معنی اهن - جستجوی لغت در جدول جو

اهن

فرهنگ گویش مازندرانی

اهرن

(پسرانه)

از شخصیتهای شاهنامه، نام دلاوری رومی

فرهنگ نامهای ایرانی

اهن و تلپ

کبکبه و دبدبه ای که اصلی نداشته باشد، فخر فروشی

فرهنگ فارسی عمید

اهنود

نخستین بخش از پنج بخش گات ها، روز اول از خمسۀ مسترقه یا پنجۀ دزدیده

فرهنگ فارسی عمید

اهنوخوشی

(اَ خَ)

اهل حرفت. (برهان) (هفت قلزم) (فرهنگ شعوری). یکی از چهارقسم است از اقسام مردم که جمشید قرار داده بود و آن چنان است که جمشید طوایف انام را بر چهار قسم کرد: اول را کاتوزی نامید و فرمود که در کوهها و غارها مکان کنند و بعبادت خدا و کسب علوم مشغول باشند، و دوم را نیساری خواند و گفت سپاهیگری بیاموزند و سیم را نسودی نام کرد و حکم فرمود که کشت و زراعت کنند و چهارم را اهنوخوشی لقب داد و گفت به انواع حرفتها بپردازند. (از برهان) (هفت قلزم) (آنندراج). نام صنف چهارم از چهار صنف که جمشید طوایف انام را قرار داده بود که به انواع حرفتها بپردازند. (آنندراج). اما این کلمه محرف هوتوخش پهلوی است و آن مرکب است ازدو جزء، جزء اول هو به معنی خوب و جزء دوم از مصدر توخشیتن (تخشیدن) بمعنی کوشیدن و ورزیدن است. هرتخش یعنی خوب ورزنده و نیکوکوشنده و مراد از آن طبقۀ صنعتگر است. بنابراین صورت صحیح کلمه یکی از صور ذیل است: اهتوخشی، اهتوخوشی، هوتوخشی، هوتوخوشی. (حاشیۀ برهان چ معین) :
چهارم که خوانند اهنوخوشی
همان دست ورزان با سرکشی.
کجا کارشان همگنان پیشه بود
روانشان همیشه پراندیشه بود.
فردوسی.
و رجوع به کاتوزی و نیساری و نسودی و مزدیسنا ص 401 به بعد شود

لغت نامه دهخدا

اهن و تلپ

(اِ هَِ نْ نُ تُ لُ)

درتداول برخی از مردم ایران، ، زبان گزیدن برای تنبیه کسی بر کار و یا سخنی ناصواب. لب بدندان گرفتن. لب گزیدن. زبان گزیدن. نظیر چشم غره رفتن

لغت نامه دهخدا

اهنان

(اِ تِ)

گریانیدن. (آنندراج) (منتهی الارب) (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

اهناف

(اِ تِ)

نرم خندیدن فوق تبسم مانند خندۀ فسوس کننده و خاص زنان را، ماه ذیقعده. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء). و رجوع به هواع شود

لغت نامه دهخدا

اهنود

(اَ نَ وَ)

نام روز اول خمسۀ مسترقۀ قدیم است. (برهان) (آنندراج) (شعوری) (از مجمعالفرس) (هفت قلزم) (انجمن آرا). نام روز اول از فوردیان. (شرفنامۀ منیری). اول روز از فروردیان. (مؤید). در اوستا اهونه وئیتی نام نخستین بخش از بخشهای پنجگانه گاتها است و آن دارای هفت ها (فصل) و رویهم صد بند است. و معنی خود این کلمه سرور و مولای باشد. و روز اول پنجۀ دزدیده را بنام این گاتها خوانده اند. (از مزدیسنا و حاشیۀ برهان چ معین). رجوع به اشتود و اسفندارمز و مزدیسنا ص 300 و 302 و 128 شود

لغت نامه دهخدا

اهناد

(اَ)

جمع واژۀ هند، به معنی گلۀ شتر و جز آن. (از ناظم الاطباء) (منتهی الارب) ، خورنده تر. (یادداشت بخط مرحوم دهخدا) : الناس هوسی و الزمان اهوس. (یادداشت بخط مرحوم دهخدا)

لغت نامه دهخدا

اهناء

(اِ تِ)

طعام خوشگوار خورانیدن و دادن. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

اهنامه

(اَ مَ / مِ)

کر و فر وخودآرایی و خودنمایی. (برهان) (ناظم الاطباء) (هفت قلزم). خویش آرایی و خودآرایی و هوش و بوش. (فرهنگ شعوری) (مؤید الفضلاء).

لغت نامه دهخدا

اهناق

(اِ تِ)

تفته و بی آرام کردن. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) ، آرام یافتن و بی پژمان شدن به کسی. (ناظم الاطباء) ، اهل بالمکان (مجهولا) ،به اهل خویش آبادان گردید آن جای. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

باهن

(هَِ)

ثلث پرتن در اصطلاح هندیان: وکل پرتن (یحوی) علی ثلثه باهن و کل باهن علی ثلثه کن و کل کن... (از ماللهند بیرونی ص 202)

لغت نامه دهخدا

اهنع

(اَ نَ)

پست گردن و خمیده قامت کوتاه. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (آنندراج). آنکه گردن وی فرونشسته بود. (از تاج المصادر بیهقی). هامون گردن. (خلاص).

لغت نامه دهخدا

اهنگ

(اُ نَ)

دهی است از دهستان میان تکاب بخش بجستان شهرستان گناباد. دارای 398 تن سکنه. آب آن از قنات و محصول آن غلات، ارزن و زیره است. شغل اهالی زراعت. راه ماشین رو دارد. (فرهنگ جغرافیائی ایران ج 9)

لغت نامه دهخدا