- آوستنی
آبستنی، تن پروری و بی مبالاتی کردن
معنی آوستنی - جستجوی لغت در جدول جو
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
آبستن بودن، حالت زن یا حیوان ماده از هنگام گرفتن نطفه تا موقع زاییدن، بارداری
آهسته بودن، درنگ، طمانینه، وقار، متانت، سنگینی، برای مثال ز بالا و دیدار و آهستگی / ز بایستگی، هم ز شایستگی (فردوسی - ۱/۱۸۵) آرامی، کندی، برای مثال یکی گفتش که بس آهسته کاری / بدین آهستگی بر خر چه داری؟ (عطار۱ - ۱۹۱) بردباری، صبر
وسنی، هوو، دو زن که یک شوهر داشته باشند هر کدام هووی دیگری نامیده می شود، همشوی، هم شو، نباغ، بناغ، اموسنی
ساخته شده از پوست، جامۀ پوستی، لباس زمستانی گشاد و بلند که از پوست حیوانات پشم دار به خصوص گوسفند می دوزند، کول
پوستین باژگونه کردن: کنایه از قصد و آهنگ کاری کردن، سخت تصمیم گرفتن، باطن را ظاهر ساختن، تغییر روش دادن، برای مثال پوستین را باژگونه گر کند / کوه را از بیخ و از بن برکند (مولوی۱ - ۱۷۱)
پوستین به گازر دادن: کنایه از رنگ عوض کردن، دورویی و تزویر کردن، عیب جویی کردن، بدگویی کردن، کاری را به غیر اهل آن سپردن
پوستین کسی را دریدن: دریدن پوست یا پوستین کسی، کنایه از راز کسی را فاش کردن
به پوستین کسی افتادن: به در پوستین کسی افتادن کنایه از عیب جویی کردن، غیبت کردن
به پوستین کسی رفتن: به در پوستین کسی رفتن کنایه از عیب جویی کردن، غیبت کردن
پوستین باژگونه کردن: کنایه از قصد و آهنگ کاری کردن، سخت تصمیم گرفتن، باطن را ظاهر ساختن، تغییر روش دادن،
پوستین به گازر دادن: کنایه از رنگ عوض کردن، دورویی و تزویر کردن، عیب جویی کردن، بدگویی کردن، کاری را به غیر اهل آن سپردن
پوستین کسی را دریدن: دریدن پوست یا پوستین کسی، کنایه از راز کسی را فاش کردن
به پوستین کسی افتادن: به در پوستین کسی افتادن کنایه از عیب جویی کردن، غیبت کردن
به پوستین کسی رفتن: به در پوستین کسی رفتن کنایه از عیب جویی کردن، غیبت کردن
(تَ)
لغت نامه دهخدا
درخور آموختن. قابل آموختن:
عشق آمدنی بود نه آموختنی.
ای سوختۀ سوختۀ سوختنی...
، آموختن:
حق را تو کجا و رحمت آموختنی.
(منسوب به خیام)
عشق آمدنی بود نه آموختنی.
ای سوختۀ سوختۀ سوختنی...
، آموختن:
حق را تو کجا و رحمت آموختنی.
(منسوب به خیام)
وسنی، هبو، هوو، ضرّه، نباغ، نباج، یاری، زن یک شوی نسبت به زن دیگر او
(وَ دَ)
لغت نامه دهخدا
درخور آوردن. ازدر آوردن، آنچه باید آوردن:
ز پوشیدنی هم ز آکندنی
ز هرسو بیاورد آوردنی.
فردوسی.
کنیم از سر آباد با خوردنی
بیاریم هر چیز آوردنی.
فردوسی.
گیاشان بود زآن سپس خوردنی
بپویند هر سو به آوردنی.
فردوسی.
ز پوشیدنی ّ و ز گستردنی
ز هر چیز کآن هست آوردنی.
فردوسی.
یکی چاره ای ساخت درخوردنی
بیاورد هر گونه آوردنی.
فردوسی.
، واردات، مقابل صادرات:
ز ماهی بدیشان همه خوردنی
ز جائی نبد راه آوردنی.
فردوسی.
، هدیه. ارمغان. پیشکش. حمل:
گذرها که راه دلیران بده ست
ببینیم تا چند ویران شده ست
کنیم از سر آباد، با خوردنی
بیائیم و آریمش آوردنی.
فردوسی.
ز آوردنیهای شاهانه نیز
در آن عرضه گه برد بسیار چیز.
هاتفی
ز پوشیدنی هم ز آکندنی
ز هرسو بیاورد آوردنی.
فردوسی.
کنیم از سر آباد با خوردنی
بیاریم هر چیز آوردنی.
فردوسی.
گیاشان بود زآن سپس خوردنی
بپویند هر سو به آوردنی.
فردوسی.
ز پوشیدنی ّ و ز گستردنی
ز هر چیز کآن هست آوردنی.
فردوسی.
یکی چاره ای ساخت درخوردنی
بیاورد هر گونه آوردنی.
فردوسی.
، واردات، مقابل صادرات:
ز ماهی بدیشان همه خوردنی
ز جائی نبد راه آوردنی.
فردوسی.
، هدیه. ارمغان. پیشکش. حمل:
گذرها که راه دلیران بده ست
ببینیم تا چند ویران شده ست
کنیم از سر آباد، با خوردنی
بیائیم و آریمش آوردنی.
فردوسی.
ز آوردنیهای شاهانه نیز
در آن عرضه گه برد بسیار چیز.
هاتفی
منسوب به پوست، جامۀ پوستی:
همی پوستین بود پوشیدنش
ز کشک و ز ارزن بدی خوردنش،
فردوسی،
،
پوست: و گربه را از خون مار پوستین آهار داد، (سندبادنامه چ استانبول ص 152)،
ای سگ گرگین زشت از حرص و جوش
پوستین شیر را بر خود مپوش،
مولوی،
ای من آن روباه صحرا کز کمین
سر بریدندم برای پوستین،
مولوی،
برهنه من و گربه را پوستین،
سعدی،
، جامه ای از پوست کرده، پوستی، جامۀ فراخ چون عبائی از پوست آش کردۀ گوسفند بی آنکه پشم آن سترده باشند و جانبی که پشم بر آن است چون آستر و بطانه و جانب بی پشم چون ظهاره و ابرۀ این جامه باشد، توسعاً همین جامه از پوستهای دیگر چون خز و سنجاب و قاقم و مرغزی و سمور و فنک و روباه و خرگوش و حواصل و وشق و قندز و روباه رنگین و بره و جز آن که پشم آن بر جای باشد نه آنکه چون چرم موی آن بسترند، پوستین خز، خرقۀ خز، پوستین سنجاب، خرقۀ سنجاب، فرو، (دهار)، فروه، شعراء، مزن، خیعل، قشام، قشع، (منتهی الارب) :
از شعر جبه باید و از گبر پوستین
باد خزان برآمدای بوالبصر درفش،
منجیک،
تو نام جو و ارزن و پوستین
فراوان بجستی ز هر کس بچین،
فردوسی،
کسی کرد نتوان ز زهر انگبین
نسازد ز ریکاسه کس پوستین،
عنصری،
همی تا سمور است و سنجاب چین
نپوشد ز ریکاسه کس پوستین،
اسدی،
بمیدان دین من همی اسب تازم
تو خوش خفته چون گربه در پوستینی،
ناصرخسرو،
ای کرده خویشتن بجفا و ستم سمر
تا پوستین بودت یکی بادبان سمور،
ناصرخسرو،
با کوشش او شیر آسمان
شیریست مزور ز پوستین،
انوری،
سرد نفس بود سگ گرمکین
روبه از آن دوخت مگر پوستین،
نظامی،
خلوت از اغیار باید نی زیار
پوستین بهر دی آمد نی بهار،
مولوی،
پوستین آن حالت درد تو است
که گرفته ست آن ایاز آن را بدست،
مولوی،
بنگریدند از یسار و از یمین
چارق بدریده بود و پوستین،
مولوی،
و آنچه بمشاهره و غیر آن ایشان را فرمودی از جامه ها و پوستین و بالش خود مثل آب جاری که آن را بهیچوجه انقطاع نیفتادی، (جهانگشای جوینی)،
