- شقبان (شَ قَ)
نام مرغی. (از منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (آنندراج) (از اقرب الموارد). نام مرغی، و به قول ابن درید معرب از نبطی است. (از المعرب جوالیقی ص 204 و ذیل آن)
معنی شقبان - جستجوی لغت در جدول جو
- شقبان
مرغ تاجدار مرغ استرالیایی
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
از ماه های زمستان یا کانون اول که در آن زمین از برف پوشیده و سفید می شود
(عُ)
لغت نامه دهخدا
پایان کار. (منتهی الارب). عاقبت و سرانجام. (از اقرب الموارد) ، آخر هر چیز: جاء فی عقبان الشهر، او وقتی آمد که همه ماه گذشته بود. (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد) ، جمع واژۀ عقاب. (منتهی الارب) (غیاث اللغات) (آنندراج). رجوع به عقاب شود
(شُ)
لغت نامه دهخدا
دام مانندی است که بدان کاه کشند. (از اقرب الموارد) (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء). نون در شکبان نون جمع است گویی در اصل شبکان بوده بعد به قلب کاف و باء شکبان شده است. (از نشوءاللغه ص 17)
اسم فاعل از شیبیدن، (حاشیۀ برهان چ معین)، آمیخته و برهم زده و درهم کرده، (برهان)، درهم، (انجمن آرا) (آنندراج)، لرزان، (برهان) (انجمن آرا) (آنندراج)، لرزنده، پریشان و آشفته، و شیبانیدن مصدر آن است، و بر آن قیاس شیبد و شیباند و شیبانید و شیبانیده و شیبم، (انجمن آرا) (آنندراج)،
- شیباندل، پریشان حال:
چو از خنجرروز بگریخت شب
همی رفت شیباندل و خشک لب،
فردوسی
- شیباندل، پریشان حال:
چو از خنجرروز بگریخت شب
همی رفت شیباندل و خشک لب،
فردوسی
(شَ / شی)
لغت نامه دهخدا
شیبان و ملحان، نام دو ماه زمستان است که در آن سردی زیاده باشد. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد).
- یوم شیبان، روز سرد با ابر تنک بی باران. (از اقرب الموارد) (منتهی الارب)
- یوم شیبان، روز سرد با ابر تنک بی باران. (از اقرب الموارد) (منتهی الارب)
(شَ)
لغت نامه دهخدا
دهی از دهستان ترگور بخش سلوانای شهرستان ارومیه است و 160 تن سکنه دارد. (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 4)
(شَ)
لغت نامه دهخدا
ابن محارب بن فهر بن مالک. جدی است جاهلی، نسل او بطنی از کنانه اند، و عده بسیاری بدو نسبت دارند از جمله ضحاک بن قیس و حبیب بن مسلمه. (از اعلام زرکلی چ 2 ج 3 ص 262)
ابن احمد بن طولون. پنجمین از امرای بنی طولون، جلوس و عزل 292 هجری قمری انقراض سلسله در زمان او به دست خلفای عباسی صورت گرفت. (از فرهنگ فارسی معین)
ابن ثعلبه بن عکابه. جدی جاهلی است، و نسل او بطنی از قبیلۀ بکر بن وائل از عدنانیه اند و از آنهاست ذهل و تیم و ثعلبه. (از اعلام زرکلی چ 2 ج 3 ص 263)
ابن ثعلبه. بطنی از بکر بن وائل از عدنانیه است و از قبایل این بطن بنورقاش، آل عمرو بن مربد، بنومازن بن شیبان هستند. (از معجم قبائل العرب)
ابن عوف، از بنی زهیر بن ابین بن الهمیع. جدی است جاهلی حمیری و ذواصبعبن مالک از نسل او باشد. (از اعلام زرکلی چ 2 ج 3 ص 263)
ابن زکریا المعالج. معاصر ابوحنیفه و راوی حدیث از ثوری و ابوحنیفه و عباد بن کثیر. (از ذکر اخبار اصفهان ج 1 ص 343)
ابن معرب. بطنی از زهیر بن ابین از قحطانیه است. (از معجم قبایل العرب)
ابن ثابت بن قره. او راست کتاب الانواء. (از کشف الظنون)
ابن احمد بن طولون. پنجمین از امرای بنی طولون، جلوس و عزل 292 هجری قمری انقراض سلسله در زمان او به دست خلفای عباسی صورت گرفت. (از فرهنگ فارسی معین)
ابن ثعلبه بن عکابه. جدی جاهلی است، و نسل او بطنی از قبیلۀ بکر بن وائل از عدنانیه اند و از آنهاست ذهل و تیم و ثعلبه. (از اعلام زرکلی چ 2 ج 3 ص 263)
ابن ثعلبه. بطنی از بکر بن وائل از عدنانیه است و از قبایل این بطن بنورقاش، آل عمرو بن مربد، بنومازن بن شیبان هستند. (از معجم قبائل العرب)
ابن عوف، از بنی زهیر بن ابین بن الهمیع. جدی است جاهلی حمیری و ذواصبعبن مالک از نسل او باشد. (از اعلام زرکلی چ 2 ج 3 ص 263)
