- باعربای (عِ)
شهری است به ناحیۀ نصیبین. (منتهی الارب). از شهرهای معروف. (از اقرب الموارد).
معنی باعربای - جستجوی لغت در جدول جو
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
کار و شغل باربر، بار بردن، حمل و نقل، بنگاهی که به حمل و نقل کالا و بار می پردازد
بزرگترین جزایر آنتیل کوچک و متعلق بدولت انگلیس و دارای 1700000 تن جمعیت و حاکم نشین آن شهر بریجتون است، (ناظم الاطباء)، رجوع به لغات تاریخیه و جغرافیۀ ترکی شود، نام یکی از جزائر آنتیل واقع در امریکا است که در 130درجۀ عرض شمالی و 62 درجۀ طول غربی واقع گشته، طولش 32 هزار و عرضش 18 هزار گز است و 162هزار تن نفوس دارد و دارای اراضی حاصلخیز می باشد، مرکزش قصبۀ بریجتون و محصول نیشکر آن فراوان میباشد، این جزیره راپرتقالیها کشف کرده اند و از تاریخ 1625 میلادی به تصرف دولت انگلیس درآمده است، (از قاموس الاعلام ترکی ج 2)
(بَ)
لغت نامه دهخدا
منسوب به باربد یا آهنگ منسوب به وی:
سرکش بر پشت رود باربدی زد سرود
وز می سوری درود سوی بنفشه رسید.
کسائی
سرکش بر پشت رود باربدی زد سرود
وز می سوری درود سوی بنفشه رسید.
کسائی
عشار، مکاس، (زمخشری)، راه دار، گمرکچی
نام پیغمبری، (ناظم الاطباء) (دمزن)
متواتر و پی درپی، (آنندراج)، مکرراً
منسوبست به باراب که ناحیه ای است در پشت نهر سیحون، از بلاد مشرق، (سمعانی)
ابوزکریا یحیی بن احمد ادیب بارابی، منسوب به باراب یا فاراب، یکی از پیشوایان متتبع در لغت، وی کتاب المصادر را در لغت تألیف کرده است و از ابوعبدالرحمن عبداﷲ بن عبیداﷲ بن شریح بخاری حدیث کرد و حسن بن منصور مقری ... از وی روایت دارد، (از انساب سمعانی)، رجوع به بارانی شود
(جَرْ را)
لغت نامه دهخدا
ابوشهاب عبدالقدوس بن عبدالقاهر الباجرای. از سفیان بن عیینه روایت دارد (ابوسعید چنین آورده است). (معجم البلدان)
ایلچی پادشاه ایغور بنزد چنگیزخان: اتراک ایغور امیر خود را ’ایدی قوت’ خوانند و معنی آن خداوند دولت باشد ... چون چنگزخان بر بلاد ختای مستولی گشت ... ایدی قوت ... شاوکم را در خانه ای پیچیدند ... و به اعلام یاغی شدن با قراختای و مطاوعت و متابعت کردن پادشاه جهانگیر چنگزخان ’قتالمش قتا’ و ’عمراغول’ و ’تاربای’ را بخدمت او فرستاد ... (تاریخ جهانگشای چ قزوینی ج 1 صص 32 - 33)
نام قصبه ای است در ایالت ساکس پروس که در 25هزارگزی جنوب شرقی ماگدمبورگ در محل اتصال دو نهر ساله و الب واقع گشته است، (از قاموس اعلام ترکی ج 2)
در اصل: بارأی، دانشمند، خردمند، صاحب رای نیکو:
دلارای و بارای و با ناز و شرم
سخن گفتن خوب و آوای نرم،
فردوسی،
بشاه جهان گفت بوزرجمهر
که ای شاه باداد و با رای و مهر،
فردوسی،
شکیبا و باهوش و رای و خرد
هزبر ژیان را بدام آورد،
فردوسی،
سام نریمان را پرسیدندکه ... آرایش جنگ چیست، جواب داد که فرّ ارجمند شاه و دانش سپهبد بارای و مبارز هنری، (نوروزنامه)،
نخواهم شدن زو جهانگیرتر
نه زو نیز با رای و تدبیرتر،
نظامی،
رجوع به ’با’ شود
دلارای و بارای و با ناز و شرم
سخن گفتن خوب و آوای نرم،
فردوسی،
بشاه جهان گفت بوزرجمهر
که ای شاه باداد و با رای و مهر،
فردوسی،
شکیبا و باهوش و رای و خرد
هزبر ژیان را بدام آورد،
فردوسی،
سام نریمان را پرسیدندکه ... آرایش جنگ چیست، جواب داد که فرّ ارجمند شاه و دانش سپهبد بارای و مبارز هنری، (نوروزنامه)،
نخواهم شدن زو جهانگیرتر
نه زو نیز با رای و تدبیرتر،
نظامی،
رجوع به ’با’ شود
