معنی مؤلی - جستجوی لغت در جدول جو

مؤلی

لغت نامه دهخدا

مؤلی

لغت نامه دهخدا

پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما

تصویری از موالی — تصویر موالی

دوست، یار، یاور

فرهنگ فارسی عمید

تصویری از موالی — تصویر موالی

مالکان، سروران، مهتران، دوستان، دوستداران، جمع واژۀ مولیٰ
بندگان، بندگان آزاد شده

فرهنگ فارسی عمید

(مُ ءَخْ خی)

نعت فاعلی از تأخیه. (از منتهی الارب، مادۀ اخ ی). آن که برای چهارپایان اخیه می سازد. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

(مُءْ لَ)

دردرسیده. (از منتهی الارب). دردگرفته. و رجوع به الم و مؤلم شود

لغت نامه دهخدا

(مُ ءَلْ لِ)

تیز وستیخ کننده گوش. (منتهی الارب). آنکه تیز می نماید وستیخ می کند. (ناظم الاطباء). تیزکننده. (آنندراج)

لغت نامه دهخدا

(مُءْ لِ)

آنکه مصاحبت میکند و سبب می شود آمیزش و دوستی و رفاقت را، آنکه انس و الفت می گیرد، آنکه هزار را کامل می گرداند. (ناظم الاطباء). مؤلّف

لغت نامه دهخدا

(مُ ءَلْ لِ)

کامل کننده عدد هزار. (منتهی الارب). آنکه عدد هزار را کامل می کند. (ناظم الاطباء) ، جمعکننده. (منتهی الارب) ، آنکه دو چیز را به هم پیوسته میکند و آنکه با هم فراهم میکند و گرد هم می آورد. (ناظم الاطباء). ترکیب کننده. تألیف دهنده. (یادداشت مؤلف). الفت دهنده و جمعکننده چیزهای متفرق را با همدیگر. (غیاث) (آنندراج) ، موافقت افکننده میان... الفت دهنده میان... (یادداشت مؤلف). سازواری دهنده، خطالف کشنده. (منتهی الارب) ، آنکه کتابی تألیف می کند. (ناظم الاطباء). به هم آورندۀ مطالب و به صورت کتاب درآورندۀ آنها. نگارنده. نویسنده. تألیف کننده. (یادداشت مؤلف). کسی که مطالب متفرق را فراهم کرده و گرد هم آورده کتابی تألیف می کند. (ناظم الاطباء). مؤلف کسی است که مطالبی از مآخذ مختلف گرد آورده و به صورت کتاب درآورد، ولی مصنف کسی است که مطالب کتاب از خود او باشد. مؤلف هر علم را یکی از رئوس ثمانیۀ آن علم گفته اند. (یادداشت مؤلف) : چنانکه رسم مؤلفان است و دأب مصنفان. (گلستان)

کامل کننده عدد هزار. (منتهی الارب). آنکه عدد هزار را کامل می کند. (ناظم الاطباء) ، جمعکننده. (منتهی الارب) ، آنکه دو چیز را به هم پیوسته میکند و آنکه با هم فراهم میکند و گرد هم می آورد. (ناظم الاطباء). ترکیب کننده. تألیف دهنده. (یادداشت مؤلف). الفت دهنده و جمعکننده چیزهای متفرق را با همدیگر. (غیاث) (آنندراج) ، موافقت افکننده میان... الفت دهنده میان... (یادداشت مؤلف). سازواری دهنده، خطالف کشنده. (منتهی الارب) ، آنکه کتابی تألیف می کند. (ناظم الاطباء). به هم آورندۀ مطالب و به صورت کتاب درآورندۀ آنها. نگارنده. نویسنده. تألیف کننده. (یادداشت مؤلف). کسی که مطالب متفرق را فراهم کرده و گرد هم آورده کتابی تألیف می کند. (ناظم الاطباء). مؤلف کسی است که مطالبی از مآخذ مختلف گرد آورده و به صورت کتاب درآورد، ولی مصنف کسی است که مطالب کتاب از خود او باشد. مؤلف هر علم را یکی از رئوس ثمانیۀ آن علم گفته اند. (یادداشت مؤلف) : چنانکه رسم مؤلفان است و دأب مصنفان. (گلستان)

