معنی مؤس - جستجوی لغت در جدول جو

مؤس

لغت نامه دهخدا

مونس

(دخترانه)

همنشین و همراز، همدم

فرهنگ نامهای ایرانی

مونس

انس گیرنده، انس گرفته، همدم

فرهنگ فارسی عمید

موسس

تاسیس کننده، بنیان گذار

فرهنگ فارسی عمید

مؤیس

(مُءْ یِ)

ناامیدگرداننده. (منتهی الارب). رجوع به مؤیّس شود

لغت نامه دهخدا

مأس

(مَءْسْ)

آنکه به اندرز کسی توجه نکند و سخن او را نپذیرد. (از اقرب الموارد). و رجوع به ماسی شود

لغت نامه دهخدا

مأس

(سَ طَ)

فراخ شدن زخم. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

مأس

(سَ سَ قَ)

خشم گرفتن، بدی و تباهی افکندن و فتنه انگیختن. (از منتهی الارب) (آنندراج) (از ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، مالیدن پوست. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) : مأس الدباغ الجلد، مالید دباغ پوست را. (از اقرب الموارد) ، نیک گرد آمدن شیر در پستان ناقه. یقال مأست الناقه، اذ اشتد حفلها. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد). نیک گرد آمدن شیر در پستان ماده شتر. (ناظم الاطباء) ، فراخ شدن زخم. (منتهی الارب) (آنندراج) (از ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

مؤیس

(مُ ءَیْ یِ)

ناامیدکننده. (منتهی الارب). آنکه ناامید می گرداند و مأیوس می کند. (ناظم الاطباء). ناامیدگرداننده. (آنندراج)

لغت نامه دهخدا

کؤس

(کُ ئو)

جمع واژۀ کأس. جامهای شراب خوردن یا جامهای باشراب. (از منتهی الارب). رجوع به کؤوس شود

لغت نامه دهخدا

مواس

(مَ سِنْ)

جمع واژۀ موسی. مواسی. مواس. رجوع به موسی و مواسی شود

لغت نامه دهخدا

موجس

(جِ)

نعت فاعلی از ایجاس. (ازمنتهی الارب، مادۀ وج س). رجوع به ایجاس شود. آن که در دل افکند ترس را و نهان دارد در دل. (آنندراج)

لغت نامه دهخدا

مؤوس

(مَ ئو)

سخن چین. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد). مائس. (منتهی الارب) ، مفسد. (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

مؤو

(مَ ئو)

مؤوء. مئو. میو. بانگ گربه. رجوع به مؤوء شود

لغت نامه دهخدا

مؤنس

(مُ ءَنْ نِ)

انس دهنده، بیننده. (از منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

مؤن

(مُ ءَ)

مون. جمع واژۀ مؤنه. (ناظم الاطباء) (یادداشت مؤلف). جمع واژۀ مؤنت و مؤنه، به معنی بار و گرانی نفقۀ عیال و قوت روزانه. (از یادداشت مؤلف). رجوع به مؤنت و مؤنه شود، هزینه. خرجی. جیرۀروزانه: ما را اگر قسمت ولایتی هست اضعاف آن مؤن سپاه و وجوه و اطماع و انواع محافظات در مقابل ایستاده است. (ترجمه تاریخ یمینی). و مؤن حشر وچریک و اثقال و زواید عوارضات از آنجا مرتفع کرد. (تاریخ جهانگشای جوینی) ، نوعی از مالیات و عوارض. ج، مؤونات. (از یادداشت های قزوینی ج 7 ص 165 مستنداً به تاریخ جهانگشای جوینی) : و جمعی از عباداﷲ الصالحین که بیگانگان دین از مؤن و عوارضات ایشان را معاف و مسلم داشته. (تاریخ جهانگشای جوینی). با حصول این معانی فراغ اهالی بخارا و تخفیف مؤن و اثقال ایشان حاصل... (تاریخ جهانگشای جوینی). و احبار و اخیار هر ملتی را از صنوف عوارضات و محن مؤن و اوقاف و مسبلات و حراث و زراع ایشان را معاف و مسلم داشته اند. (تاریخ جهانگشای جوینی ص 11). بعد از وضع مؤن و اخراجات و نفقات... بر قدر ارتفاع خراج را وضع کنند. (ترجمه تاریخ قم ص 183). در ذکر نجوم و دفعات مال خراج و رسوم و مؤن و اخراجات آن. (تاریخ قم ص 142). و رجوع به مؤنت و مؤنه و مؤنه شود

مُوَن. جَمعِ واژۀ مؤنه. (ناظم الاطباء) (یادداشت مؤلف). جَمعِ واژۀ مؤنت و مؤنه، به معنی بار و گرانی نفقۀ عیال و قوت روزانه. (از یادداشت مؤلف). رجوع به مؤنت و مؤنه شود، هزینه. خرجی. جیرۀروزانه: ما را اگر قسمت ولایتی هست اضعاف آن مؤن سپاه و وجوه و اطماع و انواع محافظات در مقابل ایستاده است. (ترجمه تاریخ یمینی). و مؤن حشر وچریک و اثقال و زواید عوارضات از آنجا مرتفع کرد. (تاریخ جهانگشای جوینی) ، نوعی از مالیات و عوارض. ج، مؤونات. (از یادداشت های قزوینی ج 7 ص 165 مستنداً به تاریخ جهانگشای جوینی) : و جمعی از عباداﷲ الصالحین که بیگانگان دین از مؤن و عوارضات ایشان را معاف و مسلم داشته. (تاریخ جهانگشای جوینی). با حصول این معانی فراغ اهالی بخارا و تخفیف مؤن و اثقال ایشان حاصل... (تاریخ جهانگشای جوینی). و احبار و اخیار هر ملتی را از صنوف عوارضات و محن مؤن و اوقاف و مسبلات و حراث و زراع ایشان را معاف و مسلم داشته اند. (تاریخ جهانگشای جوینی ص 11). بعد از وضع مؤن و اخراجات و نفقات... بر قدر ارتفاع خراج را وضع کنند. (ترجمه تاریخ قم ص 183). در ذکر نجوم و دفعات مال خراج و رسوم و مؤن و اخراجات آن. (تاریخ قم ص 142). و رجوع به مؤنت و مؤنه و مؤنه شود

