معنی چهارکس - جستجوی لغت در جدول جو

چهارکس

لغت نامه دهخدا

چهارپهلو

نقشی شبیه چهاربرگ گل، جوشاندۀ دارویی گیاهی شامل مثلاً گل بنفشه، پنیرک، کدو و نیلوفر که به عنوان مسهل و ملین به کار می رود

فرهنگ فارسی عمید

چهارقب

نوعی جامه با حاشیۀ زردوزی که پادشاهان ایران و توران بر تن می کردند

فرهنگ فارسی عمید

چهارقل

چهار سورۀ قران که با کلمۀ قل شروع می شود و عبارت است از مثلاً اخلاص، فلق، ناس و کافرون

فرهنگ فارسی عمید

چهارآس

چهار تک خال، چهار ورق از ورق های گنجفه که بر آن ها نقش تک خال است. در بازی آس برنده است و بالاتر از ورق های دیگر است

فرهنگ فارسی عمید

چهاربر

شکل هندسی که چهار خط مستقیم در چهار طرف آن باشد، مربع، مربع مستطیل، چهارضلعی

فرهنگ فارسی عمید

چهارپا

هر حیوانی که با چهارپا شامل دو دست و دو پا راه می رود، بیشتر به اسب، الاغ، قاطر و شتر اطلاق می شود

فرهنگ فارسی عمید

چهاریک

یک بخش از چهار بخش چیزی، یک چهارم چیزی، یک چهارم، ربع

فرهنگ فارسی عمید

چهارسو

چهارطرف، چهارجانب، چهار سمت، جهات چهارگانه، کنایه از دنیا، نوعی پیچ گوشتی با سری متقاطع، کنایه از چهارراه میان بازار، محلی که چهار بازار از آن منشعب می شود، چهارراه، کنایه از همه جا، چهارضلعی، ویژگی شکم سیر و بسیار پر

فرهنگ فارسی عمید

چهارده

عدد صحیح بین سیزده و پانزده، «۱۴»

فرهنگ فارسی عمید

چهارنفس

نفس اماره، لوامه، ملهمه و مطمئنه

فرهنگ فارسی عمید

چهارصد

عدد ۴۰۰، چهار بار صد

فرهنگ فارسی عمید

چهارتک

(چَ / چِ تَ)

نوعی تاخت اسب. نوعی دویدن اسب. تاخت و چهار نعل یا آرام و یرتمه. (از ناظم الاطباء). قسمی دویدن اسب که آن را چهارگانه گویند. (یادداشت مؤلف) ، اسب خوش راه و تیزدو. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

چهارتا

(چَ)

ده کوچکی است از دهستان رستم بخش فهلیان و ممسنی شهرستان کازرون. 50 تن سکنه دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 7)

لغت نامه دهخدا

چهارپر

(چَ / چِ پَ)

قسمی شیشه. (یادداشت مؤلف). ظرف شیشه ای مکعب مستطیل شکل که آب یا نوشابه را بکار دارند، چهارپهلو، دارای چهارپره، قسمی چماق که بر سرآن آهنی گنده و چهارپر است. (یادداشت مؤلف) ، دارای بال برای پریدن. رجوع به چارپر شود

لغت نامه دهخدا

چهارپخ

(چَ / چِ پَ)

هرچیز چهارگوشه، اصطلاح نجاری. قطعه چوبی که از چهار جانب رویۀ مسطح دارد وبشکل مکعب تراش خورده باشد، نوعی از خیمه که در هند ’بی چوبه’ خوانند. رجوع به چارپخ شود

لغت نامه دهخدا

چهارتو

(چَ / چِ)

چهارتا. چهارلا

لغت نامه دهخدا

چهارپا

(چَ / چِ)

که چهار پا دارد. دارای چهار پا. که قوائم او چهار باشد. ذواربعه قوائم، اصطلاحاً مرکب سواری مانند اسب و استر و خر وشتر و امثال آن. (حواشی برهان چ معین). هر حیوانی که چهار پا (دو دست و دو پا) دارد. (فرهنگ فارسی معین). چارپا، وحش. چهارپای دشتی که رمنده بود. (دهار) : و آن مرد داعی را در شهر، بر چهارپایی نشاندند و بردند تا از آب فرات عبره کردند. (فارسنامۀ ابن البلخی ص 119). تخم را به باغبان خویش داد و گفت در گوشه ای بکار و گرداگرد او پرچین کن تا چهارپا اندر او راه نیابد و از مرغان نگاه دار. (نوروزنامه).
- امثال
چهارپا را چهار روز آزمایند و دو پا را دو روز. مقصود از چهار روز آزمودن چهارپا ایام خیار حیوان است در شرع و از دوپا مراد انسان باشد. و معنی آنکه سیرت و سریرت آدمی زود شناخته آید. (امثال و حکم ج 2 ص 671).
، کنایه از چهارعنصر است:
رنگ از دو سیه سفید بزدای
ضدی ز چهارطبع بگشای
یک عهد کن این دو بیوفا را
یکدست کن این چهارپا را.
نظامی

لغت نامه دهخدا

چهارجل

(چَ / چِ جُ)

چهارجامه. رجوع به چارجل و چارجامه شود

لغت نامه دهخدا

چهارحد

(چَ / چِحَ دد / حَ)

چهارجهت چیزی. چهارسوی چیزی. حد شمالی و جنوبی و شرقی و غربی چیزی:
زین چار خلیفه ملک پیداست
خانه به چهارحد مهیاست.
نظامی

لغت نامه دهخدا

چهاربر

(چَ / چِ بَ)

چهارضلعی. ذواربعه اضلاع. (یادداشت مؤلف). سطحی از جوانب محاط به چهار خط راست متصل. که چهار خط راست محیط او گردد. رجوع به چهارضلعی شود

لغت نامه دهخدا

چهاربت

(چَ بُ)

دهی است از دهستان حومه بخش اشنویۀ شهرستان ارومیه. از چشمه آبیاری میشود. محصولش غلات و توتون است. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 4)

لغت نامه دهخدا

چهاراسب

(چَ / چِ اَ)

که اسب چهار دارد.
- کالسکۀ چهاراسب، که با چهار اسب کشیده شود. رجوع شود به چاراسب. و رجوع به چهاراسبه شود

لغت نامه دهخدا

چهارکم

(چَ / چِ کَ)

چهارکام است که اسب راهوار باشد و از آن تندتر چهارقاب است (لغت محلی شوشتر نسخۀ خطی). شاید این ’کم’ صورتی از ’گم’ مخفف گام باشد. رجوع به چهارقاب شود

لغت نامه دهخدا

چهارکش

(چَ کِ)

از مزارع متعلقه به قاینات است. آبش از قنات و هوایش ییلاقی است. (مرآت البلدان ج 4). ده کوچکی است از دهستان شهآباد بخش حومه شهرستان بیرجند. در 6هزارگزی جنوب خاوری بیرجند واقع است و کوهستانی و معتدل می باشد

لغت نامه دهخدا

چهارآس

(چَ / چِ)

چهار تک خال ورق. چهار تک خال در بازی ورق. رجوع به چارآس شود

لغت نامه دهخدا