لغت نامه دهخدا

(مُ ءَلْ لَ)

سازواری داده شده. (منتهی الارب). سازواری داده شده و تألیف کرده شده و الفت داده شده و همخوکرده شده. (ناظم الاطباء). الفت داده شده. موافقت افکنده شده میان... ج، مؤلفین. (از یادداشت مؤلف) ، عدد هزار کامل شده. (از منتهی الارب) (ناظم الاطباء) ، تألیف یافته. تألیف شده. نوشته شده. کتاب یا رساله که به وسیلۀ کسی گردآوری و تألیف یافته باشد. (از یادداشت مؤلف) ، ترکیب شده. مرکب. (یادداشت مؤلف) ، مؤلفه. دارای الف. باالف. الف دارشده. حرف یا کلمه ای که دارای الف است: طای مؤلف، مقابل تای منقوط. و همچنین ظای مؤلف. و این هر دو تعبیر را غیر عرب آرند، چه عرب خود در تلفظ بین طاء و تاء، و ظاء و زاء فرق آشکار میکند. (یادداشت مؤلف)

سازواری داده شده. (منتهی الارب). سازواری داده شده و تألیف کرده شده و الفت داده شده و همخوکرده شده. (ناظم الاطباء). الفت داده شده. موافقت افکنده شده میان... ج، مؤلفین. (از یادداشت مؤلف) ، عدد هزار کامل شده. (از منتهی الارب) (ناظم الاطباء) ، تألیف یافته. تألیف شده. نوشته شده. کتاب یا رساله که به وسیلۀ کسی گردآوری و تألیف یافته باشد. (از یادداشت مؤلف) ، ترکیب شده. مرکب. (یادداشت مؤلف) ، مؤلفه. دارای الف. باالف. الف دارشده. حرف یا کلمه ای که دارای الف است: طای مؤلف، مقابل تای منقوط. و همچنین ظای مؤلف. و این هر دو تعبیر را غیر عرب آرند، چه عرب خود در تلفظ بین طاء و تاء، و ظاء و زاء فرق آشکار میکند. (یادداشت مؤلف)

لغت نامه دهخدا

(مُءْ)

نعت فاعلی از ایتاء. (منتهی الارب، مادۀ ات ی). آورندۀ چیزی. (ناظم الاطباء) ، دهنده. پاداش دهنده

لغت نامه دهخدا

(مُءْ)

خصومت کننده. (منتهی الارب، مادۀ اث ی)

لغت نامه دهخدا

(مُ ءَلْ لَهْ)

پرستش شده. (از منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

(مُ ءَتْ تی)

نعت فاعلی از تأتیه و تأتی. آسان کننده راه آب. (منتهی الارب، مادۀ ا ت ی)

لغت نامه دهخدا

(مُءْ تَ)

نعت فاعلی از ایتلاء. (از منتهی الارب). رجوع به ایتلاء شود. سوگندخورنده. (ناظم الاطباء) (آنندراج)

لغت نامه دهخدا

(مُءْ لِ)

کم کننده حق کسی. (منتهی الارب). کم کننده (متعدی). (از اقرب الموارد) ، کم شونده (لازم). (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

(مُ ءَلْ لِ)

ورغلاننده و فساداندازنده. (از منتهی الارب) (آنندراج) (از اقرب الموارد). حسود مؤلب، حسود فتنه کننده و فساداندازنده. (ناظم الاطباء) ، گردآورندۀ قوم. (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

(مُءْ)

موقی. لغتی است در مؤق، به معنی کنج چشم و دنبالۀ آن. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

