- وأیه(وَءْ یَ)
وئیّه. دیگ فراخ، کاسۀ فراخ. (اقرب الموارد) (منتهی الارب)
معنی وأیه - جستجوی لغت در جدول جو
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
(مُ)
لغت نامه دهخدا
ضروری. مرادف بایا و بر این قیاس است وای است و وایسته. (از آنندراج) (انجمن آرا). ضروری. حاجت. مراد. مطلوب. دربایست. دروا. بایسته. محتاج الیه. بایا. وایا. نیازی. (یادداشت مرحوم دهخدا). حاجت باشد و آن را اندربایست و نیاز هم گویند. (فرهنگ خطی اوبهی). خواهش و آرزو، و این از اهل زبان بتحقیق پیوسته و با لفظ برداشتن و داشتن و رسیدن مستعمل. (آنندراج). غرض. (از فرهنگ شعوری) :
تا ز درگاه جود او شب و روز
سایلان را روا شود وایه.
آغاجی (از یادداشتهای لغت نامه).
رجوع شود به احوال و اشعار رودکی ص 1171.
چو کاتبی به شب هجر وایه ام اجل است
چه وایه ای که به صد وای وای می طلبم.
کاتبی.
ز درد وای وائی وایه بردار
بشوران گریه را گر های های است.
ظهوری (از بهار عجم).
وایۀ جامی همین لعلت بود
گر نیاید وایۀ او وای وای.
جامی (از فرهنگ شعوری ج 2 ص 420).
عزیزان خوش آمدید و هر یک وایه ای دارید. در مجلس درویشان سلامتی مانده و ملامتی. (مزارات کرمان ص 35).
ز شور عشق ظهوری به وایه ای نرسی
اگر نه مایۀ چیز تو در سفر باشد.
ظهوری (از آنندراج).
چنین گر دهد وایۀ شاعران
به شعری رسد پایۀ شاعران.
ظهوری (از آنندراج).
با علم ریائی نتوان طالب حق شد
باشد که ببندی ز جهان وایۀ دیگر.
محسن تأثیر (از بهار عجم).
گر کام وحید از تو طلب کرد نرنجی
جز سوختن خویش دگر وایه ندارد.
میرزا طاهر وحید (از آنندراج).
، آگاهی و خبرداری:
سخن گفتن به جاهل بس خطایی است
سخن بی وایه گفتن ژاژخائی است.
عنصری (از فرهنگ شعوری ج 2 ص 420).
، حصه. نصیب. لذّت. (از فرهنگ شعوری) :
زیر پا آور هوای نفس را
کم بدو ده وایه های نفس را.
عطار (از فرهنگ شعوری ج 2 ص 420).
، مجازاً به معنی مقدمه، مجازاً به معنی معتاد هر روزه مثل خوراک کوکنار و افیون. (غیاث اللغات از مصطلحات و چراغ هدایت)
نام بوته ای است شبیه به کرزنگ
تا ز درگاه جود او شب و روز
سایلان را روا شود وایه.
آغاجی (از یادداشتهای لغت نامه).
رجوع شود به احوال و اشعار رودکی ص 1171.
چو کاتبی به شب هجر وایه ام اجل است
چه وایه ای که به صد وای وای می طلبم.
کاتبی.
ز درد وای وائی وایه بردار
بشوران گریه را گر های های است.
ظهوری (از بهار عجم).
وایۀ جامی همین لعلت بود
گر نیاید وایۀ او وای وای.
جامی (از فرهنگ شعوری ج 2 ص 420).
عزیزان خوش آمدید و هر یک وایه ای دارید. در مجلس درویشان سلامتی مانده و ملامتی. (مزارات کرمان ص 35).
ز شور عشق ظهوری به وایه ای نرسی
اگر نه مایۀ چیز تو در سفر باشد.
ظهوری (از آنندراج).
چنین گر دهد وایۀ شاعران
به شعری رسد پایۀ شاعران.
ظهوری (از آنندراج).
با علم ریائی نتوان طالب حق شد
باشد که ببندی ز جهان وایۀ دیگر.
محسن تأثیر (از بهار عجم).
گر کام وحید از تو طلب کرد نرنجی
جز سوختن خویش دگر وایه ندارد.
میرزا طاهر وحید (از آنندراج).
، آگاهی و خبرداری:
سخن گفتن به جاهل بس خطایی است
سخن بی وایه گفتن ژاژخائی است.
عنصری (از فرهنگ شعوری ج 2 ص 420).
