محمد بن یوسف بن عیسی اطفیش حفصی عدوی جزائری. از عالمان تفسیر و فقه و ادب بود و در دانشهای مزبور تبحر کامل داشت. از مذهب اباضی پیروی می کرد و در فقه آن مذهب مجتهد بود. وی در قضیۀ سیاسی وطنش تأثیر بارزی داشت که از وطن دوستی صحیحی حکایت می کرد. تولد و درگذشت وی در شهر یسجن (از وادی میزاب در الجزایر) بود. تألیفات او بیش از سیصد کتاب است در دانشهای تفسیر و آداب دین و نحو و معانی و بیان و حدیث و فقه و بدیع و عروض و منطق و تاریخ و قواعد خط همچون تیسیرالتفسیر در هفت جلد. نظم المغنی (ارجوزه) در نحو، پنج هزار بیت. شرح النیل در فقه و جز اینها. رجوع به الاعلام زرکلی ج 3 ص 1008 و معجم المطبوعات شود