(مُءْ لِ)

دردرساننده. (منتهی الارب). دردناک. وجیع. آزارنده. الیم. دردآور. موجع. (یادداشت مؤلف) : یقابل مؤلم الرزیه بما اسبغ اﷲتعالی علیه من الصبر. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 299)

لغت نامه دهخدا

(مُ ءَمْ مِ)

کاتب. ابوالحسن احمد بن مؤمل مؤملی کاتب، از شعرا و منشیان بزرگ خراسان و با ثعالبی معاصر بوده (قرن چهارم هجری) و ثعالبی در یتیمهالدهر ذکر او را با سه بیت شعر که خود شاعر برای او خوانده آورده است. مؤملی دو بیت از رودکی و دو بیت از معروفی بلخی را به عربی به نظم درآورده است. (از حدائق السحر صص 91-92)

کاتب. ابوالحسن احمد بن مؤمل مؤملی کاتب، از شعرا و منشیان بزرگ خراسان و با ثعالبی معاصر بوده (قرن چهارم هجری) و ثعالبی در یتیمهالدهر ذکر او را با سه بیت شعر که خود شاعر برای او خوانده آورده است. مؤملی دو بیت از رودکی و دو بیت از معروفی بلخی را به عربی به نظم درآورده است. (از حدائق السحر صص 91-92)

لغت نامه دهخدا

(مُ ءَلْ لِهْ)

پرستش فرماینده. (منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

(مُ ءَمْ ما)

کنیزک گردانیده. (از منتهی الارب). کنیزک گردانیده شده

لغت نامه دهخدا

(مُ ءَنْ نا)

سستی کرده شده. درنگی نموده شده. (از منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

(مُ ءَنْ نی)

سستی کننده و درنگ نماینده. (از منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

(مُءْ)

بازدارنده، بادرنگ گرداننده. (از منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (آنندراج) ، تأنی کننده. اهمال کننده. درنگ نماینده. (از ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

(مُ ءَوْ وی)

پناه و جای دهنده، پناه و جای گیرنده. ج، مؤوین. (از منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

(مُ ءَوْوا)

پناه و جای داده شده. (از منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

(مُءْ)

پناه و جای دهنده. (از اقرب الموارد) (از منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

(مَ)

جمع واژۀ مولی. (ناظم الاطباء) (آنندراج). و رجوع به مولی شود، اقربا و نزدیکان مانند پسرعمو و جز آن. (یادداشت مؤلف) : و انی خفت الموالی من ورائی و کانت امرأتی عاقراً فهب لی من لدنک ولیا. (قرآن 5/19) ، جمع واژۀ مولاه. (متن اللغه) (یادداشت مؤلف). رجوع به مولاه شود، یاران و دوستان. (ناظم الاطباء). یاران و خداوندان. و آن جمع مولاست. (غیاث). خداوندان. (ناظم الاطباء) (یادداشت مؤلف). رؤسا. بزرگان. صاحبان. (یادداشت لغت نامه) ، آزادشدگان. (یادداشت مؤلف). غلامان. بندگان:
به وقت آن که صلتها دهی موالی را
ز یک دو صلت این خسروانت آید ننگ.
فرخی.
یکی از موالی عبداﷲ چون دید بانگ کرد که امیرالمؤمنین را بکشتند. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 189).
این حکم خدای است رفته بر ما
او بار خدای است و ما موالی.
ناصرخسرو.
امیراسماعیل با موالی و ممالیک خویش و اصحاب و اتباع پدر مقابل آمد. (ترجمه تاریخ یمینی ص 193). بعضی بر خانه موالی خویش خروج کردند و به معاندان آن دولت التجا ساختند. (ترجمه تاریخ یمینی ص 10).
- موالی نواز، بنده نواز. غلام نواز. زیردست نواز. که زیردستان و غلامان خویش بنوازد:
مهتر چنین باید موالی نواز
مهتر چنین باید معادی شکن.
فرخی