لغت نامه دهخدا

مؤم

(مُ ءَم م)

مقارب و موافق، امر بیّن و آشکار. (منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

رؤس

(رُ ئو)

جمع واژۀ رأس. رجوع به رأس شود

لغت نامه دهخدا

مؤج

(عَ بَ رَ)

گذر کردن آینۀ زانو در مابین پوست و استخوان. (ناظم الاطباء). ناظم الاطباء این صورت را ضبط کرده است، اما صحیح کلمه مؤوج (م ئو) است. رجوع به مؤوج در منتهی الارب و اقرب الموارد مادۀ ’م وج’ شود

لغت نامه دهخدا

حؤس

(حَ ءُ)

بر وزن فعول، دلاور و شجاع در جنگ که مردان بسیار کشد. (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

بؤس

(بُءْسْ)

سختی و بلا. یقال: یوم بؤس و یوم نعم. ج، ابؤس. (منتهی الارب). سختی. (برهان) (مهذب الاسماء) (شرفنامۀ منیری) (دهار). سختی و بلا. (آنندراج). بلا و سختی. ج، ابؤس. (ناظم الاطباء). درویشی و شدت احتیاج و سختی. (غیاث). فقر. عسرت درویشی. مسکنت. (یادداشت بخط مؤلف) :
ز شاهنشه اسکندر فیلقوس
فروزندۀ آتش نعم و بوس.
فردوسی.
بمرد اندر آن چند گه فیلقوس
بروم اندرون بود یک چند بوس.
فردوسی.
ولیعهد گشت از پس فیلقوس
بدیدار او داشتی نعم و بوس.
فردوسی.
پیغام داد که دانم دلت گرفته است از تنگی و بوس حصار. (تاریخ سیستان).
دامن او گیر و از او جوی راه
تا برهی زین همه بوس و زحام.
ناصرخسرو.
چون ایام نحوس و ساعت بؤس منقضی و منفصل شود، جزای این عقوق و... تقدیم افتد. (سندبادنامه ص 70). اصحاب قابوس در آن بؤس، نفوس شریف خویش را به اندک بلغه قانع گردانیدند. (ترجمه تاریخ یمینی چ اول ص 226).

لغت نامه دهخدا

مؤسی

(مُ ءَسْ سی)

نعت فاعلی از تأسیه. تعزیت دهنده. تسلی دهنده

لغت نامه دهخدا

مؤسب

(مُ ءَسْ سَ)

موسب. کبش مؤسب، میش نر بسیارپشم. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء). قچقار پرپشم

لغت نامه دهخدا

مؤسد

(مُ ءَسْ سِ)

موسد. رجوع به موسد شود

لغت نامه دهخدا

مؤسر

(مُ ءَسْ سِ)

آنکه می بندد و اسیر می کند، آنکه شکنجه می کند اسیر را. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

مؤسس

(مُ ءَسْ سَ)

نعت مفعولی از تأسیس. بنیان نهاده شده و بناکرده شده. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

مؤسس

(مُ ءَسْ سِ)

نعت فاعلی از تأسیس. آنکه بنیاد چیزی را برپا می نهد و بنا می کند. بنا نهنده. (ناظم الاطباء). بنیاد نهنده. (آنندراج). پایه گذار. بنیانگذار. تأسیس کننده. پی افکننده. آنکه پی افکند. پی گذار. پی افکن. بانی. ج، مؤسسان. (یادداشت مؤلف) ، (اصطلاح بدیعی) به اصطلاح شعرا مقابل مشید است و آن در کلام، آوردن الفاظی است که نقاط تمام حروف تحتانیه باشد. (از آنندراج). کلامی که همه حروف آن را نقطه های زیرین باشد:
اسباب طرب بیار ای یار
جام لب لب بده به ابرار.
(از آنندراج).
، استوارکننده. (غیاث) (ناظم الاطباء).
و رجوع به مشید شود

لغت نامه دهخدا

مؤسف

(مُءْ سِ)

اندوهگین گرداننده. (آنندراج). آنکه اندوهگین می گرداند، آنکه در خشم می آورد. (ناظم الاطباء). در خشم آورنده. (آنندراج)

لغت نامه دهخدا

مؤسل

(مُ ءَسْ سَ)

تیز کرده شده. (منتهی الارب، مادۀ اس ل) (ناظم الاطباء). چیز تیزی سرتیز کرده شده. (آنندراج)

لغت نامه دهخدا

مؤسم

(مُ ءَسْ سَ)

اسم کرده. (از غیاث) (از آنندراج)