معنی منفتح - جستجوی لغت در جدول جو

منفتح(مُ فَ تِ)

لغت نامه دهخدا

پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما

تصویری از مفتح — تصویر مفتح

گشاینده، بازکننده

فرهنگ فارسی عمید

تصویری از منفسح — تصویر منفسح

گشوده، وسیع، گشاده دل، شاد و خرم

فرهنگ فارسی عمید

(مُ فَ تِ)

گشاده و شکافته شده. (آنندراج). شکافته و کفته. (ناظم الاطباء). شکفته: غنچۀ امانی منفتق صبح آمال منفلق. (منشآت خاقانی چ محمد روشن ص 28) ، آنکه در بدبختی درآمده باشد. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

حروف منفتحه

(حُ فِ مُ فَ تِ حَ / حِ)

رجوع به حرف منفتح شود

لغت نامه دهخدا

(مَ تِ)

محل خروج عرق از پوست. ج، مناتح. (از اقرب الموارد). رجوع به مناتح شود

لغت نامه دهخدا

(مُ فَت ت)

ریزه شونده و ریزه ریزه. (آنندراج). ریزه ریزه شده. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). رجوع به انفتات شود

لغت نامه دهخدا

(مِ فَ)

آنکه در کار بی فایده و نامقصود درآید و در هر امر پیش گردد و دخل نماید. (منتهی الارب) (آنندراج). آنکه کار بی فایده کند و آنکه در هر چیزی که پیش آید دخالت کند. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

(مَ تَ)

خزینه. (مهذب الاسماء). خزانه و گنج و گنجینه. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) (از محیط المحیط). کنز. (المعرب جوالیقی). ج، مفاتح. (اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

(مُ فَتْ تِ)

گشاینده. بازکننده. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا) (ناظم الاطباء) :
ای بند مرا مفتح از تو
سودای مرا مفرح از تو.
نظامی.
و رجوع به تفتیح شود.
- مفتح الابواب. رجوع به مدخل مفتح الابواب در ردیف خودشود.
، (اصطلاح طب) به اصطلاح طب، هر آنچه مجاری بسته شده را باز کند. (ناظم الاطباء). دوایی است که به حرکت درمی آورد به سوی بیرون ماده ای را که در داخل تجویف منافذ مانده باشد تا مجاری باز باشند و این قوی تر از جالی است، مانند فطراسالیون و این خاصیت بدان جهت است که آن یا لطیف و محلل است و یا لطیف و مقطعو یا لطیف و غسال. و هر حرّیف و هر لطیف سیال مایل به حرارت و مایل به اعتدال و هر لطیف حامض مفتح است. (از قانون ابوعلی سینا کتاب دوم ص 149). نزد پزشکان، دارویی است که بیرون می آورد از مجرای مسدود، ماده ای که بیرون آمدن آن متعذر و متعسر بوده هنگام فعل حرارت غریزی در مجری، مانند کرفس. (کشاف اصطلاحات الفنون). دوایی است که محرک مادۀ واقع در تجویف منافذ یادهانه های آن است به سوی بیرون، مانند نطرون. (از بحرالجواهر). تفتیح کننده سده. گشایندۀ سده. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). و رجوع به مخزن الادویه شود، فاتح و گیرندۀ شهر. (ناظم الاطباء) (از فرهنگ جانسون)

گشاینده. بازکننده. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا) (ناظم الاطباء) :
ای بند مرا مفتح از تو
سودای مرا مفرح از تو.
نظامی.
و رجوع به تفتیح شود.
- مفتح الابواب. رجوع به مدخل مفتح الابواب در ردیف خودشود.
، (اصطلاح طب) به اصطلاح طب، هر آنچه مجاری بسته شده را باز کند. (ناظم الاطباء). دوایی است که به حرکت درمی آورد به سوی بیرون ماده ای را که در داخل تجویف منافذ مانده باشد تا مجاری باز باشند و این قوی تر از جالی است، مانند فطراسالیون و این خاصیت بدان جهت است که آن یا لطیف و محلل است و یا لطیف و مقطعو یا لطیف و غسال. و هر حِرّیف و هر لطیف سیال مایل به حرارت و مایل به اعتدال و هر لطیف حامض مفتح است. (از قانون ابوعلی سینا کتاب دوم ص 149). نزد پزشکان، دارویی است که بیرون می آورد از مجرای مسدود، ماده ای که بیرون آمدن آن متعذر و متعسر بوده هنگام فعل حرارت غریزی در مجری، مانند کرفس. (کشاف اصطلاحات الفنون). دوایی است که محرک مادۀ واقع در تجویف منافذ یادهانه های آن است به سوی بیرون، مانند نطرون. (از بحرالجواهر). تفتیح کننده سده. گشایندۀ سده. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). و رجوع به مخزن الادویه شود، فاتح و گیرندۀ شهر. (ناظم الاطباء) (از فرهنگ جانسون)

لغت نامه دهخدا

(مِ تَ)

کلید. (دهار) (ترجمان القرآن). کلید و هرچه بدان چیزی گشایند. مفتاح. ج، مفاتح. (منتهی الارب) (آنندراج) (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

(مُ فَ تِ حَ)

تأنیث منفتح. رجوع به منفتح شود.
- حرف منفتحه، سوای حروف ’ص’ ’ض ’’ط’ و ’ظ’ (صضطظ) است. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). بر خلاف حروف مطبقه یعنی صاد و ضاد و طاء وظاء است. (از کشاف اصطلاحات الفنون ص 323). رجوع به همین مأخذ و حرف منفتح شود

تأنیث منفتح. رجوع به منفتح شود.
- حرف منفتحه، سوای حروف ’ص’ ’ض ’’ط’ و ’ظ’ (صضطظ) است. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). بر خلاف حروف مطبقه یعنی صاد و ضاد و طاء وظاء است. (از کشاف اصطلاحات الفنون ص 323). رجوع به همین مأخذ و حرف منفتح شود

لغت نامه دهخدا

(مَ تِ)

مناتح العرق، جایهای برآمدن عرق. (منتهی الارب) (از آنندراج). ج منتح به معنی محل خروج عرق از پوست: نتح العرق من مناتحه، ای رشح من مراشحه. (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

(مُ فَ تِ)

تافته شونده. (آنندراج). تافته شده و پلیته شده. رجوع به انفتال شود، برگشته. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

(مَ نَ سِ)

بنفسج. بنفشه. (دزی ج 2 ص 619). رجوع به بنفسج و بنفشه شود

لغت نامه دهخدا

(مُ فَ سِ)

مکان منفسح، جای گشاده. (ناظم الاطباء). گشاد. وسیع. فسیح: عرصۀ اومید منفسح است. (مرزبان نامه چ قزوینی ص 288).
- منفسح گردانیدن، گشاد کردن. وسیع کردن: مجال سوار و پیاده منفسح گردانیدند. (ترجمه تاریخ یمینی چ 1 تهران ص 250).
، شادمان و خرم و گشاده دل. (ناظم الاطباء) : تا نخست دل مؤمن به نور یقین منشرح و منفسح نشود... (مصباح الهدایه چ همایی ص 400). رجوع به انفساح شود، مراح منفسح، مراح بسیارستور. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد)

مکان منفسح، جای گشاده. (ناظم الاطباء). گشاد. وسیع. فسیح: عرصۀ اومید منفسح است. (مرزبان نامه چ قزوینی ص 288).
- منفسح گردانیدن، گشاد کردن. وسیع کردن: مجال سوار و پیاده منفسح گردانیدند. (ترجمه تاریخ یمینی چ 1 تهران ص 250).
، شادمان و خرم و گشاده دل. (ناظم الاطباء) : تا نخست دل مؤمن به نور یقین منشرح و منفسح نشود... (مصباح الهدایه چ همایی ص 400). رجوع به انفساح شود، مراح منفسح، مراح بسیارستور. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

(مُفَ ضِ)

از پرده برون افتاده. پرده دریده. رسوا. مفتضح:
مخدرات ضمیر از تو منفضح گشتند
از آن، بریده زبان و سیاه رخساری.
کمال الدین اسماعیل (دیوان چ بحرالعلومی ص 342)

لغت نامه دهخدا

(مُ تَ فَتْ تِ)

گشاد و گشاده کرده. (ناظم الاطباء). گشاده گردنده. (آنندراج) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد). و رجوع به تفتح شود

لغت نامه دهخدا

حرف منفتح

(حَ فِ مُ فَ تِ)

در مقابل حرف مطبق. جز چهار حرف ص، ض، ط، ظ، سائر حرفها منفتح باشند، زیرا که هنگام تلفظ به آنها حنک بر زبان منطبق نشود. (از کشاف اصطلاحات الفنون). رجوع به مطبق و حرف مطبق شود

لغت نامه دهخدا

تصویری از مفتح — تصویر مفتح

گشاینده، باز کننده

فرهنگ لغت هوشیار

تصویری از منفتق — تصویر منفتق

گشاد گشاده شکافته

فرهنگ لغت هوشیار

تصویری از منفتل — تصویر منفتل

تابیده فتیله شونده تابیده

فرهنگ لغت هوشیار

تصویری از منفسح — تصویر منفسح

گشاد گشاده: (مکانی منفسح { شاد خرم گشاده دل

فرهنگ لغت هوشیار

تصویری از مفتح — تصویر مفتح

((مِ تَ))

کلید، جمع مفاتیح

فرهنگ فارسی معین

تصویری از مفتح — تصویر مفتح

((مُ فَ تِّ))

گشاینده، بازکننده

فرهنگ فارسی معین

تصویری از مفتح — تصویر مفتح

((مُ فَ تَّ))

گشوده شده، باز شده، قلمی (شعبه ای از خط عربی که از قلم ثقیل نصف ممسک استخراج شده و در نوشتن امور مربوط به دادخواهی به کار می رفته)

فرهنگ فارسی معین

تصویری از منفسح — تصویر منفسح

((مُ فَ س))

شاد، خرم، گشاده دل

فرهنگ فارسی معین

تصویری از منفسح — تصویر منفسح

((مُ فَ سَ))

گشاد، گشاده

فرهنگ فارسی معین

بازکننده، گشاینده

فرهنگ واژه مترادف متضاد