- حذیا (حُذْ)
بهره ای از غنیمت و صله. (منتهی الارب). حذوه. عطیه
معنی حذیا - جستجوی لغت در جدول جو
- حذیا (حُ ذَیْ یا)
مژدگانی. (مهذب الاسماء) (منتهی الارب) ، برابر. مقابل: هو حذیاک، اخذه بین الحذیا و الخلسه، ای بین الهبه و الاستلاب. (منتهی الارب)
- حذیا
بهره، مژدگانی
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
شرم، آزرم، حیا، حالت انفعال که هنگام حرف زدن یا ارتکاب عملی به شخص دست می دهد
(حَ)
لغت نامه دهخدا
فراخی سال و حال، باران. و بمد آخر (حیاء) نیز آمده. (منتهی الارب) (اقرب الموارد). باران بهاری. (دهار). باران که زمین زنده کند. (مهذب الاسماء)، گیاه از آنجا که از باران ناشی میشود، پیه و روغن. (اقرب الموارد)، شرم. (آنندراج). در تداول فارس زبانان، به معنی حیاء و شرم و آزرم باشد وآن انحصار نفس است در وقت استشعار ارتکاب قبیح جهت احتراز و استحقاق مذمت. (نفایس الفنون) :
شرم از اثر عقل و اصل دین است
دین نیست ترا گر ترا حیا نیست.
ناصرخسرو.
پیش این الماس بی اسپرمیا
کز بریدن تیغ را نبود حیا.
مولوی.
- باحیا، آنکه دارای حیا باشد:
باحیا گفت او مرا و چشم من روشن بدو
هرکه روشن دیده تر شد بیشتر دارد حیا.
سنائی.
- بی حیا، کسی که فاقد حیا باشد:
دوم پرده بر بیحیائی متن
که اومیدرد پردۀ خویشتن.
سعدی.
- بی حیائی، بی شرمی. هرزگی.
- امثال:
حیا در چشم است.
در گدا حیا نبود، گدا حیا ندارد.
یک جو از حیا کم کن و هرچه میخواهی بکن.
- حیازده، شرمسار. (آنندراج) :
چنین حیازده رفتی بسیر باغ و نداشت
رخ نزاکت شرم تو تاب خندۀ گل.
غیاض (ازآنندراج).
- حیا کردن، شرم داشتن.استحیاء
شرم از اثر عقل و اصل دین است
دین نیست ترا گر ترا حیا نیست.
ناصرخسرو.
پیش این الماس بی اسپرمیا
کز بریدن تیغ را نبود حیا.
مولوی.
- باحیا، آنکه دارای حیا باشد:
باحیا گفت او مرا و چشم من روشن بدو
هرکه روشن دیده تر شد بیشتر دارد حیا.
سنائی.
- بی حیا، کسی که فاقد حیا باشد:
دوم پرده بر بیحیائی متن
که اومیدرد پردۀ خویشتن.
سعدی.
- بی حیائی، بی شرمی. هرزگی.
- امثال:
حیا در چشم است.
در گدا حیا نبود، گدا حیا ندارد.
یک جو از حیا کم کن و هرچه میخواهی بکن.
- حیازده، شرمسار. (آنندراج) :
چنین حیازده رفتی بسیر باغ و نداشت
رخ نزاکت شرم تو تاب خندۀ گل.
غیاض (ازآنندراج).
- حیا کردن، شرم داشتن.استحیاء
(حُ ذَ)
لغت نامه دهخدا
ابن حارث بن ارقم. یکی از بنی عامر بن عبدمناه است. در سیره نام او آمده است. (الاصابه ج 1 ص 333 و ج 2 ص 59 قسم سوم)
نام مردی متطبب از تیم رباب
نام مردی متطبب از تیم رباب
(حِذْ یَ)
لغت نامه دهخدا
پاره ای گوشت بدرازا بریده، بهره ای از غنیمت، پاره ای از هر چیزی. و در حدیث است: انها (ای فاطمه (ع)) حذیه منی
(حُ بَیْ یا)
لغت نامه دهخدا
نام موضعی است به شام. و نصر گوید گمان برم که به حجاز باشد. و گاه حبیا گویند و از آن حبی اراده کنند. کسی گفته است: من عن یمین الحبیا نظره قبل. و شاعر گوید:
و بمعترک ضنک الحبیا تری به
من القوم مخدوساً و آخر حادساً.
