- بیورد (پسرانه)
نام چند تن از شخصیتهای شاهنامه
معنی بیورد - جستجوی لغت در جدول جو
- بیورد
نام مبارزی است که افراسیاب بمدد پیران ویسه فرستاد. (برهان). و او را باورد نیز می گفته اند. (انجمن آرا) (آنندراج). نام مبارزی است. (شرفنامۀ منیری) :
چو کاموس و منشور خاقان چین
چو بیورد و چون شنگل پیش بین.
فردوسی
نام یکی از سران سپاه یزدگرد اول:
الان شاه و چون پهلوان سپاه
چو بیورد و شکنان زرین کلاه.
فردوسی
چو کاموس و منشور خاقان چین
چو بیورد و چون شنگل پیش بین.
فردوسی
نام یکی از سران سپاه یزدگرد اول:
الان شاه و چون پهلوان سپاه
چو بیورد و شکنان زرین کلاه.
فردوسی
- بیورد (وَ)
نام شهریست در خراسان مشهور به باورد. (برهان). به ابیورد اشتهار دارد و آن را باورد نیز خوانند. (جهانگیری). و رجوع به باورد و ابیورد شود
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
قریه ای است واقع دریک فرسنگی شمال دالکی به فارس. (فارسنامۀ ناصری)
(حَ سَ عَ)
لغت نامه دهخدا
ابیوردی. خطیب شافعی. درگذشتۀ 816 هجری قمری ملقب به حسام الدین. او راست: ربیعالجنان فی المعانی و البیان. (کشف الظنون) (روضات ص 309)
(وَ یِ اَ وَ)
لغت نامه دهخدا
تخلص یکی از شعرای ابیورد است که بعدها ’سودائی’ تخلص کرد. در حبیب السیر شرح حال او چنین آمده است: ’از ولایت ابیورد بود و نخست خاوری تخلص مینمود ناگاه جذبه به وی رسیده مدتی سرو پای برهنه در کوه و صحرا می گردید چون نوبت دیگر بحال خویش آمد سودائی تخلص کرد و پیوسته در مدح میرزا بایسنقر قصاید غرا بنظم می آورد گاهی بگفتن غزل نیز میل میفرمود و همواره زبان به اداء سخنان هزل آمیز می گشود چون عمرش از هشتاد تجاوز گشت به ابیورد درگذشت این مطلع از اشعار اوست:
غیرت خال و رخت ورد و خطت ریحانست
دهنت غنچه ودندان در و لب مرجانست.
(از حبیب السیر چ 2 ج 4 ص 18).
و رجوع شود به مجالس النفایس
غیرت خال و رخت ورد و خطت ریحانست
دهنت غنچه ودندان در و لب مرجانست.
(از حبیب السیر چ 2 ج 4 ص 18).
و رجوع شود به مجالس النفایس
(یُرْ)
لغت نامه دهخدا
حجره. اتاق. یورده. یوردی. (ناظم الاطباء). یورت. یرت. یرد. سامان. (یادداشت مؤلف). و رجوع به یورت شود
(اِ)
لغت نامه دهخدا
بید. بیاد. بواد. بیدوده. هلاک گردیدن. (از منتهی الارب). هلاک شدن. (تاج المصادر بیهقی) (المصادر زوزنی) (دهار) (از اقرب الموارد). در لسان العرب چنین آمده است: باد الشی ٔ یبید بیداً و بیاداً و بیوداً و بیدوده، انقطع و ذهب، و باد بیداً، اذا هلک، فرورفتن آفتاب. (از منتهی الارب) : بادت الشمس بیوداً، غربت. (از اقرب الموارد) (از لسان العرب)
(وَ / بَ وَ)
لغت نامه دهخدا
مخفف بیوراسب. نام ضحاک ماران و او را بیورسب میخوانده اند و بتخفیف بیور خوانند لیکن صاحب فرهنگ به این معنی بفتح اول و ضم ثانی آورده است. (برهان). بیورد. لقب ضحاک، چه ده هزار اسب بر درگاه او موجود بود. (رشیدی) (انجمن آرا). ضحاک تازی. (ناظم الاطباء). نام ضحاک. بیوراسب. (از جهانگیری) :
نه من بیش دارم ز جمشید فر
که ببرید بیور میانش به ار.
فردوسی.
چو نزدیک شد نزد جمشیدشاه
یکی نام بنوشت بیور بگاه.
فردوسی.
و رجوع به پیورسپ شود
نه من بیش دارم ز جمشید فر
که ببرید بیور میانش به ار.
فردوسی.
چو نزدیک شد نزد جمشیدشاه
یکی نام بنوشت بیور بگاه.
فردوسی.
