معنی نخجیل در فرهنگ فارسی عمید

وِشگون، عمل گرفتن و فشار دادن پوست و گوشت بدن کسی با دو سر انگشت، نِشگون، نِشگُنج، اِشکُنج، نَخجَل، نَخچَل، نیلَک

معنی نخجیل در لغت نامه دهخدا

بمعنی نخجل است. شمس فخری گفته:، از فلک بگذرد ز بس تندی، اگرش گیری از سرین نخجیل.، (از فرهنگ شعوری).، رجوع به نخچل و نخجل و نخچیل شود

معنی نخجیل - جستجوی لغت در جدول جو

نخجیل

فرهنگ فارسی عمید

نخجیل

لغت نامه دهخدا

نخجیل

فرهنگ لغت هوشیار

تخجیل

خجل کردن، شرمگین کردن، شرمنده ساختن

فرهنگ فارسی عمید

نخجیر

حیوانی که او را شکار کنند، شکار، برای مثال ز بار گران خوشه خم گشته بود / تک وتاب نخجیر کم گشته بود (نظامی۵ - ۹۱۶)، بز کوهی، شکار کردن

فرهنگ فارسی عمید

نخیل

درخت خرما، خرمابن

فرهنگ فارسی عمید

نخجل

وشگون، عمل گرفتن و فشار دادن پوست و گوشت بدن کسی با دو سر انگشت
نشگون، نشگنج، اشکنج، نخچل، نخجیل، نیلک، برای مثال نشان نخجل دارم ز دوست بر بازو / رواست باری گر دل ببرد مونس داد (آغاجی - شاعران بی دیوان - ۱۹۱)

فرهنگ فارسی عمید

نرجیل

(نَ)

نارجیل. معرب نارگیل. رجوع به نارجیل و نارگیل شود

لغت نامه دهخدا

نخجل

(نَ جَ)

نشکنج بود، یعنی به دو انگشت گرفتن و به دو ناخن فشردن بود، و به تازی قرض خوانند. (فرهنگ اسدی). نشکنج. (شعوری). به سر دو ناخن اندام کسی گرفتن چنانکه به درد آید، و به تازی آن را قرض گویند، به ترکی چدی و به کرمان ترنجی و به اصفهان نشکنج، و در هر شهری به نامی خوانندش. (اوبهی). رجوع به نخچل شود

لغت نامه دهخدا

نجیل

(نَ)

هرم که نوعی از گیاه شور است و برگ شکستۀ آن. (منتهی الارب) (آنندراج) ، نجیر. گزمازج. ثمرهالطرفاء. (از برهان قاطع) (از آنندراج). گزمازه. بار درخت گز. (ناظم الاطباء). نجم. نجیر. ثیل. اغرسطس. (یادداشت مؤلف). رستنی است که نجلیات از قصیل آن بود و ریشه های آن به کثرت پراکنده و گسترده می شود چنانکه ریشه کن ساختن آن دشوار است و برای کشت زیانی عظیم دارد. و نیز نجیل آنچه از برگ نجیل شکسته شود. (از المنجد). ج، نجل. رجوع به ثیل شود

هرم که نوعی از گیاه شور است و برگ شکستۀ آن. (منتهی الارب) (آنندراج) ، نجیر. گزمازج. ثمرهالطرفاء. (از برهان قاطع) (از آنندراج). گزمازه. بار درخت گز. (ناظم الاطباء). نجم. نجیر. ثیل. اغرسطس. (یادداشت مؤلف). رستنی است که نجلیات از قصیل آن بود و ریشه های آن به کثرت پراکنده و گسترده می شود چنانکه ریشه کن ساختن آن دشوار است و برای کشت زیانی عظیم دارد. و نیز نجیل آنچه از برگ نجیل شکسته شود. (از المنجد). ج، نُجُل. رجوع به ثیل شود

لغت نامه دهخدا

نخیل

(نَ)

خرمابن. (ناظم الاطباء). درخت خرما، درختهای خرما. (آنندراج). جمع واژۀ نخل. (از ناظم الاطباء) :
چنان آسمان بر زمین شد بخیل
که لب تر نکردند زرع و نخیل.
سعدی

لغت نامه دهخدا

نخجیر

(نَ)

شکار. (برهان قاطع) (انجمن آرا) (آنندراج) (ناظم الاطباء). صید. (ناظم الاطباء). نخچیر. برای مطالعۀ معانی و شواهد رجوع به نخچیر شود.
- نخجیر افکندن:
ابله آن گرگی که او نخجیر با شیر افکند
احمق آن صعوه که او پرواز با عنقا کند.
منوچهری.
- نخجیر راندن، آهوگردانی. نخجیرانگیزی: پیش یک هفته کسان رفته بودند فرازآوردن حشر را ازبهر نخجیر راندن و رانده بودند. (تاریخ بیهقی ص 418). همه لشکر پره داشتند و از ددکان و نخجیر برانده بودند. (تاریخ بیهقی ص 513).
- نخجیر ساختن، شکار کردن. صید کردن. نخجیر کردن:
به چاره هر کجا تدبیر سازند
نه مردم دیو را نخجیر سازند.
نظامی.
- نخجیر گشتن، شکار شدن. به دام افتادن. اسیر شدن:
از آن نخجیرپرداز جهانگیر
جهانگیری چو خسرو گشت نخجیر.
نظامی

لغت نامه دهخدا

نخجیز

(نَ)

پیچش. (از فرهنگ فارسی معین). رجوع به نخچیزیدن و نخچیز و نخجیزیدن شود

لغت نامه دهخدا

نخچیل

(نَ)

نخچل. گرفتن اندام با دو سر ناخن دست یادو انگشت چنانکه به درد آید. (برهان قاطع) (آنندراج). نخچل. نشکنج. (ناظم الاطباء). نخجل. (جهانگیری)

لغت نامه دهخدا

تخجیل

(اِ تِ)

خجل کردن. (تاج المصادر بیهقی). خجل کردن کسی را. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء). شرمنده ساختن کسی را. (اقرب الموارد) (المنجد) : در شریعت مروت و طریقت فتوت تخجیل را که ازین تعجیل رفت دافعی نخواهد بود. (سندبادنامه ص 153)

لغت نامه دهخدا

خنجیل

(خَ)

به لغت مردم اصفهان بادپیچ. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا