معنی تعقید در فرهنگ فارسی عمید

سخن را پیچیده و در هم کردن، در علوم ادبی پیچیدگی شعر یا نثر به سبب کلمات و کنایات دور از ذهن، گره زدن، تعقید لفظی: در علوم ادبی پیچیدگی شعر یا نثر به سبب الفاظ دشوار و درهم بودن کلمات و ضمایر مانندِ این شعر، آهوی آتشین دم چون از بره برآید / کافور خشک گردد با مشک تر برابر، یعنی چون آفتاب به برج حمل درآید درازی روز و شب برابر می شود (فصیحی - لغتنامه - بره) ، تعقید معنوی: در علوم ادبی پیچیدگی شعر یا نثر به سبب معانی یا کنایات دور از ذهن مانندِ این شعر، چون از مه نو زنی عطارد / مریخ هدف شود مر آن را، منظور شاعر از مه نو کمان و از عطارد تیر است. یعنی چون تیری از کمان رها کنی به مریخ خواهد رسید (خاقانی - ۳۴)

معنی تعقید در لغت نامه دهخدا

بسته شدن. (دهار). ستبر گردانیدن دارو و جز آن. (تاج المصادر بیهقی). جوشانیدن و سطبر کردن. (منتهی الارب) (از ناظم الاطباء). جوشانیدن چیزی تا غلیظ شود. (آنندراج). جوشانیدن عسل و رب و جز آن تا غلیظ گردد. (از اقرب الموارد)، مستحکم کردن پیمان و جز آن. (دهار) (از اقرب الموارد)، بسیار گره کردن و استوار کردن. (از تاج المصادر بیهقی). بسیار گره کردن. (زوزنی). گره دار ساختن بنا را. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد)، سوگند بقصد خوردن. (ترجمان جرجانی ترتیب عادل بن علی). سوگند کردن بی لغو و استثناء. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء)، مبهم کردن سخن. (تاج المصادر بیهقی) (زوزنی). پوشیده سخن گفتن چنانکه نیک نتوان یافت. (غیاث اللغات) (آنندراج). پیچیده ساختن کلام چنانکه آسانی معنی آن آشکار نگردد. (از تعریفات جرجانی). آن است که دلالت لفظ بر معنی مقصود آشکار نباشد، بخاطر خللی که در نظم عبارتست چنانکه بسبب تقدیم یا تأخیر یا حذف یا اضمار یا جز آن ترتیب الفاظبر وفق ترتیب معانی نباشد و موجب دشواری فهم مقصود گردد و خللی که در انتقال ذهن بمعنی مقصود بود از جهت ایراد لوازم بعید که محتاج وسایط بسیار بود و قرینه بر مقصود خفی باشد. (تعریفات جرجانی)، (اصطلاح معانی) تأخیر و تقدیم کردن الفاظ بجهت رعایت وزن و آن دو نوع است لفظی و معنوی. اما لفظی نبودن ترتیب لفظی است موافق ترتیب معنی بسبب تقدیم و تأخیر یا حذف آنچه بیاید مثالش قزلباش خان امید گوید:، غیر را جایی که من از دیدنش بد میبرم، بد نمی آید نمیدانم چرا خوب مرا.، مقصود شاعر آن است که هرگاه من دیدن غیر را مکروه میدانم و بد میبرم معشوق را، دیدنش چرا بد نمی آید لیکن بنابر تقدیم و تأخیر الفاظ ذهن سامع بدریافت معنی آن سریعاً انتقال نمی کنند. شاعری راست:، ترسم مجنون خبر ندارد، آنگه دارد که سر ندارد.، تعقید ظاهر است. مثال دیگر از محسن تأثیر:، ای آفتاب دم شب وصل از وفا مزن، زنهار این ترنج خلا را بما مزن.، درمصرع اول تعقید ظاهر است واقع شده نافهم. اما تعقیدمعنوی آن است که کلام غیر ظاهرالدلالات باشد. بنابراین صعوبت انتقال ذهن به ادراک مضمون از جهت آوردن لوازم بعیده که محتاج بوسایط کثیره باشد با وجود اخفای قرائن مدل مثلاً:، من نمی آیم از آن در کوی تو، تا توانم دید دایم روی تو.، از ناآمدن دایم در کوی معشوق دوام بودن خود را در آنجا اراده کرده و این بعیدالفهم است از عبارت اگرچه علمای تازی و پیشوایان عجمی هر دو قسم تعقید را از معایب نوشته اند لیکن در کلام استادان بیشتر واقع میشود چنانکه متتبع دیوان خاقانی شروانی میداند که اکثر اشعار آن معنی یاب معقد واقع شده و از این محسن تأثیر گفته:، ز رشکت مهرتابان بس که در دل عقده ها دارد، معقد مصرعی از شعر خاقانی است پنداری.، و همین سبب است که خان سراج المحققین در بحث وقوع غلط از زباندان بر این شعر شیخ شیرازی:، تو نیکوروش باش تا بدسگال، به نقص تو گفتن نیابد مجال.، بی محابا حکم به غلط کرده با آنکه تعقیداز باب غلط نیست. (از آنندراج). و رجوع به کشاف اصطلاحات الفنون شود