ابن زکریا المعالج. معاصر ابوحنیفه و راوی حدیث از ثوری و ابوحنیفه و عباد بن کثیر. (از ذکر اخبار اصفهان ج 1 ص 343)
ابن معرب. بطنی از زهیر بن ابین از قحطانیه است. (از معجم قبایل العرب)
ابن ثابت بن قره. او راست کتاب الانواء. (از کشف الظنون)
(شَ)
لغت نامه دهخدا
بطنی از بنی سلیم. (از معجم قبایل العرب)
تیره ای از عبید بن ثعلبه بن یربوع از عدنانیه. (از معجم قبایل العرب)
نام قبیله ای است که میان عدن و مکلا سکنی دارند. (از معجم قبایل العرب)
تیره ای از عبید بن ثعلبه بن یربوع از عدنانیه. (از معجم قبایل العرب)
نام قبیله ای است که میان عدن و مکلا سکنی دارند. (از معجم قبایل العرب)
(رَ قَ)
لغت نامه دهخدا
مرد سطبرگردن. (آنندراج) (منتهی الارب) (از اقرب الموارد). مرد ستبرگردن و گردن کلفت. (ناظم الاطباء). رجوع به رقبانی شود
(رَ قَ)
لغت نامه دهخدا
الاشعرالرقبان شاعری است. قیل. ورث مالا عن رقبه، ای عن کلاله و لم یرثه عن آبائه. (منتهی الارب)
(تَ قُ)
لغت نامه دهخدا
مصدر به معانی رقبه. (منتهی الارب) (اقرب الموارد). مصدر به معنی رقابه. (ناظم الاطباء). چشم داشتن. (المصادر زوزنی) (دهار) (تاج المصادر بیهقی) (آنندراج). انتظار کردن. (آنندراج). راه نگاه داشتن. (المصادر زوزنی). رجوع به رقابه و رقبه در معنی مصدری شود، نگهبانی کردن چیزی را، رسن در گردن کسی انداختن. (آنندراج)
(شَ)
لغت نامه دهخدا
نام ماه هشتم از ماههای تازیان. ج، شعبانات، شعابین. (از اقرب الموارد) (از ناظم الاطباء). نام ماهی که دردورۀ جاهلی عاذل می گفتند. (از السامی فی الاسامی) (منتهی الارب). نام ماه شعبان بدان جهت که شتاب می گذرد. (از منتهی الارب). وعل، نام شعبان در نزد قدما. (از اقرب الموارد). وعل. (منتهی الارب). نام ماهی است چون در این ماه خیر کثیر منشعب می گردد و ارزاق عباد منشعب می شوند و تمامی امور مقدرۀ عالم علیحده علیحده می شوند لهذا به این اسم مسمی گشت. (از غیاث اللغات) (از آنندراج). ماه هشتم از ماههای قمری عرب پس از رجب و پیش از رمضان، و هلال آن را به گل بینند و روز سوم آن عید مولود حسین بن علی (ع) و روز پانزدهم آن عید تولد امام دوازدهم و پانزدهم آن ایام البیض است که اعمال مستحبه ای دارد. (یادداشت مؤلف) :
زیشان جز از محال و خرافات کی شنود
آدینه ها و عید نه شعبان و نه رجب.
ناصرخسرو.
کس دگر باره به این دم نرسد
می بخور گرچه مه شعبان است
بخدا ار بحقیقت نگری
مه شعبان و صفر یکسان است.
انوری.
... در آخر شعبان بخورم چندان می
کاندررمضان مست بیفتم تا عید.
(منسوب به خیام).
- غزال شعبان، نام حیوان کوچکی است. (از ناظم الاطباء)
زیشان جز از محال و خرافات کی شنود
آدینه ها و عید نه شعبان و نه رجب.
ناصرخسرو.
کس دگر باره به این دم نرسد
می بخور گرچه مه شعبان است
بخدا ار بحقیقت نگری
مه شعبان و صفر یکسان است.
انوری.
... در آخر شعبان بخورم چندان می
کاندررمضان مست بیفتم تا عید.
(منسوب به خیام).
- غزال شعبان، نام حیوان کوچکی است. (از ناظم الاطباء)
(عِ)
لغت نامه دهخدا
جمع واژۀ عقاب. (اقرب الموارد). ج ، عقبان که آن جمع عقاب باشد. (از منتهی الارب). رجوع به عقاب شود، جمع واژۀ عقاب که به معنی شکنجه و عذاب است. (غیاث اللغات) (آنندراج)
(شَ)
لغت نامه دهخدا
دهی از دهستان خدابندۀ بخش قیدار شهرستان زنجان. سکنۀ آن 307 تن و آب آن از چشمه سار و محصول آنجا غلات و بن شن است. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 2)
نام آبی مر بنی ابی بکر بن کلاب را. (منتهی الارب) (از معجم البلدان) (از ناظم الاطباء)
نام آبی مر بنی ابی بکر بن کلاب را. (منتهی الارب) (از معجم البلدان) (از ناظم الاطباء)
ماه هشت از سال مهی که 29 روز دارد ماه هشتم از سال قمری عرب و اسلام ماه بین رجب و رمضان
چشمداشت، بیوسیدن (انتظار کشیدن)، نگهبانی، افسار کردن رقبانی ستبر گردن مرد
