جدول جو
جدول جو

معنی بوحا - جستجوی لغت در جدول جو

بوحا
بلغت یونانی، گیاه ماه پروین را گویند و بیخ آنرا بعربی، جدوار خوانند و گویند با بیش در یک جا روید، (برهان) (ناظم الاطباء)، گیاه ماه پروین را گویندکه بیخ آنرا بعربی جدوار خوانند و فارسی آن ژدوار است، (آنندراج) (انجمن آرا)، ماه پروین، (الفاظ الادویه)، حشیشی است که با بیش در یک جا میروید، (فهرست مخزن الادویه)، بهندی بیش موش است، (تحفۀ حکیم مؤمن)
لغت نامه دهخدا
بوحا
ماه پروین از گیاهان
تصویری از بوحا
تصویر بوحا
فرهنگ لغت هوشیار

پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما

تصویری از بوا
تصویر بوا
بوا
بواد، باشد، باد، بواد مثلاً زنده بواد، پاینده بواد، مرده بواد
فرهنگ فارسی عمید
تصویری از بویا
تصویر بویا
بویا
دارای بوی خوش، خوش بو
فرهنگ فارسی عمید
تصویری از بوزا
تصویر بوزا
بوزا
بوی افزار، موادی که به عنوان چاشنی در غذا ریخته می شود، از قبیل فلفل، زردچوبه، دارچین و مانند آن، بوزار، بوافزار
فرهنگ فارسی عمید
بوا
(بُ)
دعایی) مخفف بودا باشد، یعنی بادا. (برهان) (انجمن آرای ناصری) (آنندراج). کلمه دعا یعنی بادا. (ناظم الاطباء). و مخفف بواد:
که خرم بوا میهن و مان تو
بگیتی پراکنده فرمان تو.
فردوسی
لغت نامه دهخدا
یوحا
یوها، یوحی ̍، نام خاخامی از یهود که به پرخوری و شکمبارگی سخت مشهور بوده است،
- امثال:
مثل یوحا، سخت پرخوار، سخت شکم خواره، (یادداشت مؤلف)
لغت نامه دهخدا
روحا
(رَ)
در منتهی الارب روحاء و در معجم البلدان روحا (مقصور) آمده است. دهی است از مضافات رحبۀ شام. (منتهی الارب). از قرای رحبه است و مردم آن روحا (مقصور) تلفظ میکنند و منسوب بدان روحانی است. (از معجم البلدان)
لغت نامه دهخدا
روحا
یا روها، نامی است که عربان به شهر ادس دادند و ارامنه آن را اوررا مینامیدند و بعقیدۀ عربان قدیمیترین شهر آسیاست و اکنون این شهر را اورفا نامند، رجوع به تاریخ ایران باستان ج 3 ص 2629 شود
لغت نامه دهخدا
بوبا
از ’بو’ گوشت بز کوهی + با (آش)، (حاشیۀ برهان چ معین)، آشی را گویند که از گوشت بز کوهی پخته باشند، (برهان) (آنندراج) (انجمن آرا) (هفت قلزم) (ناظم الاطباء)، و رجوع به ’بو’ و ’با’ شود، ظرفی که از گل حکمت (طین الحکمه) ساخته باشند و طلا و نقره و امثال آن در آن بگدازند و معرب آن بوتقه و بعربی خلاص گویند، (از برهان) (از ناظم الاطباء) (از فرهنگ فارسی معین)، بوتۀ زرگری، (ناظم الاطباء)، ظرفی که زرگران، سیم و زر در آن گدازند و گاه نیز گویند، (انجمن آرا)، بوته را معرب کرده ’بوتقه’ گویند، (از انجمن آرا) (آنندراج)، ظرفی که از گل سازند و زر و سیم و مانند آن در آن گدازند و بوتقه، معرب آن است، (رشیدی)، ظرف کوچکی که از گل سازند و در آن طلا و نقره گدازند، (غیاث اللغات)، در زرگری ظرف گودی است، تا طلا را بخود بکشد و شمش را در آن می نهند و در کوره میگذارند تا ذوب شود، (یادداشت بخط مؤلف) :
نوای ناله غم اندوته دونو
عیار زر خالص بوته دونو
بوره سوته دلان گرد هم آئیم
