معنی داردانل - جستجوی لغت در جدول جو

داردانل

لغت نامه دهخدا

واردان

(پسرانه)

نام دادوری در زمان اردشیر بابکان پادشاه ساسانی

فرهنگ نامهای ایرانی

ناردانه

(دخترانه)

دانه انار

فرهنگ نامهای ایرانی

ناردانا

(دخترانه)

دانه انار، ناردانه

فرهنگ نامهای ایرانی

دارانا

(دخترانه و پسرانه)

نام روستایی در نزدیکی اهر

فرهنگ نامهای ایرانی

دارمان

(پسرانه)

از شخصیتهای شاهنامه، نام یکی از سرداران خسروپرویز پادشاه ساسانی

فرهنگ نامهای ایرانی

دردانه

(دخترانه)

در (عربی) + دانه (فارسی) بسیار محبوب و عزیز

فرهنگ نامهای ایرانی

ناردانگ

ناردان، دانۀ انار، آب انار، شربت انار، برای مثال آنچه شیرین است او شد ناردانگ / وان که پوسیده ست نبود غیر بانگ (مولوی - ۶۳)

فرهنگ فارسی عمید

داردان

زمینی که در آن دانه ها یا قلمه های درختان را بکارند تا پس از سبز شدن به جای دیگر انتقال بدهند، تخمدان، دانه دان

فرهنگ فارسی عمید

کاردانی

کاردان بودن، دانندگی و بینایی در کار، برای مثال بخت و دولت به کاردانی نیست / جز به تایید آسمانی نیست (سعدی - ۸۴)، دورۀ تحصیلات دانشگاهی دوساله، فوق دیپلم

فرهنگ فارسی عمید

کاردانک

(نَ)

پرنده ای است که آن را کاروانک میگویند که بجای دال واو باشد و به عربی کروان خوانند. (برهان) (آنندراج). و رجوع به لغت ’کاروانک’ شود

لغت نامه دهخدا

داوردان

(دَ گُ دَ / دِ)

معنی ترکیبی آن خدادان و حاکم شناس باشد. (آنندراج) (برهان)

لغت نامه دهخدا

کاردانی

حالت و چگونگی شخص کاردان، عمل کاردان، زیرکی و وقوف و عقل و فراست، (ناظم الاطباء)، رجوع به کاردان شود: احمد بن عبدالصمد کدخدای خوارزمشاه در کاردانی و کفایت یار نداشت، (تاریخ بیهقی)، این پادشاه او را بشناخته بکفایت کاردانی، و شغل عرب و کفایت نیک و بد ایشان بگردن او کرده، (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 596)،
عجب داشتم از کاردانی و عقل شما که بحکم همسایگی تا این غایت از جانب ما التماس نکردید و آرزوئی نخواستید، (راحه الصدور راوندی)،
جهاندیده دستور فریادرس
گشاد از سر کاردانی نفس،
نظامی،
لیکن بحساب کاردانی
بی غیرتی است بی زبانی،
نظامی،
بدان کاردانی و کارآگهی
چو بنشست بر تخت شاهنشهی ...
نظامی،
بخت و دولت بکاردانی نیست
جز بتأیید آسمانی نیست،
سعدی،
حیف بردن ز کاردانی نیست
با گرانان به از گرانی نیست،
سعدی (هزلیات)،
ملول از همرهان بودن طریق کاردانی نیست
بکش دشواری منزل بیاد عهد آسانی،
حافظ

لغت نامه دهخدا

گاردنال

(دِ)

نام دیگر لومینال است. از مشتقات اسید باربیتوریک است، از جملۀ داروهایی که بیشینه یک خوراک آنها از ده سانتیگرم تا یک گرم است. (کارآموزی داروسازی جنیدی چ دانشگاه ص 247). رجوع به لومینال شود

لغت نامه دهخدا

ناردانه

(نَ / نِ)

دانۀانار. (ناظم الاطباء). ناردان. حب الرمان:
داغ ها چون شاخهای بسد یاقوت رنگ
هریکی چون ناردانه گشته اندر زیر نار.
فرخی.
اشک من ناردانه شد نه عجب
گر دل من کفیده نار شود.
مسعودسعد.
گرچه دارد ناردانه رنگ لعل نابسود
نیست لعل نابسوده در بها چون ناردان.
ازرقی.
لب ساقی چو نوش نوش کند
نقل از آن ناردانه بستانیم.
خاقانی.
سرخ سیبی دل از میان کنده
به دلش ناردانه آکنده.
نظامی.
ساقی ز می شرابخانه
پیش آر می چو ناردانه.
نظامی.
نار کز ناردانه گردد پر
پخته لعل و نپخته باشد در.
نظامی.
آن کوزه بر کفم نه کاب حیات دارد
هم طعم ناردان و هم رنگ ناردانه.
سعدی.
، کنایه از اشک خونین و سرشک گلگون است:
شد از بادام عنابش روانه
بهش نارنج گشت از ناردانه.
وحشی

لغت نامه دهخدا

ناردانگ

دانه های نار جنگلی که نیم خشک در خیکی کرده به شهرها برند و از آن در آشها کنند چاشنی آش را، (یادداشت مؤلف)

