دشمن. (از اقرب الموارد) (از منتهی الارب). و در فارسی بدون تشدید واو بکار رفته است. بدخواه. خلاف صدیق. مقابل دوست. ج، اعداء: کنون کاین سپاه عدو گشت پست از این پس ز کشتن بداریددست. دقیقی. ز بهرام گردون به بهرام روز ولی را بساز و عدو را بسوز. فردوسی. به رزم ریزد، ریزد چه چیز، خون عدو به صید گیرد، گیرد چه چیز، شیر ژیان. فرخی. دولت او غالب است بر عدو و جز عدو طاعت او واجب است بر خدم و جز خدم. منوچهری. این عاریتی تن، عدوی تست، عدو را؟ دانا نگرد خیره چنین تنگ در آغاو. ناصرخسرو. ابلیس عدوست مر ترا زیرا تو آدم اهل علم و احکامی. ناصرخسرو. گر عدوی من به مشرق است، ز مغرب آسان من نیز خود بدو برسانم. ناصرخسرو. از دیو وفا چرا طمع داری هرگز جوید کس از عدو دارو؟ ناصرخسرو. از عدوی سگ صفت، حلم و تواضع مجوی زانکه به قول خدای نیست شیاطین امین. خاقانی. گر به ملک افراسیاب آید عدو شاه، کیخسرومکان باد از ظفر. خاقانی. گر گذری کند عدو بر طرف ممالکت زحمت او چه کم کند ملک ترا مقرری. خاقانی. ز هر مقراضه کو چون صبح رانده عدو چون میخ در مقراض مانده. نظامی. با عدوی خرد مشو گرد کین خرد شوی گر نشوی خرده بین. نظامی. روی در روی دوست کن بگذار تا عدو پشت دست میخاید. سعدی (گلستان). مرا بمرگ عدو جای شادمانی نیست که زندگانی ما نیز جاودانی نیست. سعدی. عدو زنده سرگشته پیرامنت به از خون او کشته در دامنت. سعدی (بوستان). - عدوخوار، آنکه دشمن خوار باشد و آنکه دشمن رانابود کند: یکی صمصام فرعون کش عدوخواری چو اژدرها که هرگز سیر نبود وی ز مغز و از دل اعدا. دقیقی. پیش عدوخوار ذوالفقار خداوند شخص عدو، روز گیرودار خیار است. ناصرخسرو. - عدوسوز، دشمن سوز. آنکه دشمن را بسوزد و نابودکند: درخشنده تیغت عدوسوز باد درفش کیان از تو فیروز باد. نظامی. - عدوشکنان، دشمن شکن ها. پیروزمندان: ای بسا رایت عدوشکنان سرنگون از دعای بیوه زنان. (المضاف الی بدایع الازمان). - کید عدو، دشمنی عدو: اندرین آرزو همی باشم زانکه ناایمنم ز کید عدو. سوزنی. - امثال: عدو شود سبب خیر اگر خدا خواهد خمیر مایۀ دکان شیشه گر سنگ است