چون بسختی در بمانی تن بعجز اندر مده
دشمنان را پوست برکن دوستان را پوستین،
سعدی،
ای خداوندی که اندر دفع فاقه جود تو
آن اثر دارد که اندر باد صرصر پوستین
بنده ای کز مهر تو بوده ست دائم پشت گرم
چون روا داری که سرما افتدش در پوستین
گر نباشد پوستینش می نگردد پشت گرم
تا نباشد ازبرۀ خورشید خاور پوستین،
ابن یمین،
شام را بر فرق بنهاده کلاهی از سمور
صبح را در بر فکنده پوستینی از فنک،
نظام قاری (دیوان البسه)،
پوستین بخیه چو از جیب نماید بندند
تسمه ازگرز گره بر بن ریشش ناچار،
نظام قاری (دیوان البسه)،
اطلس است امرد و ابیاری سبزست بخط
پوستین صاحب ریش است و در آنهم اطوار،
نظام قاری (دیوان البسه)،
جزر، پوستین زنانه، ینم، پوستین کهنه یا پوستین سرکوتاه تا سینه، کبل، پوستین کوتاه، افتراء، پوستین پوشیدن، پوستین در پوشیدن، قشع، پوستین کهنه، کبل، پوستین بسیار پشم، (منتهی الارب)،
- امثال:
از برهنه پوستین چون برکنی،
مولوی،
از گرگ پوستین دوزی نیاید،
ای ایاز آن پوستین را یاد آر،
مولوی،
پوستین بهر دی آمد نی بهار،
مولوی،
پوستین پاره ای ز دوشم (... مثل است این که سر فدای شکم)،
بهائی،
تو نیز اگر بخفتی به که در پوستین خلق افتی، (گلستان سعدی)،
چه ماند از کار پوستین ؟ یک برگه و دو آستین،
دشمنان را پوست برکن دوستان را پوستین،
سعدی،
نایداز گرگ پوستین دوزی،
نسازد ز ریکاسه کس پوستین،
عنصری،
نکند گرگ پوستین دوزی،
- از برهنه پوستین کندن، کار بیهوده کردن:
نی برای آنکه تا سودی کنم
وز برهنه پوستینی برکنم،
مولوی،
- بپوستین یا در پوستین کسی افتادن یا رفتن، بد او گفتن، غیبت او کردن، او را هجا گفتن، در غیاب او بدی وی گفتن، مرطله، اطالۀ لسان: تو نیز اگر بخفتی به که در پوستین خلق افتی، (گلستان)،
مردکی خشک مغز را دیدم
رفته در پوستین صاحب جاه،
سعدی،
اگر پارسایان خلوت نشین
بعیبش فتادند در پوستین،
سعدی،
- در پوستین خود بودن (و افکندن)، قیاس بنفس کردن (؟) از خود حکایت کردن (؟) :
رئیس امین را چو بینی بگوی
که گرد فضولی بسی می تنی
مکن، پوستین باشگونه مکن
که در پوستین خودم افکنی،
انوری،
ترا هر که گوید فلان کس بد است
چنان دان که در پوستین خود است،
سعدی (از بعض لغت نامه ها)،
- مثل پوستین تابستان، چیزی نه بجایگاه خود، بی ارز، بیهوده:
روئی که چو آتش بزمستان خوش بود
امروز چو پوستین بتابستانست،
سعدی،
، در لغت نامه ها بپوستین مطلق معنی عیب داده و این بیت انوری را شاهد آورده اند:
از عقاب و پوستینش گر نگوید به بود
گر چه در دریا تواند کرد خربط گازری،
انوری،
در بیت زیرین از فرخی معنی پیل پوستین معلوم نشد:
تو شادخوار و شادکام و شادمان و شاددل
بدخواه تو غلطیده اندر پای پیل پوستین،
فرخی
همی پوستین بود پوشیدنش
ز کشک و ز ارزن بدی خوردنش،
فردوسی،
،