لغت نامه دهخدا

داوردان

نام دهی است در طرف غربی و یک فرسخی واسط، (برهان)، یاقوت گوید از نواحی شرقی واسط و به یک فرسنگی آن است، از آنجاست احمد بن محمد بن علی بن الحسین انطاکی ابوالعباس معروف به ابن طلائی که پیری صالح و اهل قرآن بود، ببغداد در آمد و از ابی القاسم اسماعیل بن احمد سمرقندی و دیگران سماع حدیث کرد و به داوردان باز گردید و آنجا بریاضت و مجاهدت عمر گذارد و در 455 هجری قمری درگذشت، (معجم البلدان)، در داوردان دیری منسوب به حضرت حزقیل هست، (قاموس الاعلام ترکی)

لغت نامه دهخدا

داوردان

(وَ)

نام دهقانی مالک زمینی که شهر واسط بر آن بنا شده است. (الکامل ابن اثیر از حاشیۀ مجمل التواریخ و القصص ص 516)

لغت نامه دهخدا

دارودان

جعبۀ دارو، پستانک

لغت نامه دهخدا

داندانه

(نِ)

دهی است از دهستان گیلان بخش گیلان شهرستان شاه آباد. واقع در 11هزارگزی شمال باخترگیلان و 2هزارگزی جنوب شوسۀ گیلان به قصرشیرین. دشت است و گرمسیر و مالاریائی و دارای 150 تن سکنه. آب آن از رود خانه گیلان و محصول آنجا غلات و برنج و توتون و حبوبات و پنبه و لبنیات و صیفی است. شغل مردم آن زراعت و گله داری است و ساکنین از طایفۀ کلهر هستند. راه آنجا مالروست. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5)

لغت نامه دهخدا

داردانوس

مؤسس و فرماندار قدیم مملکت تروآ بوده است، بنابر اساطیر یونانی پسر ابوالالهه (مشتری) است، در شهر کورته (قوریته) واقع در ناحیۀ قدیم اتروریا (در ایتالیا) بدنیا آمد و چون برادر خود یاسیون را کشت ناچار شد ترک دیار خویش کند و هنگام عبور از کناره های آناطولی (آسیای صغیر) با دختر توکر فرمانروای توکریا ازدواج کرد و جانشین پدرزن خود گردید، از 1568 تا 1537 قبل از میلاد در آنجا فرمان راند و شهر تروآ را بنیاد نهاد و به همین مناسبت تروآ را ’داردانیه’ هم گفته اند، (از قاموس الاعلام)

لغت نامه دهخدا

دادانلو

دهی از دهستان جعفرآباد بخش حومه شهرستان قوچان واقع در25 هزارگزی جنوب خاوری قوچان و 10 هزارگزی شمال خاوری شوسۀ قدیم قوچان بمشهد، جلگه معتدل، دارای 174 تن سکنه، فارسی و کردی زبان، آب آن از قنات و محصول آنجا غلات و سیب زمینی و شغل اهالی آن زراعت و مالداری وراه آنجا مالرو است، (فرهنگ جغرافیائی ایران ج 9)

لغت نامه دهخدا

چاردانگ

کنایه از چیزی که نسبت بامثال خود دو چندان باشد چه دینار شش دانگ میباشد دانگ ششم حصه دینار است پس چهاردانگ به نسبت دودانگ زائد میباشد و لفظ چهاردانگ که گاهی صفت هندوستان واقع میگردد بنابر آن است که چون عرض و طول هندوستان سوای روس از اکثر بلاد عالم بیشتر است یا آنکه آبادی و تحصیل از هندوستان به نسبت تحصیل دیگر بلاد عالم بیشتر است پس از این سبب تمام عالم را یک دینار فرض کردند و هندوستان را از آن بمنزلۀ چهاردانگ شمردند، یا آنکه هندوستان در چهاراقلیم واقع است چنانکه در نقشۀ ربع مسکون ظاهر است در لفظ هفت اقلیم، (آنندراج)، چهار ربع کره، (ناظم الاطباء)، اصطلاح موسیقی، اصطلاح بنایی، اصطلاح در تراشیدن قلم، هر چیز که نه کلان باشد و نه خرد، (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

داردان

به معنی تخمدان باشد و آن زمینی است که شاخه های درخت در آن فروبرند تا سبز شود و از آنجا بجای دیگر نقل کنند، (آنندراج)

لغت نامه دهخدا

داردان

زمینی که شاخه های درخت را در آن فرو برند تا سبز شود و از آنجا به جای دیگر نقل کنند تخمدان

فرهنگ لغت هوشیار

ناردانگ

دانه انار: کشتن و مردن که بر نقش تن است چون انار و سیب را بشکستن است. آنچ شیرین است آن شد نار دانگ وآنک پوسیده ست نبود غیر بانگ. (مثنوی)، دانه های انارجنگلی که درآش کنند

فرهنگ لغت هوشیار

ناردانه

دانه انار ناردان: داغها چون شاخهای بسد یاقوت رنگ هر یکی چون ناردانه گشته اندر زیر نار. (فرخی)، (استعاره) اشک خونین: شد از بادام عنابش روانه بهش نارنج گشت از ناردانه. (وحشی لغ) یا ناردانه دشتی. دانه انار صحرایی را گویند که حب القلقل نیز نامیده میشود

فرهنگ لغت هوشیار