معنی مهطع - جستجوی لغت در جدول جو

مهطع

لغت نامه دهخدا

آنچه باعث تهوع و استفراغ شود، قی آور

بریده شده، چیزی که زواید آن را بریده و آراسته و پیراسته کرده باشند
کوتاه، مقابل موصل
در ادبیات در فن بدیع مصراع یا بیتی که حروف آن قابل اتصال نباشد و نتوان آن ها را سرهم نوشت، منفصل الحروف

فرهنگ فارسی عمید

مهجع

خوابگاه، جای خوابیدن، اتاق خواب، تخت خواب، رخت خواب

فرهنگ فارسی عمید

مقطع

محل قطع، جای بریدن، محل جدایی
پایان سخن
در علوم ادبی بیت آخر غزل یا قصیده

فرهنگ فارسی عمید

مقطع

کسی که پادشاه یا خلیفه اقطاع به او می داده تا از درآمد آن زندگانی کند

فرهنگ فارسی عمید

مهجع

(مِ جَ)

غافل گول. (منتهی الارب) (آنندراج). غافل و احمق و گول. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

مقطع

(مُ قَطْ طَ)

بریده شده، چیزی که زواید را از اطرافش بریده و آراسته و پیراسته کرده باشند. (غیاث) (آنندراج) (ناظم الاطباء)، نزد علمای فن بدیع عبارت است از اینکه سخنی که ایراد کنند حروف هر یک از کلمات آن از یکدیگر جدا باشد در نوشتن مانند این جمله: ادرک داود رزقا. (از کشاف اصطلاحات الفنون). معنی او پاره پاره بود و این صنعت چنان باشد که شاعر در بیت کلماتی آرد که حروف هیچ کلمه از آن درنبشتن به هم نپیوندد، مثالش مراست (رشید و طواط) :
و انی یعظمنی کل حر
و یلبسنی من ایادیه برداً
و ادرک ان زرت دار و دود
دراً و دراً و ورداً و ورداً.
مثال از شعر پارسی هم مراست (رشید و طواط) :
تا دل من هوای جانان کرد
شدم از لهو و شادمانی فرد
زار و زردم ز درد آن دل دار
درد دل دار زار دارد و زرد.
و غرض از این دو قطعه هر دو بیتهای آخر است. (حدائق السحر فی دقائق الشعر)، مرد کوتاه قامت و گویند: فلان مقطع مجذر. (منتهی الارب) (آنندراج) (از اقرب الموارد)، حدید مقطع، آهن ساز و سلاح ساخته. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء). آهنی که از آن سلاح سازند. (از اقرب الموارد)، مقطعالاسحار، خرگوش. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء)، رجل مقطع، مرد مجرب. (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

مقطع

(مُ طِ)

فرومانده از دلیل و جواب و ساکت وخاموش. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء). آنکه حجت وی بریده شده باشد. (از اقرب الموارد) ، بازمانده شده از یاران در سفر خصوصاً در صفر حج. (ناظم الاطباء) ، قطع کننده معاملات ودعاوی مردمان. (غیاث) (آنندراج) ، به اقطاع دهنده زمینی یا دهی را. و رجوع به اقطاع شود

لغت نامه دهخدا

مهبع

(مُ بِ)

خداوند هبع یعنی خر و شتربچه. (از اقرب الموارد) (ناظم الاطباء) (از منتهی الارب). و رجوع به هبع شود

لغت نامه دهخدا

مصطع

(مِ طَ)

مرد فصیح و بلیغ. (از منتهی الارب) (از آنندراج) (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

مهجع

(مُ جِ)

آنکه گرسنگی را تسکین می دهد. (ناظم الاطباء) (از آنندراج) ، به خواب رونده. (غیاث اللغات) (آنندراج). و رجوع به اهجاع شود

لغت نامه دهخدا

مهجع

(مَ جَ)

خوابگاه. (غیاث) (آنندراج). آرامگاه:
ظل ذلت نفسه خوش مضجعی است
مستعدان صفا را مهجعی است.
مولوی

لغت نامه دهخدا

مثطع

(مُ ثَطْ طِ)

شکننده. (آنندراج) (از منتهی الارب). کسی که می شکند. (ناظم الاطباء) (از محیطالمحیط). و رجوع به تثطیع شود

لغت نامه دهخدا

مهیع

(مَهَْ یَ)

راه روشن. ج، مهایع. (منتهی الارب، مادۀ ه ی ع). طریق مهیع، راه گشاد و فراخ

لغت نامه دهخدا

مهوع

(مِهَْ وَ)

شورش و بانگ در حرب. (منتهی الارب). مهواع

لغت نامه دهخدا

مهوع

(مُ هََ وْ وِ)

دل آشوب. قی آور. اشکوفه آور. آنچه باعث بهم برآمدن دل و استفراغ شود، نفرت انگیز

لغت نامه دهخدا

مقطع

(مُ قَطْ طِ)

آنچه بسبب حرارت لطیفه نفوذ کند مابین خلط لزج و سطح عضو و ملاصق آن و دفع اونماید بدون تصرف در قوام خلط مانند سکنجبین. (تحفۀحکیم مؤمن). دوایی که به سبب لطافت خود بین سطح عضو و خلط لزج چسبیده به آن نفوذ کند و آن را از سطح عضو دور سازد، مانند اشق. (از بحرالجواهر). و رجوع به کتاب دوم قانون ص 149 و کشاف اصطلاحات الفنون شود

لغت نامه دهخدا

مسطع

(مِ طَ)

فصیح. (منتهی الارب). خطیب مسطع مصقع، یعنی بلیغ و متکلم. (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

ماطع

(طِ)

به پیش دهان و به دندان پیشین خورنده. (منتهی الارب) (آنندراج) (از ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، خالص. (از اقرب الموارد).
- بیاض ماطع ناطع، سفیدی خالص. (از اقرب الموارد).
- هو ماطع ناطع، ای خالص. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

مسطع

(مُ سَطْ طَ)

بعیر مسطع، شتر باداغ. (منتهی الارب). شتر که بوسیلۀ ’سطاع’ داغ شده باشد. (از اقرب الموارد). شتری که در گردن وی به درازا داغ کرده باشند. (ناظم الاطباء). و رجوع به تسطیع شود

لغت نامه دهخدا

هطع

(قَ ءَ)

شتابان و ترسان پیش آمدن، متوجه شدن به چشم و برنگرفتن از آنچه نگریست وی را. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

مهوع

قی آور

فرهنگ لغت هوشیار

مهجع

خوابگاه گول فر ناس (غافل) گرسنگی نشان، به خواب رونده خوابگاه: (ناگاه مهتر پریان که زیر آن درخت نشستنگاه داشت و هر شب آن جایگاه مجمع پریان و مهجع ایشان بودی بیامد و بر جای خود بنشست. { غافل، احمق گول. آنکه گرسنگی را تسکین دهد

فرهنگ لغت هوشیار