صمغی است که بخور کنند بوی خوش را، این صمغ معطر است و در آتش ریزند و آن صمغ فرولا گالبانی فرا باشد، و آن را باریجه نیز نامند: کندر و وشا. (گیاه شناسی گل گلاب) گیاه اشق. (فرهنگ فارسی معین)
صمغی است که بخور کنند بوی خوش را، این صمغ معطر است و در آتش ریزند و آن صمغ فرولا گالبانی فرا باشد، و آن را باریجه نیز نامند: کندر و وشا. (گیاه شناسی گل گلاب) گیاه اشق. (فرهنگ فارسی معین)
وشاه. جمع واژۀ واشی. (منتهی الارب). سخن چینان. غمازان. (غیاث اللغات). دروغ گویندگان. (غیاث اللغات) : نشف کرده ستت خیال آن وشات شبنمی که داری از نهرالحیات. مولوی. چون مبدل میکند او سیئات عین طاعت میکند رغم وشات. مولوی
وشاه. جَمعِ واژۀ واشی. (منتهی الارب). سخن چینان. غمازان. (غیاث اللغات). دروغ گویندگان. (غیاث اللغات) : نشف کرده ستت خیال آن وشات شبنمی که داری از نهرالحیات. مولوی. چون مبدل میکند او سیئات عین طاعت میکند رغم وشات. مولوی
اشاق. اوشاق. اوشاخ. معرب، وشاقی. اوشاقی. غلام بچه. (انجمن آرا) (آنندراج) (فرهنگ فارسی معین). طفل و کودک. (ناظم الاطباء). و در کتاب لغت ترکی آمده که کودک را از ابتدای زادن تا پیش از بلوغ اشاق (وشاق) گویند. (انجمن آرا) (آنندراج)، خدمتکار فقیران و درویشان. (برهان). پسر ساده و زیبا. (فرهنگ فارسی معین). به کسر اول بر وزن عراق، غلام مقبول و پسر ساده باشد. (برهان) : گرفتم عشق آن جادو سپردم دل بدان آهو کنون آهو وشاقی گشت وجادو کرد اوشاقش. منوچهری. نه ترکی وشاقی نه تازی براقی نه رومی بساطی نه مصری شراعی. خاقانی. پر گرفته نوند چار پرش وز وشاقان یکی دوبر اثرش. نظامی. وشاقان موکب رو زودخیز به دیدار تازه به رفتار تیز. نظامی. بگویند تا هر روزی از هر وشاق بدان عدد به خدمت آیند. (فرهنگ فارسی معین از سیاست نامه چ اقبال برای دبیرستانها ص 128). - وشاقان چمن، کنایه از درختان گل و نهالان نونشانده. (آنندراج) (برهان). گلهای نونشانده. (فرهنگ فارسی معین) : زین پس وشاقان چمن نوخط شوند و غمزه زن طوق خط و چاه ذقن بر مشک سارا داشته. خاقانی. ، نوکر. غلام. (فرهنگ فارسی معین) : نماند از وشاقان گردن فراز کسی در قفای ملک جز ایاز. سعدی. ، کنیزک. (برهان)، خاصۀ شاه. خاصگی. (فرهنگ فارسی معین از یادداشتهای قزوینی 7:280). - وشاق نباتی، کنایه از نهال تازه. (فرهنگ فارسی معین) : و در آن صمیم وی که کمر سیم بر میان وشاقان نباتی بسته بودند. (فرهنگ فارسی معین از لباب الالباب ص 36)
اشاق. اوشاق. اوشاخ. معرب، وشاقی. اوشاقی. غلام بچه. (انجمن آرا) (آنندراج) (فرهنگ فارسی معین). طفل و کودک. (ناظم الاطباء). و در کتاب لغت ترکی آمده که کودک را از ابتدای زادن تا پیش از بلوغ اشاق (وشاق) گویند. (انجمن آرا) (آنندراج)، خدمتکار فقیران و درویشان. (برهان). پسر ساده و زیبا. (فرهنگ فارسی معین). به کسر اول بر وزن عراق، غلام مقبول و پسر ساده باشد. (برهان) : گرفتم عشق آن جادو سپردم دل بدان آهو کنون آهو وشاقی گشت وجادو کرد اوشاقش. منوچهری. نه ترکی وشاقی نه تازی براقی نه رومی بساطی نه مصری شراعی. خاقانی. پر گرفته نوند چار پرش وز وشاقان یکی دوبر اثرش. نظامی. وشاقان