معنی سکنگبین در لغت نامه دهخدا

مُرَکَّب اَز: سک، سرکه + انگبین، رجوع کنید به سرکنگبین، سکنجبین، اسکنجبین. (مؤید الفضلاء)، سرکه انگبین. (مؤید الفضلاء) (از حاشیۀ برهان قاطع چ معین)، سکنجبین، و آن مرکبی است که از سرکه و عسل پزند بجهت دفع صفرا و بلغم چه سک به معنی سرکه و انگبین عسل را گویند و سکنجبین معرب آن است. (برهان) (جهانگیری) : از حمام بیرون آمد سکنجبین پیش وی بردند بر سر و روی خود ریخت و پنداشت گلاب است. (مجمل التواریخ والقصص)، و زعفران در سکنگبین تسکین زیادت کند. (سندبادنامه ص 156)، و از دارو خانه عدل سکنگبین تخفیف به محروران رعیت باید داد. (سندبادنامه ص 35)

معنی سکنگبین در فرهنگ فارسی معین

سکنجبین، شربتی که از سرکه و انگبین و شکر درست کنند

معنی سکنگبین - جستجوی لغت در جدول جو

سکنگبین

لغت نامه دهخدا

سکنگبین

فرهنگ لغت هوشیار

سکنگبین

فرهنگ فارسی معین

انگبین

عسل، مادۀ شیرینی که زنبور عسل از مکیدن شیرۀ بعضی گل ها و گیاهان فراهم می آورد و در کندوی خود خالی می کند، نوش، طیان، شهد، لعاب النّحل
هر چیز شیرین
شیره
پسوند متصل به واژه به معنای شهد مثلاً ترانگبین، سرکنگبین

فرهنگ فارسی عمید

سرکنگبین

شربتی که از جوشاندن ۱۷۵ جزء قند یا شکر در ۱۰۰ جزء سرکه درست می شود، سکنجبین

فرهنگ فارسی عمید

سکنجبین

شربتی که از جوشاندن ۱۷۵ جزء قند یا شکر در ۱۰۰ جزء سرکه درست می شود، سرکنگبین

فرهنگ فارسی عمید

گلنگبین

معجونی که با برگ گل، گلاب و عسل درست کنند، گل انگبین، جلنجبین

فرهنگ فارسی عمید

ترنگبین

ترنجبین، دارویی شبیه خرده نبات با طعم شیرین که از شیرابه یا شبنمی که بر روی شاخه های گیاهی به نام خارشتر جمع و منعقد می گردد تولید می شود، در طب به عنوان مسهل، ملین، تسکین سرفه و درد سینه و شیرین کردن جوشانده ها به کار می رود، ترانگبین، خارانگبین

تَرَنجَبین، دارویی شبیه خرده نبات با طعم شیرین که از شیرابه یا شبنمی که بر روی شاخه های گیاهی به نام خارشتر جمع و منعقد می گردد تولید می شود، در طب به عنوان مسهل، ملین، تسکین سرفه و درد سینه و شیرین کردن جوشانده ها به کار می رود، تَرانگَبین، خارِاَنگَبین

فرهنگ فارسی عمید

خشکنگبین

خشک انگبین، نوعی صمغ شیرین، عسلی که در کندو خشک شده باشد

فرهنگ فارسی عمید

کنگرین

(کَ گَ)

دهی از دهستان رودباراست که در بخش معلم کلایۀ شهرستان قزوین واقع است و 160 تن سکنه دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6)

لغت نامه دهخدا

خشکنگبین

(خُ کَ گَ)

من ّ. (یادداشت بخط مؤلف) ، عسل خشک. خشکنجبین. خشک انگبین. رجوع به خشک انگبین شود

لغت نامه دهخدا

انگبین

(اَ گَ / گُ)

عسل. شهد. (برهان قاطع) (ناظم الاطباء) (دهار). ختم. خو. دبس. ضحک. طریم. عسل. لئم. لعاب النحل. مزج. مجاج. مجاج النحل نسیله. (از منتهی الارب). نوش. شهد. ثواب. ابلیم. ظی ّ. ظیّان. سلوی. محلب. محران. ابومیمون. (یادداشت مؤلف) :
همچنان گبتی که دارد انگبین
چون بماند داستان من بدین.
رودکی.
(صقلابیان را) انگورنیست لکن انگبین، سخت بسیار است، نبید و آنچه بدو ماند از انگبین کنند. (حدود العالم).
جهان خرم و آب چون انگبین
همی مشک بویید خاک زمین.
فردوسی.
کرا سرکه دارو بود بر جگر
شود زانگبین درد او بیشتر.
فردوسی.
خداوند جوی می و انگبین
همان چشمۀ شیر و ماء معین.
فردوسی.
درین بیشه ای شه زمانی نشین
بیارمت شیر و می و انگبین.
فردوسی.
کسی کردنتوان ز زهر انگبین
نسازد ز ریکاسه کس پوستین.
عنصری.
شنیدم ز میراثدار محمد
سخنهای چون انگبین محمد.
ناصرخسرو.
بر اعدای دین زهری و مؤمنان را
غذایی مگر روغن و انگبینی.
ناصرخسرو.
زآنکه چون دست پاک باشد سخت
همی از انگبین نیالاید.
ناصرخسرو.
همچو کرم سرکه ناآگه ز شیرین انگبین
بیخرد چون کرم پیله جان خود سازد هدر.
ناصرخسرو.
عجب مدار ز من نظم و نثر خوب و بدیع
نه لؤلؤ از صدف است و نه انگبین ز گیاست.
مسعودسعد.
ندارم باک از آن هرگز که دارم انگبین بر خوان
کجا کس انگبین دارد مگس بر گرد خوان دارد.
سنایی.
زنبور انگبین برنیلوفر برنشیند. (کلیله و دمنه).
چنانکه دایه دهد انگبین و شیر بطفل
دهد ز کوثر فضل انگبین و شیر مرا.
سوزنی.
ای که لبت طعم انگبین دارد
چشم تو مژگان زهرگین دارد.
سوزنی.
هست مرا انگبین و زهر یکی
تا دل من عشق آن و این دارد.
سوزنی.
چو رحم آرد دلت بینم که آب از سنگ می زاید
چو خشم آرد لبت بینم که موم ازانگبین خیزد.
خاقانی.
من به دلها انگبینم او چو موم
پس تو زین دو آنچه بهتر برگزین.
خاقانی.
زآنکه چون نحل این بنارا خود مهندس بود شاه
آب چون آئینه شان انگبین گشت از صفا.
خاقانی.
نظامی اکدشی خلوت نشین است
که نیمی سرکه نیمی انگبین است.
نظامی.
هوای خانه خاکی چنین است
گهی زنبور و گاهی انگبین است.
نظامی.
خانه زنبور پر از انگبین
از پی آن است که شد پیش بین.
نظامی.
که چه میکردم چه میدیدم درین
خل ز عکس حرص بنمود انگبین.
مولوی.
تا کاسۀ دوغ خویش باشد پیشم
وﷲ که ز انگبین کس نندیشم.
مولانا (از فرهنگ ضیا).
چشمه از سنگ برون آرد و باران از میغ
انگبین از مگس نحل و در از دریابار.
سعدی.
بگفت ای هوادار مسکین من
برفت انگبین یار شیرین من.
سعدی (بوستان).
بگوی تلخ که جان می بری ز گفتن شیرین
مرا بزهر کش آنگه کز انگبین نتوانی.
امیرخسرو دهلوی.
هر کسی انگبین چه داند کرد
خرمگس انگبین چه داند خورد.
اوحدی.
بجور حاسدان نتوان حذر کردن ز عشق او
کسی کو انگبین جوید چه باک از نیش زنبورش.
اوحدی.
خواجه ای بود منعم و خوش وقت
چربه و نان و انگبین می خورد.
بسحاق.
- انگبین خر، خریدار عسل:
ندهی داد، داد کس مستان
انگبین خر مباش و زهرفروش.
معنوی بخاری.
- انگبین خور، خورندۀ انگبین. و رجوع به انگبین گر در همین ترکیبات شود.
- انگبین دار، دارندۀ عسل:
هوای خوش و راه بیخار بود
وگر بود خار انگبین دار بود.
نظامی.
- انگبین روی، زیباروی:
انگبین رویان نترسند از مگس
نوش می گیرند و نشتر می زنند.
سعدی.
- انگبین گر، سازندۀ انگبین:
یکی زان مگس انگبین گر بود
به از صد مگس کانگبین خور بود.
نظامی.
- انگبین لب، شیرین لب. آنکه لب او چون عسل شیرین است:
انگبین لب شدی و گل رخسار
انگبین بی مگس چو گل بی خار.
نظامی.
- انگبین وار، مانند انگبین و شبیه به عسل. (ناظم الاطباء) :
آبش ز لطافت انگبین وار
بادش ز نشاط زعفران بار.
(از ترجمه محاسن اصفهان ص 10).
، گوسفندان. (برهان قاطع) (هفت قلزم). گوسفند. (ناظم الاطباء)، دانه و خستۀ میوه ها. (برهان قاطع) (هفت قلزم). دانه وهستۀ میوه. (ناظم الاطباء). و رجوع به انگرو شود