پوست: و گربه را از خون مار پوستین آهار داد، (سندبادنامه چ استانبول ص 152)،
ای سگ گرگین زشت از حرص و جوش
پوستین شیر را بر خود مپوش،
مولوی،
ای من آن روباه صحرا کز کمین
سر بریدندم برای پوستین،
مولوی،
برهنه من و گربه را پوستین،
سعدی،
، جامه ای از پوست کرده، پوستی، جامۀ فراخ چون عبائی از پوست آش کردۀ گوسفند بی آنکه پشم آن سترده باشند و جانبی که پشم بر آن است چون آستر و بطانه و جانب بی پشم چون ظهاره و ابرۀ این جامه باشد، توسعاً همین جامه از پوستهای دیگر چون خز و سنجاب و قاقم و مرغزی و سمور و فنک و روباه و خرگوش و حواصل و وشق و قندز و روباه رنگین و بره و جز آن که پشم آن بر جای باشد نه آنکه چون چرم موی آن بسترند، پوستین خز، خرقۀ خز، پوستین سنجاب، خرقۀ سنجاب، فرو، (دهار)، فروه، شعراء، مزن، خیعل، قشام، قشع، (منتهی الارب) :
از شعر جبه باید و از گبر پوستین
باد خزان برآمدای بوالبصر درفش،
منجیک،
تو نام جو و ارزن و پوستین
فراوان بجستی ز هر کس بچین،
فردوسی،
کسی کرد نتوان ز زهر انگبین
نسازد ز ریکاسه کس پوستین،
عنصری،
همی تا سمور است و سنجاب چین
نپوشد ز ریکاسه کس پوستین،
اسدی،
بمیدان دین من همی اسب تازم
تو خوش خفته چون گربه در پوستینی،
ناصرخسرو،
ای کرده خویشتن بجفا و ستم سمر
تا پوستین بودت یکی بادبان سمور،
ناصرخسرو،
با کوشش او شیر آسمان
شیریست مزور ز پوستین،
انوری،
سرد نفس بود سگ گرمکین
روبه از آن دوخت مگر پوستین،
نظامی،
خلوت از اغیار باید نی زیار
پوستین بهر دی آمد نی بهار،
مولوی،
پوستین آن حالت درد تو است
که گرفته ست آن ایاز آن را بدست،
مولوی،
بنگریدند از یسار و از یمین
چارق بدریده بود و پوستین،
مولوی،
و آنچه بمشاهره و غیر آن ایشان را فرمودی از جامه ها و پوستین و بالش خود مثل آب جاری که آن را بهیچوجه انقطاع نیفتادی، (جهانگشای جوینی)،
چون بسختی در بمانی تن بعجز اندر مده
دشمنان را پوست برکن دوستان را پوستین،
سعدی،
ای خداوندی که اندر دفع فاقه جود تو
آن اثر دارد که اندر باد صرصر پوستین
بنده ای کز مهر تو بوده ست دائم پشت گرم
چون روا داری که سرما افتدش در پوستین
گر نباشد پوستینش می نگردد پشت گرم
تا نباشد ازبرۀ خورشید خاور پوستین،
ابن یمین،
شام را بر فرق بنهاده کلاهی از سمور
صبح را در بر فکنده پوستینی از فنک،
نظام قاری (دیوان البسه)،
پوستین بخیه چو از جیب نماید بندند
تسمه ازگرز گره بر بن ریشش ناچار،
نظام قاری (دیوان البسه)،
اطلس است امرد و ابیاری سبزست بخط
پوستین صاحب ریش است و در آنهم اطوار،
نظام قاری (دیوان البسه)،
جزر، پوستین زنانه، ینم، پوستین کهنه یا پوستین سرکوتاه تا سینه، کبل، پوستین کوتاه، افتراء، پوستین پوشیدن، پوستین در پوشیدن، قشع، پوستین کهنه، کبل، پوستین بسیار پشم، (منتهی الارب)،
- امثال:
از برهنه پوستین چون برکنی،
مولوی،
از گرگ پوستین دوزی نیاید،