(معجم البلدان)
و بمعترک ضنک الحبیا تری به
من القوم مخدوساً و آخر حادساً.
(معجم البلدان)
مبدّل دیا یونانی یا تحریفی از زئوس یونانی، زاوش. مشتری: فقال له (لجبّار صقلیه) افلاطون مجیبا عن سوءاله ان کنّا نری ان ّ ارقلیس کان کالذی ینبغی ان یکون من کان من نسل اذیا یعنی المشتری فباضطرار ینبغی أن تظن ّبه انّه سعید. (تاریخ الحکمای قفطی چ لیبسک ص 22) ،
{{مصدر، اسم مصدر}} دانست. (منتهی الارب)، دستوری. اجازت و دستوری دادن، آگاهی،
{{اسم}} اذان. بانگ نماز. (مهذب الاسماء)،
{{صفت}} مؤذن. اذان گوینده، ضامن و قبول کننده کاری بر خود، جائی که بانگ نماز از هرجهت در آنجا شنوده شود
{{مصدر، اسم مصدر}} دانست. (منتهی الارب)، دستوری. اجازت و دستوری دادن، آگاهی،
{{اسم}} اذان. بانگ نماز. (مهذب الاسماء)،
{{صفت}} مؤذن. اذان گوینده، ضامن و قبول کننده کاری بر خود، جائی که بانگ نماز از هرجهت در آنجا شنوده شود
(حَ)
لغت نامه دهخدا
ابن علقمه بن ابی الجون خزاعی. پسرعم سلیمان بن صردبن ابی الجون صحابی مشهور و پسر برادر اکثم بن ابی الجون است. پسری بنام میسره داشت، و با کثیر عزه شاعر خزاعی داستانی دارد، و کثیر در قصیده ای خطاب به وی چنین آرد:
اذاما قطعنا من قریش قرابه
بای قسی نخبر النبل میسرا.
کلبی در ’الجمهره’ او را یاد کرده است. (الاصابه قسم سوم ج 1 ص 59)
اذاما قطعنا من قریش قرابه
بای قسی نخبر النبل میسرا.
کلبی در ’الجمهره’ او را یاد کرده است. (الاصابه قسم سوم ج 1 ص 59)
(حُ مَیْ یا)
لغت نامه دهخدا
شدت خشم و اول آن، سختی از هرچیزی. (منتهی الارب) (اقرب الموارد).
- حمیاالکأس، سورت شراب و قوت وی و پیچیدن نشأۀآن در سر. (منتهی الارب). تیزی شراب.
، اول جوانی و نشاط آن. (منتهی الارب)
- حمیاالکأس، سورت شراب و قوت وی و پیچیدن نشأۀآن در سر. (منتهی الارب). تیزی شراب.
، اول جوانی و نشاط آن. (منتهی الارب)
به معنی کسی که خداوند او را خلق کرده است، وی خواهرزادۀ داود و برادر ایوب است، که به کم همتی مشهور بود و یکی از سی نفر شجاعان داود بشمار میرفت که ’آب نیر’ و برادر جنگ جبعون بقتل رسانید. (از قاموس کتاب مقدس)
ابن ثور بن ابی حارثه بن عبدالمدان بن جندل بن نهشل بن دارم بن عمرو بن تمیم. مادرش رمیله نهمی کنیز بود واز ثور چهار فرزند، در جاهلیت بنام: رباب و حجیا و سویط و اشهب بزاد و همه اسلام آوردند. رجوع به الاصابه ج 1 ص 110 و ج 2 ص 59 شود
(حُ جَیْ یا)
لغت نامه دهخدا
چیستان. پردک. (مهذب الاسماء). بردک. لغز. اغلوطه: حجیاک ما فی یدی، مانند: اخرج ما فی یدی و لک کذا. (از منتهی الارب) ، آن کس که محاجاه کند: انا حجیاک فی هذا، ای من یحاجیک. (منتهی الارب)
(حَ)
لغت نامه دهخدا
حذرکننده. ترساننده و پرهیزگویندۀ از چیزی. (منتهی الارب) :
حق همی خواهد که هر میر و اسیر
با رجاء و خوف باشند و حذیر.
مولوی
حق همی خواهد که هر میر و اسیر
با رجاء و خوف باشند و حذیر.
مولوی
روبرو شدن برابر شدن رویاروی بودن، برابر روبرو: (بحذاء منزل وی نزول کرد)، کفش، نعل، سم ستوران، جمع احذیه
