شهر مشهور بزرگی است بر کرانۀ دریای مغرب، و بزرگترین شهر مراکش شمرده میشود، در بین دو کوه قرار گرفته و عمارات بلند در آن وجود دارد، سمت غربی آن تا چهارهزار گز پر از چشمه هاست و جانب راست آن غرق در چمن های سبز و خرم ... (از معجم البلدان)، شهری عظیم است که قصبۀ طنجه و مستقر ملوک است و جایی با خواستۀ بسیار است، (حدود العالم)، این شهر امروزبه دو قسمت تقسیم میشود: فاس بالی و فاس جدید که آن را مولای ادریس دوم بنا کرده است، ساکنان شهر ابتدا بربرها و اسپانیایی ها و اقوامی از قیروان بودند، در قرن دهم میلادی فاس یکی از مراکز علمی و فنی بزرگ شد و در زمان پادشاهان خاندان مرینی (قرن 13 و 14 میلادی) به اوج ترقی رسید و دانشگاهها و مدارس هفتگانه در آن به وجود آمد، از بناهای مشهور این شهر مدارس بوعنینا و عطّارین و قرویین و از دانشگاهها سه دانشگاه مولای ادریس، قرویین و اندلس معروف است، (از اعلام المنجد) نام صحرایی بوده است در دیه هراسکان بر نیم فرسنگی دارم از رستاق کاشان، رجوع به ترجمه محاسن اصفهان ص 37 شود