ای ایاز آن پوستین را یاد آر،
مولوی،
پوستین بهر دی آمد نی بهار،
مولوی،
پوستین پاره ای ز دوشم (... مثل است این که سر فدای شکم)،
بهائی،
تو نیز اگر بخفتی به که در پوستین خلق افتی، (گلستان سعدی)،
چه ماند از کار پوستین ؟ یک برگه و دو آستین،
دشمنان را پوست برکن دوستان را پوستین،
سعدی،
نایداز گرگ پوستین دوزی،
نسازد ز ریکاسه کس پوستین،
عنصری،
نکند گرگ پوستین دوزی،
- از برهنه پوستین کندن، کار بیهوده کردن:
نی برای آنکه تا سودی کنم
وز برهنه پوستینی برکنم،
مولوی،
- بپوستین یا در پوستین کسی افتادن یا رفتن، بد او گفتن، غیبت او کردن، او را هجا گفتن، در غیاب او بدی وی گفتن، مرطله، اطالۀ لسان: تو نیز اگر بخفتی به که در پوستین خلق افتی، (گلستان)،
مردکی خشک مغز را دیدم
رفته در پوستین صاحب جاه،
سعدی،
اگر پارسایان خلوت نشین
بعیبش فتادند در پوستین،
سعدی،
- در پوستین خود بودن (و افکندن)، قیاس بنفس کردن (؟) از خود حکایت کردن (؟) :
رئیس امین را چو بینی بگوی
که گرد فضولی بسی می تنی
مکن، پوستین باشگونه مکن
که در پوستین خودم افکنی،
انوری،
ترا هر که گوید فلان کس بد است
چنان دان که در پوستین خود است،
سعدی (از بعض لغت نامه ها)،
- مثل پوستین تابستان، چیزی نه بجایگاه خود، بی ارز، بیهوده:
روئی که چو آتش بزمستان خوش بود
امروز چو پوستین بتابستانست،
سعدی،
، در لغت نامه ها بپوستین مطلق معنی عیب داده و این بیت انوری را شاهد آورده اند:
از عقاب و پوستینش گر نگوید به بود
گر چه در دریا تواند کرد خربط گازری،
انوری،
در بیت زیرین از فرخی معنی پیل پوستین معلوم نشد:
تو شادخوار و شادکام و شادمان و شاددل
بدخواه تو غلطیده اندر پای پیل پوستین،
فرخی
(هَِ تَ / تِ)
لغت نامه دهخدا
بطوء. آهسته کاری. دیرجنبی. کیار. کندی. سستی. اتّآد:
همی دیر شد سوده آن بستگی
سبک شد دل بسته زآهستگی.
فردوسی.
مگر میرفت استاد مهینه
خری میبرد بارش آبگینه
یکی گفتش که بس آهسته کاری
بدین آهستگی بر خر چه داری
چه دارم، گفت دل پرپیچ دارم
اگر این خر بیفتد هیچ دارم.
عطار.
، درنگ. تأنی. انات. اون. هون. (دهار). مقابل تیزی و شتاب و عجله: تهور و تیزی کرد و پیش آن لشکر بازشد و هرچه محمد بن هرون آهستگی فرمود تعجیل کرد. (تاریخ طبرستان)، رفق. ملایمت. مدارات. آرامی. نرمی. مساهله. مهل. مقابل خرق و خشونت:
ستون بزرگیست آهستگی
همان بخشش و داد و شایستگی.
فردوسی.
بود رسم و آئین مرد دلیر
که آرد به آهستگی شیر زیر.
فردوسی.
جم اندیشه از دل فراموش کرد
سه جام می از پیش نان نوش کرد
ز دادار پس یاد کردن گرفت
به آهستگی رای خوردن گرفت.
فردوسی.
خجسته بر و بوم پیوستگی
به آهستگی هم بشایستگی.
فردوسی.
بیمار کجا گردد از قوت او ساقط
دانی که بیک ساعت کارش نشود کاری
... آهستگیی باید آنجا و مدارائی
صد گونه عمل کردن صد گونه پرستاری.