عسل. شهد. (برهان قاطع) (ناظم الاطباء) (دهار). ختم. خو. دبس. ضحک. طریم. عسل. لئم. لعاب النحل. مزج. مجاج. مجاج النحل نسیله. (از منتهی الارب). نوش. شهد. ثواب. ابلیم. ظی ّ. ظیّان. سلوی. محلب. محران. ابومیمون. (یادداشت مؤلف) :
همچنان گبتی که دارد انگبین
چون بماند داستان من بدین.
رودکی.
(صقلابیان را) انگورنیست لکن انگبین، سخت بسیار است، نبید و آنچه بدو ماند از انگبین کنند. (حدود العالم).
جهان خرم و آب چون انگبین
همی مشک بویید خاک زمین.
فردوسی.
کرا سرکه دارو بود بر جگر
شود زانگبین درد او بیشتر.
فردوسی.
خداوند جوی می و انگبین
همان چشمۀ شیر و ماء معین.
فردوسی.
درین بیشه ای شه زمانی نشین
بیارمت شیر و می و انگبین.
فردوسی.
کسی کردنتوان ز زهر انگبین
نسازد ز ریکاسه کس پوستین.
عنصری.
شنیدم ز میراثدار محمد
سخنهای چون انگبین محمد.
ناصرخسرو.
بر اعدای دین زهری و مؤمنان را
غذایی مگر روغن و انگبینی.
ناصرخسرو.
زآنکه چون دست پاک باشد سخت
همی از انگبین نیالاید.
ناصرخسرو.
همچو کرم سرکه ناآگه ز شیرین انگبین
بیخرد چون کرم پیله جان خود سازد هدر.
ناصرخسرو.
عجب مدار ز من نظم و نثر خوب و بدیع
نه لؤلؤ از صدف است و نه انگبین ز گیاست.
مسعودسعد.
ندارم باک از آن هرگز که دارم انگبین بر خوان
کجا کس انگبین دارد مگس بر گرد خوان دارد.
سنایی.
زنبور انگبین برنیلوفر برنشیند. (کلیله و دمنه).
چنانکه دایه دهد انگبین و شیر بطفل
دهد ز کوثر فضل انگبین و شیر مرا.
سوزنی.
ای که لبت طعم انگبین دارد
چشم تو مژگان زهرگین دارد.
سوزنی.
هست مرا انگبین و زهر یکی
تا دل من عشق آن و این دارد.
سوزنی.
چو رحم آرد دلت بینم که آب از سنگ می زاید
چو خشم آرد لبت بینم که موم ازانگبین خیزد.
خاقانی.
من به دلها انگبینم او چو موم
پس تو زین دو آنچه بهتر برگزین.
خاقانی.
زآنکه چون نحل این بنارا خود مهندس بود شاه
آب چون آئینه شان انگبین گشت از صفا.