و رجوع به پیورسپ شود
چارلز اوستین، (1874-1948م،) مورخ امریکائی، شهرتش مرهون کتابهای طلوع تمدن امریکا (1927 میلادی)، امریکا در نیمۀ راه (1939 میلادی) و روح امریکا (1943 میلادی) است، (دایره المعارف فارسی)
(غِ)
لغت نامه دهخدا
دهی است از دهستان خنج که در بخش مرکزی شهرستان لار واقع و دارای 993 تن سکنه است. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 7)
(وَ)
لغت نامه دهخدا
غدر. بی وفایی. (از برهان) (از انجمن آرا) (از آنندراج). خیانت. فریب و حیله. (ناظم الاطباء)
(خِ رَ)
لغت نامه دهخدا
بی عقل. بی وقوف. (آنندراج). سفیه. ناخردمند. نابخرد. بی ادراک. مأموه. (یادداشت بخط مؤلف). بی عقل. بی فکر. بی اندیشه:
ببردش ورا هوش و دانش خدای
مرا بیخرد یافت آن تیره رأی.
فردوسی.
چو سالی چنین بر تو بربگذرد
خردمند خواند ترا بی خرد.
فردوسی.
همی کودکی بیخرد داندم
به گرز و به شمشیر ترساندم.
فردوسی.
عالمی را شجری خواندم بد کردم بد
این سخن بیخردی گوید یا بی بصری.
فرخی.
هر کو بجز از تو بجهانداری بنشست
بیدادگر است ای ملک وبیخرد و مست.
منوچهری.
خرد از بیخردان آموز ای شاه خرد. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 390).
خواهم که بدانم که مر این بیخردان را
طاعت ز چه معنی و ز بهر چه سرائید.
ناصرخسرو.
ای بدخوی بیخرد آخر چند مکاس کنی و زیادت طلبی. (سندبادنامه ص 290).
زن بیخرد بر در و بام و کوی
همی کرد فریادو میگفت شوی.
سعدی.
دشمن به دشمن آن نپسندد که بیخرد
با نفس خود کند بمراد و هوای خویش.
سعدی.
زبان آوری بیخرد سعی کرد
ز شوخی ببد گفتن نیکمرد.
سعدی.
کودکان و دیوانگان و بیخردان را تعلیم کردند و بر آن داشتند و بفرستادند. (تاریخ قم ص 254)
ببردش ورا هوش و دانش خدای
مرا بیخرد یافت آن تیره رأی.
فردوسی.
چو سالی چنین بر تو بربگذرد
خردمند خواند ترا بی خرد.
فردوسی.
همی کودکی بیخرد داندم
به گرز و به شمشیر ترساندم.
فردوسی.
عالمی را شجری خواندم بد کردم بد
این سخن بیخردی گوید یا بی بصری.
فرخی.
هر کو بجز از تو بجهانداری بنشست
بیدادگر است ای ملک وبیخرد و مست.
منوچهری.
خرد از بیخردان آموز ای شاه خرد. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 390).
خواهم که بدانم که مر این بیخردان را
طاعت ز چه معنی و ز بهر چه سرائید.
ناصرخسرو.
ای بدخوی بیخرد آخر چند مکاس کنی و زیادت طلبی. (سندبادنامه ص 290).
زن بیخرد بر در و بام و کوی
همی کرد فریادو میگفت شوی.
سعدی.
دشمن به دشمن آن نپسندد که بیخرد
با نفس خود کند بمراد و هوای خویش.
سعدی.
زبان آوری بیخرد سعی کرد
ز شوخی ببد گفتن نیکمرد.
سعدی.
