- آخیش
از اصوات شادامانی
معنی آخیش - جستجوی لغت در جدول جو
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
آلتی برای شخم زدن زمین که به تراکتور یا گردن گاو بسته می شود، گاوآهن، کنایه از شخم زدن
نوعی پارچۀ کتان، پرده ای که از این نوع پارچه تهیه می شد، خیش خانه
نوعی پارچۀ کتان، پرده ای که از این نوع پارچه تهیه می شد، خیش خانه
پرنده ای کوچک و خوش آواز، شخش برای مثال گرگ را کی رسد صلابت شیر / باز را کی بود نهیب شخیش (رودکی - ۵۰۴)
آگیشیدن، پسوند متصل به واژه به معنای آگیشنده، برای مثال پای آ گیش، توشۀ جان خویش از او بربای / پیش کآیدت مرگ پای آ گیش (رودکی - ۵۰۴)
(شَ)
لغت نامه دهخدا
شخش. مرغکی باشد کوچک و خوش آواز. (برهان). در انجمن آرا و آنندراج با سین ضبط شده است. مرغک کوچک خوش آوازی است. (لغت فرس اسدی) :
گرگ را کی رسد ملامت شات
باز را کی بود نهیب شخیش.
رودکی.
در نسخۀ اسدی چ پاول هورن به جای کلمه شخیش ’شخش’ آمده است و بیت نیز شاهد ’شخش’ است اما اگر دو بیت ذیل که در فرهنگها برای شاهد کلمات مختلف از رودکی است:
خویش بیگانه گردد ازپی ریش
خواهی آن روز مزد کمتردیش
توشۀ جان خویش از او بردار
پیش کایدت مرگ پای آگیش
با بیت شاهد ما از یک قطعه باشند، البته ضبط نسخۀ چ پاول هورن درست نخواهد بود. (از یادداشت مؤلف)
گرگ را کی رسد ملامت شات
باز را کی بود نهیب شخیش.
رودکی.
در نسخۀ اسدی چ پاول هورن به جای کلمه شخیش ’شخش’ آمده است و بیت نیز شاهد ’شخش’ است اما اگر دو بیت ذیل که در فرهنگها برای شاهد کلمات مختلف از رودکی است:
خویش بیگانه گردد ازپی ریش
خواهی آن روز مزد کمتردیش
توشۀ جان خویش از او بردار
پیش کایدت مرگ پای آگیش
با بیت شاهد ما از یک قطعه باشند، البته ضبط نسخۀ چ پاول هورن درست نخواهد بود. (از یادداشت مؤلف)
قالب خشت، مهرۀ دیوار، رهص، باخز
آتش، نار:
گر کند چوب آستان تو حکم
شحنۀ چوبها شود آدیش،
انوری
گر کند چوب آستان تو حکم
شحنۀ چوبها شود آدیش،
انوری
چوبی را گویند که بر آستانۀ در خانه استوار کنند، بمعنی ریزۀ چوب و خس و خاشاک هم آمده است، (برهان)، و در بعض فرهنگها به معنی آتش یعنی صورتی از آدیش نیز آورده اند، و ظاهراً معنی دوم درست باشد، رجوع به آدیش شود
به معنی طاهر به یونانی، فنجنکشت، (مخزن الادویه)، رجوع به آغلیس شود
کیش گویند آهنج بود یعنی باز کردن و هنج نیز گویند (کذا) (فرهنگ اسدی، خطی) :
توشۀ خویش زود از او بربای
پیش کآیدت مرگ پای آکیش
رودکی (از فرهنگ اسدی، خطی)
چنگ در چیزی زده درازکرده (برهان) و رجوع به آگیشیدن شود
توشۀ خویش زود از او بربای
پیش کآیدت مرگ پای آکیش
رودکی (از فرهنگ اسدی، خطی)
چنگ در چیزی زده درازکرده (برهان) و رجوع به آگیشیدن شود
(خی یَ)
لغت نامه دهخدا
میخ آخر. جای اسب بستن. ادرون. آنچه ستور را بدان بندند. آخر اسب. (نطنزی). میخ و گوشۀ دوال که اسب را در آخر بر وی بندند. (صراح اللغه). رسنی یا دوالی که هر دو طرف آن در دیوار یادر زمین نیک فروبرده باشند و میان هر دو حلقه مانندی بیرون باشد که چارپای بدان بندند. آری ّ. اخیه، توسعاً، اسطبل. ج، اواخی: عن النبی صلی اﷲعلیه وسلم انه قال مثل المؤمن کمثل الفرس فی آخیته یجول و یرجع الی آخیته و ان ّ المؤمن یسهو ثم یرجع الی الایمان. (از عوارف المعارف امام سهروردی) ، طناب خیمه، حرمت. عهد
مرغکی است خوش آواز. توضیح در لغت فرس (ص 226) و فرهنگهای دیگر معنی آمده با شاهد ذیل: گرگ را کی رسد ملامت شاه ک باز را کی بود نهیب شخیش ک ولی هویت آن معلوم نشد
جسمی دارای روشنایی و گرما که از سوختن چوب و زغال و مانند آن پدید آید. قدما آنرا یکی از عنصرهای بسیط چهار گانه می پنداشتند آذر مق آب، پاره ای از زغال و هیمه افروخته اخگر، شعله، سوز، قهر خشم، دوزخ جهنم، گوگرد احر، تندی تیزی، ایذاء ضرر رسانیدن، غم اندوه سخت، بلا مصیبت، عشق سوزان، عاشق. یا آب بر سرآتش... ریختن
نوعی پارچه خشن کتان که از آن فرش و پرده ها و چیزهای دیگر درست می کنند آنچه به گاو آهن بسته با آن زمین را شخم می زنند
زمین را شخم کردن و نا کشته گذاشتن استراحت دادن زمین تا دوباره نیروی باروری خود را باز یابد، زمینی که یک سال نکارند تا قوت گیرد زمین نوبتی. یا دو آیش. آیش کردن زمین یک سال در میان. یا سه یا سه آیش. آیش کردن زمین دو سال در میان، تقسیم کردن زمینهای ده بسه قسمت و هر سال یکی ازین سه قسمت را نا کشته گذاشتن
((یِ))
فرهنگ فارسی معین
اسم مصدر از آمدن، زمان بین بار دادن درختانی که یکسال در میان بار می دهند، در کشاورزی به زمین آماده برای کشت می گویند
پارچه ای خشن از کتان، پرده ای از کتان که آن را در اتاق می آویختند و برای خنک شدن، آن را نمناک می کردند
آگهی مکتوب و غالباً مصور که ابعاد آن در حدود 35*50 سانتی متر باشد، آگهی نامه (واژه فرهنگستان)
پخته شده، له شده، زمین کشت نشده، کشتزار برنج
لرزشی ناشی از تب، سرماخوردگی تب و لرز
شکر سپاس
دم کرده ی آویشن برای رفع سرماخوردگی
بد و زشت و نازیبا، لفظی که در مقام احساس رضایت و لذت گویند