منوچهری.
بلکه فواید آن را به آهستگی در طبع جای دهد. (کلیله و دمنه)، رزانت. (زمخشری). سکینه. هون. (ادیب نطنزی) :
پس پردۀ قیصر (بزمان لهراسب) آن روزگار
سه دختر بد اندر جهان نامدار
ببالا ودیدار و آهستگی
به رای و بشرم و بشایستگی.
فردوسی.
ز هرمز همی بینم آهستگی
خردمندی و شرم و شایستگی.
فردوسی.
دگر گفت کز ما چه نیکوتر است
که بر دانش بخردان افسر است
چنین داد پاسخ که آهستگی
کریمی ّ و رادی ّ و شایستگی.
فردوسی.
بگنج و بزرگی ّ و شایستگی
به آهستگی هم ببایستگی
نه بینی بمانند او در زمان...
فردوسی.
از او جز بزرگی ّ وآهستگی
خردمندی و شرم و شایستگی
نگه کرد بیدار و چیزی ندید...
فردوسی.
، حلم. بردباری:
بیابی ز من شرم و آهستگی
اگر شرمگن مرد و آهسته ای.
ناصرخسرو.
پیر پرآهستگی ّ و حلم بود
تو همه پر مکر و زرق و پرحیلی.
ناصرخسرو.
بعقل ار نه آهستگی کردمی
بگفتار خصمش بیازردمی.
سعدی
همی دیر شد سوده آن بستگی
سبک شد دل بسته زآهستگی.
فردوسی.
مگر میرفت استاد مهینه
خری میبرد بارش آبگینه
یکی گفتش که بس آهسته کاری
بدین آهستگی بر خر چه داری
چه دارم، گفت دل پرپیچ دارم
اگر این خر بیفتد هیچ دارم.
عطار.
، درنگ. تأنی. انات. اون. هون. (دهار). مقابل تیزی و شتاب و عجله: تهور و تیزی کرد و پیش آن لشکر بازشد و هرچه محمد بن هرون آهستگی فرمود تعجیل کرد. (تاریخ طبرستان)، رفق. ملایمت. مدارات. آرامی. نرمی. مساهله. مهل. مقابل خرق و خشونت:
ستون بزرگیست آهستگی
همان بخشش و داد و شایستگی.
فردوسی.
بود رسم و آئین مرد دلیر
که آرد به آهستگی شیر زیر.
فردوسی.
جم اندیشه از دل فراموش کرد
سه جام می از پیش نان نوش کرد
ز دادار پس یاد کردن گرفت
به آهستگی رای خوردن گرفت.
فردوسی.
خجسته بر و بوم پیوستگی
به آهستگی هم بشایستگی.
فردوسی.
بیمار کجا گردد از قوت او ساقط
دانی که بیک ساعت کارش نشود کاری
... آهستگیی باید آنجا و مدارائی
صد گونه عمل کردن صد گونه پرستاری.
منوچهری.
بلکه فواید آن را به آهستگی در طبع جای دهد. (کلیله و دمنه)، رزانت. (زمخشری). سکینه. هون. (ادیب نطنزی) :
پس پردۀ قیصر (بزمان لهراسب) آن روزگار
سه دختر بد اندر جهان نامدار
ببالا ودیدار و آهستگی
به رای و بشرم و بشایستگی.
فردوسی.
ز هرمز همی بینم آهستگی
خردمندی و شرم و شایستگی.
فردوسی.
دگر گفت کز ما چه نیکوتر است
که بر دانش بخردان افسر است
چنین داد پاسخ که آهستگی
کریمی ّ و رادی ّ و شایستگی.
فردوسی.
بگنج و بزرگی ّ و شایستگی
به آهستگی هم ببایستگی
نه بینی بمانند او در زمان...
فردوسی.
از او جز بزرگی ّ وآهستگی
خردمندی و شرم و شایستگی
نگه کرد بیدار و چیزی ندید...
فردوسی.
، حلم. بردباری:
بیابی ز من شرم و آهستگی
اگر شرمگن مرد و آهسته ای.