معنی تعقید در فرهنگ فارسی معین

گره زدن، بسته کردن، شعر یا سخن پیچیده گفتن

معنی تعقید در فرهنگ واژه مترادف متضاد

اشکال، پیچش، پیچیدگی، غموض، گره انداختن، گره زدن، پیچیدن، پیچاندن

معنی تعقید - جستجوی لغت در جدول جو

تعقید

فرهنگ فارسی عمید

تعقید(بُ)

لغت نامه دهخدا

تعقید

فرهنگ لغت هوشیار

تعقید((تَ))

فرهنگ فارسی معین

تعقید

فرهنگ واژه مترادف متضاد

پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما

تنقید

انتقاد، تمیز دادن عیوب و محاسن کلام

فرهنگ فارسی عمید

تعمید

در مسیحیت، غسلی که کودکان و کسانی که به دین مسیح می گروند با آیین مخصوص به جا می آورند

فرهنگ فارسی عمید

تعقیب

دنبال کردن، از پی چیزی رفتن، دنبال امری یا کسی را گرفتن، در علم حقوق پیگرد، اوراد و دعاهایی که بعد از نماز می خوانند

فرهنگ فارسی عمید

تعدید

در بدیع آوردن نام های متعدد بر یک سیاق، برای مثال توانگری و جوانی و رنگ وبوی بهار / شراب و سبزه و آب روان و روی نگار، سیاقهالاعداد، شمردن، برشمردن، به شمار آوردن

فرهنگ فارسی عمید

تصویر تعقیر

تعقیر

از پای در آوردن

فرهنگ لغت هوشیار

تصویر توقید

توقید

افروختن آتش

فرهنگ لغت هوشیار

تصویر تنقید

تنقید

تمیز دادن عیوب و محاسن کلام

فرهنگ لغت هوشیار

تصویر تعیید

تعیید

حاضر آمدن و عید کردن

فرهنگ لغت هوشیار

تصویر تعقیب

تعقیب

دنبال کردن، دوباره کردن کاری

فرهنگ لغت هوشیار

تصویر تعقیل

تعقیل

به اندیشه واداشتن، بخرد دانستن

فرهنگ لغت هوشیار

تصویر تعمید

تعمید

قصد کردن

فرهنگ لغت هوشیار

تصویر تقعید

تقعید

خدمت کردن کسی را

فرهنگ لغت هوشیار

تصویر تعبید

تعبید

رمیدن و گریختن

فرهنگ لغت هوشیار

تصویر تعدید

تعدید

به شمار آوردن

فرهنگ لغت هوشیار

تعقیم

سترون گرداندن ستروناندن، خاموشاندن عقیم کردن نازا ساختن سترون کردن، ضد عفونی کردن میکروبها بوسیله ضد عفونی ساختن شی، جمع تعقیمات

فرهنگ لغت هوشیار

تصویر تعقیم

تعقیم
((تَ))

عقیم کردن، نازا ساختن

فرهنگ فارسی معین

تصویر تعدید

تعدید
((تَ))

شماره کردن

فرهنگ فارسی معین

تصویر تعقیب

تعقیب
((تَ))

دنبال کردن، از پی چیزی رفتن، دعایی که بعد از نماز خوانند، پی گرد، پی گیری یا جست و جوی کسی به وسیله نیروی انتظامی یا مقامات قضایی

فرهنگ فارسی معین

تصویر تعمید

تعمید
((تَ))

به عمد کاری را انجام دادن، غسل دادن کودکان و کسانی که به دین مسیح می گروند

فرهنگ فارسی معین

تصویر تعبید

تعبید
((تَ))

به بندگی گرفتن، کسی را بنده خود کردن

فرهنگ فارسی معین

تصویر تعقیب

تعقیب

پیگرد، پیگیری، پی جویی، دنبال کردن

فرهنگ واژه فارسی سره

تصویر تعمید

تعمید

Baptism

دیکشنری فارسی به انگلیسی

تصویر تعقیب

تعقیب

Pursuit

دیکشنری فارسی به انگلیسی

تصویر تعمید

تعمید

крещение

دیکشنری فارسی به روسی

تصویر تعقیب

تعقیب

преследование

دیکشنری فارسی به روسی

تصویر تعمید

تعمید

Taufe

دیکشنری فارسی به آلمانی

تصویر تعقیب

تعقیب

Verfolgung

دیکشنری فارسی به آلمانی

تصویر تعمید

تعمید

хрещення

دیکشنری فارسی به اوکراینی

تصویر تعقیب

تعقیب

переслідування

دیکشنری فارسی به اوکراینی

تصویر تعمید

تعمید

chrzest

دیکشنری فارسی به لهستانی