، حصه. نصیب. لذّت. (از فرهنگ شعوری) :
زیر پا آور هوای نفس را
کم بدو ده وایه های نفس را.
عطار (از فرهنگ شعوری ج 2 ص 420).
، مجازاً به معنی مقدمه، مجازاً به معنی معتاد هر روزه مثل خوراک کوکنار و افیون. (غیاث اللغات از مصطلحات و چراغ هدایت)
نام بوته ای است شبیه به کرزنگ
(وَ اءَی)
لغت نامه دهخدا
سخت شتاب و تیزرو از گورخر و اسب و جز آن. (منتهی الارب) (اقرب الموارد) (از ناظم الاطباء)
(یَ)
لغت نامه دهخدا
تأنیث واقی است به معنی نگاهدارنده و دافع. ج، اواقی (در اصل وواقی است در اجتماع واوین نخستین قلب به الف شده است) و واقیات. رجوع به واقی شود،
{{مصدر}} نگه داشتن. (از منتهی الارب). رجوع به وقایه و وقی شود
{{مصدر}} نگه داشتن. (از منتهی الارب). رجوع به وقایه و وقی شود
(یَ)
لغت نامه دهخدا
سست. (آنندراج) ، از هم افتاده. (غیاث اللغات) ، دریده. (آنندراج) ، تأنیث واه به معنی هرچیز مسترخی. (ازمنتهی الارب). تأنیث واهی است. رجوع به واهی شود
(یَ)
لغت نامه دهخدا
تأنیث وانی است. رجوع به وانی شود.
- ناقه وانیه، ماده شتر سست و ماندۀ از سیر و سفر. (از منتهی الارب) (ناظم الاطباء). فاتره طلیح. (اقرب الموارد)
- ناقه وانیه، ماده شتر سست و ماندۀ از سیر و سفر. (از منتهی الارب) (ناظم الاطباء). فاتره طلیح. (اقرب الموارد)
(یَ)
لغت نامه دهخدا
مؤنث واصی. گیاه درهم پیوسته. گیاه متصل به هم. (از اقرب الموارد) (منتهی الارب) (از ناظم الاطباء). رجوع به واص و واصی شود
(وَءْ طَ)
لغت نامه دهخدا
مره است برای وأط یعنی یکمرتبه زیارت کردن قوم را. (از اقرب الموارد) ، لجه ای از لجه های آب. (اقرب الموارد) ، جای بلند از زمین. (از اقرب الموارد)
(تَ قَسْ سُ)
لغت نامه دهخدا
رأی. رؤیه. رآءه. رؤیان. دیدن. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء). و رجوع به مترادفات کلمه شود
(دَ ءَ یَ)
لغت نامه دهخدا
یک دأی. رجوع به دأی شود.
- ابن دأیه، زاغ بدانجهت که بر پشت ریش شتر نشیند و منقار زند. ج، داءیات. (منتهی الارب)
- ابن دأیه، زاغ بدانجهت که بر پشت ریش شتر نشیند و منقار زند. ج، داءیات. (منتهی الارب)
(وَءْ لَ)
لغت نامه دهخدا
سرگین گوسفند و شتر فراهم آمدۀ درهم چسبیده یا کمیز و سرگین شتر فقط. (آنندراج) (منتهی الارب)
(رَءْ یَ)
لغت نامه دهخدا
رایت. علم. (از ناظم الاطباء). علم و بقولی نشانه ای که برای دیدن برپا کنند تا مردم ببینند و گویا اصل رایت است که الف را به همزه بدل کرده اند. (از اقرب الموارد). رجوع به رایت شود.
- رایهالاخفاق، علم نیازمندی. (ناظم الاطباء)
- رایهالاخفاق، علم نیازمندی. (ناظم الاطباء)
(یِ)
لغت نامه دهخدا
پیر کسی که منطق ابن سینا را به نام ’منطق پسرسینا’ به فرانسه درآورد و در پاریس به سال 1658 میلادی چاپ کرد. (تاریخ علوم عقلی تمدن اسلامی تألیف دکتر ذبیح الله صفا ص 215)
(وَ ءَ مَ)
لغت نامه دهخدا
مردی که کار و نقل و حکایت کار دیگری کند. (آنندراج). الذی یعمل کما یصنع غیره فیحکیه. (المنجد)
مونث واعی بنگرید به واعی و آواز، شیون نیوه (نوحه) مونث واعی: حافظ نگاهدارنده، شنونده شنوا: (گرچه ناصح را بود صد داعیه پند را اذنی بباید واعیه) (مثنوی)
آرزو، امید، حاجت، مراد