ناصرخسرو.
پیر پرآهستگی ّ و حلم بود
تو همه پر مکر و زرق و پرحیلی.
ناصرخسرو.
بعقل ار نه آهستگی کردمی
بگفتار خصمش بیازردمی.
سعدی
(بِ تَ)
لغت نامه دهخدا
حبل. (دهار). حمل. باروری. بار:
ترا پنج ماهست از آبستنی
از این نامور بچۀ رستنی.
فردوسی.
زآبستنی تهی نشوی هرگز
هرچند روزروز همی زایی.
ناصرخسرو.
- امثال:
آبستنی نهان بود و زادن آشکار
ترا پنج ماهست از آبستنی
از این نامور بچۀ رستنی.
فردوسی.
زآبستنی تهی نشوی هرگز
هرچند روزروز همی زایی.
ناصرخسرو.
- امثال:
آبستنی نهان بود و زادن آشکار
لایق نشستن، شایسته جلوس در مجلس و بارگاه مقابل ایستادنی: و آن شصت مرد عیار پیشه هرکه نشستنی بود بنشستند و هرکه ایستادنی بود با یستادند
آهسته کاری دیر جنبی کندی بطوء مقابل سرعت تندی، درنگ تاء نی مقابل تیزی شتاب عجله، رفق ملایمت مدارا مقابل خشونت تندی، سکینه وقار، حلم بردباری
جامه ای که از پوست حیوانات کنند. همی پوستین بود پوشیدنش ز کشک وز ارزن بدی خوردنش. (فردوسی)، جامه فراخ چون عبایی که از پوست آش کرده گوسفند و بز و جز آنها کنند بی آنکه پشم آنرا سترده باشند، پوست، غیبت ندمت. یا مثل پوستین تابستان. چیزی که بجای خود نباشد، بی ارزش بیهوده. یا از برهنه پوستین کندن، کار بیهوده کردن، یا به پوستین کسی افتادن (رفتن)، بد او گفتن، یا پوستین باژ گونه کردن، سختن تصمیم گرفتن عظیم مصمم شدن پوستنی با شکوفه کردن، باطن را ظاهر کردن، یا پوستین باشگونه کردن، سخت مصمم شدن پوستین باژ گونه کردن، تغییر روش و رفتار و معامله دادن، یا پوستین بر سر کسی زدن، او را اذیت و شکنجه و عذاب دادن، یا پوستین بگازر دادن، بد گویی کردن عیبجویی کردن، کار بغیر اهل وا گذاشتن، یا پوستین بلای اندر مالیدن، مانند متظلمان جامه گل آلود کرده شکایت بردن، یا در پوستین خود بودن (افکندن)، قیاس بنفس کردن از خود حکایت کردن
ساخته شده از پوست، نوعی لباس زمستانی که از پوست حیوانات پشم دار درست می کنند
در پوستین کسی افتادن: کنایه از عیبجویی کردن، بدگویی کردن
پوستین دریدن: کنایه از افشا کردن راز، عیب جویی کردن
در پوستین کسی افتادن: کنایه از عیبجویی کردن، بدگویی کردن
پوستین دریدن: کنایه از افشا کردن راز، عیب جویی کردن
بارداری، حاملگی
متضاد: سترونی، عقیمی
متضاد: سترونی، عقیمی
اگر بیند که شکم او بزرگ شده بود چون زن آبستن، دلیل کند که او را مال و نعمت دنیا حاصل گردد و هرچند که شکم بزرگتر بیند، مال دنیا بیشتر بود. محمد بن سیرین
اگر فرزند نابالغ خود را آبستن بیند، دلیل که اگر پسر بود، پدرش را نعمت و مال حاصل گردد و اگر بیننده خواب دختر بود، مادرش را نعمت و مال حاصل شود.
اگر فرزند نابالغ خود را آبستن بیند، دلیل که اگر پسر بود، پدرش را نعمت و مال حاصل گردد و اگر بیننده خواب دختر بود، مادرش را نعمت و مال حاصل شود.
زن آبستن باردار