رجوع به بارجا شود، شمشیر بران، ج، بوارد، (منتهی الارب) (آنندراج)،
- حجت بارد، یعنی ضعیف، (قطر المحیط) (اقرب الموارد) :
حجت بارد رها کن ای دغا
عقل درسر آور و با خویش آ،
مولوی،
، فارسیان بمعنی بیمزه و ناخوش آرند، (غیاث)، و فارسیان بمعنی ناخوش بیمزه استعمال کنند، سعید اشرف گوید:
نقل جمال لیلی و شیرین بدور تو
چون گفتن لطیفۀ مشهور بارد است،
(از آنندراج)،
خنک و بیمزه در رفتار و گفتار:
مکرها در کسب دنیا بارد است
مکرها در ترک دنیا وارد است،
مولوی،
، بی ذوق، بی لطف:
وآن توهمها ترا سیلاب برد
زیرکی ّ باردت را خواب برد،
مولوی،
آنچه ما را در دلست از سوز عشق
می نشاید گفت باهر باردی،
سعدی (طیبات)،
، ثابت: لی علیه الف بارد، یعنی ثابت، و کذلک سموم بارد، ای ثابت لایزول، (منتهی الارب) (آنندراج)، بمعنی عنّین، که بر زن قادر نباشد، (غیاث)، یکی از امزجۀ نه گانه طب قدیم، سرد، ج، بوارد، (بحر الجواهر)، و بارد بر دو گونه است بارد بالفعل، چون برف و بارد بالقوه، چون کاهو و کاسنی، (مفاتیح)، سرد و تر، سرد و خشک،
- بارد بالفعل، سردی که با لمس سردی آن را دریابی، (بحر الجواهر)،
- بارد بالقوه، سردی باشد که چون از حرارت غریزیه منفعل شود در بدن احداث برودت کند، (بحر الجواهر)
- حجت بارد، یعنی ضعیف، (قطر المحیط) (اقرب الموارد) :
حجت بارد رها کن ای دغا
عقل درسر آور و با خویش آ،
مولوی،
، فارسیان بمعنی بیمزه و ناخوش آرند، (غیاث)، و فارسیان بمعنی ناخوش بیمزه استعمال کنند، سعید اشرف گوید:
نقل جمال لیلی و شیرین بدور تو
چون گفتن لطیفۀ مشهور بارد است،
(از آنندراج)،
خنک و بیمزه در رفتار و گفتار:
مکرها در کسب دنیا بارد است
مکرها در ترک دنیا وارد است،
مولوی،
، بی ذوق، بی لطف:
وآن توهمها ترا سیلاب برد
زیرکی ّ باردت را خواب برد،
مولوی،
آنچه ما را در دلست از سوز عشق
می نشاید گفت باهر باردی،
سعدی (طیبات)،
، ثابت: لی علیه الف بارد، یعنی ثابت، و کذلک سموم بارد، ای ثابت لایزول، (منتهی الارب) (آنندراج)، بمعنی عنّین، که بر زن قادر نباشد، (غیاث)، یکی از امزجۀ نه گانه طب قدیم، سرد، ج، بوارد، (بحر الجواهر)، و بارد بر دو گونه است بارد بالفعل، چون برف و بارد بالقوه، چون کاهو و کاسنی، (مفاتیح)، سرد و تر، سرد و خشک،
- بارد بالفعل، سردی که با لمس سردی آن را دریابی، (بحر الجواهر)،
- بارد بالقوه، سردی باشد که چون از حرارت غریزیه منفعل شود در بدن احداث برودت کند، (بحر الجواهر)
بخشش زمین دار زمین معینی را بیکی از کسان خود، (ناظم الاطباء)
(عِ)
لغت نامه دهخدا
شهری است بناحیۀ نصیبین. (منتهی الارب). شهری جزء اعمال حلب از توابع افامیه. (معجم البلدان)، ستم کننده. تجاوزکننده. تجاوزکننده از حق بسوی باطل. (از تاج العروس) .ظالم. (اقرب الموارد). سرکش. عاصی بر خداوند و مردم. (از اقرب الموارد) : انما حرم علیکم المیته والدم و لحم الخنزیر و ما اهل به لغیراﷲ فمن اضطرغیر باغ ولاعاد فلا اثم علیه ان اﷲ غفور رحیم، جز این نیست که حرام کرده بر شما مردار و خون و گوشت خوک وآنچه را صدا بلند کرده شد به آن از برای غیر خدا، پس کسی که ناچار شد باغی و تجاوز کننده نیست، پس نیست گناهی بر او بدرستی که خدا آمرزنده است. (قرآن 173/2). فانه رجس او فسقاً اهل ّ لغیراﷲ به، فمن اضطر غیر باغ ولاعاد...، پس آن (مردار و خون و گوشت خوک) پلید است و فسقی که بانگ زده شده از برای غیر خدا، پس کسی که مضطر شد، غیر باغی و نه تجاوز کننده است... (قرآن 145/6) انما حرم علیکم المیته والدم ولحم الخنزیر... فمن اضطر غیر باغ ولاعاد... (قرآن 115/16)