کودکان و دیوانگان و بیخردان را تعلیم کردند و بر آن داشتند و بفرستادند. (تاریخ قم ص 254)
(وَ)
لغت نامه دهخدا
همان ابیورد خراسان است که بین سرخس و نسا قرار دارد. (از معجم البلدان). نام بلده ای است در خراسان و گویند کیکاوس زمینی به باوردبن گودرز به اقطاع مقرر فرموده بود و او این شهر را در آن زمین بنا نمود و بنام خود کرد. (آنندراج) (برهان قاطع) : باورد اندر میان کوه و بیابان است، جای بسیار کشت و برز و هوایی درست و مردمانی جنگی. (حدود العالم). سلطان فرمود تا نامها نبشتند به هرات و پوشنگ و طوس و سرخس و نسا و باورد و بادغیس. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 44). و رجوع به ابیورد و تاریخ جهانگشای جوینی ج 1 ص 123 و نزهه القلوب ص 212 و تاریخ گزیده ص 376 و 435 و فهرست عالم آرای عباسی و حبیب السیر چ خیام ج 3 ص 564 و 592 و ج 4 ص 130 و 253 و قاموس الاعلام ترکی شود
دهی از دهستان حومه بخش لنگۀ شهرستان لار که در 24هزارگزی شمال لنگه در دامنه واقع است و 182 تن سکنه دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 7)
دهی از دهستان حومه بخش لنگۀ شهرستان لار که در 24هزارگزی شمال لنگه در دامنه واقع است و 182 تن سکنه دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 7)
(اَ وَ)
لغت نامه دهخدا
یاقوت گوید: ایرانیان در اخبار خویش آرندکه کیکاوس زمینی را بخراسان به اقطاع باوردبن گودرزکرد و او شهری بدانجا بساخت که بنام بانی آن باورد منسوب شد. و بخراسان میان سرخس و نساء واقع است و آبی ناگوار و هوائی وبائی دارد و بیماری عرق (مراد عرق مدنی است) بدانجا بسیار باشد. و آنرا باورد نیز نامند و از این شهر است: ادیب ابوالمظفر محمد بن احمد بن محمد بن احمد الاموی المعاوی الشاعر و اصل او از قریۀکوفن یکی از قراء ابیورد است و او در هر فن از علوم امام و عارف به نحو و لغت و نسب و اخبار است و در بلاغت و انشاء صاحب یدی طولی است و در همه این دانشها او را کتاب است و شعر او سائر و مشهور است و وفات وی به بیستم ربیع الاول سال 507 هجری قمری بود. و ابوالفتح بستی راست در مدیح او:
اذاما سقی اﷲ البلاد و اهلها
فخص ّ بسقیاها بلاد ابیورد
فقد اخرجت شهماً خطیراً باسعد
مبرّاً علی الاقران کالاسد الورد
فتی قدسرت فی سر اخلاقه العلی
کما قد سرت فی الورد رائحهالورد.
و فتح ابیورد بدست عبدالله بن عامر بن گریز به سال سی ویک از هجرت بود و بعضی گفته اند پیش از این سال احنف قیس این شهر را فتح کرده است. و نسبت بدان باوردی و ابیوردی است. و شاید همین شهری است که فعلاً محمدآباد گویند در مغرب مرو وقتی تابع خراسان بوده فعلاً جز بلاد روس است و در قرن ششم مقر اسقف شامی بوده است. بشمال شرقی ایران از بلاد ثغری ایران و روس میان سرخس و گوگ تپه و جنوب شرقی عشق آباد. یکی از سرچشمه های رود اترک نزدیک ابیورد است و ابوعلی فضیل بن عیاض و انوری ابیوردی شاعر و ابوالمظفراحمد بن محمد اموی بدین شهر منسوبند. رجوع به انساب سمعانی و حبط 1 ص 171، 273، 338، 356، 369، 370، و حبط2 ص 113، 137، 182، 192، 221، 229، 230، 243، 244، 246، 247، 249، 278، 280، 282، 283، 284، 304، 318 و ترجمه تاریخ یمینی ص 130 و 152 و 220 و 229 و ذیل جامعالتواریخ ص 2 و 88 و مرآت البلدان ذیل ابیورد و تاریخ مغول تألیف عباس اقبال ص 51 و 467 و معجم البلدان شود
اذاما سقی اﷲ البلاد و اهلها
فخص ّ بسقیاها بلاد ابیورد
فقد اخرجت شهماً خطیراً باسعد
مبرّاً علی الاقران کالاسد الورد
فتی قدسرت فی سر اخلاقه العلی
کما قد سرت فی الورد رائحهالورد.
و فتح ابیورد بدست عبدالله بن عامر بن گریز به سال سی ویک از هجرت بود و بعضی گفته اند پیش از این سال احنف قیس این شهر را فتح کرده است. و نسبت بدان باوردی و ابیوردی است. و شاید همین شهری است که فعلاً محمدآباد گویند در مغرب مرو وقتی تابع خراسان بوده فعلاً جز بلاد روس است و در قرن ششم مقر اسقف شامی بوده است. بشمال شرقی ایران از بلاد ثغری ایران و روس میان سرخس و گوگ تپه و جنوب شرقی عشق آباد. یکی از سرچشمه های رود اترک نزدیک ابیورد است و ابوعلی فضیل بن عیاض و انوری ابیوردی شاعر و ابوالمظفراحمد بن محمد اموی بدین شهر منسوبند. رجوع به انساب سمعانی و حبط 1 ص 171، 273، 338، 356، 369، 370، و حبط2 ص 113، 137، 182، 192، 221، 229، 230، 243، 244، 246، 247، 249، 278، 280، 282، 283، 284، 304، 318 و ترجمه تاریخ یمینی ص 130 و 152 و 220 و 229 و ذیل جامعالتواریخ ص 2 و 88 و مرآت البلدان ذیل ابیورد و تاریخ مغول تألیف عباس اقبال ص 51 و 467 و معجم البلدان شود
(خوَرْ / خُرْ)
لغت نامه دهخدا
مرکّب از: بی + خورد = خوردن،
- بیخورد شدن، از خورش و طعام بازماندن از میان رفتن اشتها.