موکب رو زودخیز به دیدار تازه به رفتار تیز. نظامی. بگویند تا هر روزی از هر وشاق بدان عدد به خدمت آیند. (فرهنگ فارسی معین از سیاست نامه چ اقبال برای دبیرستانها ص 128). - وشاقان چمن، کنایه از درختان گل و نهالان نونشانده. (آنندراج) (برهان). گلهای نونشانده. (فرهنگ فارسی معین) : زین پس وشاقان چمن نوخط شوند و غمزه زن طوق خط و چاه ذقن بر مشک سارا داشته. خاقانی. ، نوکر. غلام. (فرهنگ فارسی معین) : نماند از وشاقان گردن فراز کسی در قفای ملک جز ایاز. سعدی. ، کنیزک. (برهان)، خاصۀ شاه. خاصگی. (فرهنگ فارسی معین از یادداشتهای قزوینی 7:280). - وشاق نباتی، کنایه از نهال تازه. (فرهنگ فارسی معین) : و در آن صمیم وی که کمر سیم بر میان وشاقان نباتی بسته بودند. (فرهنگ فارسی معین از لباب الالباب ص 36)
اشاح. حمیل یعنی دو رشتۀ منظوم از مروارید و جواهر مختلف الالوان که بر یکدیگر پیچیده زنان از گردن تا زیر بغل آویزند، یا آن دوالی است پهن مرصع به جواهر رنگارنگ. (آنندراج) (ناظم الاطباء) (منتهی الارب) (اقرب الموارد). حمایل که به هندی هار گویند و به معنی گلوبند. (غیاث اللغات). گردن بند. (دهار). آنچه در بر افکنند. (مهذب الاسماء) ، امراءه غرثی الوشاح، زن باریک میان. (اقرب الموارد) (ناظم الاطباء) (ناظم الاطباء) (منتهی الارب). ج، وشح، وشائح. (مهذب الاسماء) (اقرب الموارد) : چون دلبری اندر عقیقین وشاح چون لعبتی در بسدین پیرهن. فرخی. به طبع و خاطرم اندر مدیح و وصف تو را گشاد و بست کمال و هنر نقاب و وشاح. مسعودسعد. گر عزیز مرا قیاس کنید از مه نو وشاح برگیرید. مسعودسعد. قمر همچو تعویذ از سیم صافی ثریا وشاحی ز ابریز ذائب. (منسوب به حسن متکلم)
اِشاح. حمیل یعنی دو رشتۀ منظوم از مروارید و جواهر مختلف الالوان که بر یکدیگر پیچیده زنان از گردن تا زیر بغل آویزند، یا آن دوالی است پهن مرصع به جواهر رنگارنگ. (آنندراج) (ناظم الاطباء) (منتهی الارب) (اقرب الموارد). حمایل که به هندی هار گویند و به معنی گلوبند. (غیاث اللغات). گردن بند. (دهار). آنچه در بر افکنند. (مهذب الاسماء) ، امراءه غرثی الوشاح، زن باریک میان. (اقرب الموارد) (ناظم الاطباء) (ناظم الاطباء) (منتهی الارب). ج، وشح، وشائح. (مهذب الاسماء) (اقرب الموارد) : چون دلبری اندر عقیقین وشاح چون لعبتی در بسدین پیرهن. فرخی. به طبع و خاطرم اندر مدیح و وصف تو را گشاد و بست کمال و هنر نقاب و وشاح. مسعودسعد. گر عزیز مرا قیاس کنید از مه نو وشاح برگیرید. مسعودسعد. قمر همچو تعویذ از سیم صافی ثریا وشاحی ز ابریز ذائب. (منسوب به حسن متکلم)
وشوم. ج وشم. (ناظم الاطباء) (اقرب الموارد) (منتهی الارب). به معنی نقش و نگار که بر اندام سوزن آژده و نیله بر آن پاشیده سازند. (آنندراج). رجوع به وشم شود
وُشوم. ج ِ وَشْم. (ناظم الاطباء) (اقرب الموارد) (منتهی الارب). به معنی نقش و نگار که بر اندام سوزن آژده و نیله بر آن پاشیده سازند. (آنندراج). رجوع به وشم شود
جمع واژۀ واشی (اقرب الموارد) (ناظم الاطباء) ، و واشی به معنی سخن چین. نمّام، مرد بسیارفرزند، ستور بسیاربچه، بافندۀ جامه، کاوندۀ کان جهت زر، سکه زن. (منتهی الارب). رجوع به واشی شود
جَمعِ واژۀ واشی (اقرب الموارد) (ناظم الاطباء) ، و واشی به معنی سخن چین. نمّام، مرد بسیارفرزند، ستور بسیاربچه، بافندۀ جامه، کاوندۀ کان جهت زر، سکه زن. (منتهی الارب). رجوع به واشی شود
محمد بن احمد بن اسحاق اعرابی، مکنی به ابوالطیب. از ظرفای ادباء و نحویین و اخباریین بود. از اوست: 1- کتاب اخبار الزنج. 2- الزاهر فی الانوار و الزهر. 3- حدود الطرف الکبیر. 4- الموشا. 5- اخبار المتظرفات. 6- کتاب السلوان. 7- کتاب المذهب. 8- کتاب الموشح. 9- کتاب سلسلهالذهب. 10- کتاب مختصر، در نحو. 11- کتاب جامع، در نحو. 12- کتاب المقصور و الممدود. 13- کتاب المذکر و المؤنث. 14- کتاب الفرق. 15- کتاب خلق الانسان. 16- کتاب خلق الفرس. 17- کتاب المثلث. (الفهرست ابن الندیم)
محمد بن احمد بن اسحاق اعرابی، مکنی به ابوالطیب. از ظرفای ادباء و نحویین و اخباریین بود. از اوست: 1- کتاب اخبار الزنج. 2- الزاهر فی الانوار و الزهر. 3- حدود الطرف الکبیر. 4- الموشا. 5- اخبار المتظرفات. 6- کتاب السلوان. 7- کتاب المذهب. 8- کتاب الموشح. 9- کتاب سلسلهالذهب. 10- کتاب مختصر، در نحو. 11- کتاب جامع، در نحو. 12- کتاب المقصور و الممدود. 13- کتاب المذکر و المؤنث. 14- کتاب الفرق. 15- کتاب خلق الانسان. 16- کتاب خلق الفرس. 17- کتاب المثلث. (الفهرست ابن الندیم)
شمشیر، کمان دو شاویز بر دوشه دوالی پهن ومرصع بجواهر رنگارنگ که زنان آنرا از دوش تا بهنگام اندازند و یا دو رشته منظوم از مروارید و جواهر رنگارنگ که آنها را بر یکدیگر پیچیده حمایل کنند: (تاقلاده جید وجود اهل زمان و تمیمه و شاح عروسان دوران گردد) (وشاح انعام ایشان متحلی - بدان مقرون گردانیده شد)
شمشیر، کمان دو شاویز بر دوشه دوالی پهن ومرصع بجواهر رنگارنگ که زنان آنرا از دوش تا بهنگام اندازند و یا دو رشته منظوم از مروارید و جواهر رنگارنگ که آنها را بر یکدیگر پیچیده حمایل کنند: (تاقلاده جید وجود اهل زمان و تمیمه و شاح عروسان دوران گردد) (وشاح انعام ایشان متحلی - بدان مقرون گردانیده شد)
سپری شونده، رونده، سیر اندک اوشاق ترکی نوکر زاور پیشیار، نو باوه، برده زاد غلام بچه: (بگویند تا هر روزی از هر وشاق بدان عدد بخدمت آیند، نوکر غلام (نماند از و شاقان گردن فراز کسی در قفای ملک جز ایاز) (سعدی)، پسر ساده رو و زیبا. یا وشاق چمن. گل نو نشانده: (زین پس و شاقان چمن نو خط شوند غمزه زن طوق خط و چاه ذقن پر مشک سارا داشته) (خاقانی)، خاصه شاه خاصگی. یا وشاق نباتی. نهال تازه: (و در آن صمیم وی که کمر سیم بر میان و شاقان نباتی بسته بودند)
سپری شونده، رونده، سیر اندک اوشاق ترکی نوکر زاور پیشیار، نو باوه، برده زاد غلام بچه: (بگویند تا هر روزی از هر وشاق بدان عدد بخدمت آیند، نوکر غلام (نماند از و شاقان گردن فراز کسی در قفای ملک جز ایاز) (سعدی)، پسر ساده رو و زیبا. یا وشاق چمن. گل نو نشانده: (زین پس و شاقان چمن نو خط شوند غمزه زن طوق خط و چاه ذقن پر مشک سارا داشته) (خاقانی)، خاصه شاه خاصگی. یا وشاق نباتی. نهال تازه: (و در آن صمیم وی که کمر سیم بر میان و شاقان نباتی بسته بودند)
