معنی دماپای - جستجوی لغت در جدول جو

دماپای

لغت نامه دهخدا

مانای

(پسرانه)

سرکرده پارسیان در زمان سلطنت دیوکس پادشاه ماد

فرهنگ نامهای ایرانی

ناپای

ناپاینده، ناپایدار، بی تاب، بی طاقت

فرهنگ فارسی عمید

مالای

نهی) مخفف میالای است که منع از آلوده کردن باشد یعنی آلوده مکن، (برهان)، مخفف میالای است مانند مازار که میازار باشد، (انجمن آرا) (آنندراج)، دوم شخص مفرد نهی از آلاییدن و آلودن، آلوده مکن، (فرهنگ فارسی معین)

لغت نامه دهخدا

ماسای

نهی) مخفف میاسای باشد که منع از آسوده بودن باشد یعنی آسوده مباش، (برهان)، مخفف میاسای یعنی آسوده مباش، (آنندراج)، دوم شخص مفرد نهی از آسودن، آسایش مکن

لغت نامه دهخدا

دیوپای

(وْ)

دیوپا. رجوع به دیوپا شود

لغت نامه دهخدا

دیرپای

(صُ دَ / دِ)

دیرپا، که دیر پاید، که بسیار پاید، بادوام، که عمری طویل دارد، که بسیار ماند زماناً، که زود از میان نشود، که بسی برجای ماند، (یادداشت مؤلف) :
کند کم درین رستۀ دیرپای
نکوهنده لاف فروشنده رای،
زینتی،
از عدل دیر پای بود ملک بر ملوک
عدل تو بر تودارد ملک تو دیرپای،
سوزنی،
آنکه بخمول راضی گردد اگر چه چون برگ انار دیر پاید نزدیک اهل مروت وزنی نیارد، (کلیله و دمنه)،
کیست در این دایرۀ دیرپای
کو لمن الملک زند جز خدای،
نظامی،
شنیدم که آن جنبش دیرپای
هنوز اندر آن تخت مانده بجای،
نظامی،
کوه به آهستگی آمد بجای
از سر آنست چنین دیرپای،
نظامی،
درخت از پی آن بود دیرپای
که پاش از سکونت نجنبد ز جای،
امیرخسرو

لغت نامه دهخدا

دم پایی

(دَ)

کفش راحتی از چرم یا ابر یا چوب که در منزل پوشند. کفش خانه. راحتی. (یاداشت مؤلف)

لغت نامه دهخدا

هم پای

(هََ)

هم پا. رجوع به هم پا شود

لغت نامه دهخدا

دماری

(دَ)

منسوب به دمار. گوشت رگ و ریشه دار. (از یادداشت مؤلف). و رجوع به دمار شود

لغت نامه دهخدا

دماغی

(دِ)

منسوب به دماغ، به معنی مغز. مغزی. مخی: امراض دماغی. (یادداشت مؤلف) ، باطل و بیهوده و بیمعنی. (ناظم الاطباء) ، مغرور. (ناظم الاطباء) (آنندراج). متکبر. (آنندراج) ، هرزه. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

دوپای

(دُ)

دوپا. (یادداشت مؤلف). رجوع به دوپا شود.
- دوپای از دو جهان درکشیدن، از دو جهان صرفنظر کردن. دنیا و آخرت را نادیده گرفتن:
اگر تو با من مسکین چنین کنی جانا
دوپایم از دو جهان نیز درکشم بی تو.
سعدی

لغت نامه دهخدا

پاپای

میوۀ پاپایه

لغت نامه دهخدا

دالای

از املاک و رقبات دیوان آنچه بمواجب و رسوم لشکریان متعلق باشد، (و آنچه مختص سرکار سلاطین خاصه باشد اینجو نامیده می شود)، (سنگلاخ میرزا محمدمهدی خان پشت ص 224) : بنابر این مقدمات فرمودیم تا در ممالک و دیهها آب و زمین مواضعی که هر یک نزدیک و مناسب ایشان باشد از اینجو و دالای و مزارع آبادان و خراب ایلغامیشی کرده بموجبی که در دفاتر و قوانین ثبت است باسم اقطاع در هر هزاره ای معین گردانند و تسلیم ایشان کنند، (تاریخ مبارک غازانی ص 305)

لغت نامه دهخدا

ناپای

بی تاب بی طاقت بی صبر: دماغی پردلی ناپای برجای بگردم هر نفس آنگه بصدرای. (اسرارنامه)، بدون مقاومت و قدرت

فرهنگ لغت هوشیار

ماسای

دوم شخص مفرد نهیاز آساییدن و آسودن آسایش مکن

فرهنگ لغت هوشیار

مالای

دوم شخص مفرد نهی از آلاییدن و آلودن آلوده مکن خ

فرهنگ لغت هوشیار

دالای

مغولی دریا اقیانوس، دریا

فرهنگ لغت هوشیار

دماری

ریشه های گوشت توضیح: در دکانهای کبابی و چلو کبابی گوشتی را که برای تهیه کباب آماده کرده اند بدوا همه رگ و ریشه های آنرا با کارد جدا کنند. این رگ وریشه ها را دمار گویند. و آنها را بنام دماری بفقیران فروشند و آنان آنها را پخته و سوپ رقیقی تهیه کرده و خورند. یا دمار از کسی (روزگار کسی یا نهاد کسی) بر آوردن (در آوردن) او را بسیار عذاب دادن ویرا سخت شکنجه دادن

فرهنگ لغت هوشیار