نانخورش. و منه قوله تعالی: و صبغ للاکلین (قرآن 20/23). (منتهی الارب). نانخورش. (ترجمان علامه جرجانی) (ربنجنی). خورش. ادام. قاتق، و یقال: ما اخذه بصبغ ثمنه، یعنی نگرفت آن را بر وفق قیمت آن بلکه گران خرید. (منتهی الارب) ، و انها لحدیثه الصبغ، یعنی اول زن است که به زنی درآمده و ازدواج یافته بااو. (منتهی الارب). اول ماتزوج بها. (اقرب الموارد) ، رنگ. (غیاث اللغات) (اقرب الموارد)
نانخورش. و منه قوله تعالی: و صبغ للاکلین (قرآن 20/23). (منتهی الارب). نانخورش. (ترجمان علامه جرجانی) (ربنجنی). خورش. ادام. قاتق، و یقال: ما اخذه بصبغ ثمنه، یعنی نگرفت آن را بر وفق قیمت آن بلکه گران خرید. (منتهی الارب) ، و انها لحدیثه الصبغ، یعنی اول زن است که به زنی درآمده و ازدواج یافته بااو. (منتهی الارب). اول ماتزوج بها. (اقرب الموارد) ، رنگ. (غیاث اللغات) (اقرب الموارد)
تعمید دادن: صالح عمر بن الخطاب بنی تغلب بعدبماقطعوا الفرات... علی ان لایصبغوا صبیاً و لایکرهوه علی دینهم... و کان داود بن کردوس یقول لیست لهم ذمهلانهم قد صبغوا فی دینهم... (فتوح البلدان ص 190) رنگ کردن جامه را بچیزی. (غیاث اللغات) (زوزنی) (منتهی الارب). رزیدن، غوطه دادن دست را در آب و جز آن. (منتهی الارب)
تعمید دادن: صالح عمر بن الخطاب بنی تغلب بعدبماقطعوا الفرات... علی ان لایصبغوا صبیاً و لایکرهوه علی دینهم... و کان داود بن کردوس یقول لیست لهم ذمهلانهم قد صبغوا فی دینهم... (فتوح البلدان ص 190) رنگ کردن جامه را بچیزی. (غیاث اللغات) (زوزنی) (منتهی الارب). رزیدن، غوطه دادن دست را در آب و جز آن. (منتهی الارب)
او راست: دو حاشیۀ کبری و صغری که گردآورده از هیجده حاشیه است. (کشف الظنون ج 1 ص 164). مؤلف الاعلام گوید: صبغهالله بن روح الله بن جمال الله بروجی حسنی نقشبندی، فقیهی است متصوف. اصل او از اصفهان است و مولد وی بروج هند و در مدینه سکونت جست و هم بدانجا درگذشت. او راست: حاشیه بر تفسیر بیضاوی و کتاب ’باب الوحده’ و رسائل. (الاعلام زرکلی ج 2 ص 428)
او راست: دو حاشیۀ کبری و صغری که گردآورده از هیجده حاشیه است. (کشف الظنون ج 1 ص 164). مؤلف الاعلام گوید: صبغهالله بن روح الله بن جمال الله بروجی حسنی نقشبندی، فقیهی است متصوف. اصل او از اصفهان است و مولد وی بَروج هند و در مدینه سکونت جست و هم بدانجا درگذشت. او راست: حاشیه بر تفسیر بیضاوی و کتاب ’باب الوحده’ و رسائل. (الاعلام زرکلی ج 2 ص 428)
ملت و دین محمدی. (غیاث اللغات). دین. (ترجمان علامۀ جرجانی) (دهار). دین خدای. (السامی فی الاسامی). دین خدای و فطرت خدای مر مخلوقات را. (منتهی الارب) : صبغهاﷲ نام آن رنگ لطیف لعنهاﷲ بوی آن رنگ کثیف. مولوی. صبغهاﷲ چیست رنگ خم هو پیسه ها یکرنگ گردند اندرو. مولوی. گر بصد پاره ام کنی زین زنگ بنگردم که صبغهاﷲام. سعدی. با فریب رنگ این نیلی خم زنگارفام کار بر وفق مرادصبغهاﷲ می کنی. حافظ. کلمه صبغهاﷲ مأخوذ است از آیۀ 138 از سورۀ بقره ’صبغهاﷲ و من احسن من اﷲ صبغهً و نحن له عابدون’ آنکه امر کرد (خدا) به آن محمد صلی اﷲ علیه و آله و سلم را و آن ختانت است. (منتهی الارب)
ملت و دین محمدی. (غیاث اللغات). دین. (ترجمان علامۀ جرجانی) (دهار). دین خدای. (السامی فی الاسامی). دین خدای و فطرت خدای مر مخلوقات را. (منتهی الارب) : صبغهاﷲ نام آن رنگ لطیف لعنهاﷲ بوی آن رنگ کثیف. مولوی. صبغهاﷲ چیست رنگ خم هو پیسه ها یکرنگ گردند اندرو. مولوی. گر بصد پاره ام کنی زین زنگ بنگردم که صبغهاﷲام. سعدی. با فریب رنگ این نیلی خم زنگارفام کار بر وفق مرادصبغهاﷲ می کنی. حافظ. کلمه صبغهاﷲ مأخوذ است از آیۀ 138 از سورۀ بقره ’صبغهاﷲ و من احسن من اﷲ صبغهً و نحن له عابدون’ آنکه امر کرد (خدا) به آن محمد صلی اﷲ علیه و آله و سلم را و آن ختانت است. (منتهی الارب)
