جدول جو
جدول جو

معنی شنگرف - جستجوی لغت در جدول جو

شنگرف
یکی از انواع سنگ های معدن جیوه که در معادن به صورت توده یا رشته و رگه پیدا می شود، غبارش سرخ یا قهوه ای رنگ است و در نقاشی به کار می رود، سولفور جیوه، اکسید سرخ سرب، زنجرف، زنجفر، شنجرف
در علم زیست شناسی کرمی باریک و تیره رنگ که از داخل ساقۀ گندم بالا می رود و مواد غذایی سنبله را می خورد، شنگ زن، کرم گندم
تصویری از شنگرف
تصویر شنگرف
فرهنگ فارسی عمید
شنگرف
(شَ گَ)
شنجرف. سنجرف. زنجفر. زنجرف. سرخ و آن سرخی که بدان نویسند. (زمخشری). زنجفر. (فرهنگ اسدی). شقر. (بحر الجواهر) (دهار). شقره. (منتهی الارب). گیاهی است خاردار و بر زمین چسبیده، بیخی سطبر و سرخ دارد. (رشیدی). معرب آن شنجرف. (جهانگیری). به تازی زنجرف. (اوبهی). بمعنی شنجرف وآن چیزی است که از سیماب و گوگرد سازند و نقاشان و مصوران بکار برند و معرب آن شنجرف است و به یونانی سریقون خوانند. (برهان). معرب و مقلوب آن زنجفر است. (انجمن آرا). بر دو نوع است، نوعی معدنی و دیگر صناعی که از زیبق و گوگرد زرد سازند و از سموم قاتله است. (یادداشت مؤلف). رنگی است سرخ که از سرب و ژیوۀ سوخته با گوگرد سازند. (یادداشت مؤلف) :
چنانکه خامه ز شنگرف برکشد نقاش
کنون شود مژۀ من به خون دیده خضاب.
خسروانی.
بنفشه زار بپوشید روزگار به برف
چنار گشت دوتاه و زریر شد شنگرف.
کسائی.
بگرد اندرون همچو پر عقاب
که شنگرف بارد بر آن آفتاب.
فردوسی.
تو گفتی که ابری برآمد ز کنج
ز شنگرف نیرنگ زد بر ترنج.
فردوسی.
بجای شنگرف اندر نگارهاش عقیق
بجای ساروج اندر ستانه هاش درر.
فرخی.
بر روی لاله قیر به شنگرف برچکید
گویی که مادرش همه شنگرف زاد و قیر.
منوچهری.
ز کافوری تنش شنگرف می زاد
چنان کز کوه سنگین لعل و بیجاد.
(ویس و رامین).
آن می که گر بدور بداری ز عکس وی
شنگرف سوده گردد مغز اندر استخوان.
جوهری.
سپه نیز ترسنده گشتند پاک
ز خون همچو شنگرف شد روی خاک.
اسدی.
صحرا به لاژورد و زر و شنگرف
از بهر چه منقش و مدهون است.
ناصرخسرو.
خون از اندام نازک او روان گشته بود، چنانکه شنگرف بر کوه برف. (اسکندرنامه نسخۀ سعید نفیسی).
شگفت نیست که شنگرف خیزد از سیماب
از آنکه مایۀ شنگرف باشد از سیماب.
مسعودسعد.
چهار رنگ بباید گرفت یکی مانندگچ که رنگ سفید بود و یکی مانند زگال که رنگش سیاه بود و سوم مانند زعفران که رنگش زرد بود و چهارم مانند شنگرف که رنگش سرخ بود و از هر یک مقداری معلوم بهم بباید آمیخت. (کائنات جو ابوحاتم اسفزاری).
شگفت نیست گر از برف لاله ساخت زمین
که هست لاله چو شنگرف و برف چون سیماب.
ازرقی.
سحاب گوئی یاقوت ریخت بر مینا
نسیم گوئی شنگرف بیخت بر زنگار.
؟ (از کلیله و دمنه).
گفتا ز من برو تو بسوی طبیب شهر
وز وی بیار مرهم شنگرف و داخلون.
سوزنی.
وز روی شفق گرفت شنگرف
تصویر شهنشه فری ساخت.
خاقانی.
صحف مینا را ده آیتها گزارش کرده شب
از شفق شنگرف و از مه لیقه دان انگیخته.
خاقانی.
رحم کن این لعبت شنگرف را
در قلم نسخ کش این حرف را.
نظامی.
فندقی رنگ داده عنابش
گشته شنگرف سوده سیمابش.
نظامی.
ز رنگ آمیزی آن آتش و آب
شبستان گشته پر شنگرف و سیماب.
نظامی.
دبیری از حبش رفته به بلغار
به شنگرفی مدادی کرده بر کار.
نظامی.
عجم و نقط ز زیبق و شنگرف زد مرا
گردون که کرد چون الف کوفیان تنم.
کمال اسماعیل.
پادشاهی نه به دستور کند یا گنجور
نقشبندی نه به شنگرف کند یا زنگار.
سعدی.
هنر باید که صورت میتوان کرد
به ایوانها در از شنگرف و زنگار.
سعدی.
- شنگرف رومی، شنگرف منسوب به روم. نوعی شنگرف:
که بود آنکه او ساخت شنگرف رومی
ز گوگرد سرخ و زسیماب لرزان.
ناصرخسرو.
- شنگرف زاولی، سرنج را گویند که نقاشان در نقاشیها بکار برند. (آنندراج). چیزی باشد مانند شنجرف لیکن به آن سرخی نباشد و رنگش نارنجی بود و آن را سرنج نیز گویند و در نقاشیها بکار برند و بهندی سندر خوانند. (فرهنگ جهانگیری). دوائی است که نام دیگرش اسرنج است. (فرهنگ نظام).
- شنگرف زدن قلم را، تر کردن قلم را به شنگرف. (آنندراج).
- شنگرف سودن بر لاجورد، یا شنگرف بر لاجورد باریدن، کنایه از نمودار شدن سرخی صبح است بر فلک. (از آنندراج) :
چنان شد که تاریک شد چشم مرد
ببارید شنگرف بر لاجورد.
فردوسی.
- شنگرف گون، مانند شنگرف:
رخ نار با سیب شنگرف گون
بدان زخم تیغ و بدین رنگ خون.
اسدی.
بیا ساقی آن شیر شنگرف گون
که عکسش درآرد به سیماب خون.
نظامی.
چو شنگرف گون شد ز خورشید عالم
سماک و سهیل و سها گشت غارب.
(منسوب به حسن متکلم).
، کرمی دراز و گندم خوار که در کشت زارها بهم رسد و غله را خراب کند. (برهان) (از جهانگیری) (ناظم الاطباء). رجوع به شنگ زن شود
لغت نامه دهخدا
شنگرف
اکسید سرخ سرب، سولفور جیوه
تصویری از شنگرف
تصویر شنگرف
فرهنگ لغت هوشیار
شنگرف
((شَ گَ))
شنجرف، اکسید سرب که سرخ رنگ است و از آن در نقاشی استفاده می کنند
تصویری از شنگرف
تصویر شنگرف
فرهنگ فارسی معین

پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما

تصویری از آب شنگرفی
تصویر آب شنگرفی
شراب سرخ، اشک خونین
فرهنگ فارسی عمید
تصویری از شنگرف گون
تصویر شنگرف گون
به رنگ شنگرف، سرخ رنگ
فرهنگ فارسی عمید
تصویری از شگرف
تصویر شگرف
عجیب، طرفه، نیکو و خوش آیند، کمیاب و بی نظیر در خوبی و زیبایی، برای مثال چو دیدند آن شگرفان روی شیرین / گزیدند از حسد لب های زیرین (نظامی۲ - ۱۵۲)
فرهنگ فارسی عمید
تصویری از شنجرف
تصویر شنجرف
شنگرف، یکی از انواع سنگ های معدن جیوه که در معادن به صورت توده یا رشته و رگه پیدا می شود، غبارش سرخ یا قهوه ای رنگ است و در نقاشی به کار می رود، سولفور جیوه، اکسید سرخ سرب، زنجرف، زنجفر
فرهنگ فارسی عمید
تصویری از شنگرک
تصویر شنگرک
کماج، تختۀ گرد که میانش سوراخ دارد و در سرستون خیمه قرار می دهند، بادریسه، سنگور، چناب، سنگرک، سپندوز، کلیچۀ خیمه
فرهنگ فارسی عمید
(سِ پَ رِ شَ گَ)
کنایه از آفتاب، و آن را سیماب آتشین سپر نیز خوانند. (آنندراج) (رشیدی). سپرسیاه
لغت نامه دهخدا
رودی است که از کوههای شرقی بهراستان سرچشمه گیرد و از دلفارد گذرد. (یادداشت مؤلف)
لغت نامه دهخدا
(مَ / مِ یِ شَ گَ)
رجوع به خامۀ شنجرف شود
لغت نامه دهخدا
(شَ گَ)
شنگرف به کار بردن در ساختن چیزی:
بیا ساقی آن زیبق تافته
به شنگرف کاری عمل یافته.