که قدر سوته دل، دل سوته دونو،
باباطاهر (دیوان)،
اگر نیستم من ستم یافته
چو آهن به بوته درون تافته،
سپیده دمش گشت و کوره سپهر
هوا بوتۀ زر گدازنده مهر،
اسدی،
تو گفتی یکی بوته بد ساخته
بجوشیدگی سیم بگداخته،
اسدی،
پراکنده سیماب در هر مغاک
چو در بوته بگداخته سیم پاک،
اسدی،
نه نه که گر فلک بودم بوته
و آتش بود اثیر نه بنگدازم،
مسعودسعد (دیوان چ رشید یاسمی ص 463)،
نگرفتت عیار اثیر فلک
که مگر بوتۀ عیار نداشت،
مسعودسعد (دیوان چ رشید یاسمی ص 62)،
تو گویی که در بوتۀ کارزار
زبرجد همی حل کند بهرمان،
مسعودسعد،
یک من نرم آهن بیاورد ... و به آتش اندربرد تا بگدازد و ببوته اندربگردد، (نوروزنامه)،
تا خاک مرا بقالب آمیخته اند
بس فتنه که زین خاک برانگیخته اند
من بهتراز این نمیتوانم بودن
کز بوته مرا چنین برون ریخته اند،
(منسوب به خیام)،
بادیه بوته است و ما چون زر مغشوشیم راست
چون بپالودیم از او خالص چو زر کان شویم،
سنایی،
تاج دولت بایدت زر سلامت جوی لیک
آن زر اندر بوتۀ عالم نخواهی یافتن،
خاقانی،
زر نهاد تو چون پاک شد به بوتۀ خاک
نه طوق و تاج شود چون ز بوته گشت جدا،
خاقانی،
در بوتۀ خاک سازی اکسیر
آتش ز اثیر و آسمان دم،
خاقانی،
دوش آمد و گفت از آن ما باش
در بوتۀ امتحان ما باش،
عطار،
چنان نمود مرابوته های سیم شگفت
که بوته های زر اندر میان آتشدان،
کمال الدین اسماعیل،
کافران قلبند و پاکان همچو زر
اندر این بوته درند این دو نفر،
مولوی،
سیاه سیم زراندود چون به بوته برند
خلاف آن به در آید که خلق پندارند،
سعدی،
زین بوتۀ پر از خبث و غش گریز از آنک
خوش نیست دربلای سرب مانده کیمیا،
سراج الدین قمری،
بر آن تیر کز شستش آمد به در
سوی بوته شد راست مانند زر،
سلمان ساوجی،
خوش برآ با غصه ای دل کاهل راز
عیش خوش در بوتۀ هجران کنند،
حافظ،
- بوتۀ خاک، کنایه از بدن و قالب انسان، (برهان) (آنندراج) (انجمن آرا) (رشیدی) (فرهنگ فارسی معین) (ناظم الاطباء)،
- بوتۀ زرگری، ظرفی که از گل حکمت (طین الحکمه) سازند و طلا و نقره و مانند آن را در آن بگدازند، (از فرهنگ فارسی معین)،
، بچۀ آدمی و سایر حیوانات را گویند، عموماً و بچۀ شتر، خصوصاً، (برهان) (آنندراج) (ناظم الاطباء) (از فرهنگ فارسی معین) (جهانگیری) (رشیدی)، بچۀاشتر، (غیاث)، نشانۀ تیر، (برهان) (جهانگیری) (ناظم الاطباء)، نشانۀ تیر، چه در امثال است که: بوتۀ ملامت شدیم، کنایه از این باشد که هدف تیر ملامت شده ایم، (آنندراج) (از فرهنگ فارسی معین)، زلف، (لغت فرس اسدی چ اقبال ص 512) :
بوته بر عارض آن نگار نهاد
دل ما را به عشق خار نهاد،
(لغت فرس اسدی)،
، نقاشی بر صفحۀ آئینه و محبره که قلمدان گویند و امثال آن از لباس و شال کنند و آنرا گل و بوته گویند، (انجمن آرا) (آنندراج)، گلی که بر روی پارچه وجز آن نقش کنند و گل و بته، بته جقه ای ... (فرهنگ فارسی معین)، گلی که بر روی پارچه و جز آن نقش می کنند، (ناظم الاطباء)،
- بوته امیری، نقشه ای از نقشه های قالی است، (یادداشت بخط مؤلف)،