ابن ابراهیم حیدری. مؤلف الاعلام گوید:وی بعصر خویش شیخ مشایخ بغداد بود. مولد او قریۀ ماورال است و به بغداد سکونت جست و هم بدانجا درگذشت. از کتب اوست: حاشیه بر تفسیر بیضاوی و حواشی بر حواشی عصام الدین بر شرح کافیۀ جامی و حواشی بر محاکمات و عقائد احمد بن حیدر و جز آن. (الاعلام زرکلی ج 2 ص 428)
ابن ابراهیم حیدری. مؤلف الاعلام گوید:وی بعصر خویش شیخ مشایخ بغداد بود. مولد او قریۀ ماورال است و به بغداد سکونت جست و هم بدانجا درگذشت. از کتب اوست: حاشیه بر تفسیر بیضاوی و حواشی بر حواشی عصام الدین بر شرح کافیۀ جامی و حواشی بر محاکمات و عقائد احمد بن حیدر و جز آن. (الاعلام زرکلی ج 2 ص 428)
ابن عبدالعزیز لیثی. از پدرش روایت کرد. مجهول است - انتهی. میمون بن عباس و پدرش عبدالعزیز بن مروان بن ایاس بن مالک از وی روایت دارند. (از لسان المیزان ج 1 ص 460). و زرکلی آرد: اصبغبن عبدالعزیز بن مروان (؟ - 86 هجری قمری / 705 میلادی) یکی از امرای بنی امیه بود... و در اسکندریه در جوانی پیش از مرگ پدر درگذشت. (از اعلام زرکلی ج 1 ص 120)
ابن عبدالعزیز لیثی. از پدرش روایت کرد. مجهول است - انتهی. میمون بن عباس و پدرش عبدالعزیز بن مروان بن ایاس بن مالک از وی روایت دارند. (از لسان المیزان ج 1 ص 460). و زرکلی آرد: اصبغبن عبدالعزیز بن مروان (؟ - 86 هجری قمری / 705 میلادی) یکی از امرای بنی امیه بود... و در اسکندریه در جوانی پیش از مرگ پدر درگذشت. (از اعلام زرکلی ج 1 ص 120)
ابن نباته حنظلی کوفی. تابعی و از یاران علی (ع) بود. ابن ماجه حدیث او را که از علی (ع) آورده است تخریج کرده است. کنیت او ابوالقاسم بود. رجوع به الاصابه ج 1 ص 111 و عقدالفرید ج 3 ص 298 و حبیب السیر چ خیام ج 1 ص 558 شود ابن زید. محدث و مولای عمرو بن حریث بود. (منتهی الارب) (آنندراج). کنیت وی ابوعبدالله و تابعی بود. و رجوع به ابوعبدالله در همین لغت نامه شود ابوبکر شیبانی. از سدی روایت کرد. مجهول است و خبر منکری از سدی از عبد خیر از علی (ع) آورده است. رجوع به لسان المیزان ج 1 ص 460 شود
ابن نباته حنظلی کوفی. تابعی و از یاران علی (ع) بود. ابن ماجه حدیث او را که از علی (ع) آورده است تخریج کرده است. کنیت او ابوالقاسم بود. رجوع به الاصابه ج 1 ص 111 و عقدالفرید ج 3 ص 298 و حبیب السیر چ خیام ج 1 ص 558 شود ابن زید. محدث و مولای عمرو بن حریث بود. (منتهی الارب) (آنندراج). کنیت وی ابوعبدالله و تابعی بود. و رجوع به ابوعبدالله در همین لغت نامه شود ابوبکر شیبانی. از سدی روایت کرد. مجهول است و خبر منکری از سدی از عبد خیر از علی (ع) آورده است. رجوع به لسان المیزان ج 1 ص 460 شود
دین محمد ص رنگ خدا دین خدا (السامی) : بافریب رنگ این نیلی خم زنگار فام کار بر وفق مراد صبغه الله می کنی (حافظ) توضیح در سوره 2 بقره آیه 132 آمده: صبغه الله و من احسن من الله صبغه و نحن له عابدون. (رنگ کردنی از خدا و کیست نیکوتر از خدا در رنگ کردن و ما او را پرستندگانیم)
دین محمد ص رنگ خدا دین خدا (السامی) : بافریب رنگ این نیلی خم زنگار فام کار بر وفق مراد صبغه الله می کنی (حافظ) توضیح در سوره 2 بقره آیه 132 آمده: صبغه الله و من احسن من الله صبغه و نحن له عابدون. (رنگ کردنی از خدا و کیست نیکوتر از خدا در رنگ کردن و ما او را پرستندگانیم)