نظامی.
، سرخی. (ناظم الاطباء)
لغت نامه دهخدا
(شُ گُ)
دهی است از دهستان بلوک شرقی بخش مرکزی شهرستان دزفول. سکنۀ آن 150 تن. آب از رود خانه دز. محصول آن غلات، برنج و کنجد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6)
لغت نامه دهخدا
(شَ جَ)
شنگرف. زنجفر. سنجرف. سرخ. (زمخشری). مبدل شنگرف و سنجرف معرب آن. (غیاث اللغات) (آنندراج). آن را زنجرف نیز خوانند و فارسیان شنگرف خوانند. کانی و عملی بود. کانیش از کبریت و زیبق متولد میشود... و در الوان بکار دارند و این از سمومات است. (نزهه القلوب). سنجرف. سنجفر. صمغی است، تعریب شنگرف. (الالفاظ الفارسیه المعربه تألیف ادی شیر). و رجوع به دو کلمه مذکور شود. شیئی قرمز شفاف و تقریباً قرمز سرخ رنگ میباشد و بر دیوارهای خرساباد و بر مرمرهای منقوله از نمرود که فعلاً در موزۀ انگلیس موجود است آثار رنگ شنجرف باقی و مشهود است. (قاموس کتاب مقدس). سولفور قرمز جیوه. (روش تجزیۀ پریمن ص 77). و رجوع به مترادفات کلمه شود
لغت نامه دهخدا
(شَ گَ)
لغت محلی اطراف تربت حیدریه در خراسان بمعنی مدار و تقسیم بندی آب است میان کشاورزان
لغت نامه دهخدا
(شَ رَ)
نام یکی از رایان هندوستان است که به مدد افراسیاب رفته بود و افراسیاب او را به یاری پیران ویسه فرستاد وقتی که پیران ویسه به جنگ طوس بن نوذر میرفت. (برهان). و این از صاحب برهان سهو است که شنگل را شنگرک دانسته. (از انجمن آرا). این کلمه در فهرست ولف نیز نیامده است. رجوع به شنگل شود. (از حاشیۀ برهان چ معین)
لغت نامه دهخدا
(شَ گُ)
بادریسۀ دوک را گویند و آن چوب یا چرمی باشد مدور که در گلوی دوک محکم سازند. (برهان). شنگور. (رشیدی). سنگرک. سنگور. (حاشیۀ برهان چ معین). و رجوع به سنگور و سنگرک شود
لغت نامه دهخدا
(شَ گَ)
برنگ شنگرف
لغت نامه دهخدا
تصویری از آب شنگرفی
تصویر آب شنگرفی
شراب لعلی، اشک خونین
فرهنگ لغت هوشیار
تصویری از شنگرک
تصویر شنگرک
بادریسه (دوک ستون خیمه)
فرهنگ لغت هوشیار
تصویری از شنحرف
تصویر شنحرف
پارسی تازی گشته شنگرف
فرهنگ لغت هوشیار
تصویری از شنجرف
تصویر شنجرف
شنگرف، سرخ، شیئی قرمز شفاف و تقریباً سرخ
فرهنگ لغت هوشیار
تصویری از شگرف
تصویر شگرف
عجیب، نادر، کمیاب
فرهنگ لغت هوشیار
تصویری از شگرف
تصویر شگرف
((ش گَ))
نیکو، زیبا، بی نظیر در خوبی و زیبایی، عجیب، طرفه
فرهنگ فارسی معین
تصویری از آب شنگرفی
تصویر آب شنگرفی
((بِ شَ گَ))
کنایه از شراب سرخ، اشک خونین
فرهنگ فارسی معین
تصویری از شگرف
تصویر شگرف
اعجوبه
فرهنگ واژه فارسی سره
باحشمت، باعظمت، بزرگ، عظیم، محتشم، خارق العاده، شگفت آور، عالی، عجیب، فوق العاده، طرفه، کمیاب، نادر
فرهنگ واژه مترادف متضاد
شناگر آب باز
فرهنگ گویش مازندرانی