج) (مأخوذ از زمخشری). میکده: دفتر به دبستان بود و نقل به بازار وین نرد بجایی که خرابات خراب است. منوچهری. میفروش اندر خرابات ایمن است امروزو من پیش محراب اندرم با بیم و با ترس و هرب. ناصرخسرو. نازم به خرابات که اهلش اهل است گر نیک نظر کنی بدش هم سهل است. (منسوب به خیام). منان را خرابات کهف صفاران در آن کهف بهر صفا می گریزم. خاقانی. کو خرابات کهف شیردلان تاسگ آستان نشین باشم. خاقانی. در خراباتی که صاحب درد او جانهای ماست مایی ما نیست گشت و اویی او ناپدید. خاقانی. بانگ برآمد ز خرابات من کی سحر این است مکافات من. نظامی. عشق که در پرده کرامات شد چون بدرآمد به خرابات شد. نظامی. هم از قبله سخن گوید هم از لات همش کعبه خزینه هم خرابات. نظامی. در خرابات خراب عشق تو یک حریف باب دندان کس ندید. عطار. آنچه لایق اردو بود با حرم فرستادند... و چند را به خرابات. (جهانگشای جوینی). و اگر بخرابات رود از برای نماز کردن منسوب شود به خمر خوردن. (گلستان سعدی). ندیدم کسی سرگران از شراب مگر هم خرابات دیدم خراب. سعدی (بوستان). هرکه با مستان نشیند ترک مستوری کند آبروی نیکنامان در خرابات آب جو است. سعدی (طیبات). به خرابات چه حاجت که یکی مست شود که به دیدار تو عقل از سر هشیار برفت. سعدی. من خراباتیم و باده پرست در خرابات مغان بیخود و مست. همام تبریزی. شست و شویی کن و آنگه بخرابات خرام تا نگردد ز تو این دیر خراب آلوده. حافظ. ساقی بیار آبی از چشمۀ خرابات تا خرقه ها بشوییم از عجب خانقاهی. حافظ. بی پیر مرو تو در خرابات هرچند سکندر زمانی. ؟ - پیر خرابات، آن پیری که خراباتیان را برسر است: به فریادم رس ای پیر خرابات به یک جرعه جوانم کن که پیرم. حافظ. - خرابات نشین، آنکه در میکده ملازم باشد. مست و جویای باده: با خرابات نشینان ز کرامات ملاف هر سخن وقتی و هر نکته مکانی دارد. حافظ. ، محل فُسّاق اعم از قحبه خانه و قمارخانه و میخانه. جائی که اراذل و اوباش برای طرب در آن میگذرانند. عشرتکده. (یادداشت بخط مؤلف). طربخانه. (شرفنامۀ منیری) : تا گنج غمت در دل ویرانه مقیم است همواره مرا کوی خرابات مقام است. حافظ
ناحیه ایست در مشرق ولایات متحدۀ امریکا، مساحت آن 4600 میل مربع، سکنۀ آن 6829 تن و راه آهن از آن گذرد. کرسی آن دنقر است. (ضمیمۀ معجم البلدان) ، شهریست واقع در اراضی کوهستانی، بیک مرحله در جنوب غربی قسطمونی و آن کرسی لواء قسطمونی است ودر جوار آن نهریست بنام اراج صو که بنهر ویران شهر پیوندد و به بحر اسود ریزد. (ضمیمۀ معجم البلدان)
ناحیه ایست در مشرق ولایات متحدۀ امریکا، مساحت آن 4600 میل مربع، سکنۀ آن 6829 تن و راه آهن از آن گذرد. کرسی آن دنقر است. (ضمیمۀ معجم البلدان) ، شهریست واقع در اراضی کوهستانی، بیک مرحله در جنوب غربی قسطمونی و آن کرسی لواء قسطمونی است ودر جوار آن نهریست بنام اراج صو که بنهر ویران شهر پیوندد و به بحر اسود ریزد. (ضمیمۀ معجم البلدان)