- بیخورد و بیخواب شدن، مضطرب و پریشان و آشفته شدن از غمی یا مصیبتی یا خطری:
چو بشنید این شاه پرتاب شد
از اندوه بیخورد و بیخواب شد.
فردوسی
- بیخورد شدن، از خورش و طعام بازماندن از میان رفتن اشتها.
- بیخورد و بیخواب شدن، مضطرب و پریشان و آشفته شدن از غمی یا مصیبتی یا خطری:
چو بشنید این شاه پرتاب شد
از اندوه بیخورد و بیخواب شد.
فردوسی
(حُ سَ نِ اَ وَ)
لغت نامه دهخدا
کمال الدین. در جوانی از باورد به هرات شد و ملازمت کیچیک میرزا گزید، سپس به حج رفت و در بازگشت در تبریز ملازم سلطان یعقوب گشت و پس از چند سال به هرات آمده ملازم میر علیشیر شد و از طرف وی بسفارت نزد سلطان یعقوب رفت و قرار شد که کلیات جامی را بعنوان هدیه برای سلطان یعقوب ببرد، وچون نزد او رسید سلطان گفت راه شما را خسته نکرده باشد حسین پاسخ داد نه ! هر وقت ملول میشدم من از مطالعۀ کلیات مولانا شاد میگشتم، و چون بار را باز کردندمعلوم شد که اشتباهاً بجای کلیات جامی فتوحات مکیه را آورده است و در راه هیچ مطالعه نکرده است پس در نظر سلطان یعقوب سبک شد و از نظر امیر علیشیر نیز افتاد و در 908 هجری قمری از طرف سلطان بدیع الزمان بصدارت بلخ منصوب شد و در 910 هجری قمری استعفا داد و در 914هجری قمری محمدخان شیبانی او را برسالت نزد شاه ایران فرستاد و در بازگشت در ابیورد بماند و در 920 هجری قمری همانجا درگذشت. (رجال حبیب السیر صص 200- 202)
(بَ وَ)
لغت نامه دهخدا
یکی از دهستانهای بخش مرکزی شهرستان سیرجان. این دهستان در شرق سعیدآباد واقع است و حدود آن بدین شرح است: از شمال به دهستان کوه پنج، از مشرق به دهستان گوغر، از جنوب به دهستان خبر، از مغرب به دهستان حومه سعیدآباد. آب آن از قنات و چشمه و محصول عمده آن حبوب، لبنیات، غلات، کرک، پشم، روغن و کتیرا است. این دهستان از 60 آبادی بزرگ و کوچک تشکیل شده و جمعیت آن 2918 تن است. مرکز دهستان قریۀ بلورد و قرای مهم آن عبارتند از: تنگوئیه، تکیه، گلناآباد، چنارکف، حشون و اسطور. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 8)
مرکز دهستان بلورد، بخش مرکزی شهرستان سیرجان. سکنۀ آن 180 تن. آب آن از قنات و محصول آن غلات و حبوب است. ساکنان این ده از طایفۀ بچاقچی هستند ومزارع علی آباد، نصرآباد، زمزج جزء این ده هستند. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 8)
مرکز دهستان بلورد، بخش مرکزی شهرستان سیرجان. سکنۀ آن 180 تن. آب آن از قنات و محصول آن غلات و حبوب است. ساکنان این ده از طایفۀ بچاقچی هستند ومزارع علی آباد، نصرآباد، زمزج جزء این ده هستند. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 8)
کوهی در شمال غربی ترشیز (کاشمر)
ترکی چراگاه، خر گاه تاژ گاه، سرا سرای دراصطلاح بنایی به معنی اتاق یا به معنی عامترازآن یعنی قسمت وآنچه درزبان فرانسوی (پیریسی) نامیده میشود مستعمل است. البته یورد کاملا به معنی اتاق نیست اما چون درایران و خاصه درتهران درخانه های همسایه نشین هراتاق به سکونت یک خانواده مورداستفاده قرارمی گیردآنرا یک یرد می خوانند
بجا، بموقع، مناسب، وارد
متضاد: بی مورد
متضاد: بی مورد
مطرود و خارج از دایره ی اعتنای اجتماعی، شهدگیری زنبور از
بی علاقه، حالت امتناع گاو از شیردان به گوساله، خودداری
از انشعابات نهرزن مرد، نهری از رودخانه ی هراز آمل