خاقانی.
نظامی اکدشی خلوت نشین است
که نیمی سرکه نیمی انگبین است.
نظامی.
هوای خانه خاکی چنین است
گهی زنبور و گاهی انگبین است.
نظامی.
خانه زنبور پر از انگبین
از پی آن است که شد پیش بین.
نظامی.
که چه میکردم چه میدیدم درین
خل ز عکس حرص بنمود انگبین.
مولوی.
تا کاسۀ دوغ خویش باشد پیشم
وﷲ که ز انگبین کس نندیشم.
مولانا (از فرهنگ ضیا).
چشمه از سنگ برون آرد و باران از میغ
انگبین از مگس نحل و دُر از دریابار.
سعدی.
بگفت ای هوادار مسکین من
برفت انگبین یار شیرین من.
سعدی (بوستان).
بگوی تلخ که جان می بری ز گفتن شیرین
مرا بزهر کش آنگه کز انگبین نتوانی.
امیرخسرو دهلوی.
هر کسی انگبین چه داند کرد
خرمگس انگبین چه داند خورد.
اوحدی.
بجور حاسدان نتوان حذر کردن ز عشق او
کسی کو انگبین جوید چه باک از نیش زنبورش.
اوحدی.
خواجه ای بود منعم و خوش وقت
چربه و نان و انگبین می خورد.
بسحاق.
- انگبین خر، خریدار عسل:
ندهی داد، داد کس مستان
انگبین خر مباش و زهرفروش.
معنوی بخاری.
- انگبین خور، خورندۀ انگبین. و رجوع به انگبین گر در همین ترکیبات شود.
- انگبین دار، دارندۀ عسل:
هوای خوش و راه بیخار بود
وگر بود خار انگبین دار بود.
نظامی.
- انگبین روی، زیباروی:
انگبین رویان نترسند از مگس
نوش می گیرند و نشتر می زنند.
سعدی.
- انگبین گر، سازندۀ انگبین:
یکی زان مگس انگبین گر بود
به از صد مگس کانگبین خور بود.
نظامی.
- انگبین لب، شیرین لب. آنکه لب او چون عسل شیرین است:
انگبین لب شدی و گل رخسار
انگبین بی مگس چو گل بی خار.
نظامی.
- انگبین وار، مانند انگبین و شبیه به عسل. (ناظم الاطباء) :
آبش ز لطافت انگبین وار
بادش ز نشاط زعفران بار.
(از ترجمه محاسن اصفهان ص 10).
، گوسفندان. (برهان قاطع) (هفت قلزم). گوسفند. (ناظم الاطباء)، دانه و خستۀ میوه ها. (برهان قاطع) (هفت قلزم). دانه وهستۀ میوه. (ناظم الاطباء). و رجوع به انگرو شود