ضبط دیگری از ’بااوباب’، از انواع درختهای استوایی آسیا و افریقا، نوع مخصوصی نیز در استرالیا و ماداگاسکار دارد، ارتفاع این درخت با همه تنومندی، از 9 یا 10 گز تجاوز نکند ولی گاهی اوقات اطراف تنه آن به 23 گز رسد، کلمه بااوباب معنی ’هزار ساله درخت’ میدهد، رجوع به بااوباب و همچنین لغات تاریخیه و جغرافیۀ ترکی ج 1 ص 33 شود
نامی است که در گذشته به ناحیه ای از افریقای شمالی داده اند و شامل: مراکش، الجزیره، و تونس میشده است، مرکز نیابت حکومت طرابلس (تری پولی) بوده است
جانوریست که از آتش خیزد، (فرهنگ اسدی چ اقبال ص 529) (حاشیۀ فرهنگ اسدی خطی نخجوانی)
(اَ بی ی)
لغت نامه دهخدا
بادیه نشین. (ترجمان القرآن ترتیب عادل بن علی). منسوب به اعراب. (ناظم الاطباء). عرب بیابانی. تازی بادیه نشین. (ازفرهنگ فارسی معین). بمعنی یکی از اعراب و این منسوب است به اعراب که بمعنی عربان صحرانشین است. (غیاث اللغات). یکی از اعراب و این منسوب است به اعراب که بمعنی صحرانشین است. (آنندراج). گویند یکی اعراب که بمعنی صحرانشین است. و در صحاح آمده که ’اعرابی منسوب به اعراب است و این کلمه مفرد از خود ندارد و اعراب جمع عرب نیست که مانند نبط و انباط باشد بلکه عرب اسم جنس است’. و جمع اعراب در لغت فصیح اعاریب آمده است چنانکه در ’اعاریب ذوو فخر بافک’. (از اقرب الموارد). منسوب به اعراب. یکی آن و اعراب جمع عرب نیست، زیرا اسم جنس است. (از منتهی الارب). بیابانی. (دستوراللغه) (مؤید الفضلاء). عرب جاهل. (تعریفات جرجانی). یک نفر مرد تازی. (ناظم الاطباء). یک تن از مردم بادیه. یک تن از اعراب بیابان باش. یک تن از اعراب یعنی تازی صحرانشین. (یادداشت بخط مؤلف) :
بر کتف آفتاب باز ردای زر است
کرده چو اعرابیان بر در کعبه مآب.
خاقانی.
اعرابی ام که بر پی احرامیان روم
حج از پی ربودن کالا برآورم.
خاقانی.
جبرئیل استاده چون اعرابی اشترسوار
کز پی حاجش دلیل ره نوردان دیده اند.
خاقانی.
ترسم نرسی بکعبه ای اعرابی
کاین ره که تو میروی بترکستان است.
سعدی.
اعرابیی در حلقۀ جوهریان بصره حکایت همی کرد. (گلستان).
- ای اعرابی، ای مرد تازی. (ناظم الاطباء).
- مرد اعرابی، مرد تازی. (ناظم الاطباء). و رجوع به اعراب شود
بر کتف آفتاب باز ردای زر است
کرده چو اعرابیان بر در کعبه مآب.
خاقانی.
اعرابی ام که بر پی احرامیان روم
حج از پی ربودن کالا برآورم.
خاقانی.
جبرئیل استاده چون اعرابی اشترسوار
کز پی حاجش دلیل ره نوردان دیده اند.
خاقانی.
ترسم نرسی بکعبه ای اعرابی
کاین ره که تو میروی بترکستان است.
سعدی.
اعرابیی در حلقۀ جوهریان بصره حکایت همی کرد. (گلستان).
- ای اعرابی، ای مرد تازی. (ناظم الاطباء).
- مرد اعرابی، مرد تازی. (ناظم الاطباء). و رجوع به اعراب شود
(اَ)
لغت نامه دهخدا
شیخ ابوسعید احمد بن محمد بصری معروف به اعرابی. وفاتش در محرم سال 341 هجری قمری بزمان مطیع خلیفه. و از سخنان اوست: زیان کارترین چیزی نمودن علم است به مردمان. (از تاریخ گزیده ص 781)
ازروات است. احمد بن سلیمان معیدی مکنی به ابوالحسین از او روایت دارد. رجوع به معجم الادباء ج 1 ص 141 شود
ازروات است. احمد بن سلیمان معیدی مکنی به ابوالحسین از او روایت دارد. رجوع به معجم الادباء ج 1 ص 141 شود
عمل و شغل باربر بردن بار بر دوش و پشت خود، اداره ای که مباشر امور حمل و نقل است اداره حمل و نقل نقلیه