- بوته جقه ای، بته جقه ای، نقشی چون جقه، رجوع به جقه شود،
- گل و بوته، نقش گل و گیاه که نقاش میکشد، (فرهنگ فارسی معین)
لغت نامه دهخدا
بوتا
از علمائی است که اکتشافاتی در نینوا کرده و ثابت کرده که خط سوم کتیبه های هخامنشی، همان خط آسور و بابلی است، و دیگر شکی نماند که شاهان هخامنشی بعد از زبان پارسی قدیم و عیلامی، زبان و خط آسور و بابلی را که زبان و خط نخستین مردم متمدن آسیای پیشین بوده، استعمال کرده اند، (از ایران باستان ج 1 ص 47)، رجوع به دایره المعارف فارسی شود
لغت نامه دهخدا
بوجا
گیاهی است که با بیش روید و تریاق وی است و از جملۀ زهرها و بیخ آن جدوار است، (بحر الجواهر)، گویند حشیشی است که با بیش میروید، (فهرست مخزن الادویه)
لغت نامه دهخدا
بوحک
(بَ حَ)
کلمه ترحم است مانند ویحک. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء)
لغت نامه دهخدا
بوحنا
(حَنْ نا)
کنیت یحیی علیه السلام. (غیاث اللغات) (آنندراج)
لغت نامه دهخدا
بوحی
(بَ حا)
جمع واژۀ بویح. یقال: ترکهم بوحی، یعنی گذاشت آنها را افتاده بر زمین. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) ، بوتۀ زرگری. (ناظم الاطباء). بوته. بوتقه. مذابه. (یادداشت بخط مؤلف)
لغت نامه دهخدا
بودا
این لغت از سانسکریت ’بودها’ (بمعنی بیدار، آگاه، باهوش، زرنگ، خردمند) نام وی سیدارتمه گوتمه و مشهور است به ساکیامونی (حکیم قبیلۀ ساکیا) یا ساکیاسینها (و دو نام اخیر نام خانوادگی او بوده) ، ولی گویا اسمی است مأخوذ از نام نژادی که خاندان وی بدان تعلق داشت. پدر او سود دنه و مادر وی مایا دوی نام داشت. سود دنه، راجه بود و بر قبیلۀ ساکیا در کاپیله وستو (جنوب غربی نپال در هند شمالی) حکومت میکرد و مادر بودا نیز دختر راجه سو پرابودها بود. بنابراین بودا از طبقۀ کاشتریا (نجبا و امرا) است و او در حدود 560 قبل از میلاد (بقول ویلیامز حدود 500 قبل از میلاد) متولدشد. وی مؤسس آیین بودایی است. و این آیین مبتنی است بر اینکه: حیات رنج است و رنج از هوس زاید و ترک نفس، تنها وسیلۀ رهایی از هوی و هوس است. کمال مطلوب بودایی عبارت است از: وصول به ’نیروانا’ یا فنای کل. مرگ بودا در هشتادسالگی اتفاق افتاد. امروزه در حدود پانصد میلیون تن در هند و بیرمانی و سراندیب و تبت و چین و ژاپن پیرو آیین بودایی هستند. (از حاشیۀ برهان قاطع چ معین). بمعنی بیدار، آگاه خردمند و روشن است. شهرت ’گاوتمه یا گوتمه سدهارته’ مؤسس آیین بودا. سرگذشت بودا توأم با افسانه ها است. تاریخ تولد او را حدود 563 قبل از میلاد و وفاتش را در 483 قبل از میلاد گفته اند. پدرش از قبیلۀ ساکیا و مردی ثروتمند و فرمانروای ناحیۀ نزدیک نپال در شمال بنارس کنونی بود. بودا در رفاه میزیست و ازدواج کرد و صاحب پسری شد ولی در 29 سالگی بدبختی نوع بشر را دریافت و بدنیا پشت پا زد و زاهد شد. سرانجام در بوده گایا در زیر یک درخت بو، یا انجیر معبد، اشراق عظیم بر وی تابید. و اصول آیین بودا را به او الهام کرد، نزدیک محلی که بر