معنی گزمل - جستجوی لغت در جدول جو

گزمل

لغت نامه دهخدا

گزل

(دخترانه)

زیبا، نامی ترکمنی است، زیبا

فرهنگ نامهای ایرانی

گزمر

عمل اندازه گیری وسعت زمین یا ساختمان

فرهنگ فارسی عمید

مزمل

سورۀ هفتاد و سوم قرآن کریم، مکّی و دارای ۲۰ آیه
کسی که خود را در جامه پیچیده باشد، درجامه پیچیده
نوعی شیر آب از جنس مس یا برنج

فرهنگ فارسی عمید

گزمه

شبگرد، پاسبان، عسس

فرهنگ فارسی عمید

قزمل

(قَ مَ)

کوتاه قامت خوار و زشت. (منتهی الارب). القصیر الدمیم. (اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

مزمل

(مُ زَم ̍ مَ)

درپیچیده شدۀ به جامه و پنهان کرده شدۀ در آن. (از منتهی الارب) (اقرب الموارد) (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

مزمل

(مُزَمْ مِ)

لوله ای باشد از مس یا برنج که چون بر جانب راست پیچند آب از آن لوله روان شود و اگر به طرف چپ گردانند بایستد و این لوله را بیشتر در حمام ها و آب انبارهای سرپوشیده نصب کنند. (برهان) (رشیدی). لوله ای مسین و برنجین که چون به جانب راست گردانندآب روان شود و چون به جانب چپ بگردانند بایستد و دراین روزگار او را دهان شیر گویند زیرا که آن را به ترکیب دهان شیر بسازند که دهانش گشاده است. (آنندراج) (انجمن آرا). مأخوذ از عربی، لولۀ پیچ دار از برنج و جز آن که در آب انبار و مانند آن نصب کنند و چون آن را بپیچانند آب جاری گردد. (ناظم الاطباء). شیر. شیرآب: در کوشک باغ عدنانی فرمود تا خانه ای بر آوردند خواب قیلوله را و آن را مزملها ساختند و خیش ها آویختند چنانکه آب از حوض روان شدی و به طلسم بر بام خانه شدی و در مزملها بگشتی و خیشها را تر کردی. (تاریخ بیهقی چ مشهد ص 145). ازرقی در وصف باغ طغانشاه گفته:
آن گردش مزمل زرین شگفت را
آبی به روشنی چو روان اندرو روان
پیروزه همچو سیم کشیده فرو رود
از گوشۀ مزمل زرین به آبدان
گوئی ز زرّ پخته همی پوست بفکند
ثعبان سیم پیکر پیروزه استخوان.
ازرقی (چ نفیسی ص 66)

لغت نامه دهخدا

مزمل

(مُزْ زَمْ مِ)

نام سورۀ 73 از قرآن کریم

لغت نامه دهخدا

مزمل

(مُزْ زَمْ مِ)

از القاب و اسماء نبی. لقب النبی فی القرآن. (حبیب السیر چ خیام ص 291) : یا ایهاالمزمل (ای گلیم به خود پیچیده). (قرآن 2/73).
خواند مزمل نبی را زین سبب
که برون آ از گلیم ای بوالهرب.
مولوی (مثنوی چ خاور ص 239 س 10)

لغت نامه دهخدا

مزمل

(مُزْ زَمْ مِ)

آنکه به خود می پیچد و در جامه های خود پنهان میشود. (از منتهی الارب) (ناظم الاطباء). در جامه پیچیده. (آنندراج) (برهان). به گلیم پیچیده شده. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا)

لغت نامه دهخدا

گزما

(گَ)

نوعی از ترشک. (ناظم الاطباء). نوعی از ریواس

لغت نامه دهخدا

گزمر

(گَ مَ)

حساب پیمایش عمارت مرکب ازگز و مر که در اصل بمعنی عدد پنجاه است و بمجاز بمعنی مطلق حساب استعمال یافته. (آنندراج). حساب و عدد و شمارۀ اندازۀ بناها. (ناظم الاطباء) :
صاحبا پایۀ قدر تو از آن بیشتر است
که توان کرد به اطناب تخیل گزمر.
ملاطغرا (از آنندراج)

لغت نامه دهخدا

گزمه

(گَ مَ / مِ)

دهی است از دهستان خنافره بخش رادکان شهرستان خرمشهر، واقعدر چهارهزارگزی جنوب باختری شادکان کنار راه فرعی اتومبیل رو شادکان به آبادان. هوای آن گرم و دارای صد تن سکنه است. آب آنجا از رود خانه جراحی تأمین میشود و محصول آن خرما، غلات، برنج و شغل اهالی زراعت و حشم داری و صنایع دستی عبابافی و راه آن در تابستان اتومبیل رو است. ساکنان از طایفۀ آل ابوخضر هستند. آبادی غزالی شمالی که در نزدیکی این قریه واقع است جزء این ده منظور شده. (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 6)

لغت نامه دهخدا

گزمه

(گَ مَ / مِ)

شبگرد و پاسبان شب و عسس. (ناظم الاطباء). گشتی. پلیس

لغت نامه دهخدا

تزمل

(اِ سِ)

خویشتن درجامه پیچیدن. (تاج المصادر بیهقی) (زوزنی) (ترجمان جرجانی ترتیب عادل بن علی). خود را در جامه پیچیدن. (مجمل اللغه). در پیچیده شدن به جامه. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء). تلفف و تدثر. (متن اللغه). پیچیده شدن به جامه. (از اقرب الموارد) (از المنجد)

لغت نامه دهخدا

حزمل

(حِ مِ)

زن فرومایه. (منتهی الارب) (تاج العروس)

لغت نامه دهخدا

زمل

(زِ)

ردیف، بار پشت، نیم جوال از هر چیزی. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

ازمل

(اَ مَ)

آواز. (منتهی الارب) (مؤید الفضلاء) (برهان) (جهانگیری). خروش. آوا.

لغت نامه دهخدا

تزمل

در جامه پیچیده شدن

فرهنگ لغت هوشیار

گزل

ترکی غشنگ خوشگل، خوب

فرهنگ لغت هوشیار

زمل

ترسو ترسو کمدل

فرهنگ لغت هوشیار

قزمل

ترکی خشین ازمرغان شکاری آک نهادن نکوهش، کوته اندام مردم فرومایه، کوتاهی کوته اندام بی اندام زشت

فرهنگ لغت هوشیار

گزمه

پاسبان، شبگرد

فرهنگ لغت هوشیار

گزمر

حساب مساحت ساختمانها و عمارات: صاحبا، پایه قدر تو از ان بیشتر است که توان کرد با طناب تخیل گزمر. (ملاطغرا)

فرهنگ لغت هوشیار

مزمل

کهنه دیرینه ریشه دار خود را در جامه پیچنده، لوله مسین و برنجین که چون بطرفی بگردد آب را ببندد و بطرف دیگر آب را بگشاید شیر آب: در کوشک باغ عدنانی فرمود تا خانه ای برآوردند خواب قیلوله را و آن را مزملها ساختند و خیشها آویختند چنانکه آب از حوض روان شدی و بطلسم بر بام خانه شدی و در مزملها بگشتی... آن گردش مزمل زرین شگفت زای آبی بروشنی چو روان اندر و روان پیروزه همچو سیم کشیده فرو رود زان گوشه مزمل زرین بابدان. (ازرقی) خود رادر جامه پیچنده در گلیم پیچنده خویشتن را

فرهنگ لغت هوشیار