لغت نامه دهخدا

گلنگبین

(گُ لَ گُ / گَ)

از: گل + انگبین،. (از حاشیۀ برهان قاطع چ معین). ترکیبی باشدمانند گلقند، لیکن تفاوت آن است که گلقند را از گل و قند سازند و گلنگبین. را از گل و انگبین که عسل باشد. (از برهان). گلنگبین. گل و انگبین، به معنی عسل است چنانکه سکنگبین، سرکه و عسل. (از آنندراج). گلی که در عسل ممزوج سازند. (الفاظ الادویه). ترکیبی باشدمانند گلقند، تفاوت آن است که در گلقند گل را با قند ممزوج میسازند و در گلنگبین گل را با انگبین و عسل. (جهانگیری). گل انگبین. (زمخشری). برگ گل سوری است در انگبین پرورده مانند گلقند. جلنجبین:
گر بر کناره دجله کسی نام او برد
آب انگبین ناب شود گل گلنگبین.
عماره (از آنندراج).
و چون وی را (بوزیدان را) با گلنگبین بخورند نقرس و وجعالمفاصل سرد را سود کند. (الابنیه عن حقایق الادویه)

لغت نامه دهخدا

گزنگبین

(گَ زَ گُ / گَ)

همان گزانگبین است. رجوع به گزانگبین شود

لغت نامه دهخدا

سگنجبین

(سَ گَ جَ)

سکنجبین. (ناظم الاطباء). رجوع به همین کلمه شود

لغت نامه دهخدا

سک انگبین

(سِ اَ گُ)

سرکنگبین: و آبش چون با سک انگبین بخورند یرقان را نیک بود. (الابنیه عن حقایق الادویه)

لغت نامه دهخدا

کزنگبین

(کَ زَ گُ)

کزنگو. شهد و انگبین. (ناظم الاطباء). گزنگبین. رجوع به گزنگبین شود

لغت نامه دهخدا

ترنگبین

(تَ رَ گَ)

ترنجبین. (ناظم الاطباء). بر وزن و معنی ترنجبین است: و آنرا به عربی من گویند و معرب آن ترنجبین است. (از انجمن آرا). و رجوع به ترانگبین و ترنجبین شود

لغت نامه دهخدا

تلنگبین

(تَ لَ گَ)

ترنجبین. و آن دارویی باشد شیرین و مانند شبنم بر خار شتر می نشیند. (برهان) (آنندراج). ترنگبین. (فرهنگ جهانگیری) (فرهنگ رشیدی) (ناظم الاطباء). شیر خشت. (ناظم الاطباء). رجوع به ترنگبین شود

لغت نامه دهخدا

اسکنجبین

(اِ کَ جَ)

سرکنگبین نیز گویند، و آن آنست که سرکه و شهد و روغن کنجد یکجا کرده می خورند. (مؤیدالفضلاء). در ایران روغن کنجد در سکنجبین معمول نیست، شاید در هند مرسوم بوده است. رجوع به سکنجبین شود

لغت نامه دهخدا

سرکنگبین

(سِ کَ گَ)

از: سرکه + انگبین. سکنگبین. سکنجبین. (حاشیۀ برهان قاطع چ معین). سکنجبین و آن مرکبی باشد از سرکه و عسل، چه انگبین بمعنی عسل است. (برهان). سکنجبین، چه سک بمعنی سرکه وانجبین معرب انگبین. (غیاث). مرکب است از سرکه و انگبین، یعنی عسل، و سکنجبین معرب آن است:
عاقبت سرکنگبین صفرا فزود
روغن بادام خشکی مینمود.
مولوی.
گو برو سرکنگبین شو از شکر.
مولوی

از: سرکه + انگبین. سکنگبین. سکنجبین. (حاشیۀ برهان قاطع چ معین). سکنجبین و آن مرکبی باشد از سرکه و عسل، چه انگبین بمعنی عسل است. (برهان). سکنجبین، چه سِک بمعنی سرکه وانجبین معرب انگبین. (غیاث). مرکب است از سرکه و انگبین، یعنی عسل، و سکنجبین معرب آن است:
عاقبت سرکنگبین صفرا فزود
روغن بادام خشکی مینمود.
مولوی.
گو برو سرکنگبین شو از شکر.
مولوی

لغت نامه دهخدا

سکنجبین

(سِ کَ جَ)

معرب سکنگبین و این مرکب است از سک به معنی سرکه و از انگبین به معنی شهد است و این ترکیب زمانه سابق است و فی زماننا بجای شهد قند یا شکر سفید داخل میکنند. (غیاث) (آنندراج) : دفع مضرت (شراب مویزی) سکنجبین و آب و کاسنی و تخم خیار. (نوروزنامه). و نقل (شراب افتادۀ پرورده) ریباس و انار کنند و ازپس او سکنجبین خورند تا زیان ندارد. (نوروزنامه)

معرب سکنگبین و این مرکب است از سِک به معنی سرکه و از اَنگُبین به معنی شهد است و این ترکیب زمانه سابق است و فی زماننا بجای شهد قند یا شکر سفید داخل میکنند. (غیاث) (آنندراج) : دفع مضرت (شراب مویزی) سکنجبین و آب و کاسنی و تخم خیار. (نوروزنامه). و نقل (شراب افتادۀ پرورده) ریباس و انار کنند و ازپس او سکنجبین خورند تا زیان ندارد. (نوروزنامه)