طبق روایات مولد او بوده است. در 1896 میلادی یک استل و در 1898 میلادی ظرفی پیدا شد که هر دو پیش از 250 قبل از میلاد است و گویند آن ظرف محتوی بقایای او است. آئین بودا، یا دین بودایی، یکی از ادیان بزرگ جهان است که مجموعۀ اصول فلسفی و اخلاقی بودا است. در آغاز شبیه آئین برهمایی بود و با آن ارتباط نزدیک داشت ولی ظاهرپردازی آن کمتر بود. و بترک نفس و ترحم بیشتر توجه میکرد. چهار اصل مهم بودا این است: زندگی رنج است. منشاء رنج آرزوی نفس است. چون آرزوی نفس زایل شود، رنج بپایان میرسد. راه زائل ساختن آرزوی نفس، سلوک در ’طریقت’ است. ارکان هشتگانه طریقت عبارتند از: اعتقاد درست، ارادۀ درست، کوشش درست، اندیشۀ درست، و فلسفه و حال درست. غایت مرد دین دار آن است که از وجود به نیروانا [سانسکریت نابودی یا عدم سعادت آمیز پناه ببرد. فرد انسانی مرکب از عناصری است که قبل ازاو بوده است و هنگام مرگش از هم جدا میشوند ولی بازممکن است بنحو مشابه بیکدیگر بپیوندند. انسان میتواند از این سلسلۀ وجود بوسیلۀ زندگی دینی رهایی یابد. این تعالیم را رهبانان بودایی بسرعت انتشار دادند، و آن در زمان آشوکا قرن سوم قبل از میلاد در هندوستان به اوج ترقی رسید ولی بعد در آنجا از میان رفت و در سیلان و برمه بشکل اولیه و ساده تر و پاکتر خود که هینیانه نام دارد، باقی ماند. در قرن اول بعد از میلاد به چین رسید و از آنجا از راه کره، ژاپن را فراگرفت. در اینجا تغییر صورت داد. و بنام مهایانه بسیاری از جنبه های ادیان محلی و خدایان آنها را اقتباس کرد. در تبت بشکل مذهب لاماپرستی درآمد. فرقه ها و جنبشهای متعددی در دین بودایی پدید گشت که اهم آنها فرقۀ بودایی زن است که در ژاپن رشد بسیار کرد. در سال 1956 میلادی گروهی قریب 250000 تن از ’نجسهای’ هندی یکجا به آئین بودایی گرویدند. تعداد پیروان آیین بودا بر طبق نشریات سال 1962 میلادی 651810000 تن تخمین زده شده است. (از دایره المعارف فارسی). رجوع به بوداسپ شود، آزمایش، هلاکی، کساد بازار و جز آن. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء)
لغت نامه دهخدا
بورا
کیسه یا جوال، شکر سفید و معرب آن بورق است و بعربی نطرون خوانند و گویند اگر قدری از بوره با صدف بسایند و در بینی زن بدمند، اگر آن زن عطسه کند، دوشیزه بود و اگر نکند دوشیزه نباشد و بورۀ ارمنی همان است، (برهان)، شکر سفید، و بورق معرب آن است و آنرا بورۀ ارمنی نیز گویند، (انجمن آرای ناصری) (آنندراج)، در قطرالمحیط آمده: ’البورق اصناف: مائی و جبلی وارضی و مصری و هواالنطرون معرب بوره بالفارسیه، ’ این کلمه معرب وارد لاتین قرون وسطی و سپس داخل فرانسه شده، ’بوراکس’ (برات دوسدیم ئیدراته) گردیده، (حاشیۀ برهان چ معین) :
تباین است ز شاخ نبات تا بوره
تفاوت است ز آب حیات تا غسلین،
بدرالدین جاجرمی
لغت نامه دهخدا
بوشا
اندیشه و فکر، (آنندراج)، تفکر و تخیل
لغت نامه دهخدا
بولا
بسریانی باقلی بود، (فهرست مخزن الادویه) (تحفۀ حکیم مؤمن)
لغت نامه دهخدا
بواح
(بَ)
ظاهر و آشکار. (منتهی الارب) (آنندراج) (از اقرب الموارد). ظاهر وآشکار. یقول: امرهم بمعصیه بواحاً. (ناظم الاطباء). یقال: فعله بواحاً، ای جهاراً. (از اقرب الموارد)
لغت نامه دهخدا
بویا
پهلوی ’بویاک’، (حاشیۀ برهان چ معین)، چیزهایی را گویندکه بوی خوش دهد، (آنندراج) (انجمن آرا) (از برهان) (از ناظم الاطباء)، خوشبوی، معطر، (فرهنگ فارسی معین)، خوشبودار، (غیاث)، بوی خوش دهنده، (رشیدی)، طیب، ارج، (نصاب الصبیان)، ذورائحه، معطر، خوشبو:
بیامد بر آن کرسی زر نشست
پر از خشم، بویا ترنجی بدست،
فردوسی،
یکی جام کافور بر پرگلاب
چنان کن که بویا بود جای خواب،
فردوسی،
چو مشک بویا لیکنش نافه بود ز غژب
چو شیر صافی پستانش بوده از پاشنگ،
عسجدی،
بویا چون مشک مکی بینمش
گاه جوانمردی و گاه وقار،
منوچهری،
ز خون تبه مشک بویا کند
ز خاک سیه جان گویا کند،
اسدی،
گلش سربسر درّ گویا بود
درخت و گیا مشک بویا بود،
اسدی،
تن و جامه کردی ز عطر و گلاب
دوصد بار بویاتر از مشک ناب،
شمسی (یوسف و زلیخا)،
بویات نفس باید چون عنبر
شاید اگر جسد نبود بویا،
ناصرخسرو،
این زشت و پلید و آن به و نیکو
آن گنده و تلخ و این خوش و بویا،
ناصرخسرو،
می بویا فراز آور که مرغ گنگ شد گویا
ببانگ مرغ گویا خور بباغ اندر می بویا،
قطران،
بهاران آمد و آورد باد و ابر نیسانی
چو طبع و خلق تو هر دو جهان شد خرم و بویا،
مسعودسعد،
به بوی نافۀ آهوست سنبل بویا
به روی رنگ تذرو است لالۀ سیراب،
مسعودسعد،
بر آن نان که بویاتر از مشک بود
نمک یافته ماهیی خشک بود،
نظامی،
مهر رخشا لیک از او مرمود جوید اجتناب
مشک بویا لیک از او مزکوم دارد انزجار،
قاآنی (دیوان چ شیراز ص 134)،
، رستنی که آنرا شاه تره میگویند، (برهان) (آنندراج) (انجمن آرا) (ناظم الاطباء)
لغت نامه دهخدا
تصویری از بویا
تصویر بویا
بویا
دارای بو، خوشبو معطر
فرهنگ لغت هوشیار
بطحا
رود فراخ رود خانه وسیع، مجرای وسیع آب، هامون، زمین فراخ که گذرگاه سیل و دارای سنگریزه های بسیار باشد،جمع بطاح بطایح (بطائح)
فرهنگ لغت هوشیار
تصویری از بوبا
تصویر بوبا
بوبا
آشی که از بن کوهی پزند
فرهنگ لغت هوشیار
تصویری از بواح
تصویر بواح
بواح
ظاهر و آشکار
فرهنگ لغت هوشیار
تصویری از بوزا
تصویر بوزا
بوزا
شرابی که از آرد برنج و ارزن و جو سازند
فرهنگ لغت هوشیار
تصویری از بوحی
تصویر بوحی
بوحی
به گونه رمن افتاده برزمین
فرهنگ لغت هوشیار
تصویری از بویا
تصویر بویا
بویا
خوشبو، معطر
فرهنگ فارسی معین
تصویری از بویا
تصویر بویا
بویا
معطر
فرهنگ واژه فارسی سره
بویا
خوشبو، دماغ پرور، شامه نواز، عطرآگین، معطر
متضاد: بدبو، متعفن
فرهنگ واژه مترادف متضاد
بوسا
گربه ماهی
فرهنگ گویش مازندرانی
بورا
گوسفند کبود رنگ، از توابع دهستان بندپی شهرستان بابل، نامی برای سگ گله
فرهنگ گویش مازندرانی
بولا
روستایی از دهستان فریم واقع در شهرستان ساری
فرهنگ گویش مازندرانی
بوشا
گشاد، باز، امر باز کردن، بازکن
فرهنگ گویش مازندرانی
بونا
کوتاه قد، کوتوله
دیکشنری اردو به فارسی