جَمعِ واژۀ مولی. (ناظم الاطباء) (آنندراج). و رجوع به مولی شود، اقربا و نزدیکان مانند پسرعمو و جز آن. (یادداشت مؤلف) : و انی خفت الموالی من ورائی و کانت امرأتی عاقراً فهب لی من لدنک ولیا. (قرآن 5/19) ، جَمعِ واژۀ مولاه. (متن اللغه) (یادداشت مؤلف). رجوع به مولاه شود، یاران و دوستان. (ناظم الاطباء). یاران و خداوندان. و آن جمع مولاست. (غیاث). خداوندان. (ناظم الاطباء) (یادداشت مؤلف). رؤسا. بزرگان. صاحبان. (یادداشت لغت نامه) ، آزادشدگان. (یادداشت مؤلف). غلامان. بندگان:
به وقت آن که صلتها دهی موالی را
ز یک دو صلت این خسروانت آید ننگ.
فرخی.
یکی از موالی عبداﷲ چون دید بانگ کرد که امیرالمؤمنین را بکشتند. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 189).
این حکم خدای است رفته بر ما
او بار خدای است و ما موالی.
ناصرخسرو.
امیراسماعیل با موالی و ممالیک خویش و اصحاب و اتباع پدر مقابل آمد. (ترجمه تاریخ یمینی ص 193). بعضی بر خانه موالی خویش خروج کردند و به معاندان آن دولت التجا ساختند. (ترجمه تاریخ یمینی ص 10).
- موالی نواز، بنده نواز. غلام نواز. زیردست نواز. که زیردستان و غلامان خویش بنوازد:
مهتر چنین باید موالی نواز
مهتر چنین باید معادی شکن.
فرخی

لغت نامه دهخدا

(مُ)

یار. یاور. دستگیر. ج، موالون. (ناظم الاطباء) :
چو چرخ گردان بر تارک معادی گرد
چو مهر تابان بر طلعت موالی تاب.
مسعودسعد.
چو خورشید درخشانم ز نور و نار با بهره
موالی را همه نورم معادی را همه نارم.
سوزنی.
عیش تو خوش و ناخوش از او عیش معادی
کار تو نکو و ز تو نکو کار موالی.
سوزنی.
بخت موالی تو سوی ارتفاع
بخت مخالف تو سوی انحدار.
فرخی.
وی را به تو دهم به زنی به گواهی دو کس از موالیان ما. خادمی را گفت که چند کس را از موالیان ماحاضر کن. (تاریخ برامکه)

یار. یاور. دستگیر. ج، موالون. (ناظم الاطباء) :
چو چرخ گردان بر تارک معادی گرد
چو مهر تابان بر طلعت موالی تاب.
مسعودسعد.
چو خورشید درخشانم ز نور و نار با بهره
موالی را همه نورم معادی را همه نارم.
سوزنی.
عیش تو خوش و ناخوش از او عیش معادی
کار تو نکو و ز تو نکو کار موالی.
سوزنی.
بخت موالی تو سوی ارتفاع
بخت مخالف تو سوی انحدار.
فرخی.
وی را به تو دهم به زنی به گواهی دو کس از موالیان ما. خادمی را گفت که چند کس را از موالیان ماحاضر کن. (تاریخ برامکه)

لغت نامه دهخدا

(مَءْ لی ی)

رجوع به ماءلوّ شود

لغت نامه دهخدا

(مُ ءَسْ سی)

نعت فاعلی از تأسیه. تعزیت دهنده. تسلی دهنده

لغت نامه دهخدا

تصویری از موالی — تصویر موالی

یار و دستگیر

فرهنگ لغت هوشیار

تصویری از موالی — تصویر موالی

((مُ))

دوست دارنده

فرهنگ فارسی معین

تصویری از موالی — تصویر موالی

((مَ))

جمع مولی

فرهنگ فارسی معین