لغت نامه دهخدا

سرکنگبین

شربتی که از سرکه و انگبین با شکر و قند سازند

فرهنگ لغت هوشیار

گلنگبین

معجونی که از گل سرخ و انگبین (عسل) یا قند تهیه کنند و آن در طب قدیم جهت تقویت تجویز میشده: گر بر کران دجله کسی نام او برد آب انگبین ناب شود گل گلانگبین. (عمادی مروزی رودکی)

فرهنگ لغت هوشیار

تلنگبین

ترشحات و شیرابه های برگ و ساقه ای گیاه خار شتر که از لحاظ شیمیایی نوعی از (من) میباشد. در ترکیب ترنجبین ساکارز و ملزیتوز موجوداست. و آن در تداوی بعنوان ملین استعمال میشود

فرهنگ لغت هوشیار

ترنگبین

ترنجبین

فرهنگ لغت هوشیار

سکنجبین

پارسی تازی گشته سکنگبین نوشاکی است که از سرکه و انگبین و نانوک (نعناع) فراهم آورند شربتی که از سرکه و انگبین با شکر و قند سازند

فرهنگ لغت هوشیار

گزنگبین

شکرک مترشح از بوته های گز را انگبین گویند. این شکرک سفت و شکننده و دارای قند و الکل های مختلف است و خواص دارویی دارد از جمله بعنوان مسهل جهت اطفال و ضد راشی تیسم استعمال میشود. بعلاوه از آن نوعی شیرینی بنام گز درست میکنند و مخصوصا گزی که در اصفهان تهیه میشود از انواع مرغوب این شیرینی است. گز بویژه در اواخر تابستان بدست میاید بدین طریق که در زیر درختچه های گز چادر می اندازند و با چوب محکم به شاخه ها میزنند و مواد مترشحه را جمع آوری میکنند گز خوانسار طرفه خشک انگبینگزانجبین سمسار

فرهنگ لغت هوشیار

انگبین

عسل، شیرین

فرهنگ لغت هوشیار

سنگچین

جایی که اطراف آن را با سنگهای درشت و خرد محصور کرده باشند دیواری که با چیدن سنگهاروی هم ساخته باشند

فرهنگ لغت هوشیار

سنگچین

محصور کردن محلی با سنگ های درشت و خرد

فرهنگ فارسی معین

انگبین

((اَ گُ یا گَ))

عسل، هر چیز شیرین، آهنگی است از موسیقی قدیم

فرهنگ فارسی معین

گزنگبین

دیدن گزنگبین، دلیل بر روزی حلال است که به وی رسد. اگر دید گزنگبین بسیار داشت و به کسی نداد، دلیل که مال حلال یابد و او را از آن راحتی بود. اگر خورد وبه مردم داد، دلیل که او را از آن مال منفعت رسد. محمد بن سیرین

فرهنگ جامع تعبیر خواب

سکنجبین

سکنجبین به خواب، چون شیرین بود، خوردن آن در خواب مال و روزی بود که آسان به دست آید و چون ترش بود، دلیل که مال با غم و اندوه به دست آید. محمد بن سیرین
اگر بیماری، سکنجبین به خواب بیند، اگر شیرین بود شفا یابد، اگر ترش بود، بیماری او به درازا کشد.

فرهنگ جامع تعبیر خواب

ترنگبین

ترنگبین در خواب، مال بی منت است. اگر بیند ترنگبین بسیار داشت یا کسی بدو داد، دلیل که روزی بسیار یابد، از آنجا که امید ندارد و کارهای او به نظام شود. محمد بن سیرین
اگر ترنگبین درخواب دید یا خورد، دلیلش بر سه وجه است. اول: مال و روزی حلال بی منت خلق. دوم: معیشت و گشایش کارها. سوم: کام دل یافتن.

فرهنگ جامع تعبیر خواب

معنی سکنگبین - جستجوی لغت در جدول جو

پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما