معنی ممسح در لغت نامه دهخدا

میمنت گرفتن به چیزی به جهت بزرگی آن. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء). تبرک به چیزی به جهت فضل آن و گویند: فلان یتمسح بثوبه، یعنی لباس وی را به بدنها می مالند و بدان بخدا نزدیکی می جویند. (از اقرب الموارد) ، دست بدست مالیدن: فلان یتمسح، یعنی، چیز نداردگویا مسح میکند دست را. (منتهی الارب) (از ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، دست مالیدن و مسح کردن. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، خویشتن را در چیزی مالیدن. (تاج المصادر بیهقی) (زوزنی) ، غسل کردن به آب. (از اقرب الموارد) ، و در حدیث آمده است: تمسحوا بالارض فانها بکم بره، یعنی بزمین تیمم کنید و گفته اند مقصود مالیدن پیشانی است برخاک زمین در سجود بدون حایلی. (از اقرب الموارد) ، وضو گرفتن برای نماز (از اقرب الموارد)
خشن و اثر ناپذیر شدن مانند تمساح (زیرا این حیوان از پشیزهای سخت پوشیده شده است). (از دزی ج 1 ص 152). این مصدر در کتب لغت دیگر دیده نشده است

لغت نامه دهخدا

مکسح

(مُ کَسْ سَ)

برکنده پوست. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء). پوست برکنده وهموار کرده. گویند: عود مکسح. (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

ممنح

(مُ نِ)

ناقه ممنح، ماده شترنزدیک بچه آوردن. (از منتهی الارب) (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

مملح

(مُ مَلْ لَ)

نمک زده. (آنندراج). نمک سود: سمک مملح، ماهی نمک زده. (ناظم الاطباء) : و قد یتخذ من هذا النبات (من شرش) قبل ان یخرج شوکه مملح یکون طیباً. (ابن البیطار، در کلمه شرش)

لغت نامه دهخدا

ممسک

(مُ سَ)

اسبی که دست و پای سفید دارد. (مهذب الاسماء). از انواع تحجیل (سپیدی دست و پای اسب) است و اگر تحجیل در دست و پای یک طرف اسب باشد آن را ممسک گویند. (از صبح الاعشی ج 2 ص 20). و رجوع به ممسکه شود

لغت نامه دهخدا

ممسک

(مُ مَسْ سَ)

داروی مشک آمیخته. (آنندراج) : دواء ممسک، داروی مشک آمیخته. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد) (ناظم الاطباء) ، جامۀ رنگ کرده به مشک. (آنندراج). ثوب ممسک، جامه رنگ کرده به مشک. (از منتهی الارب) (از ناظم الاطباء) ، مطیب به مشک. (از اقرب الموارد). به مشک آلوده. مشکین. مشک آلود. (یادداشت مرحوم دهخدا)

لغت نامه دهخدا

مکسح

(مِ سَ)

جای روب. مکسحه، پاروب وبیل برف روب. (ناظم الاطباء). و رجوع به مکسحه شود

لغت نامه دهخدا

ممزح

(مُ مَزْ زَ)

جامه ای است قیمتی از قسم کتان. (آنندراج) ، آب خانه. (آنندراج). اما ظاهراً در هر دو معنی محرف ممزج است. (یادداشت لغت نامه). رجوع به ممزج شود

لغت نامه دهخدا

ممرح

(مِ رَ)

فرس ممرح، اسب نیک شادمان و اسب نیک خرامنده. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء). نشیط. (اقرب الموارد). ممراح. (منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

ممرح

(مُ مَرْ رِ)

کرم ممرح، درخت رز برومند یا وادیج بسته. (منتهی الارب) (از ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

ممدح

(مُ مَدْ دَ)

نیک ستوده. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء). ستوده شده. ممدوح

لغت نامه دهخدا

ممسی

(مُ سا)

جای شبانگاه. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (آنندراج) ، صومعۀ راهب. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (آنندراج) (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

ممسحه

(مِ سَ حَ)

ماله یعنی چیزی که بدان چیز دیگر را بمالند. (آنندراج) ، گل مالۀ معماران. (غیاث اللغات) (آنندراج) ، مالۀ جولا. (مهذب الاسماء). غرواشه. (دهار) ، دستار روی خشک کننده. (یادداشت لغت نامه). رومال. و رجوع به دستار شود

لغت نامه دهخدا

ماسح

(سِ)

بسیار دروغگوی. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، بسیار کشنده. (از اقرب الموارد) ، بسیارگاینده. (منتهی الارب) (آنندراج) (از ذیل اقرب الموارد). بسیار گاینده و کثیرالجماع. (ناظم الاطباء) ، شانه کننده. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (آنندراج) ، شتری که پنجم سپل او بر آرنج وی درخورده و خون آلود نکرده باشد. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء). هرگاه آرنج شتر به پنجم سپل وی برخورد و آن را خون آلود نکند، ماسح گویند. (از اقرب الموارد). بریدگی دو شوخ سینۀ شتر از آسیب آرنج وی که خون از وی بر نیاید. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). و رجوع به حازّ شود

لغت نامه دهخدا

ممسوح

دست مالیده، لاغر کم گوشت مسح شده دست مالیده، آنکه نصف روی وی برابر و مالیده باشد یعنی در آن چشم و ابرو نبود، بسیار دروغگوی

فرهنگ لغت هوشیار

ممسک

چنگ در زننده، باز دارنده، ژکور مشک آمیز امساک کننده بخیل، چنگ در زننده

فرهنگ لغت هوشیار

ممسی

آلت زن (بیشتر در مقام اشاره به دختران خرد سال بکار رود هر گاه مقصود ناز دادن و بتحسین یاد کردن از آن باشد)

فرهنگ لغت هوشیار